Меншік құқығы жайлы

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 50 бет
Таңдаулыға:

БІТІРУ ЖҰМЫСЫ

тақырыбы: Меншік құқығы

Тақырыбы: Меншік құқығы

Кіріспе

Бірінші бөлім. Азаматтардың меншік құқығы жөніндегі түсінігі

§ Азаматтардың меншік құқығының ұғымы мен түрлері

§ Азаматтардың меншік құқығының субъектілері

§ Азаматтардың меншік құқығының жүзеге асырылуы

Екінші бөлімі Қазақстан Республикасының ортақ меншік құқығы

§ Ортақ үлестік меншік

§ Ортақ бірлескен меншік

§ Ортақ меншік құқығын тоқтату

Қорытынды

Әдебиеттер

Ортақ меншік құқығы

Бір затқа меншік құқығы бірнеше меншік иесіне қатысты болуы мүмкін, ал мұндай жағдайда ортақ меншік қатынасы пайда болады. Мұндай жағдайда меншік құқығы бірнеше меншік иелеріне бөлінеді. Ортақ меншік екі немесе бірнеше адамның меншігіне мүлік түскен кезде пайда болады, оны өзінің мақсаты өзгертілмейінше бөлуге болмайды (бөлінбейтін заттар), өйткені, ол заңа сәйкес бөлінуге жатпайды. Мысалы, шаруа (фермер) қожалығы мүшелерінің жатпайды (АК-тің 225-бабы, 2-тармағы) .

Бөлінетін мүлікке ортақ меншік заң құжаттарында немесе шартта көзделген реттерде пайда болады (АК-тің 209-бабы 4 тармағы) .

Мұндай жағдайда жекелеген заттардан құралған не жинақталған заттарды жатқызуға болады (мысалы, оған кітапхана сурет галериясы, және т. б. жатады) . Айталық кітапханадағы кітаптың кейбіреуі бір адамға, басқасы өзге адамдарға тиесілі болуы мүмкін, мұның өзі шартпен немесе заң құжаттарымен айқындалады.

Ортақ меншіктің құқық қатынастары бір қатар заңдық ерекшеліктерге ие болады. Меншік құқықтың қатынасында ортақ меншік құқығы субъектілерінің бір-біріне деген өзара қарым-қатынасы туындайды, яғни ортақ меншіктің басқа иелері мен үшінші тұлға арасында құқықтық қатынас пайда болады.

Сондықтан да ортақ меншік жалпы меншік қатысушылары арасындағы қатынас емес, салыстырмалы құқықтық қатынас болып табылады, яғни бұл жерде олардың қатынастары нақтылы және де құқықтық қатынасқа қатысушылардың аясы белгіленген. Мысалы, оған бір мүліктік бәріне ортақ болуы дәлел, демек әрбір қатысушы бірдей мөлшерде немесе үлесіне қарай ие болуы мүмкін. Бұл жерде біріне бірі қарсы тұрған жақтар жоқ қатысушыларды несие беруші не борышқор деп те айта алмайсың ал олардың арасындағы келісім тек ортақ мақсатқа бағытталған. мәселен, мұрагерлік мүлікке бірнеше адам ие.

Бірлескен меншік иелерінің арасындағы бір- біріне деген қарым-қатынасының сипаты меншік түрінің сипатымен ерекшеленеді. Оның өзі меншік құқығының құрылымына сәйкес болуы мүмкін. Былайша айтқанда, бір затты иеленген меншік иелері меншік құқығының әртүрлі субъектілері бола алады. Сондықтан да мемлекет, бір немесе бірнеше жеке тұлғалар сол мүліктің ортақ меншігіне жеке тұлғалар сол мүліктің ортақ меншігіне қатысушылар ролін атқаратын жағдай аз кездеспейді.

Ортақ меншіктің субъктілері жеке және заңды тұлғалар, оның ішінде шетел азаматтары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы мен оның әкімшілік-аумақтық бірлігі бола алады. Ортақ меншік құқығы әртүрлі заңдық фактілер, атап айтқанда, шарттар, келісімдер, заңда көзделген өзге де реттер негізінде де жүзеге асады (“Жеке кәсіпкерлік туралы” Заңның 3-бабы, 3-тармағы) . Ортақ меншік ерлі-зайыпты адамдардың сатып алған ортақ мүлкінен де туындайды.

АК-тің 230 -бабына сәйкес жай серіктестік қызметінің негізгі ақшалай немесе өзге де мүліктік жарналары, сондай-ақ олардың бірлескен қызметі нәтижесінде жасалаған немесе сатып алынған мүлік олардың ортақ үлесті меншігі болып табылады.

Ортақ меншік құқығы дегеніміз бірнеше тұлғалардың мүлікті бір объект ретінде иеленіп, пайдалану мен билік етуін бекітетін, реттейтін және қорғайтын құқық нормалардың жиынтығы.

Ортақ меншік құқығын субъективті мағынада екі немесе одан да көп тұлғалардың өздерінің қалауы бойынша қарамағындағы ортақ мүлікті белгіленгіен тәртіп пен заң шегінде иелену, пайдалану және билік ету мүмкіндігін заңмен немесе ортақ меншіктің басқа иелері өзара жасалған шарттармен қамтамасыз ету деп түсіну керек. 1

Ортақ меншік құқығы институтының маңызы мен мағынасы ең алдымен бірнеше тұлғалардың өздерінің тұтыну қажеттілігін қанағаттандыру үшін белгілі бір объектіні жария түрде құрып, немесе иеленіп, бірлесіп пайдалануынан көрінеді. Ортақ меншік шаруашылық жүргізу тәжірибесінде, сондай-ақ өмірде мүлікті мейлінше тиімді пайдалануына жәрдемдеседі.

Ортақ меншіктің түрлері

Ортақ меншік бірлескен (үлесі белгіленбеген) және үлестік меншік болады. (АК-тің 209-бабы, 2 тармағы) .

Азаматтық кодекс бойынша әрбір меншік иесіне ортақ меншіктің үлесі тиесілі. Мұндай үлес тең және тең емес дәрежеде бөлінеді. Бірақ та үлестің көлемі мүлікті иелену, пайдалану және билік етуге байланысты мәселелердің шешіміне әсер етпейді. Сондықтан да ортақ келісім негізінде бірлесіп шешіледі.

Мүлікке ортақ меншік үлестік меншік болып табылады, бұған мүлікке ортақ меншік құру заңда көзделген реттер қосылмайды. Ортақ бірлескен меншік: 1) ерлі-зайыптылардың ортақ меншігі; 2) шаруа (фермер) қожалығының ортақ меншігі; 3) жекешелендірген тұрғын үйге ортақ меншік түрінде болады. Заң құжаттарында ортақ бірлескен меншіктің басқа да түрлері көзделуі мүмкін (АК-тің 219-бабының 1-тармағы) .

Басқа жағдайлардың бәрінде үлестік меншік түрінде көрінеді. Бірлескен ортақ меншікте оған қатысушылардың үлесі болады, бірақ жалпы мүліктегі көлемі алдын-ала айқындалмауына байланысты оны да тең деп есептейді.

Мұндай тәртіп ерлі-зайыптылардың некеде тұрған кезінде бірлесіп тапқан мүліктеріне де қатысты („Неке және отбасы туралы” Заңның 32-бабы) . Сонымен бірге келісімге келе алмаған жағдайда әрбір меншік иесі сотқа жүгінуге құқылы.

Меншіктің үлестік түрі деп мүлік объектісін қатысушылар арасында нақты үлеске бөлуді айтады.

Үлестік меншіктің ерекшелігі оның пайда болуы кезінде ортақ мүліктегі меншік иелерінің үлесі болатындығымен айқындалады.

Бөлудің мұндай сипаты меншік иелерінің келісімдері және заң құжаттарымен тағайындалады. Осы келісім арқылы қатысушылардың үлес мөлшері айқындалып, өзгеріске ұшырайды, мұның өзі олардың ортаға салған үлестеріне байланысты болады. Егер қатысушылардың үлес көлемі келісім шартта немесе заң құжаттарында көрсетілмесе, онда олардың үлестері тең дәрежеде бөлінеді. 2

Заңда меншік иелерінің бірінің күшімен мүлікті жақсарту мәселесі айқындалады. Мүліктегі үлес көлемін айқындауда ортақ мүлікті пайдалану тәртібін сақтай отырып, оны жақсарту мәселесінің аражігін ашып алу керек. Ортақ мүліктің пайдаланудың белгіленген тәртібін сақтай отырып, оны жақсарту өз есебінен жүзеге асырған үлесті меншікке қатысушының ортақ мүліктегі өз үлесін ұлғайтуға құқығы бар.

Ортақ мүлікті бөліп алып жақсарту, егер үлесті меншікке қатысушылардың келісімінде өзгеше көзделмесе, оны жасаған қатысушының меншігіне түседі. (АК-тің 211-бабы) .

Үлесті меншіктегі мүлікті иелену және пайдалану оның барлық қатысушылардың келісуімен, ал келісімге келмеген жағдайда-сот белгілейтін тәртіппен жүзеге асырылады. (АК-тің 213-бабының 1-тармағы) .

Ортақ меншіктің ортақ меншігін жүзеге асыру кезінде иелену, пайдалану және билік ету салдарына мән беру керек. Егер меншік иелері ортақ мүлікті иелену және пайдалану жөнінде ортақ бір пікірге келе алмаса, онда сотқа жүгіне алады. Егер көзқарас қайшылығын сот шешпейтін болса, оны тараптардың өздері шешеді.

Ортақ үлестік меншік қатысушылардың әрқайсысы ортақ мүліктен өзінің үлесін заттай күйінде бөліп беруге талап етуге құқылы. Егер үлесті заттай беруге заң құжаттарында жол берілмесе немесе ортақ меншіктегі мүлікке шамадан тыс залал келтіруіне байланысты мүмкін болмаса, бөлініп шығушы меншік иесі үлесті меншіктің басқа қатысушыларынан өз үлесінің құнын төлетіп алуға құқылы (АК-тің 218-бабының 3-тармағы) . Ресейдің сот тәжірибесінде мұндай залалға мүліктің мақсаты пайдаланбауы, оның техникалық жағдайын нашарлатып жіберуі немесе материалдық не көркем шығармашылық құндылығын төмендетіп жіберу (мысалы, суреттер, мәнет, кіітапхана, және т. б. ) тәрізді жағдайлар жатады.

Тәжірибеде мүлікті қатысушылар арасында бөлуде немесе бірнешеуіне заттай беруде қиындықтар кездеседі. Біз бұл арада тағы да Ресейдің сот тәжірибесіне тоқтала кетпекшіміз. Олардың шешімдері мынадай: бөлінетін меншік иесінің талабы бойынша қалған қатысушылар оған сұрағанын ақшалай береді, содан кейін әлгі меншік иесі ортақ мүліктегі үлес құқығынан айырылады. Кейбір жағдайларды ғана меншік иесінің үлесі айтарлықтай болмаса әрі оны іс жүзінде бөлу мүмкіндегі жоқ болса, сот осы меншік иесінің келісімін бермегеннің өзінде қалған қатысушыларға оған өтем төлеуді міндеттей алады.

Сот таласқа түскен мәселеге жан-жақты зерттеу жасап, талаптардың ұсынған дәлелдемелерімен санасады, мәселен, мүлікті пайдалану кімге қандай қажет, оның денсаулығы, кәсіби қызметі қандай, неше баласы бар, отбасында жұмысқа қабілеттілері бар ма, жоқ па, бәрі-бәрі есепке алынады.

Мұндай ережені бөлінбейтін заттарға да қолдануға болады (мысалы, автомашина, музыкалық құралдар т. б. ) .

Ауылдағы шаруа қожалығына (фермерге) оны қолданбайды. Кейбір жекелеген жағдайлада, сот нақты жағдайды ескере отырып, үлес меншігіне қатысушылардың ішінен біреуіне ғана бөлінбейтін затты беруі мүмкін. Бұл орайда қатысушылардың үлес көлемдеріне мән бермейді.

Үлес меншігіндегі мүліктерді бөлудің мүмкін еместігі және де Азаматтық кодекстің 218-бабы 4-тармағында көрсетілген жағдайларға қарап, қатысушы бұл мүлікті пайдалану құқығынан айырылады деуге болады. Мұндай жағдайда мүлікті пайдаланудың қалыптасқан нақты тәртібі ескеріледі, әрі бұл ортақ меншік құқығындағы үлеске сай келмеуі мүмкін.

Шарттың немесе сот шешімі негізінде қозғалмайтын мүліктің бір бөлігін тұлғаның қалай иеленетіндігі белгіленеді. Әңгіме бұл жерде оның заңды үлесі мен құқықтары туралы болып отыр. Мұндай жағдайда жалпы меншікті бөлуге болмайды (мысалы, қозғалмайтын мүліктің бір бөлігі бүлінеді, одан қалған қатясушылардың үлесі өзгермейді, олар мүліктің қалған бөлігін иелену мен пайдалану тәртібін айқындауға құқылы, бұл орайда олардың үлестері сәйкестендіріле белгіленеді) .

Азаматтық кодекстің 214-бабына сәйкес үлесті меншіктегі мүлікті пайдаланудан алынатын жемістер? өнімдер мен табыстар ортақ мүліктің құрамына келіп түседі. Үлесті меншіктің қатысушылары арасында жемістің, өнім мен табыстың одан кейінгі бөлінуі, өзгеше көзделмесе, олардың үлестеріне сәйкес жүргізіледі.

Үлесті меншіктегі мүліктердің мазмұны бойынша шығынды қатысушылардың бәрі сәйкестендіріле теңдей көтереді. Дәл осындай тәртіппен меншік иелері салық, басқа да төлемдер төлеуге қатысады, сондай-ақ ортақ мүлікті күтіп ұстау мен сақтауға байланысты шығындарға қатысуға міндетті (АК-тің 215-бабы) . Аталған норма орындалуға міндетті және де ол тараптардың келісімімен өзгертіледі. Бірақ бұл норма қатысушының бірінің ортақ мүлікке кеткен шығынды төлеуіне кедергі жасамайды.

Жоғарыда айтып өткеніміздей, өкілеттік билікті жүзеге асырудың өзіндік ерекшеліктері болады. Заң үлестік меншіктің әрбір қатысушысы өзіне тиесілі үлесті өзінің қалауы бойынша сатуға, сыйға беруге, мұрагерлікке қалдыруға, өз үлесіне билік ететіндігін қарастырған. Немесе Азаматтық кодекстің 216-бабына айтарлықтай сатып алудың артықшылық құқығына ие бола отырып, белгіленген шарттарды сақтап, оған билігін жүргізе алады. Оған басқа меншік иелерінің келісімі қажет емес.

Ортақ меншіктің әрбір қатысушысы өз үлесін сатуға құқылы. Заң осы мүмкіндікті ескере отырып, басқа меншік иелерінің мүддесіне назар аударады, олар үшін ортақ меншікке бөтен тұлғалардың кіруіне әрқашан қолдау көрсете бермейді. Азаматтық кодекстің 216-бабы ортақ меншік қатысушыларына сатып алудың артықшылық құқығын береді. 3

Үлесті меншік құқығындағы үлесті бөгде адамдарға сату кезінде сатылатын үлесті оның сатылатын бағасы бойынша және жария саудаға салу реттерінен басқа тең жағдайларға үлесті меншіктің қалған қатысушыларының сатып алуға басым құқығы болады.

Үлесін сатушы оның бағасын және оны сатуды басқа да шарттарын ескере отырып, үлесті меншіктің басқа қатысушыларына өз үлесін бөгде адамға сату ниеті туралы жазбаша түрде хабарлауға міндетті. Егер үлесті меншіктің басқа қатысушылары сатып алудан бас тартса немесе қозғалмайтын мүлікке меншік құқығындағы сатылатын үлесті бір ай ішінде, ал басқа мүлік жөнінен - хабар алған күннен бастап он күн ішінде сатып алмаса, сатушы өз үлесін кез-келген адамға сатуға құқылы.

Үлес сатып алудың басым құқығы бұзыла отырып, сатылған жағдайда, үлесті меншіктің негізгі кез келген қатысушы үш айдың ішінде сотта өзіне сатып алушының құқықтары мен міндеттерін аударуды талап етуге құқылы (АК-тің 216-бабы)

Азаматтық кодескстің 216-бабында үлесті жария саудамен сату жайы қарастырылған. меншік үлесі құқығындағы үлесті жария сату меншік үлестерінің басқа қатысушыларының келісімінсіз тек Азаматтық кодестің 222-бабы 2-тармағы мен басқа да заң құжаттарында көрсетілген ретте жүргізіледі.

Азаматтық кодекске үлесті айырбас шарты бойынша бас біреуге беру кезінде де үлесті сатудың басым құқығы нормасы жаңалық болып енді (АК-тің 216-бабының 5-тармағы) . Бұл жағдайда жағдайда ортақ меншікке қатысушы тең бағалы мүлікті ұсыну жөніндегі айырбас шартында көрсетілген барлық міндеттемені өзіне алады.

Кондоминиумде өз үлесіне билік етудің арнайы белгіленген жүйесі бар. “Тұрған үй қатынастары туралы” Заңның 31-бабына сәйкес жалпы меншіктегі тұрғын үй әрбір меншік иесіне көзделмесе, үлес көлемі тұрғын үйдің пайдалы аумағына байланысты айқындалады. Үйдің тұтастай аумағына кіретін мұндай үлес сол қалпында бөлінбейді. Үйге меншік құқығының басқа адамға өтуі сол үлесті алғанға тиесілі үлесі өтеді, меншік иесі өзінің ортақ меншіктегі үлесін өзгеге беруге құқысы жоқ.

Үйге, ғимаратқа ортақ үлестік меншік болғанда оған қатысушылар арасында әлгі үй, ғимарат тұрақты пайдаланылады, демек олардың әрқайсысы үйдің өзіне тиесілі бөлігін қалауынша пайдаланып күтеді. Үйдің жалпы бөліктерін ұстауға кететін шығын, егер келісімде өзгеше көзделмесе, меншік иесі үлестеріне сәйкестендіріле бөлінеді. Көп пәтерлі үйде меншік иелерінің ортақ әрекеті керек. Ондай үйді әдетте тұрғындардың өздері пайдаланады. Азаматтық кодекстің 217-бабына сәйкес үлесті меншік құқығындағы үлес, егер тараптардың келісімінде өзгеше көзделмесе, шарт жасасқан кезден бастап шарт бойынша сатып алушыға ауысады. 4

Шарт бойынша мүлік алушының меншік құқығы, егер заң құжаттарында немесе шартта өзгеше көзделмесе, зат берілген кезден бастап пайда болады. (АК-тің 238-бабының 1-тармағы) . Азаматтық кодекстің 217-бабы бойынша үлесті меншік құқығындағы үлес шарт жасасқан кезден бастап сатып алушыға ауысады. Тараптар бұдан басқа да жайларды қарастыра алады, мысалы, ол мүлікті берген немесе ақша төлеген кезден басталуы мүмкін. Қозғалмайтын мүлікке меншік құқығындағы үлесті бөтен біреуге беруде келісімдерді тіркеу жөніндегі жалпы ереже қолданылды.

§4. Ортақ бірлескен меншік.

Ортақ бірлескен меншік ортақ меншіктің бір түрі болып табылады, оған қатысушылар жалпы мүліктегі алдын-ала айқындалмаған үлестеріне иелік етеді. Демек, үлестер, егер заңда өзгеше көзделмесе, тең деп танылады. Мұндай мүліктерді бөлу қатысушының бірі одан шыққанда немесе ортақ меншік тоқтатылғанда ғана жүзеге асады.

Заңда ортақ бірлескен меншіктің мынадай түрлері қаралған;

ерлі-зайыптылардың ортақ меншігі;
шаруа қожалығының (фермер) ортақ меншігі;
жекешелендірілген тұрғын үйге ортақ меншік.

Заңда жаңа құқықтық қатынастардың пайда болуына орай ортақ бірлескен меншіктің аясы кеңеюі мүмкіндігі ескертілген (АК-тің 209-бабының 2-тармағы) . Сонымен АК-те қарастырылмаған, бірақ ортақ бірлескен меншік ережелеріне дөп келетін орақ бірлескен меншіктің өзге де түрлері кездесуі мүмкін.

АК-тің 219 бабы, 1 тармағында ортақ бірлескен меншіктің түрлері келтірілгені мен тараптардың оның басқа құқықтық тәртіпке аустыруға келісуіне болады (АК-тің 219 бабының 3 тармағы.

Бірлескен меншіктің қатысушылары, егер олардың арасындағы келісімде өзгеше көзделмесе, орта меншікті бірлесіп иеленеді және пайдаланады. мүлікке биілік ету жөніндегі мәмілені қатысушылардың қайсысы жасағанына қарамастан бірлескен меншіктегі мүлікке биілік ету барлық қатысушылардың қатысуы бойынша жүзеге асырылады. Мысалы, азамат дербес кәсіпкерлікті жүзеге асыру үшін ерлі зайыптылардың ортақ мүлкін пайдаланады, ал оның өзі жұбайлардың бірінің екіншісіне келісім беру арқылы жүзеге асырылады, әрине, егер заңда немесе келісімде, неке туралы шартта өзгеше көзделмесе ғана екендігі түсінікті ("Жеке кәсіакерлік туралы" Заңның 5-бабының 1-тармағы) .

Егер барлық қатысушылардың келісімінен өзгеше туындамайтын болса, бірлдескен меншікке қатысушылардың әрқайсысы ортақ мүлікке билік ету жөнінде мәмілелер жасауға құқылы. Бірлескен меншікке қатысушылардың біреуі ортақ мүлікке билік етуге байланысты жасаған мәміле басқа қатысушылардың талап етуімен мәміле жасаған қатысушыны қажетті өкілеттігі болмайды деген себеппен мәміледегі екінші тарап бұл жөнінде білгені немесе көпе-көрінеу білуге тиіс болғандығы дәлелденген ретте ғана жарамсыз деп танылуы мүмкін. Нотариаттың куәландыруын немесе мемлекеттік тіркеуді керек ететін мәмілелер жасасу кезінде бірлескен мүлікке басқа қатысушылардың мәміле жасасуға келісімі нотариалдық тәртіппен расталуға тиіс.

Егер Азаматтық кодексте немесе өзге де заң құжаттарында бірлескен меншіктің жекелеген түрлері үшін өзгеше белгіленбесе, жоғарыда келтірілген ережелер иелену, пайдалану және билік етуге қолданылады. /АК-тің 220-бабының 4- тармағы/.

Ортақ бірлескен меншікте үлес болмайды деп есептеледі, яғни ортақ меншіктің мұндай түрінде меншік иелерінің үлесі алдын ала айқындалмайды. Сондықтан да ортақ меншіктегі бірлескен меншікке қатысушылар арасында бөлу, сондай-ақ олардың біреуінің үлесін бөліп шығару қатысушылардың әрқайсысын ортақ мүлікке құқығындағы үлесі алдын ала анықталған жағдайда ғана жүзеге асырылуы мүмкін. Ортақ мүлікті бөлу және одан үлесті бөліп шығару кезінде, егер заң немесе қатысушылардың келісімінде өзгеше көзделмесе, олардың үлестері тең деп танылады. Ортақ мүлікті бөлу және және одан үлесті бөліп шығару негіздерінің тәртібі меншік үлесі жөніндегі ережемен белгіленеді, өйткені заңмен бірлескен меншіктің жекелеген түрлері үшін өзгеше белгіленбеген және бірлескен меншікке қатысушылар қатынастарының мәнінен туындамайды.

Ерлі-зайыптылардың ортақ меншігі ерекше мәртебеге ие.

Азаматтық кодекстің 223-бабы, 1-тармағына сәйкес ерлі-зайыптыларды некеде тұрған кезде жинаған мүлкі, егер бұл мүлік ерлі- зайыптылардың үлесті меншігі болатыны не олардщың әрқайсысына тиесілі екені олардың арасындағы шартта көзделмесе, олардың бірлескен меншігі болып табылады. 5

Жұбайлардың бірлескен меншігі деп олардың некеде тұрған кезде жинаған мүліктерін айтамыз. Осы тұжырымнан шығаратын қорытынды, егер жұбайлардың бірінің жекешелендірілген үйі болса, ал оған тіркелмеген екіншісі оны бірлесіп жинадық деп айта алмайды. Егер некеде тұрған кезде ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкінің есебінен сол мүліктің құнын едәуір арттырған қаражат жұмсалғаны анықталса, ерлі-зайыптылардың әрқайсысының мүлкі олардың бірлескен меншігі болып табылады.

Ерлі-зайыптылардың бірінің міндеттемелері бойынша жаза өз меншігіндегі мүлікке ғана, сондай-ақ бұл мүлікті бөлісу кезінде ерлі-зайыптылардың біріне тиесілі болатын ортақ мүлкіндегі өз үлесіне ғана қолдануы мүмкін (АК-тің 223-бабының тармағы) .

Жұбайлардың бірлескен меншігіне жұбайладың әрқайсысының еңбекпен немесе кәсіпкерлік қызметпен тапқан табыстары, сатып алған заттары, бағалы қағаздары, зйнетақылары, жәрдемақылары, және т. б. жатады. Жұбайлардың бірлескен меншігіне екеуі бірге тұрған кезде біреуі бала бағып, не басқалай дәлелді себеппен табыс алмаса, ол екіншісінің табысына ортақтасады.

Ерлі-зайыптыларға некеде тұрғанға дейін тиесілі болған, сондай-ақ олардың некеде тұрған кездінде сыйға тартылған немесе мұрагерлік тәртіппен алған мүлкі олардың әрқайсысының меншігі болып табылады.

Қымбат бағалы және басқа әсемдік заттарын қоспағанда жеке пайдаланудағы затар (киім-кешек, аяқ киім және т. б. ) некеде тұрған кезінде ерлі-зайыптылардың ортақ қаражатына сатып алынғанымен, оларды пайдаланған жұбайдың меншігі деп танылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.