Қарым-қатынас ұғымы және оның мәні

1. Қарым.қатынас ұғымы және оның мәні
2. Қарым . қатынас ұғымына әр түрлі көзқарастар
3. Қарым . қатынас құрылымы
4. Қарым . қатынас деңгейлері
5. Лассуэл бойынша коммуникативтік процесс моделі
6. Люшердің киім кию стилі.
Ұғымдық сөздер: аттракция, идентификация, каузалдық атрибуция, контент.анализ, проксемика, рефлексия, такесика, эмпатия

1. Қарым-қатынас ұғымы және оның мәні
Қарым-қатынас – ақпарат алмасу, басқа адамды қабылдау мен түсіну, өзара әрекеттестіктің бырыңғай стратегиясын өңдеуден құралатын және біріккен іс-әрекет қажеттілігін тудыратын, адамдар арасында контакт орнату мен дамытудың күрделі көп жоспарлы процесі(Краткий психологический словарь. М.,1985).
• Қарым-қатынас мәні – тек адамның бір-бірін ақпараттандыруы емес, сонымен қатар тақырыпты біріге отырып түсіну. Коммуникациялық процесте тек ақпараттар қозғалысы емес, алмасу да жүреді. Ақпарат алмасуда ақпарат маңыздылығы мен түсіну үлкен роль атқарады.
• Ақпарат алмасуда қатынас типінің өзгерісі жүреді.
• «Барлығы бір тілде сөйлеуі тиіс».Ақпарат алмасу нәтижелілігі тек коммуникатор мен реципиент кодтау мен декодтаудың бырыңғай жүйесін қолданғанда ғана көрініс береді. Мысалы, әріптестердің ситуацияны екі түрлі түсінуі, диалектті сөздерге байланысты түсінбеушілік,т.б.
• Адамзаттық қарым-қатынас жағдайында коммуникативтік барьер тууы мүмкін. Олар коммуникацияның қандай да бір каналының осалдығына немесе кодтау мен декодтау уақытында қате жіберуге байланысты емес. Барьер қарым-қатынас ситуациясын түсінбеуден тууы мүмкін. Мұнда түсінбеушіліктер неден туады? Бұған әлеуметтік және психологиялық себептер түрткі болады. Әлеуметтік себептерге. Коммуникация бойынша әріптестердің әр түрлі әлеуметтік топтан шығуы:дүниетанымы, көзқарасы, түсініг әр түрлі. Психологиялық себептер: қатысушының индивидуалдылық психологиялық ерекшеліктеріне немесе психологиялық қатынасына(сенімсіздік, араздық,т.б.) байланысты.
2. Қарым – қатынас ұғымына әр түрлі көзқарастар.
Зигмунд Фрейд: қарым-қатынас процесінде адамның балалық тәжірбиесі әсер етеді. Әр түрлі ситуацияларда біз ерте балалық шақта игерген түсініктерімізді қолданамыз. Біз билікке ие адамдарға құрметпен қарауға бейімбіз, мысалы бастыққа деген қатынас – ата-ананың біреуін елестетеді.

1. Алексеев А.П. Аргументация. Познание. Общение. - М.: Изд-во МГУ, 1991. - 150 с.
2. Морозов А.В. Психология влияния. - СПб.: Питер, 2001. – 512
3. Нэпп М. Невербальное общение. - СПб.: Прайм-ЕВРОЗНАК, 2004. - 256 с
4. Дейл Карнеги. Как завоевывать друзей и оказывать влияние. Москва 2007.

Пән: Іс жүргізу
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:

1. Қарым-қатынас ұғымы және оның мәні
2. Қарым – қатынас ұғымына әр түрлі көзқарастар
3. Қарым – қатынас құрылымы
4. Қарым – қатынас деңгейлері
5. Лассуэл бойынша коммуникативтік процесс моделі
6. Люшердің киім кию стилі.
Ұғымдық сөздер: аттракция, идентификация, каузалдық атрибуция, контент-
анализ, проксемика, рефлексия, такесика, эмпатия.
Көрнекіліктер: слайдтар, кестелер.

1. Қарым-қатынас ұғымы және оның мәні
Қарым-қатынас – ақпарат алмасу, басқа адамды қабылдау мен түсіну, өзара
әрекеттестіктің бырыңғай стратегиясын өңдеуден құралатын және біріккен іс-
әрекет қажеттілігін тудыратын, адамдар арасында контакт орнату мен
дамытудың күрделі көп жоспарлы процесі(Краткий психологический словарь.
М.,1985).
• Қарым-қатынас мәні – тек адамның бір-бірін ақпараттандыруы
емес, сонымен қатар тақырыпты біріге отырып түсіну.
Коммуникациялық процесте тек ақпараттар қозғалысы емес, алмасу
да жүреді. Ақпарат алмасуда ақпарат маңыздылығы мен түсіну
үлкен роль атқарады.
• Ақпарат алмасуда қатынас типінің өзгерісі жүреді.
• Барлығы бір тілде сөйлеуі тиіс.Ақпарат алмасу нәтижелілігі
тек коммуникатор мен реципиент кодтау мен декодтаудың бырыңғай
жүйесін қолданғанда ғана көрініс береді. Мысалы, әріптестердің
ситуацияны екі түрлі түсінуі, диалектті сөздерге байланысты
түсінбеушілік,т.б.
• Адамзаттық қарым-қатынас жағдайында коммуникативтік барьер тууы
мүмкін. Олар коммуникацияның қандай да бір каналының осалдығына
немесе кодтау мен декодтау уақытында қате жіберуге байланысты
емес. Барьер қарым-қатынас ситуациясын түсінбеуден тууы мүмкін.
Мұнда түсінбеушіліктер неден туады? Бұған әлеуметтік және
психологиялық себептер түрткі болады. Әлеуметтік себептерге.
Коммуникация бойынша әріптестердің әр түрлі әлеуметтік топтан
шығуы:дүниетанымы, көзқарасы, түсініг әр түрлі. Психологиялық
себептер: қатысушының индивидуалдылық психологиялық
ерекшеліктеріне немесе психологиялық қатынасына(сенімсіздік,
араздық,т.б.) байланысты.
2. Қарым – қатынас ұғымына әр түрлі көзқарастар.
Зигмунд Фрейд: қарым-қатынас процесінде адамның балалық тәжірбиесі әсер
етеді. Әр түрлі ситуацияларда біз ерте балалық шақта игерген
түсініктерімізді қолданамыз. Біз билікке ие адамдарға құрметпен қарауға
бейімбіз, мысалы бастыққа деген қатынас – ата-ананың біреуін елестетеді.
Джордж Хоуманс пікірінше, адамдар бір-бірімен кірістер мен шығыстарды
ескере отырып, өзінің тәжірбиесі негізінде қарым-қатынасқа түседі.Джордж
Герберт Мид: біз басқа адамның тек қылығына емес, сонымен қатар ойына да
ыңғайланамыз. Әріптесінің ойын білу үшін, оған қамқор болуға, әзілге бірге
күлуге тырысады және тәжірбиесіне сүйеніп, оның қылығын анализдеу арқылы
білеміз.
Гарольд Гарфинкель: қарым-қатынас адамдар арасындағы өзара әрекеттестік
ережелер арқылы реттеледі. Бұл ережелер арқылы біз қарым-қатынас процесінде
қай уақытта сөйлеу не үндемеу, әзілдесу не келекеден қашу, әңгімені сыпайы
тоқтату керектігін анықтаймыз.
...Қарым-қатынас акті, - деп жазады М.С.Каган, - бір адам басқа
адаммен байланысқа түскенде, ол басқаны өзіне ұқсатады және теңейді,
активті кері байланысты күтеді, яғни сол кезде орынды.
А.А.Леонтьев өзінің бір еңбегінде былай жазды: Қарым-қатынасты
интериндивидуалды емес, әлеуметтік феномен деп түсіну керек; оның
субьектісі ретінде индивидті емес, әлеуметтік топ немесе тұтас қоғамды алу
керек.
С.М.Джакупов: Қарым-қатынас ол – бірлескен танымдық, диалогтық іс-
әрекет кезінде жүзеге асатын процесс.

3.Қарым – қатынас құрылымы.
Анықтамадан қарым-қатынас 3 құрамдас бөліктен тұратын күрделі процесс
екендігі келіп шығады:
1. коммуникативтік
2. интерактивтік
3.перцептивтік
Коммуникативтік қыр - адамдар арасында ақпарат алмасу ретінде
түсіндіріледі және:
• психологиялық байланыс орнату шеберлігімен;
• коммуникативтік ықпал ерекшеліктерін ескеруімен;
• қарым-қатынас ситуацияларының дәлелділігімен, қисындылығымен,
бара-барлығымен;
• қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес тәсілдерін қолдану
тиімділігімен сипатталады.
Коммуникативтік қыр екіге: вербалды мен вербалды емес болып бөлінеді.
Вербалды коммуникацияға сөйлеу жатса, вербалды емес коммуникацияға:
• оптика-кинетикалық
• пара және экстралингвистикалық
• проксемика
• визуалды байланыс
• тері реакциялары
• такесика
Бұл құралдардың жиынтығы:
• сөйлемді толықтыру
• сөйлемдегі бос орынды толтыру
• коммуникациялық процесс бойынша әріптестің эмоциялық күйін
репрезентациялау
Оптика-кинетикалық белгілер жүйесіне:
1. ишара(жест)
2. ым(мимика)
3. пантомимика(дене қимылы)
Бұл саладағы зерттеу жұмысы адамдар мен жануарлардың эмоциясының мәнін
зерттеген Ч.Дарвиннен басталады.
Оптика-кинетикалық белгілер жүйесі қарм-қатынас процесінде
өзгешеліктерді береді. Бұл өзгешеліктер бірдей жестті қолданғанда бір мәнге
бола алмайтындығымен түсіндіріледі. Мысалы, әр түрлі ұлттық мәдениетте:
ресей халқында бастың жоғарыдан төменге қимылы – келісім, ал болгар
халқында – келіспеушілік ретінде қолданылады. Сонымен қатар, оптика-
кинетикалық белгілер жүйесі арқылы әріптестің ішкі ойы мен сезімін
оқуымызға болады:
• Әңгімелесу барысында сенімді адам көз қиығын үнемі әріптесінің
қарашығына кезек-кезек қарайды;
• Қадалған көзқарас - әріптесіңіз өзін шамданған түрде ұстайдыҮ
• Еден не жан-жағына қарай беру - әріптесіңізге айтылған ақпаратқа ойлау
үшін уақыт керек;
• Керісінше, қандай да бір объектке көз салмай, өз-өзіне батып кетсе –
миғұла адам(тугодум). Егер сіз мұндай ситуацияға түссеңіз, онда
сөйлеуіңізді тоқтатқаныңыз дұрыс. Миғұланы анықтау қарым-қатынастың 1-
минутынан байқауға болады. Оған сұрақ бергенде, сізге қарап тыңдаса,
онда қарапайым адам, ал бірінші сөзден жан-жағына қарай берсе, онда
миғұла;
• Әріптесіңіздің алақаны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.