ЭЕМ-нің даму тарихы мен кезеңдері



І кезең (1945.1955 жылдар)
ІІ кезең (1955.1965 жылдар)
ІІІ кезең (1965.1980 жылдар)
IV кезең (1980 жылдан бері қарай)
V.кезең
Пайдаланылған әдебиеттер
Ең алғашқы пайда болған есептеу құралы есепшот болып табылады. Кейбір деректерге сүйенсек,есепшоттың жасы 2000-5000 жылдар шамасында, ал пайда болған жері ертедегі Қытай немесе ертедегі Египет, тіпті ежелгі Греция болуы да мүмкін. Бұл санау құралын гректер мен Батыс-Еуропалықтар «абак» деп, қытайлықтар «суан-пан», жапондықтар «серобян» деп атаған. Бұл құралмен есептеулер оның шұңғыл тақтада орналасқан тастарын жылжыту арқылы жүргізілген. Тастар піл сүйегінен, түрлі түсті шынылардан, қоладан жасалды. Осындай есепшоттар қайта өркендеу дәуіріне дейін пайдаланылып келді. Оның жетілдірілген түрі осы күнге дейін қолданылып келеді.
XVII ғасырдың басында шотландиялық математик Джон Непер логарифм түсінігін енгізді және логарифм кестесін жариялады. Ал 1761 жылы ағылшын Д.Робертсон жүгіртпесі бар навигациялық есептеулер жүргізуге арналған логарифм сызғышын жасады. Мұндай құрал жасау идеясын 1660 жылдары Исаак Ньютон ұсынған болатын. Соңғы кезге дейін логарифм сызғыштары инженерлердің бірден-бір есептеуіш құралы болып келді, бірақ өткен ғасырдың екінші жартысында пайда болған электронды калькуляторлар оларды қолданудан ығыстырды.
1642 жылы француз математигі Блез Паскаль он тоғыз жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасы деген атпен белгілі, жетектер мен дөңгелектерден тұратын механикалық есептеу машинасын құрастырды. Паскальдың машинасында көпорынды сандарды қосу мүмкін болды.
1. Е.Қ. Балапанов «Информатика 30 сабақ»
Алматы «Шартарап» 2001 жыл.

2. О. Камардинов «Информатика Оқу құралы.
Алматы «Қарасай» 2006жыл.

3. М.Қ. Байжұманов « Информатика» Оқу құралы
Астана – 2004 жыл.

ЭЕМ-нің даму тарихы мен кезеңдері  
  Ең алғашқы пайда болған есептеу құралы есепшот болып табылады. Кейбір
деректерге сүйенсек,есепшоттың жасы 2000-5000 жылдар шамасында, ал пайда
болған жері ертедегі Қытай немесе ертедегі Египет, тіпті ежелгі Греция
болуы да мүмкін. Бұл санау құралын гректер мен Батыс-Еуропалықтар абак
деп, қытайлықтар суан-пан, жапондықтар серобян деп атаған. Бұл құралмен
есептеулер оның шұңғыл тақтада орналасқан тастарын жылжыту арқылы
жүргізілген. Тастар піл сүйегінен, түрлі түсті шынылардан, қоладан жасалды.
Осындай есепшоттар қайта өркендеу дәуіріне дейін пайдаланылып келді. Оның
жетілдірілген түрі осы күнге дейін  қолданылып келеді.
   XVII ғасырдың басында шотландиялық математик Джон Непер логарифм
түсінігін енгізді және логарифм  кестесін жариялады. Ал 1761 жылы ағылшын
Д.Робертсон  жүгіртпесі бар навигациялық есептеулер жүргізуге арналған
логарифм сызғышын жасады. Мұндай құрал жасау идеясын 1660 жылдары Исаак
Ньютон ұсынған болатын. Соңғы кезге дейін логарифм сызғыштары инженерлердің
бірден-бір есептеуіш құралы болып келді, бірақ өткен ғасырдың екінші
жартысында пайда болған электронды калькуляторлар оларды қолданудан
ығыстырды.
  1642 жылы француз математигі Блез Паскаль он тоғыз жасында дүние жүзінде
бірінші рет қосу машинасы деген атпен белгілі, жетектер мен дөңгелектерден
тұратын механикалық есептеу машинасын құрастырды. Паскальдың машинасында
көпорынды сандарды қосу мүмкін болды.   
  1694 жылы атақты неміс математигі Лейбниц Паскальдың идеясын дамытып,
өзінің механикалық есептеу машинасын – арифмометрді құрастырды. Дөңгелектің
орнына мұнда цифрлар жазылған цилиндр қолданылды. Бұл құрал күрделі қосу
мен алу есептеулерін жүргізумен қатар, сандарды бөлу, көбейту, тіпті
квадрат түбірін табу амалдарын да орындайтын болды. Кейін арифмометр
бірнеше рет жетілдірілді Бұл бағытта орыс өнертапқыштары П.Л.Чебышев пен
В.Т.Однер көп еңбек етті. Арифмометр қазіргі қолданыста жүрген
калькуляторлардың негізін салды. Арифмометр мен қарапайым калькулятор
есептеу жұмыстарын механикаландыру құралдарының қызметін атқарады, бұларда
есептеуде адамның өзі әрекеттер тізбегін анықтап басқарады. Есептеуіш
техникалардың қарқындап дамуы XIX ғасырдан басталды. Есептеуіш техниканың
дамуындағы келесі қадам алдын ала жасалған программа бойынша адамның
қатысуынсыз есептеулерді Алғашқы программалық басқарылатын есептеу
машинасын құрастыру идеясын 1821 жылы ағылшын математигі Чарльз Беббидж
өзінің аналитикалық машинасында ұсынған болатын. Беббидждің аналитикалық
машинасы – ақпаратты өңдеп қана қоймай, оны жадында сақтап, адамның тікелей
араласуынсыз алдын-ала жазылған программамен жұмыс істейтін алғашқы әмбебап
құрылғы болатын. Бұл машинада қазіргі компьютерлерде бар барлық негізгі
құраушылар: бастапқы сандар мен аралық нәтижелерді сақтауға арналған жад,
жадтан алынған сандармен амалдар орындайтын арифметикалық құрылғы, берілген
программа бойынша есептеу барысын қадағалап отыратын басқару құрылғысы,
деректерді енгізу мен оларды басып шығару құрылғылары болды. Басқару
программасы перфокарта деп аталған қатырма қағаздардағы тесіктердің
көмегімен кодталды.  
  Бэббидждің идеясы өз уақытынан озық еді. Оның машинасы өте күрделі
құрылғы болғандықтан, ол кездегі техникалық мүмкіндік мұны жүзеге асыра
алмады. Беббидждің машинасы 1860 жылдары ғана  құрастырылып іске қосылған
болатын.   Осы машинаға қажетті программаны 1846 жылы ағылшынның әйгілі
ақыны Джордж Байронның қызы Ада Лавлейс жазды. Сондықтан Ада Лавлейсті
алғашқы программалаушы десе де болады.
 ХХ ғасырда электронды-есептеуіш машиналардың (ЭЕМ) пайда болуына
байланысты есептеуіш техника бұрын болмаған жылдамдықпен қарыштап дамып,
айналдырған 50 жылдың ішінде күрделі өзгерістерге ұшырады. Сондықтан
электронды-есептеуіш машиналардың даму кезеңін белгілі бір кезеңдерге бөлу
қалыптасқан.
             І кезең (1945-1955 жылдар)
  ХХ ғасырдың бірінші жартысы  радиотехниканың қарыштап дамыған кезеңі
болатын. Сол кездегі радиоқабылдағыштар электронды-вакуумды шамдармен жұмыс
істейтін. Алғашқы электрондық-есептеуіш машиналарды құрастыру үшін осындай
электронды-вакуумды шамдар қолданылды. Электронды шамдармен жұмыс істейтін
алғашқы электронды есептеуіш машина 1946 жылы Америка Құрама Штаттарында
құрастырылды. Дж. Моучли  және П. Эккерт деген ғалымдардың басқаруымен
құрастырылған бұл машина ENIAC (Electronic Numerical Integrator and
Computer - Электронды  санды  интегратор  және  компьютер) деп аталды.
ENIAC секундына 300 көбейту немесе 5000 қосу амалын орындай алатын. Бұл сол
кезге дейін қолданылып келген Mark-1 секілді механикалық және электронды-
механикалық элементтермен жұмыс істейтін машиналардың жылдамдығымен
салыстырғанда мыңдаған есе артық болатын.  

    Американдық ғалым Джон Фон Нейман 1946 жылы  жазған EDVAC машинасы
туралы алдын-алабаяндамасында электронды-машиналарды құрастыру мен
басқарудың жаңа принциптерін ұсынды. Осы принциптер негізінде 1949 жылы 
EDVAC (Electronic Discrete Variable Computer) машинасы құрастырылды. EDVAC-
тың ENIAC-тан айырмашылығы – онда өңделетін барлық мәлімет ондық сандар
түрінде емес екілік сандар түрінде кодталатын және есептеуге қажетті
мәліметтер мен оны өңдеуге қажетті программа жадтың бір жерінде сақталатын.
 
  ENIAC электронды-есептеуіш машинасы - Америка Құрама Штаттарының
Пенсильвания университетінде жасалды. ENIAC - соғыстық мақсатта қолдану
үшін, екінші дүниежүзілік соғыс біткеннен екі айдан кейін дүниеге келді.
ENIAC-тың ұзындығы 30 м, көлемі 85 м3, ал салмағы 35 тоннаға дейін жететін.
Ол 17 468 вакуумды шамнан, 7 200 кристал диодтардан және 4 100 магниттік
элементтерден тұрды.
   Біздің елімізде алғашқы ЭЕМ-дер 1951 жылы - МЭСМ (Малая электронная
счетная машина) және 1952 жылдары - БЭСМ (Большая электронная счетная
машина) пайда болды. Бұл екі машинаны да КСРО-ның көрнекті ғалымы Сергей
Алексеевич Лебедев құрастырды. БЭСМ сериясының компьютерлері сол ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ЕРТЕДЕГІ ЕСЕПТЕУ ҚҰРАЛДАРЫ
Компьютердің даму тарихы. Компьютердің даму кезеңдері
ЭЛЕКТРОНДЫ ЕСЕПТЕУІШ МАШИНА
Электрлі есепту машинасының даму тарихы
Есептеуіш техниканың даму тарихы мен кезеңдері. Эем-нің даму тарихы
Қазіргі кезде дербес компьютерлер
ЭЕМ даму тарихы. Есептеу техникасының даму тарихы мен кезеңдері
Информатика ғылымы және орта мектепте оқу пәні ретінде
Есептеу техникасының даму тарихы мен кезеңдері. ЭЕМ-ның даму тарихы
Ақпараттық технологиялар кезеңі
Пәндер