ДНК-ның фотохимиялық түрленуі, люминесценттік таңбалар мен сорғылар

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. ДНК.ның фотохимиялық түрленуі.
2. Люминесценттік таңбалар мен сорғылар.
3. Олардың биология мен медицинада қолданылуы.

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Люминесценция деп - берілген температурага сэйкес келетін жылулық жарық
шығарудан басым, сэуле шығару механизмі жылулық болмайтын, сэулеленуді атайды. Мүндай қүбылыс денеге спектрдің көрінетін, УК, рентген жэне сәулелерімен эсер еткенде байқалады, яғни денені сыртқы жылулық емес энергия көзімен қоздырғанда байқалады. Денені қоздыру түріне байланысты ол:фотолюминесценция (жарық сэулесімен қоздыру), рентген-діклюминесценция(рентген сэулесімен қоздыру), катодтықлюминесценция (электронмен қоздыру),электрліклюминесценция (электр өрісі арқьшы қоздыру), радиолюминесценция
(сх,р,у бөлшектерімен қоздыру), хемилюминесценция (химиялық реакциялар
арқылы) т.б. деген түрлерге бөлінеді. Сэулелену уақытының үзақтығына
байланысты люминесценцияны: флуоресенция жэне фосфоресенция деген
түрлерге Энергетикалық деңгейлер Энергетиклық деңгей бөледі. Егер дененің сэуле шығару уақыты 10-8секундтан аз болса, яғни денені қоздыру тоқталысымен сэуле шығару да тоқталса оны флуоресенция деп, ал денені қоздыру тоқталғанымен дененің сэуле шығаруы жалғаса берсе оны фосфоресенция деп атайды. Люминесценция механизмімен танысайық. Атом не молекула энергиясы ҺУ фотонды жүтып энергетикалық қозған күйге көшеді де 10-8 с уақыт өткен соң жиілігі V тең фотонды шығарып бүрыңғы күйге қайта келеді. Жүтылған жэне шығарылған сәулелердің жиілктері тең УФ= УЛ болғандықтан люминесценцияның бүл түрін резонанстық деп атайды, ол көбіне бір атомды газдарда кездеседі (2а).Егер газды ортада басқа денелердің атомдар, не молекулалары бар болса, онда қозған жэне қозбаған молекулалардың соқтығысу нэтижесінде өз ара энергия алмасу орын алады, нэтижесінде қозған молекула төмен орналасқан жаңа энергетикалық деңгейге ауысады. Молекула жаңа күйден жиілігі жарық фотонын шығара отырып қозбаған негізгі күйге өтеді. Бүл қүбылыста флуресценцияға тэн, бірақ УФ> ҮЛ болады .Егер орта қүрамы өте күрделі органикалық молекулалардан түрса, онда жоғарыда қарастырылған люминесценциялық қүбылыс басқа түрде жүреді.Кейде қозған күйде түрған молекулалар энергетикалық жағынан төмен жатқан, аралық түрақты (метастабильді) күйге сэуле шығармай өтеді, бірақ бүл күйден молекула негізгі күйге өз бетінше, энергия жүмсамай шыға алмайды. Мүндай молекулалар ортаның молекула-кинетикалық энергиясы есебінен түрақты күйден қайта қозған күйге көшіп, онан негізгі күйге қайта оралады. Бүл қарастырылған мысал фосфоресенция күбьшысына тэн.

1.»Медицинская и биологическая физика»Дрофа Москва 2004г.
А.Н.Ремизов,А.Г.Максина,А.Я.Потапенко.
2.»Медициналық биофизика» (Оқулық) Бират Көшенов.
Алматы Қарасай 2008ж.
3.»Физика және астрономия»(Оқулық)Мектеп баспасы.
4.Журнал неврологии и психиатрии 8,2001г