Өндіріс теориясы туралы

І. Кіріспе
Өндіріс теориясы

ІІ. Негізгі бөлім
А) Изокванта. Өндіріс факторларының өзара алмасуы.
Б) Жалпы, орташа және шекті өнімдер түсінігі.
В) Өндіріс факторларының икемділігі

ІІІ. Қорытынды

Адамдар қоғамның тіршілік етуі үшін өндіріс процесі қажет.
Өндіріс – адамдардың өмір сүру үшін қажетті материалдық игіліктер мен қызметті жасау мақсатында табиғат заттарына әсер ету процесі.
Материалдық игіліктерді өндіру тәсілі - өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастардың диалектикалық бірліктің екі жағы болып табылады.Бұндайда өндіргіш күштер өндіріс тәсілінің материалдық – заттық мазмұнын, ал өндірістік қатынастар – олардың өмір сүруі мен дамуының әлеуметтік- экономикалық нысанын құрайды.
Өндірілетін тауарлардың саны өндірістегі технологиялық әдәстердің ерекшеліктеріне байланысты.
Өндірістің технологиялық әдісі деп - өндіріс факторларын, яғни шикізаттар мен ресурстарды, белгілі бір өңдеу процестері арқылы дайын өнімге (тауарларға немесе қызметке) айналдыруды айтамыз. Өндірістік процесте қолданылатын факторларды негізгі 4 түрге бөледі:

1. Шикізаттар мен материалдар
2. Басқа өнеркәсіптің өндірген тауарлары
3. Еңбек күші
4. Капитал (құрал – жабдықтар, ғимараттар)

1. Н. Қ. Мамыров , Қ. С. Есенғалиева, М. Ә. Тілеужанова «Микроэкономика» Алматы 2004 жыл

2. Н. Қ. Мамыров, Кулекеев Ж. А., Суланбекова Г. К. «Микроэкономика » Алматы:Экономика, 1997 жыл.

3. Долан Э.Дж. Линсей Д. Рынок Микроэкономическая модель. – Санкт- Петербург, 1992 жыл.

4. Пиндайк Р. Рубинфельд Д. Микроэкономика, 1992 жыл.

5. Күлекеев Ж.. А. Есенғалиева К.С. Тастандиева Н.Б. Микро және мкароэкономика терминдерінің орысша – қазақша сөздігі.

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І. Кіріспе
Өндіріс теориясы

ІІ. Негізгі бөлім
А) Изокванта. Өндіріс факторларының өзара алмасуы.
Б) Жалпы, орташа және шекті өнімдер түсінігі.
В) Өндіріс факторларының икемділігі

ІІІ. Қорытынды

Кіріспе

Адамдар қоғамның тіршілік етуі үшін өндіріс процесі қажет.
Өндіріс – адамдардың өмір сүру үшін қажетті материалдық игіліктер мен
қызметті жасау мақсатында табиғат заттарына әсер ету процесі.
Материалдық игіліктерді өндіру тәсілі - өндіргіш күштер мен өндірістік
қатынастардың диалектикалық бірліктің екі жағы болып табылады.Бұндайда
өндіргіш күштер өндіріс тәсілінің материалдық – заттық мазмұнын, ал
өндірістік қатынастар – олардың өмір сүруі мен дамуының әлеуметтік-
экономикалық нысанын құрайды.
Өндірілетін тауарлардың саны өндірістегі технологиялық әдәстердің
ерекшеліктеріне байланысты.
Өндірістің технологиялық әдісі деп - өндіріс факторларын, яғни
шикізаттар мен ресурстарды, белгілі бір өңдеу процестері арқылы дайын
өнімге (тауарларға немесе қызметке) айналдыруды айтамыз. Өндірістік
процесте қолданылатын факторларды негізгі 4 түрге бөледі:

1. Шикізаттар мен материалдар
2. Басқа өнеркәсіптің өндірген тауарлары
3. Еңбек күші
4. Капитал (құрал – жабдықтар, ғимараттар)

Негізгі бөлім

А) Изокванта. Өндіріс факторларының өзара алмасуы.
Өндірістік технология екі өндірістік факторларды: еңбекті және капиталды
өзгертуге мүмкіндік береді деп қарастырайық. Балама технологияның болуы,
көп жағдайда берілген өнім көлемін Уо факторлардың әр түрлі құрылымын
қолданылу арқылы өндіруге болатынын көрсетеді. Егер өндіріс функциясының
мәнін тұрақты деп белгілесек, яғни

У=f(K,L)=Yo= const

Онда бұл белгілі бір өнім көлемін өндірудегі осы факторлардың
қатынастарын зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл функцияның жазықтықтағы
графигі изокванта деп аталады. Изокванта K және L факторлардың түрлі
құрылымдарын қолданып, бірдей өнім көлемін шығаруға болатынын көрсетеді.
1 – суреттегі факторлардың құрылымдары (K1,L1) және (K2,L2) өндірісте У=
Уо өнім көлемін алуға мүмкіндік береді. Изокванта берілген өнім көлемін
көптеген технологиялық жолдармен алуға болатындығын көрсетеді.

Жазықтықта изокванталар бір – бірімен қиылыспайды. Бір графикте
көрсетілген бірнеше изокванта, изокванталар картасын құрайды.

2-суретте көріп отырғанымыз У(А)= У(В)≤У(С)≤У(D) яғни неғұрлым изокванта
координаттар осінен алыс орналасса, соғұрлым өндірілген өнім көлемі көбірек
болады.
Өндіріс факторларының өзара алмасуын анықтау мақсатында кейінгі
талдауларға технологиялық ауыстырудың шекті нормасы (МRTS) деген түсінік
енгіземіз.

Технологиялық ауыстырудың шекті нормасы еңбекті бір өлшемге көбейткенде
капиталды қандай шамаға азайту керек екенін көрсетеді, және бұл уақытта
өндіріс көлемі өзгеріссіз қалуы керек. Бұл көрсеткіш төменджегідей формула
арқылы есептеледі:

Өндірістік функция біртектес функция болып табылады, сондықтан у=ƒ(КL)=Y
const болған жағдайда келесі теңдеу дұрыс болады:

Мұнда, -капиталдың шекті өнімділігі;

еңбектің шекті өнімділігі
Көрсетілген осы белгілілерді орнына қойсақ:

б) Жалпы орташа және шекті өнімдердің түсінігі.
Жалпы өнім- басқа өндіріс факторлары тұрақты деп ұйғарып, зертеліп
отырған фактордың белгісі санын пайдалану арқылы өндірілген өнім саны.
Жалпы өнім кей кезде өндіріс нәтижесін көрсететін фактор деп те аталады,
оны өндіріс функциясында У әрпімен белгілейді.
Экономикалық талдауда жалпы көрсеткіштермен қатар ортаны және шекті
өнімнің көрсеткіштері де кеңінен қолданылады.
Айнымалы өндіріс факторының орташа өнімі жалпы өнім (У) мен зерттеліп
отырған фактордың санының қатынасымен анықталады және бірімен факторлардың
қайтымын немесе қолданылуын тиімділігін бейнелейді. Мысалы, еңбектің орташа
өнімділігі былай анықталады:

Бұл көрсеткіш бір уақыт бірлігінде өндірілетін тауарлар санын көрсетеді
және ол еңбек өнімділігі деп аталады.
Капиталдың орташа өнімі келесі түрде есептеледі:

Берілген көрсеткіш негізгі өндірістік қордың қолданылуын тиімділігін
білдіреді және ол қор қайтымы деп аталады.
Шекті өнім өндіріс нәтижесінің өзгеруі мен өндірістік процессте қолданып
отырған айнымалы фактордың санының өзгеруінің қатынасымен анықталады. Яғни
капитал мен еңбек үшін олардың текті былай есептеледі:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.