Қатерлі және қатерсіз ісіктер

1. Жатыр ісігі.
Қатерсіз ісіктер.
Қатерлі ісіктер.
2. Аналық без ісігі
Аналық бездің метастаздық рагы (Крукенберг метастазы)
Аналық бездің герминогенді ісіктері.
Қатерсіз ісіктер.
Қатерлі ісіктер.

Әйел жыныс мүшелерінің қатерсіз және қатерлі ісіктерінің ішінді ең жиі кездесетіні жатыр ісігі (80 % дейін). Сирегірек аналық без (15-16 %) сыртқы жыныс мүшелерінің және қынап (2-4 %) ісігі кездеседі.

Жатыр ісігі.
Қатерсіз ісіктер.
Әйел жыныс мүшелерінің қатерсіз ісіктері ішінен ең жиі кездесетіні жатыр миомасы – бұл бірыңғай салалы бұлшықеттен дамитын ісік. 30 – 50 жас аралығындағы гинекологиялық науқас әйелдердің ішінен миома 8 – 14% жиілікте кездеседі. Ісіктің гармонға тәуелді екені анықталды. Жатыр миомасы бар науқас әйелдерде фолликулостилеулдеушігормон секрециясы жоғарылаған, лютеинизирлеуші гормон синтезі төмендеген, менструальды циклдың сары дене фазасы қысқарған және гиперэстрогенемия байқалады.
Қазіргі кездегі классификациясы бойынша жатыр миомасы сублеукозды, интрамурольды және субсерозды деп бөлінеді. Ісік түйіндері жатырды деформациялауы мүмкін, жақын жатқан мүшелермен (несепағар, қуық, кіші жамбас қан тамырлары) физиологиялық байланысын бұзады.
Клиникасы
Жатыр миомасының клиникалық көрінісінде негізгі және ең ерте симптомы қан кету болып табылады.Гиперполименорея немесе метроррагия типті жатырдан қан кету науқас әйелдердің 40 – 45% кездеседі. Әрбір екінші қан кетуі бар науқас әйелдерде екіншілік постгеморрогиялықанемия анықталынады. 18 – 20% ауырсыну синдромы, 12 - 15% көмей ас залалдың функциясының бұзылуы анықталады. 30% жағдайда науқас әйелдер ешқандай шағым айтпайды, ісік тек профилактикалық тексеру кезінде ғана анықталады.
Диагностикасы клиникалық көріністері мен арнайы гинекологиялық тексерулерге негізделеді. Сублукозды миоматозды түйінді анықтау үшін қосымша зерттеу әдістері қолданылады – гистеросальпингография және гистероскопия.
Емі
Жатыр миомасының емі клиникалық көрінісінің айқындылығына, түйіндердің локализациясына, ісік көлеміне және науқас әйелдің жасына байланысты шұғыл операцияға көрсеткіш: түйіндердің қысылып қалуы, никрозы, субмукозды миоманың «тууы», екіншілік операцияның анық болумен жүретін шамадан тыс қан кетулер, миоманың инфицирленуі, зәр шығару мен нәжіс шығарудың айқын бұзылыстары, ісіктің қатерлі ісікке айналу күдігі.

1. «Онкология» Б.Е. Петерсон, Москва «Медицина», 1980г.
2. «Клиникалық онкологиядан таңдамалы лекциялар» Қ.Ж. Мұсылманбеков, Қарағанды 1994 ж.
3. «Онкология» электронды кітапша.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
1. Жатыр ісігі.
Қатерсіз ісіктер.
Қатерлі ісіктер.
2. Аналық без ісігі
Аналық бездің метастаздық рагы (Крукенберг метастазы)
Аналық бездің герминогенді ісіктері.
Қатерсіз ісіктер.
Қатерлі ісіктер.

Әйел жыныс мүшелерінің ісіктері

Әйел жыныс мүшелерінің қатерсіз және қатерлі ісіктерінің ішінді ең
жиі кездесетіні жатыр ісігі (80 % дейін). Сирегірек аналық без (15-16 %)
сыртқы жыныс мүшелерінің және қынап (2-4 %) ісігі кездеседі.

Жатыр ісігі.
Қатерсіз ісіктер.
Әйел жыныс мүшелерінің қатерсіз ісіктері ішінен ең жиі кездесетіні
жатыр миомасы – бұл бірыңғай салалы бұлшықеттен дамитын ісік. 30 – 50 жас
аралығындағы гинекологиялық науқас әйелдердің ішінен миома 8 – 14% жиілікте
кездеседі. Ісіктің гармонға тәуелді екені анықталды. Жатыр миомасы бар
науқас әйелдерде фолликулостилеулдеушігормон секрециясы жоғарылаған,
лютеинизирлеуші гормон синтезі төмендеген, менструальды циклдың сары дене
фазасы қысқарған және гиперэстрогенемия байқалады.
Қазіргі кездегі классификациясы бойынша жатыр миомасы сублеукозды,
интрамурольды және субсерозды деп бөлінеді. Ісік түйіндері жатырды
деформациялауы мүмкін, жақын жатқан мүшелермен (несепағар, қуық, кіші
жамбас қан тамырлары) физиологиялық байланысын бұзады.
Клиникасы
Жатыр миомасының клиникалық көрінісінде негізгі және ең ерте симптомы
қан кету болып табылады.Гиперполименорея немесе метроррагия типті жатырдан
қан кету науқас әйелдердің 40 – 45% кездеседі. Әрбір екінші қан кетуі бар
науқас әйелдерде екіншілік постгеморрогиялықанемия анықталынады. 18 – 20%
ауырсыну синдромы, 12 - 15% көмей ас залалдың функциясының бұзылуы
анықталады. 30% жағдайда науқас әйелдер ешқандай шағым айтпайды, ісік тек
профилактикалық тексеру кезінде ғана анықталады.
Диагностикасы клиникалық көріністері мен арнайы гинекологиялық
тексерулерге негізделеді. Сублукозды миоматозды түйінді анықтау үшін
қосымша зерттеу әдістері қолданылады – гистеросальпингография және
гистероскопия.
Емі
Жатыр миомасының емі клиникалық көрінісінің айқындылығына, түйіндердің
локализациясына, ісік көлеміне және науқас әйелдің жасына байланысты шұғыл
операцияға көрсеткіш: түйіндердің қысылып қалуы, никрозы, субмукозды
миоманың тууы, екіншілік операцияның анық болумен жүретін шамадан тыс қан
кетулер, миоманың инфицирленуі, зәр шығару мен нәжіс шығарудың айқын
бұзылыстары, ісіктің қатерлі ісікке айналу күдігі.
Үлкен көлемді субмукозды орналасқан ісіктерде (жүктіліктің 14-15 аптасы
және одан жоғары) әрқашанда оперативті емтағайындалады. Ал көлемі кіші
субсерозды және интромуральды орналасқан ісіктерде, клиникасы айқын
болмаған жағдайда күту тактикасы (кварталына 1 ретқаралу) қолданылады.
Себебі менопауза кезінде ісіктің өсуі тоқтайды да кері дамуы жүреді. Жатыр
миомасы кезіндегі консервативті ем кең таралмаған. Андрогенмен емдеу айқын
нәтиже бермейді, ал сәулелі кострация қазіргі кезде қолданылмайды.
Болжамы жағымды.

Қатерлі ісіктер.

Жатыр мойны рагы - әйел жыныс мүшелерінің қатерлі ісіктерінің ішінен
шамамен 80% құрайтын, эпителиден дамитын қатерлі ісік. Жиі 40 – 50 жас
аралығында кездеседі.
Этиологиясы мен патогенезі.
Адамағзасында бірқатар өзгерістер рактың дамуына алып келеді. Оларға
эстрагенді гармон мөлшерінің жоғарылауы, мүйіздену, босану кезінде жатыр
мойнының жарақаттануы және созылмалы қабыну өзгерістері жатады.
Физиологиялық тұрғыдан алғанда жатыр мойны эпителиальды клеткалары үнемі
гормональды әсерлердің өзгеріп тұруына тәуелді (менструальды цикл,
жүктілік, босану, климакс). Эстрогендер пролифирациялық процестердің
стимуляторы болып табылады, жасушаның өмірлік сонымен қатар митотикалық
цикл реттейді. Жасушаның бөлінуі үнемі, үзіліссіз жүретін процесс
болғандақтан мутацияның пайда болу қауіпі жоғары болады. Мутацияға ұшыраған
клетка иммунды жүйемен бөгде болып танылып, жойылады. Ал иммунды жүйе
әлсірегенде мутацияға ұшыраған клетка көбейеді. Эстрогендер ұзақ уақыт
әсер еткен кезде клеткалардың үнемі бөлінуіне стимуляция болып табылады.
Босану мен аборт кезіндегі жыртылулар, тыртық, жатыр мойнының
деформациясы қан айналу мен инервацияны бұзады, нәтижесінде тіндер мен
жасушалардағы алмасы процестерін бұзады. Бүйірлік екі жақты,сирек біржақты
жатыр мойнының жыртылуы эктопияның дамуына әкеледі – цервикалды канал
қабырғасының теріс айналуы. Бұл кезде цилиндрлік эпителий ерекше ортаға
түседі, метаплазия процесі басталады, артынан эпидермизация болады, оның
жалпақ эпителиймен алмасуы жүреді. Эпителий пролиферациясына және оның
қатерліге ауысуына жағдай туады. Жатыр мойнының эпидермизация процесі
эрозияның, эктропионың полиптердің жазылуы кезінде жүреді. Жатыр мойнының
шырышты полипі мен эктропионың эпидермизациясы цилиндрлік эпителийдің
резервті клеткалар дифференцировкасы арқасында жүзеге асады. Резервті
клеткалар цилиндрлік эпителий қалыпты орналасқан кезде оның регенерация
көзі болып табылады, бұл жағдайда дифференцирвкасы цилиндрлік эпителий
клеткаларына қарай жүреді. Ал потологиякезінде жазық эпителий жағына қарай
жүреді. Резервті клеткалар дифференцировкасы мен пролиферациясы шамадан тыс
клеткаішілік алмасу мен жаңадан қан тамырларының түзілуімен сипатталады.
Созылмалы цервицит клеткадағы зат алмасу бұзылуымен сипатталады
Эпителий ішіндегі рак кезінде барлық эпителий атепиялық клеткалардан
тұрады, вертикальды анизоморфтылық бұзылады, бірақ базальды мембрана
сақталған, инвазивті өсу жоқ.
Канцерогенездің соңғы этапы бұл – инвазивті рак.
Патологиялық анатомиясы.
Жатыр мойын екі типті эпителиймен қапталған: көп қабатты жазық – қынап
жағынан, цилиндрлік – цервикальді канал жағынан. Сондықтан да рак
гистологиялық тұрғыдан екі түрде болуы мүмкін: жазық клеткалық және
аденокарцинома. Жиі жазық клеткалары дамиды. өсудің эндофитті формасында
ісік жатыр мойнының арасына өседі. Бұл кезде кратер тәрізді жара пайда
болады, ауырсыну тез пайда болады және көрші жатқан мүшелердің функциясы
бұзылады.
TNM жүйесі бойынша классификация.
Т – біріншілік ісік
Tis – преинвазивті рак
Т1 – ісік жатыр мойнымен шектелген
Т1а – клиникаға дейінгі инвазивті рак
Т1б – клиникалық симптоматикасы бар инвазивті рак
Т2 – ісік жатыр мойнынан тыс шығады, бірақ жамбас қабырғаларына
жетпейді немесе қынаптың төменгі 13 бөлігіне дейін зақымдайды
Т2а – ісік парамертиді инфильтрацияламайды
Т2б – ісік параметриді инфильтрациялайды
Т3 – ісік қынапты инфильтрациялайды немесе жамбас қабырғаларына жетеді.
Егер несеп ағар басылып қалса төж дәрежесіне жатқызылады.
Т4 – ісік қуықтың немесе тік ішектің шырышты қабатына
инфильтрацияланады немесе кіші жамбастан тыс шығады
Т4а – қуық пен тік ішекті зақымдайтын ісік
Т4б – кіші жамбастан тыс шыққан ісік
N – регионарлы метастаздар (жалпы мықым артериясының бифуркациядан
төмен жамбастық түйіндер)
N0 – лимфография кезінде регионарлы лимфа түйіндерінде өзгерістер жоқ
N1 – регионарлы лимфа түйіндері метастаздармен зақымдалған
N2 – жамбас қабырғасында қозғалмайтын тығыздылған түйін сезіледі және
қабырға мен ісік арасында кеңістік бар
М – алыс метастаздар
М0 – алыс метастаздар белгілері жоқ
М1 – алыс метастаздар анықталады

Клиникасы.
Қатерлі ісіктің дамуына әдетте ағымы ұзақ , емге нашар көнетін және
жатыр мойынының рецидивирлеуші аурулары әкеледі. Рак алды болып эпителиалды
дисплазиялар табылады. Рактың алғашқы симптомдары ісік дамуының I-II
кезеңінде көріне бастайды: лимфалық саңылаулардың және қан тамырлар
қабырғасының зақымдануы нәтижесінде бұған тән бөліністер мен контакті қан
ағулар байқалады. Бөліністер үнемі болады, ет жуындысы типтес , шірік
иісті болады. Ауырсыну ісіктің едәуір тараған кезінде, нерв өрімдерінің
қысылып қалуы немесе ауырсыну рецепторларының тітіркенуі нәтижесінде пайда
болады. Ісіктің көрші мүшелерге еніп өсуіне байланысты дизуриялық
бұзылыстар дамиды. Несепағарды басып қалуы нәтижесінде гидронефроз, зәр
шығару мүшелерінің өрлеуші инфекциясы дамиды; дефекация актісі бұзылады,
қуық –қынаптық және тік ішек –қынаптық жылан көздер пайда болады.
Диагностикасы.
Қатерлі процестің таралу дәрежесін анықтау үшін цисто және ректоскопия,
лимфо- және ангиография жүргізіледі. Қазіргі кезедгі диагностиканың міндеті
рак алды өзгерістер мен рактың предклиникалық формаларын анықтау болып
табылады. Анамнезін жинай отырып , дәрігер рактың дамуына әкелетін
клиникалық факторларды анықтай білу керек; ол әртүрлі эндокриндік
бұзылыстар , әсіресе, гиперэстрогенэмия белгілерінің басымдылығымен ,
босанудан кейінгі жарақаттар, жатыр мойынының ұзақ және рецидивтеуші
аурулары, қайталама диагностикалық және емдік манипуляциялар
(диатермокоагуляция, биопсия, полиптерді алу). Егер шағымдар болса
симптомдардың сипатын анықтау керек:пайда болу уақытын, ұзақтығын,
интенсивтігін, қандайда бір факторлармен байланыстылығын. Бөліністердің
болуы, ауырсыну . қан ағу сияқты белгілер инвазивті рактың дамығандығын
көрсетеді. Экзофитті формасы үлкен және кіші түйіршікті қызыл –сұр түсті
өскіншелермен, жеңіл қанаумен сипатталады. Эндофиттті формасында жатыр
мойны тығыз бөшке тәріздес, қою қызыл түстес болады. Жиі жағдайда терең ,
кратер тәріздес жара анықталады. Жатыр мойнын қарау үшін түсті пробалар
қолданылады: люголь ерітіндісімен проба жасау қалыпты жағдайдағы көп
қабатты жазық эпителийдің клеткаларында гликогеннің көп мөлшерде болуына
байланысты қою қоңыр түске боялуына негізделген. Эпителийдегі патологиялық
өзгерістер боялмай қалады, проба йоднегативті аймақтар анықталған кезде
оң болып табылады.
Цитологиялық зерттеуге баға беру үшін 5 клас бөлініп қарастырылады: I
және II кластағы клеткалар цитологиялық белгілеріне байланысты қатерсіз
өзгерістер тобын құрайды; III класс- рак алды, IV және V класс –рак.
Зерттеуге материал жатыр мойнынан және каналдан алынады. Кольпоскопия –
бұл әдіс оптикалық аппарат арқылы жатыр мойнының , цервикальді канал
қабырғасының эпителиалды қабаты мен қан тамырлары суретін зерттейді. Рактың
кольпоскопиялық белгісі атипиялық қан тамырлар, олра пролиферация кезінде
дөңгелек , спираль, аяқталмаған сегіз саны, шпилька тәрізді бейнелерде
болады.
Нақты диагноз гистологиялық зертеу нәтижесінде қойылады.
Емі ,
Емі гистоморфологиялық өзгерістерге қарап , науқас әйелдің жасына ,
басқа да гинекологиялық ауруларына байланысты индивидуальді тағайындалады.
Жас әйелдерде айқын эпилелиалды дисплазияның болуында жатыр мойнының
диатермокоагуляциясымен шектеледі. 40 жасқа ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.