Инфляция жайлы ақпарат



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1 Инфляцияның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2 Инфляцияның себептері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
3 Инфляцияның әлеуметтік және экономикалық зардаптары ... ... ... 8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
Экономикалық құбылыс ретінде инфляция ұзак уакыт өмір сүруде. Оның пайда болуын ақшаның шығуымен, қызметімен байланыстырады. Инфляция термині латын сөзі - (вздутие) - қампаю, түңғыш рет Солтүстік Америкада 1861 - 1865 жылдардағы азамат соғысы кезінде пайда болып, айналымдағы кағаз ақшалардың тым көбейіп кетуі процесін білдірген. XIX ғасырда бұл термин Англия мен Францияда қолданыла бастады. Экономикалық әдебеттерде инфляция түсінігі XX ғасырда бірінші дүние жүзілік соғыстан кейін жиі қолданыла бастады.
Инфляцияның жалпы, әдеттегі анықтамасы - айналымдағы ақша кассасының қажеттіліктен тыс артып кетуі. Бұл ақша өлшемінің күнсыздануына және тауар бағаларының соғүрлым өсуіне әкеледі. Алайда инфляцияны айналым процесін қүнсызданған қағаз ақшамен толтыра беру деп түсіндіру жеткіліксіз. Инфляция тауар бағаларының өсуінен көрінгенімен, ол тек ақшаға тән "ғажайып" құбылыс емес. Ол күрделі әлеуметтік - экономикалық құбылыс, оны тудырушы рынок шаруашылығының түрлі саласындағы ұдайы өндіріс сәйкестілігінің бұзылуы. Инфляция дүние жүзіндегі көптеген елдердің Экономикалық өміріндегі ең өткір проблемалардың бірі.
1. Н.Қ. Мамыров, М.Ә. Тілеужанов "Макроэкономика" Алматы, 2003
2. Сахариев С.С , Сахариева А.С. "Әлем экономикасы" 1,11 том Алматы, 2003
3. Сахариев С.С , Сахариева А.С. "Жаңа кезең экономикалық теориясы"
Алматы, 2004
4. Шеденов Ө.Қ., Жүнісов Б.А., Байжомартов Ү.С., Комягин Б.И. "Жалпы экономикалық теория" Алматы-Ақтөбе, 2002
5. Я. Әубәкіров, Нәрібаев К., М.Есқалиев, Е.Жатқанбаев "экономикалық теория негіздері" Алматы, 1998

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 Инфляцияның
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 4
2 Инфляцияның
себептері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
...5
3 Инфляцияның әлеуметтік және экономикалық зардаптары ... ... ... 8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ...10
Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...11

Кіріспе
Экономикалық құбылыс ретінде инфляция ұзак уакыт өмір сүруде. Оның пайда
болуын ақшаның шығуымен, қызметімен байланыстырады. Инфляция термині латын
сөзі - (вздутие) - қампаю, түңғыш рет Солтүстік Америкада 1861 - 1865
жылдардағы азамат соғысы кезінде пайда болып, айналымдағы кағаз ақшалардың
тым көбейіп кетуі процесін білдірген. XIX ғасырда бұл термин Англия мен
Францияда қолданыла бастады. Экономикалық әдебеттерде инфляция түсінігі XX
ғасырда бірінші дүние жүзілік соғыстан кейін жиі қолданыла бастады.
Инфляцияның жалпы, әдеттегі анықтамасы - айналымдағы ақша кассасының
қажеттіліктен тыс артып кетуі. Бұл ақша өлшемінің күнсыздануына және тауар
бағаларының соғүрлым өсуіне әкеледі. Алайда инфляцияны айналым процесін
қүнсызданған қағаз ақшамен толтыра беру деп түсіндіру жеткіліксіз. Инфляция
тауар бағаларының өсуінен көрінгенімен, ол тек ақшаға тән "ғажайып" құбылыс
емес. Ол күрделі әлеуметтік - экономикалық құбылыс, оны тудырушы рынок
шаруашылығының түрлі саласындағы ұдайы өндіріс сәйкестілігінің бұзылуы.
Инфляция дүние жүзіндегі көптеген елдердің Экономикалық өміріндегі ең өткір
проблемалардың бірі.

1. Инфляцияның түрлері
Соңғы кездерге дейін дүниежүзілік шаруашылықта инфляция, әдетте, төтенше
жағдайларға байланысты болатын еді. Мысалы, соғыс жылдарында мемлекеттер
әскери шығындарын жабу үшін көп көлемде кағаз ақшаларға мәжбүр болды. Соңғы
жылдары бірқатар елдердің экономикасы үшін ол айықпас ауруға, ұдайы
өндірістің тұрақты факторына айналды.
Инфляция қарқынының жай, орташа жүруі кезінде бағаның өсуі 10% -тен
аспайды. Экономикалық теория, мысалы, кейнсшілер, мүндай инфляцияны
экономикалық даму үшін оңды жағдаи деп, ал мемлекетті тиімді экономикалық
саясат жүргізуші субъекті деп есептейді. Мүндай инфляция өндіріс пен
сұраныстың өзгерген жағдайларына қарай бағаларды түзеп отыруға мүмкіндік
береді.
Жоғары қарқынды(галопирующая) инфляция тұсында бағаның өсуі 20-дан 200%-ке
жетеді. Ал бұл экономика үшін үлкен салмақ. Бірақ көптеген контракт,
келісімдер бағаның мүндай өсу қарқынын есепке алады.
Аса зор, шексіз инфляция (гиперинфляция) айналымдағы ақша мөлшері мен тауар
бағасы деңгейінің тым шарықтап, шектен тыс өсуін білдіреді. Мысалы,
Никарагуада, азамат соғысы жылдарында бағаның жылдык өсуі 3300%- ке дейін
жетті. Мүндай жағдайда халык үлкен зиян шегеді, тіпті қоғамның аукатты
тобына да киын болады. Ұлттық шаруашылық бұлінеді. Гиперинфляцияны басынан
өткізген бірқатар елдерде бағалардың өсу карқыны айналымдағы ақша
мөлшерінің өсу карқынынан элдекайда жоғары болады.
Инфляция балансталған, тепе-тендіктің болуы мүмкін, яғни бағаның өсуі бая}'
және ол барлық тауарлар ман қызметтерге бірдей өседі. Мүндай жағдайда
бағаның жылдық өсуіне сәйкес ставка проценті көбейеді, бұл бағалардың
тұрақтануы кезеңіндегі Экономикалық ахуалды білдіреді.Болжамды, күткен
инфляцияны кенеттен өршитын инфляциядан ажырата білу керек. Күткен
инфляцияның мерзімін аныктауға болады, үкімет оны "жоспарлайды", мысал
ретінде Ресей федерацияның, Қазакстанның 1991 жылы бағаны ырықтандыру
алдында жасаған бағаны жоғарылату қарқынының бағдарламасын келтіруге
болады.
Кенеттен болатын инфляция бағаның күтпеген кезде өсуімен сипатталады, ол
ақша айналымына, салык салу жүйесіне теріс әсер етеді. Егер экономикалық
инфляция күтілген болса, халык өз табысының кұнсыздануынан қауіптеніп артык
тауарлар сатып алуга ұмтылады, қызмет көрсету шыгындарын шамадан тыс
көбейтеді, сөйтіп экономикаға киындык келтіреді. Қоғамдағы шын қажеттілік
бүркемеленеді, шаруашылыктың калыпты жайы бүзылпды. Бағаның түткиылдан
шарықтауы инфляцияны күтуді одан әрі арандатып, бағаның өсуін өршітеді.
Егер бағаның түтқиылдан өсуі "инфляцияны күту " басталмаган эконс^іикада
орын алса, онда халықтың бағаның өсуіне көзкарасы өзгеше болады. Бағаның
күрт өсуі қысқа мерзімді кұбылыс. ол төмендейді деген үмітпен, тұтынушылар
нарыққа сатып алу кабілеті бар сүраныс ретінде ғана ақша жұмсайды, көбірек
сактап, жинауға тырысады. Сүраныстың көлемі азайған шақта бағаның өзіне оны
төмендету максатында қысым жасалады. Экономика тағы да өзінің тепе-тендік
жағдайына келеді. Біз нарықтык шаруашылық қызметінің әсерін, оңды Нәтижесін
көрсеттік. Мүны Пигу эффектісі деп атайды.

2. Инфляцияның себептері
Ақша тауарларды сатып алу кабілеті күшті валютамен салыстырғанда
қүнсызданады. Инфляцияны бұлай түсіндіру, ягни ақшаның алтынға қатысты
күнсыздануы, алтынды бұрынғыша ақша сиякты жалпылама эквивалент деп
қарастыруда жатыр. Ең алдымен бағаның есуі тауарга сұраныстың оның
ұсынысыыан артық болуымен байланысты. Белгілі тауаррыногында сұраныс пен
ұсыныстың сәкестілігінің бұзылуы әлі инфляция емес. Инфляция елдегі баға
деңгейінің өсуі. Бағаның көтерілуіне нақты экономикалық жағдайдар да әсер
етеді. Ақша әсерінен тыс тауар бағаларының өзгеруі еңбек өнімділігінің
артыуна цикілдік және маусымдык толкуларға ұдайы өндірістегі құрылымдык
өзгерістерге бағаның монополиялануы мен экономиканы мемлекеттік реттеуге
салықтың жаңа ствкаларын енгізуге ақша өлшемінің девалвациялануы мен
ревальвациялануына рынок конъюнктурасының өзгеру мен сыртқы экономикалық
байланыстардың ықпалына және т. б. байланысты. Демек бағаның өсуіне
көптеген неше түрлі себептердің әсері болады. Конъюктураның циклдік
толқуынан болатын бағаның өскін инфляцияға жатқызуға болмайды. Циклдың
түрлі фазаларынан өту барысында (эсіресе XIX XX ғасырдың бас кезіне тән
классикалык тұрі) бағалардың динамикасы өзгеріп отырады. Аласапыранның бас
кезіндегі оның әсуі дагдарыс псн дипресия фазасында төмендеп жандану
кезінде баға тагы да көтеріледі. Еңбек өнімділігін арттыру бағаның
төменденуіне экелу тиіс. Циклдык толқулардың тағы бір көрінісі жалақының
өсуі еңбек, өнімділігінен артып кетуінде. Мұндай құбылыс шығынның
инфляциясы деп аталады. Ол өз кезегінде баға деңгейінің жалпы өсуіне алып
келеді. Кездейсоқ апаттар да бағаның инфляциялық өсуіне көп әсер етпейді.
Айталык су басып кеткен аймақтардағы кұрылыс материалдарының бағалары
өседі. Бұл қүрылыс материалдарын шығаратын өндірісті ұлғайтады, ал олар
рынокты толықтыру барысында баға төмендеуі тиіс. Сонымен баға өсуінің
инфляциялық себептеріне нені жатқызамыз? Инфляция көп сәйкессіздіктерімен
байланысты екенін еске үстап, оның ішіндегі ең бастыларын атайық.
Біріышіден, мемлекеттік шығыстар мен кірістердің тепе- теңдігінің бұзылуы
баланстың болмауы. Ол мемлекеттік бюджеттің тапшылығынан көрінеді. Егер
дефецит орталык эмисия банкісінің заем
арқылықаржыландырылса басқаша айтқанда ақша станогы белсенді пайдаланылса
онда айналыста ақша массасы көбейеді.
Екіншіден, осындай жолмен әдіспен инвестицияны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Валюталық нарыққа қатысушылар
1990 ЖЫЛДАРДАҒЫ ЕУРОПАДАҒЫ ГЕОСАЯСИ ЖАҒДАЙДЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
Қазақстанның мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы
Инфляцияның әлеуметтің экономикалық зардаптары
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жайлы ақпарат
Қазақстан Республикасы ұлттық банкінің ақша-несие саясатын жетілдіру жолдары
Бухгалтерлік баланс түрлері
Қазіргі экономикалық дағдарыс
Қазіргі қазақ публицистикасындағы экономика тақырыбының көрінісі
Бүкіл әлемдік қаржылық дағдарыс
Пәндер