Тегеран, Қырым және Потсдам конференциялары

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2.6
I тарау. Тегеран конференциясы
1.1 Неміс мәселесіне қатысты АҚШ және Ұлыбританияның ұстанымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7.8
1.2 Неміс мәселесіне қатысты КСРО . ның ұстанымы ... ... ... .9.10

II тарау. Қырым және Потсдам конференциялары
2.1 Қырым конференциясындағы нацистік Германияны талқандау жоспары және қауіпсіздікті сақтау мәселесі ... ... ... ... ... ... ... ..12.16

2.2 Потсдам конференциясы: Германияны реттеу және II дүниежүзілік соғыс қорытындылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17.22

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...23.24

Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25.26

1945 жылы 4-11 ақпанда өткен Ялта конференциясы II дүниежүзілік соғыстың дипломатиясы тарихында маңызды орын алды. Бұл антигитлерлік коалицияның үш ұлы державасы - КСРО (РФ), АҚШ, Англияның басшылары қатысқан екінші кездесу еді. Тегеран конференциясы сияқты бұл конференция да түптеп келгенде жеңісті ұйымдастыру ісінде де , әлемнің соғыстан кейінгі қайта қүрылымы саласында да келісілген шешімдер жасауға ұмтылған тенденцияның басымдығымен өтті.
Ялта кездесуінің қарсаңында АҚШ пен Англия да антигитлерлік коалицияға катысушы басты үш мемлекет арасында уағдаласуға жол бермеуге тырысқан күштер қызу әрекет жасап бақты. Қызыл армияның гитлершілдерге күйрете соққы беруі, Совет әскерлерінің батысқа қарай шапшаң жылжуы , оның бірқатар шығыс Еуропа мемлекеттерінің территорияларын азат етуі КСРО рөлінің нығаюы өздерінің әлеуметтік жеңілдіктері мен империалистік пиғылдарына қауіп төндіреді деп түсінгеп топтарды дүрліктірген еді. Олар Москва жөнінде «қатаң позиция» ұстайтын кез келді деп санады.
40 жылдарғы «қырғи қабақ» соғыстың әйгілі идеологы Дж, Кеннон Ялтадағы кездесуге қатысқан американдарға былай деп бағдарлама ұсынды:
1. Халықаралық үйым құрудың бірден-бір практикалық нәтижесі «орыстардың өршіп отырған және көкейге қонбайтын ықпал ету өрісін» қорғау, АҚШ-тың міндеті болғандықтан Біріккен Ұлттар Ұйымын құру жоспарын «мүмкіндігінше тезірек жою» керек.
2. Американ халқына бейбітшілікті қауіпсіз ету біздің қарулы күштерімізді қайдағы бір заң құжатында көзделген қандай да бір нақты жағдайларға қолдану туралы сөзсіз міндеттеме алғанымызға байланысты деген пікірдің жаңсақтығын түсіндіру қажет. Америка Құрама Штаттар біздің қарулы күштерімізді қай жерде пайдалану керектігін өздері шешетін құқығын сақтауға тиіс.

1. Тегеран-Ялта-Потсдам, (Сб док- в) Изд-во: “Международные отношения”. 1967
2. Тегеран-Ялта-Потсдам. Сб док- в. //Сост. Ш.П.Санакоев, Б.П.Цыбулевский А. Дәуір
3. Тегеранская конференция руководителей трех союзных держав. СССР, США и Великобритании. М. 1984
.4. Крымская конференция руководителей трех союзных держав. СССР, США и Великобритании. Сб док-в. М, 1978
5. Потсдамская конференция руководителей трех союзных держав. СССР, США и Великобритании. Сб док-в. М. 1980.
6. Переписка Председателя Совета Министров СССР с президентом США и премьер- министром Великобритании во время ВОВ. 1941-1945 гг, М, 1958г.
7. Советско- англ отношения во время ВОВ. І941-І945г. В 2-т. М. 1984.
8. Советско- герм отношения во время ВОВ. М, 1983.
9. Советский союз на международных конференциях периода ВОВ. Том 1-6 М, 1978-80тт.
10. Көкебаева Г. Халықаралық қатынастар тарихы. (Құжаттар жинағы) А, 1999.
11. Хрестоматия по истории новейшей истории. Том. 3. М, 1961,
12. Хрестоматия по истории межд. отношений Вып 2. М, 1972.
13. Документы по внешней политики СССР. Том. 1,2 М, 1959.

Пән: Халықаралық қатынастар
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 2-6
I тарау. Тегеран конференциясы
1.1 Неміс мәселесіне қатысты АҚШ және Ұлыбританияның
ұстанымы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ..7-8
1.2 Неміс мәселесіне қатысты КСРО – ның ұстанымы ... ... ... .9-
10

II тарау. Қырым және Потсдам конференциялары
2.1 Қырым конференциясындағы нацистік Германияны талқандау
жоспары және қауіпсіздікті сақтау
мәселесі ... ... ... ... ... ... ... ...12-16

2.2 Потсдам конференциясы: Германияны реттеу және II
дүниежүзілік соғыс
қорытындылары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 17-22

Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .23-24

Пайдаланған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...25-26

II тарау. Қырым және Потсдам конференциялары

2.1 Қырым конференциясындағы нацистік Германияны
талқандау жоспары және қауіпсіздікті
сақтау мәселесі

1945 жылы 4-11 ақпанда өткен Ялта конференциясы II дүниежүзілік
соғыстың дипломатиясы тарихында маңызды орын алды. Бұл антигитлерлік
коалицияның үш ұлы державасы - КСРО (РФ), АҚШ, Англияның басшылары қатысқан
екінші кездесу еді. Тегеран конференциясы сияқты бұл конференция да түптеп
келгенде жеңісті ұйымдастыру ісінде де , әлемнің соғыстан кейінгі қайта
қүрылымы саласында да келісілген шешімдер жасауға ұмтылған тенденцияның
басымдығымен өтті.
Ялта кездесуінің қарсаңында АҚШ пен Англия да антигитлерлік коалицияға
катысушы басты үш мемлекет арасында уағдаласуға жол бермеуге тырысқан
күштер қызу әрекет жасап бақты. Қызыл армияның гитлершілдерге күйрете соққы
беруі, Совет әскерлерінің батысқа қарай шапшаң жылжуы , оның бірқатар шығыс
Еуропа мемлекеттерінің территорияларын азат етуі КСРО рөлінің нығаюы
өздерінің әлеуметтік жеңілдіктері мен империалистік пиғылдарына қауіп
төндіреді деп түсінгеп топтарды дүрліктірген еді. Олар Москва жөнінде
қатаң позиция ұстайтын кез келді деп санады.
40 жылдарғы қырғи қабақ соғыстың әйгілі идеологы Дж, Кеннон Ялтадағы
кездесуге қатысқан американдарға былай деп бағдарлама ұсынды:
1. Халықаралық үйым құрудың бірден-бір практикалық
нәтижесі орыстардың өршіп отырған және көкейге қонбайтын ықпал ету
өрісін қорғау, АҚШ-тың міндеті болғандықтан Біріккен Ұлттар
Ұйымын құру жоспарын мүмкіндігінше тезірек жою керек.
2. Американ халқына бейбітшілікті қауіпсіз ету біздің қарулы
күштерімізді қайдағы бір заң құжатында көзделген қандай да бір нақты
жағдайларға қолдану туралы сөзсіз міндеттеме алғанымызға байланысты деген
пікірдің жаңсақтығын түсіндіру қажет. Америка Құрама Штаттар
біздің қарулы күштерімізді қай жерде пайдалану керектігін
өздері шешетін құқығын сақтауға тиіс.
3. Америка Құрама Штаттар Германияны толық бөлісуді әбден шешілген іс
деп қарап, ағылшындармен және француздармен Германияның Батыс
аудандары кіретін Батыс Европа Федерациясын кұру туралы консультация
алмасуды бастауға тиіс деген шешімге келді. Шын мәнінде, бұл дүниежүзін
дұшпан екі лагерьге бөлу бағдарламасы еді. Президент Ф.Д.Рузвельт пен оның
жақын адамдары Дж.Кеннонның шақыруына кұлақ аспай,
ынтымақтастықты дамыту бағытын ұстанды.
4. Маршаллдың пайымдауынша, бүл операциялар одақтастар армиясының
Германияның өнеркәсіп объектілеріне жасайтын соққыларына
нұқсан келтірген жоқ.
5. Ақпанда пленарлық мәжілісті аша келіп, президент Ф.Д.Рузвельт
Германия проблемасын сөз еткенде , ең алдымен уақытша оккупациялау
аймақтары туралы мәселені қарау керек екенін айтты. Бірінші кезекте АҚШ пен
Англия Тегеран конференциясында ұсынған Германияны бөлшектеу туралы сөз
болып, Орталық Үкіметтің құрылуы жөнінде мәселе койылды. Ағылшын премьері
У.Черчилль Рейн алқабы мен Саар өнеркәсіп аудандары , Рур мәселесі
қозғалды. Бұдан кейін кеңеске қатысушылар репарация туралы мәселеге көшті.
Бұл қағидалар Германия заттай төлемді оның ұлттық байлығының шамамен 80
пайызын беру жолымен , немесе жыл сайын тауар түрінде берумен өтеуге тиіс
болды.[1] Репарациялардың мақсаты да Германияны қарусыздандыруға әкеп
соғуға тиіс болды. Сондықтан, мамандандырылған әскери кәсіпорындардан
100 пайыз алу керек делінді. Репарациялардың мерзімі 10 жылға белгіленіп ,
ағылшын - совет - американ бақылауымен жүргізілуге тиіс еді. Пікір алысу
қорытындысында, үш держава өкілдерінен штаб - пәтері Мәскеуде болатын
Репарациялык комиссия құру туралы уағдаластыққа қол жетті. Осыдан кейін
Сталин Репарациялық комиссия үшін негізгі басшылык бағыттарын жасауды
үсынды. Ол репарацияларды бөлгенде негізі принцип мынадай болу керек деген
пікір айтылды: Репарацияларды бірінші кезекте соғыстың негізгі ауыртпалығын
көтеріп, жауды жеңуді қамтамасыз еткен мемлекеттер алатын болды, яғни КСРО,
АҚШ, Англия. Төлемді тек орыстар ғана емес, сондай-ақ, американдар мен
ағылшындар да алуы керек және оның үстіне ең мүмкін мөлшерде алуы керек.
Егер Америка Құрама Штаттардың Германиядан машиналар немесе жұмыс күшін
алғысы келмесе , онда репарациялардың басқа формалары , оларға неғұрлым
қолайлы формалары, мәселен шикізат және т.б. табылуы мүмкін. Қайткен күнде
де репарацияларды жауды жеңу ісіне неғұрлым зор үлес қосқандар алатыны
айқын белгіленуі тиіс деген пікірді В.И.Сталин ортаға салды. Ф.Д. Рузвельт
пен У.Черчилль бүл пікірлермен келісті. Ялта конференциясының 6 ақпанда
болып өткен пленарлық мәжілісі жаңа Халықаралық Қауіпсіздік ұйымы уставының
жобасы жасалған Думбаржан- Окстағы конференциядан кейін шешілмей қалған
мәселелерді талқылаудан басталды. Қауіпсіздік Кеңесінде дауыс беру ережесі
келісілмей қалды. Бүл конференцияға Сыртқы Істер Министрлері , штаб
бастықтары, т.б. қатысты. II Дүниежүзілік соғыс тарихында Қырым
конференциясының маңызы өте зор. Біріншіден, конференцияда гитлершіл
Германияны талқандап, сөзсіз тізе бүктіру мақсатына байланысты одақтас үш
державаның соғыс жоспарлары өзара келісілді. Екіншіден , конференцияда
Одақтас державалар соғыстан кейін мызғымас бейбітшілік пен халықаралық
қауіпсіздік орнату принциптерін іске асыру саясатын бірауыздан қабылдады.
1945 жылы 13 ақпанда В.И. Сталин, Ф. Д. Рузвельт, У, Черчилль кол
қойған Қырым конференциясының коммуникесі жарияланды. [2]Мүнда тізе бүккен
Германияда одақтас үш держава қарулы күштерінің ерекше аймақтарын құру,
оған орталық бақылау комиссиясы арқылы басшылық ету белгіленді, Үш
державаның басшылары герман милитаризмі мен нацизмді жою, герман қарулы
күштерін таратып, герман ауыр өндірісін бақылауға туралы мәлімдеді.
Конференция тізе бүккен Германия өзінің басқыншылық
соғыстары арқылы басқа елдерге келтірген зиянын өтеуге әділетті деп тауып,
арнаулы комиссия құруды белгіледі. Германия мәселесімен қоса, Қырым
конференциясына қатысушылар, басқа одақтас державалармен бірге бейбітшілік
пен қауіпсіздікті сақтау үшін Біріккен Ұлттар Үйымын құру, 1945 жылы 25
көкекте (сәуір) Сан - Францискода Біріккен Ұлттар конференциясын шақыруды
ұйғарды. Қырым конференциясында Одақтас үш державаның басшылары қабылдаған
"Азат етілген Европа туралы декларацияда" Европадағы нацистік Германия және
оның езгісінен босатылған халықтарға саяси жэне экономикалық күрделі көмек
беру туралы келісілді.
Алайда осы жалпы қағидалар шеңберінде Ялта кездесуіне қатыскан
үшеуінің әрқайсысының өзіне тән басты мәселелері болды. Черчилль ең алдымен
Британ империясының тағдырын ойлады. Ал Сталин болса, біз ең кемінде алдағы
50 жылға бейбітшілікті қамтамасыз етуіміз керек деп, көздеді. Халықаралық
қауіпсіздік үйымының болашақ уставы туралы мұнша маңызды болып отырғаны да
сондықтан. Болашақта басты үш державаның аралары алшақтап кетпеуі үшін
мүмкіндігінше көп тоскауылдар жасау керек. Мәселенің бұлайша терең де
принципті қойылуы болашакқа шын жаны ашығандық еді. Халықаралық қауіпсіздік
үйымының болашақ ұрпақтар үшін бейбітшілікті сақтау мүмкіндігін қамтамасыз
ететін механизмін жасау керек болды. Ол кезде он жыл туралы айтылған еді,
бірақ Сталин 8 жыл, ал Ялта кездесуінен кейін толық емес алты апта өткен
соң Рузвелы қайтыс бодды, ал оның ізбасарлары АҚШ - тың бағытын егесу жэне
Совет одағына қарсы соғысқа әзірлену жағына қарай бұрып жіберді. Бүл кезде
үкімет басынан кетіп қалса да, мүндай инициаторларының бірі Черчилль болып
шыкты. Мүның бәрі Гитлерлік Германия мен милитаристік Жапонияға қарсы соғыс
қимылдары аяқталған соң , кеп кешікпей басталған еді.
Поляк проблемасын талқылау Ялта конференциясының 6-шы ақпанындағы
пленарлық мәжілісінде басталды. Бірінші болып сөз алған Рузвельт, Польшаның
шығыс шекарасын Керзон линиясының бойымен жүргізуді жақтаған пікір айтты,
бірақ бұған қоса осы линияның оңтүстік учаскесінде поляктарға жеңілдік
жасау туралы мәселені қарастыру жөн деп жариялады.
Қырым конференциясының шешімдері соғыстың соңғы кезінде антифашистік
коалицияның нығаюына және Гитлерлік Германияны жеңуге көмектесті. 1945 жылы
ақпан - наурызда Қызыл армияның басты күш жігері Берлин бағытында шешуші
соққы жасауды тездетуге жұмылдырылды. Осы мақсатпен Совет әскерлері шығыс
Померания , төменгі және жоғарғы Силезия, Шығыс Пруссия территорияларында
дұшпанның қанаттағы топтарын қарсы шабуыл операцияларын жүзеге асырып,
кострин мен франкфрут маңында Одердің сол жағасындағы басып алған
бекіністерін кеңейту үшін табан тірескен ұрыстар жүргізді.
Қырым конференциясында үш ұлы державаның Қиыр Шығыс мәселесі жөніндегі
келісімі қабылданды. Келісім бойынша, Германия толық тізе бүгіп, Еуропада
соғыс аяқталған соң, 2-3 айдан кейін Гитлершіл Германияның шығыстағы
одақтасы — милитаристік Жапонияға карсы Совет одағы соғыс
ашатынын белгіледі. Соғыс аяқталғаннан кейін Сахалин аралының оңтүстігі
Совет Одағына қайтарылып, Куриль аралдары КСРО-ға берілуі ұйғарылды.
Қырым конференциясы шешімдерінің негізінде Одақтас үш держава
саяси және соғыс мәселелерін шешуде тарихта айтарлықтай із қалдырды.

2.2 Потсдам конференциясында Германияны реттеу және II дүниежүзілік
соғыс қорытындылары

Потсдам конференциясы КСРО, АҚШ және Ұлыбритания үкімет басшыларының
қатысуымен, 1945жылы 17 шілдеден 2 тамызға дейін Берлин түбінде өтті.
Конференцияға КСРО жағынан И. В, Сталин , Ұлыбритания премьері У. Черчилль
(оны 28 шілдеден бастап жаңа сайлауда жеңген лейборист үкіметінің басшысы
К. Эттли ауыстырды), АҚШ президенті Г. Трумэн, үш елдің Сыртқы Істер
министрлері қатысты, штаб басшылары қатысты.[3]
Потсдам конференциясы Европада соғыс қорытындысын, негізінен
Германияны толық қарусыздандыру, соғыс құралдарын шығаратын өндіріс
орындарын толық жою шараларын белгіледі. Конференцияның қаулылары нацистік
мемлекетті жоюға бағытталды.
Көптеген мәселелер алдын - ала қойылып, шешіліп келген "үлкен
үштіктің " бүған дейінгі екі кездесуінен өзгеше , Потсдам конференциясында
соғысты бұдан былайғы жерде жүргізу жөнінде, сондай-ақ, дүниенің соғыстан
кейінгі құрылымы мәселелері жөнінде де көптеген маңызды , нақты келісімдер
бар болатын. Сондықтан да, Потсдамдағы кездесуге қатысушылардың
бірқатар реттерде бұрыннан бар принципті шешімдерді қуаттауы немесе
нақтылай түсуі ғана қалған еді. Алайда мұның өзі сондай бір оп-оңай іс
болмай шықты, өйткені Батыстың өкілдері бұрыннан бар кейбір келісімдерді
ревизиялауға тырысты, осыған байланысты конференцияда кейде шиеленіскен
дипломатиялық күрес өрістейді. Сонымен бірге, әрине, талқылау, шешу керек
болатын жаңа проблемалар туды. Жан - жақты талқыланған ең маңызды мәселе,
тізе бүккен Германияны қайта кұру туралы мәселе болды. Бүл мәселе жөнінде
де 1943 жылы, Сыртқы Істер министрлерінің Москва конференциясының шешімі
бойынша құрылған Европалық консультациялық комиссия талдап жасаған
ұсыныстар бар еді. Алайда Европада соғыс қимылдары аяқталғаннан кейін жаңа
жағдай туды. Батыс державаларының билеуші топтары арасында Германияның адам
және экономикалық потенциалын КСРО- ға қарсы мүмкін болатын соғыста
пайдаланудың Черчилдік идеясы өрістеді, сондықтан Германияны толық
демилитандыру және демократияландыру жөнінде бұрын белгіленген жоспарлары
Вашингтон мен Лондон саясатшыларына енді ұнамады.
Конференциядағы басты мәселе- Герман (неміс) мэселесі болғандықтан,
конференция Германияға қатысты барлық экономикалық, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.