Чехия мемлекетінің туризмы
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 3
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 5
1. ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.2 Чехиядағы туризмнің даму тарихы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.3 Туристік . рекреациялық ресурстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2. ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.1 Туристік инфрақұрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
2.2 Басты қалаларындағы туризмнің әлауқаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.3 Чехияның көрнекті орындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
3. ЧЕХИЯДАҒЫ КУРОРТИНГ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... .22
3.1 Халықаралық туризм нарығына әйгілі курорттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
3.2 Емдік туризмнің дамуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
3.3 Чехиядағы туризм статистикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 5
1. ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.2 Чехиядағы туризмнің даму тарихы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.3 Туристік . рекреациялық ресурстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2. ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.1 Туристік инфрақұрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
2.2 Басты қалаларындағы туризмнің әлауқаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.3 Чехияның көрнекті орындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
3. ЧЕХИЯДАҒЫ КУРОРТИНГ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... .22
3.1 Халықаралық туризм нарығына әйгілі курорттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
3.2 Емдік туризмнің дамуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
3.3 Чехиядағы туризм статистикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31
Мақсаты: бұл курстық жұмыстың мақсаты Чехияның туристік потенциалын көрсету және Чехиядағы халықаралық туризмнің жағдайы мен даму перспективаларын қарастыру. Чехияның туристік инфрақұрылымына сипаттама беру және дамыған туризм түрлерін, оның ішінде емдік туризмге баса назар аудару.
Өзектілігі: Чеихия мемлекеті Европаның дәл ортасында, сонымен бірге көпғасырлы тарихы мен әсем табиғаты бар мемлекет болғандықтан бұл елдің туристік потенциалы ауқымды. Бұл мемлекет соңғы уақытта бүкіл әлемнің турстерінің қызықтыруда. Сондықтан да бұл елдің халықаралық туризмнің жағдайын қарастыру өзекті және қызықты деп санаймын.
Чехия көпғасырлық тарихы бар мемлекет. Елдің негізгі ұлты чехтар ( он бір миллиондық халықтың 94%). Чехияда курорттар бүкіл әлемге белгілі және демалыс күндер»н, оқу демалысын өткізуге немесе денсаулықты түзетуге өте қолайлы.
Чехиядағы туризм әртүрлі мүмкіндіктермен өзгешеленеді. Чехияда альпинизммен де айналасуға болады, сондай ақ чехия өзендері мен көлдерінде жүзу мүмкіншілігі бар. Жыл сайын мемлекеттің туризмнен түскен қаржы көлемі 8-10% өсуде.
Чех статистикалық басқармасының мәлімдеуінше, 2006 жылдың екінші тоқсанында Чехияның мейманханалары мен пансионаттары 3,5 миллион адамды қабылдағанын айтады, 2005 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырған осы көрсеткіш 7% көп.
Бүгінгі күні Чехияға баратын шетелдік, сондай ақ жергілікті туристердің саны арта түсті. Соңғы кездері Чехияға жеке өздері саяхат жасайтын туристер саны көбейді.
Қазіргі уақытта туризм индустриясы халықаралық саудадағы аса серпінді дамыған қызметтер түрі болып тбылады. Соңғы 20 жыл ішінде әлемде шет ел туристерінің келу санының ортажылдық өсу қарқындары 5,1%, валюта түсімдері 14% құрады. Атап айтқанда, егер 1950 жылы бүкіл әлемде туристер саны 25млн.болса, туристік индустрия айналымы – 2,1 АҚШ долларын құраса, Бүкіләлемдік Туристік Ұйымның мәліметтері бойынша 1995 ж әлемде 576 млн туристердің келуі тіркелген, халықаралық туризмнен түсімдер 372млрд. Долларды құрады. Жалпы туризмнен түскен валюталық түсімдердің көлемдері 1950 жылдан 1995 жылға дейін 144 есе көбейді. Әлемде туризмнің жеке әлемнің экономикасына ықпалымен байланысты. Жекелеген елдің экономикасында халықаралық турзм бірқатар маңызды функцияларды атқарады: халықаралық туризм ел үшін валюталық түсімдер көзі және жұмыспен қамтамасыз ету көзі. Халықаралық туризм төлеу бизнесіне және елдің ІҰӨ салымдары кеңейтеді.
Өзектілігі: Чеихия мемлекеті Европаның дәл ортасында, сонымен бірге көпғасырлы тарихы мен әсем табиғаты бар мемлекет болғандықтан бұл елдің туристік потенциалы ауқымды. Бұл мемлекет соңғы уақытта бүкіл әлемнің турстерінің қызықтыруда. Сондықтан да бұл елдің халықаралық туризмнің жағдайын қарастыру өзекті және қызықты деп санаймын.
Чехия көпғасырлық тарихы бар мемлекет. Елдің негізгі ұлты чехтар ( он бір миллиондық халықтың 94%). Чехияда курорттар бүкіл әлемге белгілі және демалыс күндер»н, оқу демалысын өткізуге немесе денсаулықты түзетуге өте қолайлы.
Чехиядағы туризм әртүрлі мүмкіндіктермен өзгешеленеді. Чехияда альпинизммен де айналасуға болады, сондай ақ чехия өзендері мен көлдерінде жүзу мүмкіншілігі бар. Жыл сайын мемлекеттің туризмнен түскен қаржы көлемі 8-10% өсуде.
Чех статистикалық басқармасының мәлімдеуінше, 2006 жылдың екінші тоқсанында Чехияның мейманханалары мен пансионаттары 3,5 миллион адамды қабылдағанын айтады, 2005 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырған осы көрсеткіш 7% көп.
Бүгінгі күні Чехияға баратын шетелдік, сондай ақ жергілікті туристердің саны арта түсті. Соңғы кездері Чехияға жеке өздері саяхат жасайтын туристер саны көбейді.
Қазіргі уақытта туризм индустриясы халықаралық саудадағы аса серпінді дамыған қызметтер түрі болып тбылады. Соңғы 20 жыл ішінде әлемде шет ел туристерінің келу санының ортажылдық өсу қарқындары 5,1%, валюта түсімдері 14% құрады. Атап айтқанда, егер 1950 жылы бүкіл әлемде туристер саны 25млн.болса, туристік индустрия айналымы – 2,1 АҚШ долларын құраса, Бүкіләлемдік Туристік Ұйымның мәліметтері бойынша 1995 ж әлемде 576 млн туристердің келуі тіркелген, халықаралық туризмнен түсімдер 372млрд. Долларды құрады. Жалпы туризмнен түскен валюталық түсімдердің көлемдері 1950 жылдан 1995 жылға дейін 144 есе көбейді. Әлемде туризмнің жеке әлемнің экономикасына ықпалымен байланысты. Жекелеген елдің экономикасында халықаралық турзм бірқатар маңызды функцияларды атқарады: халықаралық туризм ел үшін валюталық түсімдер көзі және жұмыспен қамтамасыз ету көзі. Халықаралық туризм төлеу бизнесіне және елдің ІҰӨ салымдары кеңейтеді.
1. Айтаханов Қ. Қадамымды халық құптарына сенемін: Сенатормен сұхбат/ С. Жаксыбай// Егемен Қазақстан.- 2006.- 14 қаңтар.- 3 б.
2. Бекбергенов Т. Дамыта білсек, туризм де табыс көзі: Толғандырар тақырып/ Кенжалин Д.// Егемен Қазақстан.- 2005.- 22 маусым.- 6 б.
3. Дархан Д, Тұрғанбаев Р. Тамсантты табиғат тамашасы Текст: Туризм -табыс көзі// Жетісу.- 2005.- 29 қыркүйек.- 4 б.
4. Досмұхамбетов Т. Қазақстан Республикасының туризм жэне спорт министрі Т. Досмүхамбетовпен сүхбат / Батырхан Т.// Айкын.- 2006.- 28 шілде.- 3 б.
5 . Есали А. // Егемен Қазақстан.- 2006.- 16 мамыр.- 1-3 б.
6. Иордания-Шығыстың жауһары: Саяхат// NOMAD. Kazakhstan.- 2007.- № 1.-58-62 6.
7. Қазақстан Республикасындағы туристік кызметі // Туристская деятельность в Республике Казахстан: нормативтік құқықтық актының жинағы.- Алматы: LEM, 2006.- 128 б.
8. Қазақстан туризмі 2004 жыл // Туризм Казахстана в 2004 году: статистикалық жинақ / ред. баск. Э. А. Қонаев ; ҚР Статистика агенттігі.-Алматы: Қазстатакпарат, 2005.- 136 б.: кесте., карт.
9. Қазақстандағы туризм бәсекеге қабілетті ме? // Туризм - табыс көзі // Түркістан.-2006.-маусым.-12б
10. Простаков, Иван. Подойдет ли России западноевропейская модель? [Текст]: Госу-дарство и туризм // Туризм: практика, проблемы.- 2005.- № 11.-С. 42-44
11. Райхан Н. Туризм-қаржының бір көзі: // Ақикат.- 2005.- N в.- 41-43 б.
12. Талипова Р. Туризм индустриясының рөлі мен маңызы: // География жэне табиғат.- 2005.- N 3.- 22-26 б.
13. «Туризм» мамандығы бойынша оқитын студенттердің өзімдік жүмысы: әдістемелік кұрал / авт.: С. Р. Ердавлетов, А. К. Уварова, 3. М. Әбішева -Алматы: Қазақ университеті, 2003.- 81 б.
14. Туристік қызмет туралы: заң актілерінің жиынтығы.- Алматы: Юрист, 2005.-40 6.
15. Туристік қызмет туралы: Заң актілерінің жиынтығы. Ресми мэтін 2002 жылдың 1 нау-рызына берілген.- Алматы: Юрист, 2002.- 42 б.
16. Түрсынқүл Е. Туризм кластерінің бастамалары: Президент жолдауы: ел мүддесі үшін// Астана хабары.- 2005.- 14 маусым.- 2 б.
Түркістан.- 2006.- 4 мамыр.- 6 б.
17. Шеденов Ө. Қызмет корсету аясындағы маркетингтің даму ерекше-ліктері: оқу қүралы / Шеденов Ө. Қ., Ілиясов Д. Қ., Исагулова Г. Д.
18. Мелдеш Ғ. Аңыз жэне акиқат: Прага қаласы туралы.// Түркістан. 2004.-1 каңтар.
19. Мелдеш Ғ Аңыз және акиқат: Карловы Вари.// Түркістан. -2004.-8 каңтар.
2. Бекбергенов Т. Дамыта білсек, туризм де табыс көзі: Толғандырар тақырып/ Кенжалин Д.// Егемен Қазақстан.- 2005.- 22 маусым.- 6 б.
3. Дархан Д, Тұрғанбаев Р. Тамсантты табиғат тамашасы Текст: Туризм -табыс көзі// Жетісу.- 2005.- 29 қыркүйек.- 4 б.
4. Досмұхамбетов Т. Қазақстан Республикасының туризм жэне спорт министрі Т. Досмүхамбетовпен сүхбат / Батырхан Т.// Айкын.- 2006.- 28 шілде.- 3 б.
5 . Есали А. // Егемен Қазақстан.- 2006.- 16 мамыр.- 1-3 б.
6. Иордания-Шығыстың жауһары: Саяхат// NOMAD. Kazakhstan.- 2007.- № 1.-58-62 6.
7. Қазақстан Республикасындағы туристік кызметі // Туристская деятельность в Республике Казахстан: нормативтік құқықтық актының жинағы.- Алматы: LEM, 2006.- 128 б.
8. Қазақстан туризмі 2004 жыл // Туризм Казахстана в 2004 году: статистикалық жинақ / ред. баск. Э. А. Қонаев ; ҚР Статистика агенттігі.-Алматы: Қазстатакпарат, 2005.- 136 б.: кесте., карт.
9. Қазақстандағы туризм бәсекеге қабілетті ме? // Туризм - табыс көзі // Түркістан.-2006.-маусым.-12б
10. Простаков, Иван. Подойдет ли России западноевропейская модель? [Текст]: Госу-дарство и туризм // Туризм: практика, проблемы.- 2005.- № 11.-С. 42-44
11. Райхан Н. Туризм-қаржының бір көзі: // Ақикат.- 2005.- N в.- 41-43 б.
12. Талипова Р. Туризм индустриясының рөлі мен маңызы: // География жэне табиғат.- 2005.- N 3.- 22-26 б.
13. «Туризм» мамандығы бойынша оқитын студенттердің өзімдік жүмысы: әдістемелік кұрал / авт.: С. Р. Ердавлетов, А. К. Уварова, 3. М. Әбішева -Алматы: Қазақ университеті, 2003.- 81 б.
14. Туристік қызмет туралы: заң актілерінің жиынтығы.- Алматы: Юрист, 2005.-40 6.
15. Туристік қызмет туралы: Заң актілерінің жиынтығы. Ресми мэтін 2002 жылдың 1 нау-рызына берілген.- Алматы: Юрист, 2002.- 42 б.
16. Түрсынқүл Е. Туризм кластерінің бастамалары: Президент жолдауы: ел мүддесі үшін// Астана хабары.- 2005.- 14 маусым.- 2 б.
Түркістан.- 2006.- 4 мамыр.- 6 б.
17. Шеденов Ө. Қызмет корсету аясындағы маркетингтің даму ерекше-ліктері: оқу қүралы / Шеденов Ө. Қ., Ілиясов Д. Қ., Исагулова Г. Д.
18. Мелдеш Ғ. Аңыз жэне акиқат: Прага қаласы туралы.// Түркістан. 2004.-1 каңтар.
19. Мелдеш Ғ Аңыз және акиқат: Карловы Вари.// Түркістан. -2004.-8 каңтар.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
НЕГІЗГІ
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .. 5
1. ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі
мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.2 Чехиядағы туризмнің даму
тарихы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.3 Туристік - рекреациялық
ресурстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2. ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ
ЖАҒДАЙЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.1 Туристік
инфрақұрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...11
2.2 Басты қалаларындағы туризмнің
әлауқаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
2.3 Чехияның көрнекті
орындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 18
3. ЧЕХИЯДАҒЫ КУРОРТИНГ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... .22
3.1 Халықаралық туризм нарығына әйгілі
курорттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
3.2 Емдік туризмнің
дамуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... 24
3.3 Чехиядағы туризм
статистикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 26
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... .27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .31
КІРІСПЕ
Мақсаты: бұл курстық жұмыстың мақсаты Чехияның туристік потенциалын
көрсету және Чехиядағы халықаралық туризмнің жағдайы мен даму
перспективаларын қарастыру. Чехияның туристік инфрақұрылымына сипаттама
беру және дамыған туризм түрлерін, оның ішінде емдік туризмге баса назар
аудару.
Өзектілігі: Чеихия мемлекеті Европаның дәл ортасында, сонымен бірге
көпғасырлы тарихы мен әсем табиғаты бар мемлекет болғандықтан бұл елдің
туристік потенциалы ауқымды. Бұл мемлекет соңғы уақытта бүкіл әлемнің
турстерінің қызықтыруда. Сондықтан да бұл елдің халықаралық туризмнің
жағдайын қарастыру өзекті және қызықты деп санаймын.
Чехия көпғасырлық тарихы бар мемлекет. Елдің негізгі ұлты чехтар ( он
бір миллиондық халықтың 94%). Чехияда курорттар бүкіл әлемге белгілі және
демалыс күндерн, оқу демалысын өткізуге немесе денсаулықты түзетуге өте
қолайлы.
Чехиядағы туризм әртүрлі мүмкіндіктермен өзгешеленеді. Чехияда
альпинизммен де айналасуға болады, сондай ақ чехия өзендері мен көлдерінде
жүзу мүмкіншілігі бар. Жыл сайын мемлекеттің туризмнен түскен қаржы көлемі
8-10% өсуде.
Чех статистикалық басқармасының мәлімдеуінше, 2006 жылдың екінші
тоқсанында Чехияның мейманханалары мен пансионаттары 3,5 миллион адамды
қабылдағанын айтады, 2005 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырған осы көрсеткіш
7% көп.
Бүгінгі күні Чехияға баратын шетелдік, сондай ақ жергілікті
туристердің саны арта түсті. Соңғы кездері Чехияға жеке өздері саяхат
жасайтын туристер саны көбейді.
Қазіргі уақытта туризм индустриясы халықаралық саудадағы аса серпінді
дамыған қызметтер түрі болып тбылады. Соңғы 20 жыл ішінде әлемде шет ел
туристерінің келу санының ортажылдық өсу қарқындары 5,1%, валюта түсімдері
14% құрады. Атап айтқанда, егер 1950 жылы бүкіл әлемде туристер саны
25млн.болса, туристік индустрия айналымы – 2,1 АҚШ долларын құраса,
Бүкіләлемдік Туристік Ұйымның мәліметтері бойынша 1995 ж әлемде 576 млн
туристердің келуі тіркелген, халықаралық туризмнен түсімдер 372млрд.
Долларды құрады. Жалпы туризмнен түскен валюталық түсімдердің көлемдері
1950 жылдан 1995 жылға дейін 144 есе көбейді. Әлемде туризмнің жеке әлемнің
экономикасына ықпалымен байланысты. Жекелеген елдің экономикасында
халықаралық турзм бірқатар маңызды функцияларды атқарады: халықаралық
туризм ел үшін валюталық түсімдер көзі және жұмыспен қамтамасыз ету көзі.
Халықаралық туризм төлеу бизнесіне және елдің ІҰӨ салымдары кеңейтеді.
Халықаралық туризм туризм саласына қызмет көрсететін салаларды құрып
экономиканың диверсификациялауына ықпал етеді. Жұмыспен қамтамасыз етудің
өсуімен қатар халықтың табыстары және ұлттың әл ауқаты өседі.
Халықаралық туризм әлемдік экспорттағы салыстырмалы салмағы тиісінше
11% және 8,6% құрайтын мұнай шығару өндірісі мен автомобиль құрылысынан
кейінгі ең ірі экспортты салалар қатарына енгізілген. 1991 жылы халықаралық
туризмнен түскен әлем елдерінің біріккен пайдасы әлемдік экспорттың жалпы
көлемінен 7% және қызметтердің әлемдік экспорттарының 3% құрайды.
Қазақстан егемендік алған сәттен, яғни 1991 жылдан бастап бастап
халықаралық қауымдастықта дербес мемлекет ретінде әрекет ете бастады және
осы кезден бастап мемлекет тұрғындары үшін алыс жақын шет елдерге сапарға
шығуға, демалуға және іс сапарларға бару үшін кез келген шет елге шығуға
мүмкіндіктер кеңінен ашылды.
Бүгінгі күні кез келген қазақстандық үшін ТМД және алыс шет елдерге
туристік немесе іскерлік сапарларға шығуға жол ашық. Ол тәуелсіз
Қазақстанның көршілес және алыс аралықта орналасқан мемлекеттермен достық
байланыстарды орналастыра білу саясатының арқасында мүмкін болды.
Қазақстан және Чехия арасындағы қатынастар өзара түсіністік пен
сенімділік негізіне дамып келеді. Аймақтық және халықаралық саясаттың
көптеген мәселелері бойынша екі елдің ұстамындары тоқ айласады.
Жұмыс кіріспеден, жұмыс тақырыбын баянайтын кіріспе, үш тараудан,
қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімі және қосымшадан тұрады.
1 ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНДЕГІ ТУРИЗМНІҢ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі мағлұматтар
Жалпы мағлұматтар
Ауданы: 78864 кв.км.
Халық саны: 10млн адам
Астанасы: Прага
Ұлттары: чехтар, словактар, поляктар, немістер, венрлер
Тілі: чехтық
Діні: 40% католиктер, 10% протестанттар
Мемлекеттік құрылымы: парламенттік демократия
Туризм: 17млн келушілер саны
Чехия Европаның дәл ортасында орналасқан мемлекет. Чехияның
солтүстігінде Польшамен, шығыста Словакиямен, оңтүстігінде Австриямен,
батысында Германиямен шекараласады. Чех жерлері ежелден бастап үш облысқа
бөлінеді: Чехия, Мовария және Силезия. Облыстық орталықтар тиісінше Прага,
Брно және Острава. Мемлекеттің орталық бөлігінде далалар, шекаралардың
маңында таулар жайынған. Солтүстік батыста Крушне таулары (ең биік жері
Клиновец-1244м), солтүстікте Крконоши (Судет) таулары (ең биік жері Снежка
-1602 м), батысында гранитті Плехи тауы (1378 м) бар Шумава, Мовария
Грубый Есеник таулары (ең биік жері Прадед 1491м). шығыста Орлицие
таулары, оңтүстік шығыста Карпаттар, Чех орманы батыста.
Чехияның жалпы ауммағы – 78.885 шаршы км. Бұл елдегі тұрғындардың
саны 10,3 млн. адам, оның ы чехтар (богемиялықтар), 81%-ы мовариялықтар 13%-
ы, словактар 3%-ы, қалғандары цыгандар, поляктар, немістер, венгрлер, т.б.
дінге сенушілердің басым бөлігін католиктер құрайды. Ресми тілі-чех тілі.
Астанасы - Прага қаласы өзінің сұлулығымен туристердің назарын аударады.
Мемлекет басшысы – президент. Жоғарғы заң шығарушы органы қос палаталы
парламент (депутаттар палатасы мен сенат). Әкімшілік- аумақтық жағынан 14
облысқа бөлінеді. Ұлттық мейрамдары: фашизмнен азат болу күні -8 мамыр,
славян ағартушылары Кирилл мен Мефодий күні -5 шілде, Ян Гусьтің өртелген
(1415) күні–6 шілде, Чехословакияның құрылған күні – 28қазан (1918). Ақша
бірлігі – чех кронасы.Ч.БҰҰ-ның (1993), Еуро Одақтың (1993) мүшесі.
Чехияный саяси картасы
Табиғаты. Чех жерлері тарихи жағынан үш облысқа: Чехия, Мовария,
Силезияға бөлінеді. Елдің орталық бөлігі жазық болып келеді, шекараларын
бойлай тау массивтері орналасқан. Балтық және Қара теңіздерге құятын
көптеген өзендер бастау алады. Маңызды су артериялары Влтава және Эльба
(357 км) өзендері, сондай ақ Морава (329) мен Дые Моравияда. Чехияның
оңтүстік жағында су тоғандары өте көп. Емшілік қасиеттері бар минералды
суларға өте бай. Осы себептен Чехияда курорттар желісі жақсы дамыған:
Карловы Вары, Марианские Лазни, Подебрады. Емдік курорттар мемлекеттің тау
аймақтарында, сондай ақ орталық Чехияда орналасқан. Чехияда 1351 қорық,
соның ішінде жалпы көлемі 1111,2 шаршы километр 3 ірі ұлттық саябақтар бар.
Табиғатты қорғаудың ежелі дәстүрлері сақталған. Сондықтан да елдің көптеген
жерлері аса экологиялық тазалықпен ерекшеленеді және демалыс пен туризмнің
ең атақты жері болып табылады. Чехияның көпшілік бөлігін қылқан жапырақты
ормандар мен аралас ормандар алып жатыр. Тұщы суда өмір сүретін балықтар
өсіру үшін көптеген тоғандар жасалған. Ең үлкені – Рожмберг (489 га).
Чехия аумағының ын ұлттық саяжайлар мен қорықтар алып жатыр (9270 км кв.).
Тауларда аю, елік, түлкі, бұғы мекендесе, жазықтарда әр түрлі кеміргіштер,
кесірткелер, құстардың көптеген түрлері кездеседі.
Климаты. Климаты қоңыржай теңіздіктен континенттікке өтпелі.
Қаңтардың орташа темературасы -2 -4 гр (жазықтарда) және -8 -10 гр
(тауларда), шілденің орташа тепм-сы 9-20 гр (жазықтарда) және 4-8 гр
(тауларда). Жылдық жауын шашын мөлшері 500 – 700 мм, таулы жерлерде 1600 –
2100 мм шамасында.
1.2 Чехиядағы туризмнің даму тарихы
Ежелгі замадардан Vғ. дейін қазіргі Чехия аумағын кельт тайпалары
мекендеді. Халықтардың ұлы қоныс аударуы кезінде ел аумағына батыс славян
тайалары келіп қоныстана бастады. VIIғ-да князь Само басқарған бірінші
мемл. Бірлестік құрылды. IX-X ғ-ларда Ұлы Мавар державасының құрамында
болды. Чехтар IX ғ-да христиан дінін қабылдады. Жаңдан құрылған Прага
князьдігі чех мем лекетінің негізіне айналды. Солт.-батыста Праганың
айналасында Мовариядан бөлінген Премысль әулеті князьдерінің басқаруында
Богемия мемлекеті құрылды. 1355 ж. богемиялық король Карл IV Қасиетті
Рим империясының императоры болып, Чехия соның құрамына енді. Елдің
Қасиетті Рим империясына бағынуы Чехияда германдану үрдерісінің күшеюіне
алып келді. Сондықтан елде Рим папасы мен герман ақсүйектерінің шексіз
билігіне қарсы халық наразылығына пісіп жетілді.
Чехиядағы Реформация Ян Гус XV ғ-дың басында Германия мен Рим
папасының үстемдігіне қарсы халықтық қозғалысты бастады. Гусшілердің
соғыстары мен XVII ғ-дағы Отыз жылдық соғыстың нәтижесінде Богемия
корольдігі лсіреді. Кейіннен Габсбургтердің ықпалына түсіп, Австрия –
Венгрияның бір бөлігі болып қалды. 1-дүниежүзілік соғыстан кейін Австрия -
Венгрияның ыдырауына байланысты Чехия, Словакия мен Карпат Русі бірігіп,
Чехословакия тәуелсіз республикасын құрды. 1938 ж. қазан айында Германия
Мюнхен келісімі бойынша Судет облыстарын жаулап алды, ал 1939 ж. қалған чех
жерлерін басып алып, оларды Богемия мен Мовария протектораты деп
жариялады. Қарсыласу қозғалысының шарықтау шегі – чех халқының 1945
жылғы мымыр айын-дағы көтерілісі болды. Чех жерлері мен Словакия бірігіп,
Чехословакия мемлекеті құрылды. Бұл федерация өмір сүруін тоқтатқаннан
кейін, Чехия 1993 жылдан бастап егеменді мемлекетке айналды. Чехия
мемлекеті 1989 жылыбүгінгі таңдағы саяси өзекті термин - мақпал
төңкерісі арқылы азаттыққа қол жеткізген ел. Ол кезде біртұтас
Чехословакия мемлекеті болып тұрған кез. 1993 жылдың бірінші қаңтарында
Чехия мен Словакия екіге бөлініп, өз тәуелсіздіктерін жариялады.
10 миллионнан астам халқы бар Чехия мемлекетінде жер асты байлықтары
болмаса да, соңғы 12 жылдың ішінде экономикасы тұрақты мемлекеттердің
бәріне айналы. Чехия, әсіресе, банк саласы, телекомуникация байланысы және
энергетка саласына инвестиция тарту арқылы ішкі жалпы өнімді көтеріп алды.
Ал кең байтақ Қазақстанның мол қазба байлығына 1993 жылдан бастап шет
мемлекеттерден инвестиция құйыла бастады, бірақ мұнда ішкі жалпы өнім қазір
8%-ға жетер-жетпес. Чехия парламенттік демократиялы республика болып
саналады. Бір қызығы Чехияның бар жоғы төрт-ақ телеканалы бар. Оның бірі
күндіз-түні парламент жұмысын ашық, көбінесе тікелей эфирде көрсетіп
жатады. Чехия мен Словакия дәліздің маңызды қатысушысы болуы мүмкін.
Чехияның жоғары дамыған тау-кен өндіру, металлургия мен химия өнеркәсібін
ескере отырып, бұл мемлекеттердің өнімі дәліздің оңтүстік елдеріне тұрақты
тұтынысқа ие.
Бір жағынан Чехия мемлекеті Еуропаның қақ ортасында орналасқандықтан,
көрші дамыған мемлекеттерге қарап бой түзеуі заңды. 2004 жылы Чехия
Еуроодаққа кіпгендіктен, оған мүше мемлекеттермен терезесі тең болу үшін ел
ішіндегі тауар бағасы біршама қымбаттап кетті. Бірақ, Чехияның ең қымбат
қаласы – астанасы Праганың өзінде нарық мәдениеті керемет сақталған.
Мысалы, тауар қымбатталғанымен, азық –түлік, яғни, нан, сүт өнімдерінің
бағасы арзан. Айталық, нанның орташа бағасы 1 кроннан 4-5 кронға дейін.
Прагада қазір тұрғын үй құрылысы қарқынды дамып келеді. Жаңадан салынып
келе жатқан тұрғын үйлерді ипотекалық несиемен оңай ала аласыз. банктен
несие алудың жылдық сыйақысы 6-7%-ды құрайды. Пәтер алу үшін 12-13%-бен
несие береді. Қазақстан президенті ұсынған шаршы метрі 350$ тұратын тұрғын
үй құрылысы жөніндегі мемлекеттік бағдарламаның алғашқы қарқыны әзірге оң
нәтиже бермей тұр. Ал теледидардағы жарнамаларда, көшелердегі билборттарда:
бізге несие беруде жылдық сыйақы жеті пайызға дейін төмендеді деген
жазуларды жиі байқайсыз.
Қызығушылық танытып бара қалсаңыз, ипотекалық несие алу мұндай
пайыздық жеңілік тек алғашқы жарнасы 50 және одан жоғары пайызды
құрайтындарға ғана жасалатын болып шығады. Чехиядағы бір ерекшелік, онда
посткеңістік заманындағы комунизмнің нышандары әлі де бар. Мысалы онда
жоғарғы қу орындарындағы білім алу жүйесі тегін, сондай–ақ кәсіподақ ұйымы
барлық мекемелерде белсенді жұмыс істейді. Мысалы шетел компаниясында жұмыс
істейтін чехиялық азаматтардың өздері заңдарына сәйкес барлық жеңілдіктерді
пайдаланады. Чехияның 95%-ы чех ұлтының өкілдері және олардың барлығы да
тек өз тілдерінде – чех тілінде сөйлейді. Тек 40-ты алқымдағы ел ағалары
ғана орыс тілін жақсы діледі.
Чехия парламенттік демократиялы республика болып саналады. Бір қызығы
Чехияның бар жоғы төрт-ақ телеканалы бар. Оның бірі күндіз-түні парламент
жұмысын ашық, көбінесе тікелей эфирде көрсетіп жатады. Чехия мен Словакия
дәліздің маңызды қатысушысы болуы мүмкін. Чехияның жоғары дамыған тау-кен
өндіру, металлургия мен химия өнеркәсібін ескере отырып, бұл мемлекеттердің
өнімі дәліздің оңтүстік елдеріне тұрақты тұтынысқа ие.
Чехословакия 1997 жылы екі мемлекетке бөлінгеннен кейін Словакия
ұмтылып, Чехияның көлеңкесінде қалып қойды. Чехия туралы көп айтылыды,
біздің туристер үшін де бұл е таңсық емес, ал оның көршісі Словакияның
бізге бейтаныс болуы өкінішті-ақ. Бұл – шағын ғана ортаеуроалық ел.
Қарсыласу қозғалысының шарықтау шегі – чех халқының 1945 жылғы мымыр
айын-дағы көтерілісі болды. Чех жерлері мен Словакия бірігіп, Чехословакия
мемлекеті құрылды. Бұл федерация өмір сүруін тоқтатқаннан кейін, Чехия 1993
жылдан бастап егеменді мемлекетке айналды. Чехия мемлекеті 1989 жылыбүгінгі
таңдағы саяси өзекті термин - мақпал төңкерісі арқылы азаттыққа қол
жеткізген ел. Ол кезде біртұтас Чехословакия мемлекеті болып тұрған кез.
1993 жылдың бірінші қаңтарында Чехия мен Словакия екіге бөлініп, өз
тәуелсіздіктерін жариялады.
1.3 Туристік-рекреациялық ресурстар
Чехияның туристік-рекреациялық ресурстары өзінің көрікті
ландшафтысымен сіздің жүрегіңізді жаулап алатынына әбден сенімдімін. Елдің
шекарасында ең қымбат табиғи мұраларының бірі төрт ұттық парк: Крконоше
және Шумава таулы массивтері, Чехиялық Швейцария деп аталатын таулы қалалар
және қызықша каньондары мен Дыйе өзенінің жағасындағы өсімдіктер мен
кішкентай жануарлары бар Подый ауданы. ЮНЕСКО Чехия Республикасында алты
биосфералық қорғалатын аймақтарды белгіледі. Басқа табиғи ерекшеліктер
қалған 23 қорықтарда көрінеді. Ең тамашасы Чехияның оңтүстігінде
орналасқан жүз жылдық көлдер. Олардың шығу себебі сол қайта жаңғыру
кезеңінде жасанда резерваттар ретінде қолданылған болатын. Онда әйгілі
чехтық балықтарды өсіріп, Европа елдеріне корольдық үстелдерге тартылатын.
Рожмберк көлі (489 га) әлемдегі ең ірі көлдердің бірі болып табылады. Оның
үлкендігі соншалық айдынынан жердің қыртысын бақылауға болады.
Қоршалмаған таңғажайып ландшафтылар белсенді туризмнің дамуының
бірден бір себепшісі. Чехиялықтардың бірінші класстық спортсмен болудың
себепшісі де осында шығар. Мұнда белсенді туризмнің көптеген түрі дамыған.
[1 кесте]
Ауылдағы қызықты жазғы демалысты жаяу туризм, велосипед, коньки
тебумен, атта серуендеу, балық аулау, қозықұйрық жинаумен өткізуге болады.
Ең танымал чехиялық отпусктің түрлеріне өзенмен каное мен рифтерге шығу,
альпинистер үшін чехтық таулар және күннен күнге әйгілі болып келе жатқан
гольф та бар. Ал адреналин сүйюшілерге түрлі спорт түрлерін ұсына алады.
Қыста мұнда өте көп қар түседі. Соған байланысты сіз тек қана жоғарғы
класты курорттардың мұз айдындарында ғана емес, сонымен қатар онша қымбат
емес зоналарда да бірінші класты мұз айдындарын ұсына алады. Барлық жыл
мезгілдерінде тек кана үнсіз табиғатта ғана емес, сонымен қатар сарайлардың
саябақтарында, ботаникалық бақтарда, дендраиумдарда жер әсем түске боялады,
әдейі романтикалық кешке арналып жасалғандай.
Кутна тауы
Кутна таулы қаласы Прагадан 65 км қашықтықта орналасқан және ЮНЕСКОмен
әлемдік мұра тізіміне енгізілген. Қала өзінің ғажайып сұлулығымен
туристердің жүректерін жаулауда. Кутна қаласы кезінде Прагамен мемлекеттегі
жетекшілік үшін таласқан, Европаның күміс астанасы болып табылады. Ол
Чехиядағы саяхаттардың міндетті маршруттарының бірі болды. Патриархалдық
сипаттағы дүкендер, сувенир лавкалары, көптеген кафелер, тыныш ортағасырлық
көшелер қонақтарды Кутна тауының ескі алаңы мен соборларына апарады,
танымдық демалысты ұнататын туристерді тартады. Кутна тауының әрбір
ғимараты өзінде уақыт мөрін сақтап, қызықты экскурсиялар қызметін
көрсетеді. Оның тарихи мұраларының орналасуы, жаяу – ақ қыдырып шығуға
мүмкіндік береді, Кутна тауының ең үлкен ғимараты 14-16 ғасырда құрылған
Әулие Варвара Шіркеуі, шахтерлер қорғаушысы болып табылады, ал туристердің
ең көп баратын орны болып- Седлеце кладбищесі табылады, нақтырақ айтқанда,
барлық әулиелердің часовнясы. Бұл жерге жүйке жүйесі мықты адамдар ғана
бара алады, өйткені өнер туындылары адам сүйектерінен жасалған. Бұндай өнер
туындысының пайда болуының себебі, шайқастан кейін, 40000 нан астам сүйек
қалдықтары қалғаннан кейін келді. Крунт тауының тағы бір ерекшелігі –
бағаларының қол жетерлігі. Кім біледі, мүмкін осы себептерге байланысты
ағылшын патшайымы мен Принц Чарльз бұл қалаға төрт жылда бір келіп тұрады,
әрине бұл әзіл. Патшайымды бұл жерге тыныштық сезімі тартып тұр.
2 ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Туристік инфрақұрылым
2007 жылғы мәліметтер бойынша Чехияға келушілердің саны 6 680 400
болды. Ал Германдықтар алдығы жылға қарағанда 4% төмендеді, яғни 1,5 млн.-
нан көп адам -23,2% сол себетен алдыңғы орынға шықты шықты. Екінші орынды
2003 жылдан бері Ұлыбритания туристері (8,4%), үшінші орында Италиандықтар
(6,3%). Келесі орындарға АҚШ азаматтары, Ресей, Словакия, Польша, Испания,
Нидерланды және Франция алады.
Келушілердің ең көп баратын жерлері болып Прага және оның аймағына
қоныстанады. 2007ж олардың көлемі 60% болған. Одан соң Карловы Вары (7,1%),
Оңтүстік Мавария 6,5%, Оңтүстік Чехия 4,7% және Градец Кралове 4,3%. Ең
көп баратын жерлерге туристердің Прагадан басқа, тағы да үлкен қалалары
бар. Мысалы Брно мен Пльзен. Сонымен қатар туристерді қызықтыратын көркем
курортты қалалардан Карловы Вары, Чески Крумлов, Маранские Лазне жатады.
Неліктен туристер әсіресе осы мемлекетті тандайды? Өйткені туризм бақылауы
бойынша 2007 жылдың 1-3 кварталдарында ең көп туристердің келу мақсаты
демалыс пен көңіл көтеру бойынша 45% құрады. Ал өзінің достары мен
жақындарын көруге 20% құрады. Үшіншілері жұмыс бабымен келушілер 18%
құрады. Достары мен жақындарының айтуы бойынша Чехияға келушілер саны
артуда. Тағы бір туристердің ақпарат алуы интернет арқылы.
Туристер көбінесе орналасу орны бойынша ең көбі 91,3% қонақ үйлер мен соған
ұқсас жерлер болды. Төрт жұлдызды отельдерді 10,5%, 47,7% кіші
пансионаттарда қоныстанды. Ал 3% төмен адамдар кемпингтерді тандады.
Зерттеу бойынша төрттен үш бөлігі Чехияға жеке келеді. Ал қалғандары
тур фирмалардың қызметін пайдаланушылар 9%, ал камандировка бойынша 15%
құрайды.
Чехия Еуропаның дәл ортасында орналасқан және ежелден көптеген
ортаазиялық сада траптарының қиылысатын жері болып табылады. Чехия
Польшамен, Геиманиямен, Австриямен шекаралас мемлеке. Чехия климаты – орта
континентальді, қысы жұмсақ әрі дымқыл, жаз өте жылы.
Чех Республикасында экономиканың осы саласы яғни туризм индустриясының
рөлі мен маңызы жылдан жылға арта түсуде және Еуроодақ мемлекеттеріндегі
деңгейге жақындайды. Mag Consulting талдау фирмасының мәліметтерінше, чех
туристарына ІЖӨ 5%-на жуық. Чехия туризмінің көрсеткіштері халықтың әл
ауқаты өскен сайын арта түседі. Соңғы жылдары шет ел туризмі әртүрлі
халықаралық шиеленісулерге байланысты күйреу кезеңіне ұшырауда. Чехия
тұрғындары Адриатикалық және Жерорта теңіздік елдеріне туристік саяхаттарға
жиі барады. Сонымен қатар Чехия мемлекетінің ішінде де демалу жергілікті
тұрғындар үшін жылдан жылға тиімді демалыс болуда. Әсіресе қаржыны үнемдеу
қажет болған жағдайда. Соңғы жылдары Чехияда көптеген мейманханалар мен
пансионаттар салынды. Сонымен қатар чех отбасыларының көбі ауылдарда
(хату немесе халупу) үйлері бар, ал чех тұрғындарының 5-6% жаз үйлері
бар бау бақша учаскелерінің меншік иегерлері.
Жыл сайын Чехия туризм индустриясынан түскен пайда көздері өсуде.
Турстердің көпшілігі Германиядан, Ұлыбританиядан және Италиядан келген.
Чехия туристік сапарларға баруға қытайлықтар 20,3% мен Бразилия тұрғындары
10,9% да мүдделілік танытуда. Чех Туризм агаеттігі Чехияға валюталық
пайданың көбеюіне маңызды рөл атқарады. Ол шет елдерде Чех Республикасын
туристік бағыт үшін тартымды екендігін белсенді прзентациялайды.
Прага дегенде Чехияның сырасы қатар жүреді У Флеку деп аталатын
сыра заводының 500 жылдық тарихы бар. Прагалықтардың мақтанышы Карлов
көпірі Еуропадағы жаяу жүргіншілер жүретін ең әдемі әрі ең мықты көпір. Ол
1357 жылы 9 шілдеде 5 сағат 31мин. салыныпты. Орта ғасырдың алхимиктері
мен астрологтары құрылысты бастаудың дәлме дәл уақытын тапты деседі.
Нанбасаңыз қайталайық 13579531. тақ сандар бір деңіз, екіншіден сандық
көрсеткішәуелі ұлғайып барып, шегіне жетеді де, кейін қайтады. Неге тақ
сандарды қалаған екеноны ешкім білмейді. Ал көпітдің қирамай тұрғанына 600
жыл , астрологиялық болжам бойынша әлі де 400 жыл ақаусыз сол қалпында тұра
береді екен.
Прага өз мемлекетінің кіндігі үйткені, астаналық Прага өз қалаларының
ортасында орналасқан. Кез келген қаласына санаулы сағатта-ақ жетуге болады.
Ең қашығы Острава – 340 км. Қала көліктерінің ішінде метро, трамвай,
автобустан өзге фуникулер дейтінде көлік жүреді. Финукелер ылғида дөңде,
яғни қыр-қараттарға сыммен тартылған бункер арқылы қатынайды.
Парганың көріністері өте көп және олардың әрқайсылары өз бетінше
керемет болып табылады. Қала бойымен өткен серуенді ғасырлар арқылы өткен
серуен деп те айтуа болады. Қаланың ескі орталығы – барлық архитектуралық
стильдердің симбиозы болып табылады: готикадан арт – нувоға дейін. Арга сіз
өзіңізге күні бойы бір ғажаәып орындарды ашумен боласыз. Праж Градынан
басталатын сарайлар мен шіркеулердің өзіне тіпті 1 – 2 бөлу керек. Содан
кейін барып мұражайлар мен галереялар, тетарлар мен концерттік залдар.
Қалалық шудан сізді тау төбешіктерінде орналасқан Петршин сақтай алады. Сіз
Прагада қанша кү өткізсеңіз де б қалаға індетті түрде қайтып келу керек
екендігіне көзіңіз жетеді.
Чехтық Крумлов. Крумлов сарайының керемет мұнарасы ерте заманнан –ақ
Чехия респубикасының эмблемасына айналған. Бұл қала қонақтарға әдемі
панорамадан да көп затты ұсынады деп, сеніммен айтсақ болады. Тіпті ең
ғажайып фотоның өзі қаланың керемет атмосферасын көрсете алмайды. Бұл
қаланың бөлігінің негізгіерекшелігі оның өзінің ең алғашқы күйін сақтап
қалуында болып табылады. Ол соңғы жылдары ірі туристік орталыққа айналса да
бірнеше ғасырларға ооның тарихы тоқтап қалған сияқты болы көрінеді.Қала
жанындағы жотада орналасқан сарайлар, Европадағы ең ғажайып құрылыстардың
бірі болып табылады. Прагалық Лорета Прагадағы ірі діни орталықтардың бірі.
Өзінің религиоздығынан тыс Лорета Праганың барокко стліндегі ерекше
ескерткіштерінің бірі. Лоретаның Прагада пайда болуы, Европадағы
контрреформация кезеңімен байланысты. Лорета ор сегізінші ғасырдың
орталарына дейін салынды. Лорета ерекше көзтартарлық болып әулие
хижинаның копиясы, Әулие старостаның капелласы табылады. Ал Лоретан
қоймасында 62222 алмазбен өрнектелген Прага күні орналасқан.
Словактар өз астанасы – Братиславаны мақтанышпен Дунайдың Інжу
маржаны деп атайды. Дәл осы теңеуді австриялықтар Венаға, венгрлер
Будапештке қатысты айтуы мүмкін. Алайда, Братислава ірі немесе жарқырауық
болмаса да, Қымбат әшекей атануға құқылы. Өйткені бұл қалада барлық
жалтырауықтан бағалы қарапайым талғампаздық бар. Мұнда 400 мыңға жуық халық
тұрады. Туристік маусымда күн сайын екі жүзден аса турист келіп кетіп
жатады. Шаһардың көне орталығындағы әдемі және тұйықталған шағын
көшелерінде Венециядағы әулие Марка алаңы мен Париж орталығындағыдай
турстер қашып құтыла алмайтын әбігерлік жоқ. Мұнда бәрі үйдегідей тып тыныш
әрі жайлы. Кәдімгідей көшеде серуендеп, Прадо немесе Уффици сияқты атақты
болмағанымен, өте қызықты мұражайларға бас сұғааласыз.
Дүкен кезуге болады. Братиславада еуропалық астаналарда болуға тиіс
заттың бәрі бар және олардыңқұны Алматы бағаларынан әлдеқайда төмен. Келесі
бір хабарларымызда қазақстандықтар үшін тосын жаңалық болатын Прагадағы
бағалар жайлы айтамыз. Көне ратуша алдындағы шағынратуша алдындағы шағын
орталық алаңда отырып дем алып, қызықты түрлі-түсті костюмдегі фольклорлық
ансамбльдің консертін тамашалауға болады. чехтардың өз ұлттық әшекейлерін
мақтаныш етуі әбден орынды. Әскери үрмелі аспаптар оркестріне құлақ
салсаңыз, бұл жай ғана литавр мен мыс кернейлердің тарсыл-гүрсілі
емес,сонау бір заманды еске алатын вальс пен мазурка. Базарлықтар қатарын
да аралап, көруге болады. географиялық тұрғыдан Прага сәтті орналасқан. Сіз
бұл ғажайып астанада чехтардың ұлттық өнерімен танысып, чердащ биін билеп,
нағыз шұшықтан ауыз тиесіз. Жалпы Чечияда көліктер жүрдек, ал жолдары тіпті
шалғай аймақтардың өзінде жоғары европалық сапамен салынған.
2.2 Басты қалаларындағы турзмнің әл-ауқаты
Европаның кіндігі, жүрегі деп саналатын Чехия елініңдемі қаласы
Прагаға тоқтайық. Оны Злата Прага, Прага Злата
башенная
музыкальная Прага деп атайды. Прага - көнеден сыр шертетін шаһар.
Берлиннен, Венадан, Мадрид, Цюрихтан және Еуропаның көптеген қалаларынан
ересек көрінеді. Ғасырдан ғасырға сырғып келе жатқан бағзы үйлердің кейпін
жергілікті тұрғындар өзгертуге құмар емес, өйткені оның әрбір тасы тұнып
тұрған, шежіре. Прагада не көп, аңыз көп. Көне Праганың көшелері өте тар Ол
тоғызыншы ғасырда пайда болған. Көне қаланың бәрі қорғанан басталады,оның
ірге тасын Чех князь Борживой қалаған. Бүкіл қала жұртын алақанына ұстайтын
жер Прага Кремль, немесе Әулие Виттің соборы және Байырғы патша сарайы мен
Әулие Георгийдің костелі. Бұлар ЮНЕСКОның қамқорлығына алынған. Көне
Праганың ауыз толтырып айтатын жері көп. Бірақ соның ішінде ойыншықтар
мұражайы ойып тұрып орын алады. Бұл мұражай әлемдегі ең улкен мұражайлардың
бірі Бурграф сарайында орналаскан. Осы мәдени ошақтың ішінде әр дәуірден
сақталған ойыншықтар бар.
Прага дегенде Чехияның сырасы қатар жүреді У Флеку деп аталатын сыра
зоводының 500 жылдық тарихы бар. Прагалықтардың мақтанышы Карлов көпірі
Еуропадагы жаяу жүргіншілер жүретін ең әдемі әрі ең мықты көпір. Ол 1357
жылы 9 шілде де 5 сағат 31 мин. салыныпты. Орта ғасырдың алхимиктері мен
астролгтары құрлысты бастаудың дәлме дәл уақытын тапты деседі. Нанбасаңыз
қайталайық 13579531. Тақ сандар - бір деңіз, екіншіден сандық көрсеткіш
әуелі ұлғайып барып, шегіне жетеді де, кейін қайтады. Неге тақ сандарды
қалаған екен оны ешкім білмейді . Ал көпірдің қирамай түрғанына 600 жыл,
астралогиялык болжам бойынша әлі де 400 жыл ақаусыз сол қалпында тұра
береді екен.
Прага өз мемлекетінің кіндігі үйткені, астаналык Прага өз қалаларының
ортасында орналасқан. Кез келген қаласына санаулы сағатта-ақ жетуге болады.
Ең қашығы Острава -340 км. Қала көліктерінің ішінде метро, трамвай,
автобустан өзге фуникулер дейтінде көлік жүреді. Финукерлер ылғидан дөңге,
яғни қыр-қыраттарға сыммен тартылған бункер арқылы катынайды. Еуропаның
орталығы саналатын Кримницада ғаламат ескерткіш пен берік қамал бар, ал
Банска Штявницеде Ренессанс дэуірінің үйлері мен Еуропадағы ең үздік
геология мүражайы орналасқан. Бардью қалашығында орта ғасырлық үйлердің
сақталып калуы таңғалдырады. О Алдымен ирелеңдеген бүралаң тау жолдарымен
тырмысып шыңға көтерілесің де, саңылау арқылы өтесің. Сөйтіп готикалық жэне
қытайлық ғибадатханалардағы айдахарлар немесе басқа да адам нанғысыз
мақүлыктарға үксас тас сүңгілердін қиял ғажайып патшалығына тап боласың.
Адассаң, эрине, жол басшымен бірге лабиринттік дэліздерде адас. Біз
үңгірлерді кинодан көргенбіз, мүны өз көзіңмен көру -нағыз жан түршіктірер
эсер береді. Словакия таңқажайып табиғат көріністері мен көрікті
орындардың, туристік аттракциондардың елі ғана емес, сондай-ақ, бүл
денсаулық пен спорт елі. Мүнда барлық ауруларды емдейтін элемдік санаттағы
курорттар өте көп. Мэселен, Пиштяны, Бардиевский, Тринчанский, Теплицы,
Бойницы. Мүнда шипалы қайнарлар, жанға қуат беретін саф ауа, ең соңғы
заиманауи медициналық жабдықтар бар. Сливовица (Алхоры шарабы) -
эксклюзивті ішімдік, ол бүкіл Еуропаға аса коп тараған, оның себебі
сусынның бірегей қүрамына, эсер ету жэне дайындау ерекшелігіне байланысты.
Сливовица сирек аймақтарда өсетін алхорының, қара өріктің, сары алхорынын
ерекше сорттарынан дайындалады. Бүл орайда жеміс-жидектің тікелей
жергілікті түрлерін пайдаланудың түбегейлі маңызы бар, өйткені сырттан
экелінетін сорттар ойдағыдай нэтиже бермейді.
Өнімді тұтыну мэдениетінің өзі де маңызды рөл атқарады. Алхоры шарабын көп
іше алмайсыз. Осы шарапты эдетте емен-жарқын эңгіме кезіндегі ләззатты созу
аркылы сағаттар бойы жай ғана сызықтатып ішу қалыптаскан. Ертеде оймақтай
мөлшердегі ыдыстың ерекше түрі колданылған, осы ыдыс өнімнің хош иісін
мейлінше үзақ сақтайтын болған. Алкоголь адамзат баласының өміріне коне
замандардан-ак енген. Осы ішімдіктің адамның жүрегінің түпкірінде жатқан
жан сырын актаруға сеп болатын сиқыры бар. Сливовица Чех халқы этногезінің
(тегінің) ерекшеліктерімен тығыз байланысты. Осы шарап Франциядағы коньяк,
Шотландиядағы виски сияқты өздігінше үлтты танытатын ішімдік. Сливовица
Чехияның фольклорлық дэстүрімен біте қайнасып кеткен, ол халықтың мерекелік
бірлік-ынтымағын паш етеді. Сливовицаның сондай-ак бірегей емдік қасиеттері
бар.
Прага
Прагада сіздің ішіңіз пыспайды. Қысқа уақыттың ішінде сіз қала ішімен
қыдырып көптеген көрнекіліктерді көре аласыз. Қаланың орталығы болып,
роман, готика, қайта жандану, баррокко, модерн,стильдерінің ерекшеліктерін
біріктірген, 20ғ.бойы сақталған 900жылдық тарихы бар архетектуралық мұражай
болып табылады. Қаланың тарихи орталығы Градчаны және Кіші квартал шығысқа
қарай ескі қаланы Ватстлов ауданында және Карлов көпірінде орналасқан.
Бүкіл аудан 3 кв м алып жатыр, сондықтан қала көрнекіліктерін көруге
асықпау керек. Жана қаланы оның дукендері мен театрларын, мұражайларын,
аңыз бойынша прага дүниеге келген мекенді көру үшін біраз арырақ жүру
керек. Сіз бір күн ішінде бінеше ғажайып орта ғасырлық сарайларды көре
аласыз. Карлов көпірін қоршап тұрған сарайлық аймақ қаланың негізгі
көрнекілігіне жатады. Прага сарайы 9ғ. Салынып 12ғ роман архитектурасында
ал 14ғ готика стиліне өзгертілді (қаланы Карл4 басқару кезінде). Қазіргі
күнде сарай республика президентінің ресми резиденциясы болып табылады.
Әулие Витус шіркеуі осы аймақтың ұмытылмастай көрнекілігі. Ол 1344ж готика
стилінде салынып,1929ж аяқталды. Сонымен қатар Венсесластың часовнясына
көзіңіз түседі. Бұл Әулиенің бейіті де осы жерде. Ескі патщалық сарай Әулие
Георг Базиликасы 16ғ үйлерін біріктірген замоктың басқа аймақтарының
көрнекіліктеріне жатады. Өз бойында ескі құрылыс үйлерін біріктірген
праганың жүрегі болып табылады. Праганың дүкендері мейрамханалары осы жерде
орналасқан. Міндетті түрде алып сағаттар ілініп тұрған Ескі Алаңда болыңыз,
бұл сағаттар 15ғасырдан бері жұмыс істеп келеді, алаңның тағы бір негізгі
элементтерінің бірі- Яна Гуса болып табылады, ол 1915 жылы бұл азап шегуші
адамның есіміне байланысты қатысты құрылды. Европадағы ежелгі тас көпірі
мен Прагадағы Карлов көпірі – негізгі өнер туындылары болып табылады.
Мұнарадан кіші кварталдан қалаға ғажайып көрініс ашылады. Көпірдің барлық
кереметтіліесгін бұл жерге түнде немесе азанмен келу қажет, өйткені күндіз
көпір туристермен, сувенир сатушылармен, дала музыканттарымен толы болады.
Қаланың бас алаңында ескі еврейлік квартал бар. Мұнда еврейлер (гетто)
бірнеше ғасырлар бойы өмір сүрген. Европаның тематикалық мұражайларының
ішіндегі ең күштісі болып – еврей мұражайының экспозициялары, гетто
ескерткіштері табылады. Он екі мың бейіт ескі еврей кладбищесінде
орналасқан, кладбище 15 ғасырдан 1787 жылға дейін өте тығыз қолданылды,
сондықтан мұнда көпярусты бейіттер бар. Салтанатты жиын залында еврей
суреттерінің көрмесін көре аласыздар. Праганың мәдени өміріне келетін
болсақ, қызып жатыр: классикалық музыкадан жаңа заман джазы мен рокка
дейін, опера, балет, театр авангард, таңғаларлық мұражайлар, галереялар.
Праганың ең үлкен кемшілігі- оның туристер арасындағы үлкен танымалдылығы
және жаз айларында халық санының артуы. Ең арзан тұратын мекен- Старе
Местеге қарағанда Нове Местедан және Смечевадан табуға болады. Чехия
Республикасы өзінің хрустальдарымен және шыныдан жасалған танымал. Сөйтіп
дүниежүзіне танымал хрусталь өндіретін Мозер компаниясы Карловы Варыда
орналасқан және Прагада өзінің филиалы бар. Сіз кейбір жағдайларға
байланысты хрусталь зауытын көре алмасаңыз да, хрусталь өнімдерін қаланың
кез- келген дүкенінен сатып ала аласыз.
Кутна тауы.
Кутна таулы қаласы Прагадан 65 км қашықтықта орналасқан және ЮНЕСКОмен
әлемдік мұра тізіміне енгізілген. Қала өзінің ғажайып сұлулығымен
туристердің жүректерін жаулауда. Кутна қаласы кезінде Прагамен мемлекеттегі
жетекшілік үшін таласқан, Европаның күміс астанасы болып табылады. Ол
Чехиядағы саяхаттардың міндетті маршруттарының бірі болды. Патриархалдық
сипаттағы дщүкендер, сувенир лавкалары, көптеген кафелер, тыныш
ортағасырлық көшелер қонақтарды Кутна тауының ескі алаңы мен соборларына
апарады, танымдық демалысты ұнататын туристерді тартады. Кутна тауының
әрбір ғимараты өзінде уақыт мөрін сақтап, қызықты экскурсиялар қызметін
көрсетеді. Оның тарихи мұраларының орналасуы, жаяу – ақ қыдырып шығуға
мүмкіндік береді, Кутна тауының ең үлкен ғимараты 14-16 ғасырда құрылған
Әулие Варвара Шіркеуі, шахтерлер қорғаушысы болып табылады, ал туристердің
ең көп баратын орны болып- Седлеце кладбищесі табылады, нақтырақ айтқанда,
барлық әулиелердің часовнясы. Бұл ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
НЕГІЗГІ
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .. 5
1. ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі
мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.2 Чехиядағы туризмнің даму
тарихы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.3 Туристік - рекреациялық
ресурстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2. ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ
ЖАҒДАЙЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.1 Туристік
инфрақұрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...11
2.2 Басты қалаларындағы туризмнің
әлауқаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
2.3 Чехияның көрнекті
орындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 18
3. ЧЕХИЯДАҒЫ КУРОРТИНГ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ... .22
3.1 Халықаралық туризм нарығына әйгілі
курорттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
3.2 Емдік туризмнің
дамуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... 24
3.3 Чехиядағы туризм
статистикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 26
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... .27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .31
КІРІСПЕ
Мақсаты: бұл курстық жұмыстың мақсаты Чехияның туристік потенциалын
көрсету және Чехиядағы халықаралық туризмнің жағдайы мен даму
перспективаларын қарастыру. Чехияның туристік инфрақұрылымына сипаттама
беру және дамыған туризм түрлерін, оның ішінде емдік туризмге баса назар
аудару.
Өзектілігі: Чеихия мемлекеті Европаның дәл ортасында, сонымен бірге
көпғасырлы тарихы мен әсем табиғаты бар мемлекет болғандықтан бұл елдің
туристік потенциалы ауқымды. Бұл мемлекет соңғы уақытта бүкіл әлемнің
турстерінің қызықтыруда. Сондықтан да бұл елдің халықаралық туризмнің
жағдайын қарастыру өзекті және қызықты деп санаймын.
Чехия көпғасырлық тарихы бар мемлекет. Елдің негізгі ұлты чехтар ( он
бір миллиондық халықтың 94%). Чехияда курорттар бүкіл әлемге белгілі және
демалыс күндерн, оқу демалысын өткізуге немесе денсаулықты түзетуге өте
қолайлы.
Чехиядағы туризм әртүрлі мүмкіндіктермен өзгешеленеді. Чехияда
альпинизммен де айналасуға болады, сондай ақ чехия өзендері мен көлдерінде
жүзу мүмкіншілігі бар. Жыл сайын мемлекеттің туризмнен түскен қаржы көлемі
8-10% өсуде.
Чех статистикалық басқармасының мәлімдеуінше, 2006 жылдың екінші
тоқсанында Чехияның мейманханалары мен пансионаттары 3,5 миллион адамды
қабылдағанын айтады, 2005 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырған осы көрсеткіш
7% көп.
Бүгінгі күні Чехияға баратын шетелдік, сондай ақ жергілікті
туристердің саны арта түсті. Соңғы кездері Чехияға жеке өздері саяхат
жасайтын туристер саны көбейді.
Қазіргі уақытта туризм индустриясы халықаралық саудадағы аса серпінді
дамыған қызметтер түрі болып тбылады. Соңғы 20 жыл ішінде әлемде шет ел
туристерінің келу санының ортажылдық өсу қарқындары 5,1%, валюта түсімдері
14% құрады. Атап айтқанда, егер 1950 жылы бүкіл әлемде туристер саны
25млн.болса, туристік индустрия айналымы – 2,1 АҚШ долларын құраса,
Бүкіләлемдік Туристік Ұйымның мәліметтері бойынша 1995 ж әлемде 576 млн
туристердің келуі тіркелген, халықаралық туризмнен түсімдер 372млрд.
Долларды құрады. Жалпы туризмнен түскен валюталық түсімдердің көлемдері
1950 жылдан 1995 жылға дейін 144 есе көбейді. Әлемде туризмнің жеке әлемнің
экономикасына ықпалымен байланысты. Жекелеген елдің экономикасында
халықаралық турзм бірқатар маңызды функцияларды атқарады: халықаралық
туризм ел үшін валюталық түсімдер көзі және жұмыспен қамтамасыз ету көзі.
Халықаралық туризм төлеу бизнесіне және елдің ІҰӨ салымдары кеңейтеді.
Халықаралық туризм туризм саласына қызмет көрсететін салаларды құрып
экономиканың диверсификациялауына ықпал етеді. Жұмыспен қамтамасыз етудің
өсуімен қатар халықтың табыстары және ұлттың әл ауқаты өседі.
Халықаралық туризм әлемдік экспорттағы салыстырмалы салмағы тиісінше
11% және 8,6% құрайтын мұнай шығару өндірісі мен автомобиль құрылысынан
кейінгі ең ірі экспортты салалар қатарына енгізілген. 1991 жылы халықаралық
туризмнен түскен әлем елдерінің біріккен пайдасы әлемдік экспорттың жалпы
көлемінен 7% және қызметтердің әлемдік экспорттарының 3% құрайды.
Қазақстан егемендік алған сәттен, яғни 1991 жылдан бастап бастап
халықаралық қауымдастықта дербес мемлекет ретінде әрекет ете бастады және
осы кезден бастап мемлекет тұрғындары үшін алыс жақын шет елдерге сапарға
шығуға, демалуға және іс сапарларға бару үшін кез келген шет елге шығуға
мүмкіндіктер кеңінен ашылды.
Бүгінгі күні кез келген қазақстандық үшін ТМД және алыс шет елдерге
туристік немесе іскерлік сапарларға шығуға жол ашық. Ол тәуелсіз
Қазақстанның көршілес және алыс аралықта орналасқан мемлекеттермен достық
байланыстарды орналастыра білу саясатының арқасында мүмкін болды.
Қазақстан және Чехия арасындағы қатынастар өзара түсіністік пен
сенімділік негізіне дамып келеді. Аймақтық және халықаралық саясаттың
көптеген мәселелері бойынша екі елдің ұстамындары тоқ айласады.
Жұмыс кіріспеден, жұмыс тақырыбын баянайтын кіріспе, үш тараудан,
қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімі және қосымшадан тұрады.
1 ЧЕХИЯ МЕМЛЕКЕТІНДЕГІ ТУРИЗМНІҢ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ
1.1 Чехия мемлекеті жайлы негізгі мағлұматтар
Жалпы мағлұматтар
Ауданы: 78864 кв.км.
Халық саны: 10млн адам
Астанасы: Прага
Ұлттары: чехтар, словактар, поляктар, немістер, венрлер
Тілі: чехтық
Діні: 40% католиктер, 10% протестанттар
Мемлекеттік құрылымы: парламенттік демократия
Туризм: 17млн келушілер саны
Чехия Европаның дәл ортасында орналасқан мемлекет. Чехияның
солтүстігінде Польшамен, шығыста Словакиямен, оңтүстігінде Австриямен,
батысында Германиямен шекараласады. Чех жерлері ежелден бастап үш облысқа
бөлінеді: Чехия, Мовария және Силезия. Облыстық орталықтар тиісінше Прага,
Брно және Острава. Мемлекеттің орталық бөлігінде далалар, шекаралардың
маңында таулар жайынған. Солтүстік батыста Крушне таулары (ең биік жері
Клиновец-1244м), солтүстікте Крконоши (Судет) таулары (ең биік жері Снежка
-1602 м), батысында гранитті Плехи тауы (1378 м) бар Шумава, Мовария
Грубый Есеник таулары (ең биік жері Прадед 1491м). шығыста Орлицие
таулары, оңтүстік шығыста Карпаттар, Чех орманы батыста.
Чехияның жалпы ауммағы – 78.885 шаршы км. Бұл елдегі тұрғындардың
саны 10,3 млн. адам, оның ы чехтар (богемиялықтар), 81%-ы мовариялықтар 13%-
ы, словактар 3%-ы, қалғандары цыгандар, поляктар, немістер, венгрлер, т.б.
дінге сенушілердің басым бөлігін католиктер құрайды. Ресми тілі-чех тілі.
Астанасы - Прага қаласы өзінің сұлулығымен туристердің назарын аударады.
Мемлекет басшысы – президент. Жоғарғы заң шығарушы органы қос палаталы
парламент (депутаттар палатасы мен сенат). Әкімшілік- аумақтық жағынан 14
облысқа бөлінеді. Ұлттық мейрамдары: фашизмнен азат болу күні -8 мамыр,
славян ағартушылары Кирилл мен Мефодий күні -5 шілде, Ян Гусьтің өртелген
(1415) күні–6 шілде, Чехословакияның құрылған күні – 28қазан (1918). Ақша
бірлігі – чех кронасы.Ч.БҰҰ-ның (1993), Еуро Одақтың (1993) мүшесі.
Чехияный саяси картасы
Табиғаты. Чех жерлері тарихи жағынан үш облысқа: Чехия, Мовария,
Силезияға бөлінеді. Елдің орталық бөлігі жазық болып келеді, шекараларын
бойлай тау массивтері орналасқан. Балтық және Қара теңіздерге құятын
көптеген өзендер бастау алады. Маңызды су артериялары Влтава және Эльба
(357 км) өзендері, сондай ақ Морава (329) мен Дые Моравияда. Чехияның
оңтүстік жағында су тоғандары өте көп. Емшілік қасиеттері бар минералды
суларға өте бай. Осы себептен Чехияда курорттар желісі жақсы дамыған:
Карловы Вары, Марианские Лазни, Подебрады. Емдік курорттар мемлекеттің тау
аймақтарында, сондай ақ орталық Чехияда орналасқан. Чехияда 1351 қорық,
соның ішінде жалпы көлемі 1111,2 шаршы километр 3 ірі ұлттық саябақтар бар.
Табиғатты қорғаудың ежелі дәстүрлері сақталған. Сондықтан да елдің көптеген
жерлері аса экологиялық тазалықпен ерекшеленеді және демалыс пен туризмнің
ең атақты жері болып табылады. Чехияның көпшілік бөлігін қылқан жапырақты
ормандар мен аралас ормандар алып жатыр. Тұщы суда өмір сүретін балықтар
өсіру үшін көптеген тоғандар жасалған. Ең үлкені – Рожмберг (489 га).
Чехия аумағының ын ұлттық саяжайлар мен қорықтар алып жатыр (9270 км кв.).
Тауларда аю, елік, түлкі, бұғы мекендесе, жазықтарда әр түрлі кеміргіштер,
кесірткелер, құстардың көптеген түрлері кездеседі.
Климаты. Климаты қоңыржай теңіздіктен континенттікке өтпелі.
Қаңтардың орташа темературасы -2 -4 гр (жазықтарда) және -8 -10 гр
(тауларда), шілденің орташа тепм-сы 9-20 гр (жазықтарда) және 4-8 гр
(тауларда). Жылдық жауын шашын мөлшері 500 – 700 мм, таулы жерлерде 1600 –
2100 мм шамасында.
1.2 Чехиядағы туризмнің даму тарихы
Ежелгі замадардан Vғ. дейін қазіргі Чехия аумағын кельт тайпалары
мекендеді. Халықтардың ұлы қоныс аударуы кезінде ел аумағына батыс славян
тайалары келіп қоныстана бастады. VIIғ-да князь Само басқарған бірінші
мемл. Бірлестік құрылды. IX-X ғ-ларда Ұлы Мавар державасының құрамында
болды. Чехтар IX ғ-да христиан дінін қабылдады. Жаңдан құрылған Прага
князьдігі чех мем лекетінің негізіне айналды. Солт.-батыста Праганың
айналасында Мовариядан бөлінген Премысль әулеті князьдерінің басқаруында
Богемия мемлекеті құрылды. 1355 ж. богемиялық король Карл IV Қасиетті
Рим империясының императоры болып, Чехия соның құрамына енді. Елдің
Қасиетті Рим империясына бағынуы Чехияда германдану үрдерісінің күшеюіне
алып келді. Сондықтан елде Рим папасы мен герман ақсүйектерінің шексіз
билігіне қарсы халық наразылығына пісіп жетілді.
Чехиядағы Реформация Ян Гус XV ғ-дың басында Германия мен Рим
папасының үстемдігіне қарсы халықтық қозғалысты бастады. Гусшілердің
соғыстары мен XVII ғ-дағы Отыз жылдық соғыстың нәтижесінде Богемия
корольдігі лсіреді. Кейіннен Габсбургтердің ықпалына түсіп, Австрия –
Венгрияның бір бөлігі болып қалды. 1-дүниежүзілік соғыстан кейін Австрия -
Венгрияның ыдырауына байланысты Чехия, Словакия мен Карпат Русі бірігіп,
Чехословакия тәуелсіз республикасын құрды. 1938 ж. қазан айында Германия
Мюнхен келісімі бойынша Судет облыстарын жаулап алды, ал 1939 ж. қалған чех
жерлерін басып алып, оларды Богемия мен Мовария протектораты деп
жариялады. Қарсыласу қозғалысының шарықтау шегі – чех халқының 1945
жылғы мымыр айын-дағы көтерілісі болды. Чех жерлері мен Словакия бірігіп,
Чехословакия мемлекеті құрылды. Бұл федерация өмір сүруін тоқтатқаннан
кейін, Чехия 1993 жылдан бастап егеменді мемлекетке айналды. Чехия
мемлекеті 1989 жылыбүгінгі таңдағы саяси өзекті термин - мақпал
төңкерісі арқылы азаттыққа қол жеткізген ел. Ол кезде біртұтас
Чехословакия мемлекеті болып тұрған кез. 1993 жылдың бірінші қаңтарында
Чехия мен Словакия екіге бөлініп, өз тәуелсіздіктерін жариялады.
10 миллионнан астам халқы бар Чехия мемлекетінде жер асты байлықтары
болмаса да, соңғы 12 жылдың ішінде экономикасы тұрақты мемлекеттердің
бәріне айналы. Чехия, әсіресе, банк саласы, телекомуникация байланысы және
энергетка саласына инвестиция тарту арқылы ішкі жалпы өнімді көтеріп алды.
Ал кең байтақ Қазақстанның мол қазба байлығына 1993 жылдан бастап шет
мемлекеттерден инвестиция құйыла бастады, бірақ мұнда ішкі жалпы өнім қазір
8%-ға жетер-жетпес. Чехия парламенттік демократиялы республика болып
саналады. Бір қызығы Чехияның бар жоғы төрт-ақ телеканалы бар. Оның бірі
күндіз-түні парламент жұмысын ашық, көбінесе тікелей эфирде көрсетіп
жатады. Чехия мен Словакия дәліздің маңызды қатысушысы болуы мүмкін.
Чехияның жоғары дамыған тау-кен өндіру, металлургия мен химия өнеркәсібін
ескере отырып, бұл мемлекеттердің өнімі дәліздің оңтүстік елдеріне тұрақты
тұтынысқа ие.
Бір жағынан Чехия мемлекеті Еуропаның қақ ортасында орналасқандықтан,
көрші дамыған мемлекеттерге қарап бой түзеуі заңды. 2004 жылы Чехия
Еуроодаққа кіпгендіктен, оған мүше мемлекеттермен терезесі тең болу үшін ел
ішіндегі тауар бағасы біршама қымбаттап кетті. Бірақ, Чехияның ең қымбат
қаласы – астанасы Праганың өзінде нарық мәдениеті керемет сақталған.
Мысалы, тауар қымбатталғанымен, азық –түлік, яғни, нан, сүт өнімдерінің
бағасы арзан. Айталық, нанның орташа бағасы 1 кроннан 4-5 кронға дейін.
Прагада қазір тұрғын үй құрылысы қарқынды дамып келеді. Жаңадан салынып
келе жатқан тұрғын үйлерді ипотекалық несиемен оңай ала аласыз. банктен
несие алудың жылдық сыйақысы 6-7%-ды құрайды. Пәтер алу үшін 12-13%-бен
несие береді. Қазақстан президенті ұсынған шаршы метрі 350$ тұратын тұрғын
үй құрылысы жөніндегі мемлекеттік бағдарламаның алғашқы қарқыны әзірге оң
нәтиже бермей тұр. Ал теледидардағы жарнамаларда, көшелердегі билборттарда:
бізге несие беруде жылдық сыйақы жеті пайызға дейін төмендеді деген
жазуларды жиі байқайсыз.
Қызығушылық танытып бара қалсаңыз, ипотекалық несие алу мұндай
пайыздық жеңілік тек алғашқы жарнасы 50 және одан жоғары пайызды
құрайтындарға ғана жасалатын болып шығады. Чехиядағы бір ерекшелік, онда
посткеңістік заманындағы комунизмнің нышандары әлі де бар. Мысалы онда
жоғарғы қу орындарындағы білім алу жүйесі тегін, сондай–ақ кәсіподақ ұйымы
барлық мекемелерде белсенді жұмыс істейді. Мысалы шетел компаниясында жұмыс
істейтін чехиялық азаматтардың өздері заңдарына сәйкес барлық жеңілдіктерді
пайдаланады. Чехияның 95%-ы чех ұлтының өкілдері және олардың барлығы да
тек өз тілдерінде – чех тілінде сөйлейді. Тек 40-ты алқымдағы ел ағалары
ғана орыс тілін жақсы діледі.
Чехия парламенттік демократиялы республика болып саналады. Бір қызығы
Чехияның бар жоғы төрт-ақ телеканалы бар. Оның бірі күндіз-түні парламент
жұмысын ашық, көбінесе тікелей эфирде көрсетіп жатады. Чехия мен Словакия
дәліздің маңызды қатысушысы болуы мүмкін. Чехияның жоғары дамыған тау-кен
өндіру, металлургия мен химия өнеркәсібін ескере отырып, бұл мемлекеттердің
өнімі дәліздің оңтүстік елдеріне тұрақты тұтынысқа ие.
Чехословакия 1997 жылы екі мемлекетке бөлінгеннен кейін Словакия
ұмтылып, Чехияның көлеңкесінде қалып қойды. Чехия туралы көп айтылыды,
біздің туристер үшін де бұл е таңсық емес, ал оның көршісі Словакияның
бізге бейтаныс болуы өкінішті-ақ. Бұл – шағын ғана ортаеуроалық ел.
Қарсыласу қозғалысының шарықтау шегі – чех халқының 1945 жылғы мымыр
айын-дағы көтерілісі болды. Чех жерлері мен Словакия бірігіп, Чехословакия
мемлекеті құрылды. Бұл федерация өмір сүруін тоқтатқаннан кейін, Чехия 1993
жылдан бастап егеменді мемлекетке айналды. Чехия мемлекеті 1989 жылыбүгінгі
таңдағы саяси өзекті термин - мақпал төңкерісі арқылы азаттыққа қол
жеткізген ел. Ол кезде біртұтас Чехословакия мемлекеті болып тұрған кез.
1993 жылдың бірінші қаңтарында Чехия мен Словакия екіге бөлініп, өз
тәуелсіздіктерін жариялады.
1.3 Туристік-рекреациялық ресурстар
Чехияның туристік-рекреациялық ресурстары өзінің көрікті
ландшафтысымен сіздің жүрегіңізді жаулап алатынына әбден сенімдімін. Елдің
шекарасында ең қымбат табиғи мұраларының бірі төрт ұттық парк: Крконоше
және Шумава таулы массивтері, Чехиялық Швейцария деп аталатын таулы қалалар
және қызықша каньондары мен Дыйе өзенінің жағасындағы өсімдіктер мен
кішкентай жануарлары бар Подый ауданы. ЮНЕСКО Чехия Республикасында алты
биосфералық қорғалатын аймақтарды белгіледі. Басқа табиғи ерекшеліктер
қалған 23 қорықтарда көрінеді. Ең тамашасы Чехияның оңтүстігінде
орналасқан жүз жылдық көлдер. Олардың шығу себебі сол қайта жаңғыру
кезеңінде жасанда резерваттар ретінде қолданылған болатын. Онда әйгілі
чехтық балықтарды өсіріп, Европа елдеріне корольдық үстелдерге тартылатын.
Рожмберк көлі (489 га) әлемдегі ең ірі көлдердің бірі болып табылады. Оның
үлкендігі соншалық айдынынан жердің қыртысын бақылауға болады.
Қоршалмаған таңғажайып ландшафтылар белсенді туризмнің дамуының
бірден бір себепшісі. Чехиялықтардың бірінші класстық спортсмен болудың
себепшісі де осында шығар. Мұнда белсенді туризмнің көптеген түрі дамыған.
[1 кесте]
Ауылдағы қызықты жазғы демалысты жаяу туризм, велосипед, коньки
тебумен, атта серуендеу, балық аулау, қозықұйрық жинаумен өткізуге болады.
Ең танымал чехиялық отпусктің түрлеріне өзенмен каное мен рифтерге шығу,
альпинистер үшін чехтық таулар және күннен күнге әйгілі болып келе жатқан
гольф та бар. Ал адреналин сүйюшілерге түрлі спорт түрлерін ұсына алады.
Қыста мұнда өте көп қар түседі. Соған байланысты сіз тек қана жоғарғы
класты курорттардың мұз айдындарында ғана емес, сонымен қатар онша қымбат
емес зоналарда да бірінші класты мұз айдындарын ұсына алады. Барлық жыл
мезгілдерінде тек кана үнсіз табиғатта ғана емес, сонымен қатар сарайлардың
саябақтарында, ботаникалық бақтарда, дендраиумдарда жер әсем түске боялады,
әдейі романтикалық кешке арналып жасалғандай.
Кутна тауы
Кутна таулы қаласы Прагадан 65 км қашықтықта орналасқан және ЮНЕСКОмен
әлемдік мұра тізіміне енгізілген. Қала өзінің ғажайып сұлулығымен
туристердің жүректерін жаулауда. Кутна қаласы кезінде Прагамен мемлекеттегі
жетекшілік үшін таласқан, Европаның күміс астанасы болып табылады. Ол
Чехиядағы саяхаттардың міндетті маршруттарының бірі болды. Патриархалдық
сипаттағы дүкендер, сувенир лавкалары, көптеген кафелер, тыныш ортағасырлық
көшелер қонақтарды Кутна тауының ескі алаңы мен соборларына апарады,
танымдық демалысты ұнататын туристерді тартады. Кутна тауының әрбір
ғимараты өзінде уақыт мөрін сақтап, қызықты экскурсиялар қызметін
көрсетеді. Оның тарихи мұраларының орналасуы, жаяу – ақ қыдырып шығуға
мүмкіндік береді, Кутна тауының ең үлкен ғимараты 14-16 ғасырда құрылған
Әулие Варвара Шіркеуі, шахтерлер қорғаушысы болып табылады, ал туристердің
ең көп баратын орны болып- Седлеце кладбищесі табылады, нақтырақ айтқанда,
барлық әулиелердің часовнясы. Бұл жерге жүйке жүйесі мықты адамдар ғана
бара алады, өйткені өнер туындылары адам сүйектерінен жасалған. Бұндай өнер
туындысының пайда болуының себебі, шайқастан кейін, 40000 нан астам сүйек
қалдықтары қалғаннан кейін келді. Крунт тауының тағы бір ерекшелігі –
бағаларының қол жетерлігі. Кім біледі, мүмкін осы себептерге байланысты
ағылшын патшайымы мен Принц Чарльз бұл қалаға төрт жылда бір келіп тұрады,
әрине бұл әзіл. Патшайымды бұл жерге тыныштық сезімі тартып тұр.
2 ЧЕХИЯДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Туристік инфрақұрылым
2007 жылғы мәліметтер бойынша Чехияға келушілердің саны 6 680 400
болды. Ал Германдықтар алдығы жылға қарағанда 4% төмендеді, яғни 1,5 млн.-
нан көп адам -23,2% сол себетен алдыңғы орынға шықты шықты. Екінші орынды
2003 жылдан бері Ұлыбритания туристері (8,4%), үшінші орында Италиандықтар
(6,3%). Келесі орындарға АҚШ азаматтары, Ресей, Словакия, Польша, Испания,
Нидерланды және Франция алады.
Келушілердің ең көп баратын жерлері болып Прага және оның аймағына
қоныстанады. 2007ж олардың көлемі 60% болған. Одан соң Карловы Вары (7,1%),
Оңтүстік Мавария 6,5%, Оңтүстік Чехия 4,7% және Градец Кралове 4,3%. Ең
көп баратын жерлерге туристердің Прагадан басқа, тағы да үлкен қалалары
бар. Мысалы Брно мен Пльзен. Сонымен қатар туристерді қызықтыратын көркем
курортты қалалардан Карловы Вары, Чески Крумлов, Маранские Лазне жатады.
Неліктен туристер әсіресе осы мемлекетті тандайды? Өйткені туризм бақылауы
бойынша 2007 жылдың 1-3 кварталдарында ең көп туристердің келу мақсаты
демалыс пен көңіл көтеру бойынша 45% құрады. Ал өзінің достары мен
жақындарын көруге 20% құрады. Үшіншілері жұмыс бабымен келушілер 18%
құрады. Достары мен жақындарының айтуы бойынша Чехияға келушілер саны
артуда. Тағы бір туристердің ақпарат алуы интернет арқылы.
Туристер көбінесе орналасу орны бойынша ең көбі 91,3% қонақ үйлер мен соған
ұқсас жерлер болды. Төрт жұлдызды отельдерді 10,5%, 47,7% кіші
пансионаттарда қоныстанды. Ал 3% төмен адамдар кемпингтерді тандады.
Зерттеу бойынша төрттен үш бөлігі Чехияға жеке келеді. Ал қалғандары
тур фирмалардың қызметін пайдаланушылар 9%, ал камандировка бойынша 15%
құрайды.
Чехия Еуропаның дәл ортасында орналасқан және ежелден көптеген
ортаазиялық сада траптарының қиылысатын жері болып табылады. Чехия
Польшамен, Геиманиямен, Австриямен шекаралас мемлеке. Чехия климаты – орта
континентальді, қысы жұмсақ әрі дымқыл, жаз өте жылы.
Чех Республикасында экономиканың осы саласы яғни туризм индустриясының
рөлі мен маңызы жылдан жылға арта түсуде және Еуроодақ мемлекеттеріндегі
деңгейге жақындайды. Mag Consulting талдау фирмасының мәліметтерінше, чех
туристарына ІЖӨ 5%-на жуық. Чехия туризмінің көрсеткіштері халықтың әл
ауқаты өскен сайын арта түседі. Соңғы жылдары шет ел туризмі әртүрлі
халықаралық шиеленісулерге байланысты күйреу кезеңіне ұшырауда. Чехия
тұрғындары Адриатикалық және Жерорта теңіздік елдеріне туристік саяхаттарға
жиі барады. Сонымен қатар Чехия мемлекетінің ішінде де демалу жергілікті
тұрғындар үшін жылдан жылға тиімді демалыс болуда. Әсіресе қаржыны үнемдеу
қажет болған жағдайда. Соңғы жылдары Чехияда көптеген мейманханалар мен
пансионаттар салынды. Сонымен қатар чех отбасыларының көбі ауылдарда
(хату немесе халупу) үйлері бар, ал чех тұрғындарының 5-6% жаз үйлері
бар бау бақша учаскелерінің меншік иегерлері.
Жыл сайын Чехия туризм индустриясынан түскен пайда көздері өсуде.
Турстердің көпшілігі Германиядан, Ұлыбританиядан және Италиядан келген.
Чехия туристік сапарларға баруға қытайлықтар 20,3% мен Бразилия тұрғындары
10,9% да мүдделілік танытуда. Чех Туризм агаеттігі Чехияға валюталық
пайданың көбеюіне маңызды рөл атқарады. Ол шет елдерде Чех Республикасын
туристік бағыт үшін тартымды екендігін белсенді прзентациялайды.
Прага дегенде Чехияның сырасы қатар жүреді У Флеку деп аталатын
сыра заводының 500 жылдық тарихы бар. Прагалықтардың мақтанышы Карлов
көпірі Еуропадағы жаяу жүргіншілер жүретін ең әдемі әрі ең мықты көпір. Ол
1357 жылы 9 шілдеде 5 сағат 31мин. салыныпты. Орта ғасырдың алхимиктері
мен астрологтары құрылысты бастаудың дәлме дәл уақытын тапты деседі.
Нанбасаңыз қайталайық 13579531. тақ сандар бір деңіз, екіншіден сандық
көрсеткішәуелі ұлғайып барып, шегіне жетеді де, кейін қайтады. Неге тақ
сандарды қалаған екеноны ешкім білмейді. Ал көпітдің қирамай тұрғанына 600
жыл , астрологиялық болжам бойынша әлі де 400 жыл ақаусыз сол қалпында тұра
береді екен.
Прага өз мемлекетінің кіндігі үйткені, астаналық Прага өз қалаларының
ортасында орналасқан. Кез келген қаласына санаулы сағатта-ақ жетуге болады.
Ең қашығы Острава – 340 км. Қала көліктерінің ішінде метро, трамвай,
автобустан өзге фуникулер дейтінде көлік жүреді. Финукелер ылғида дөңде,
яғни қыр-қараттарға сыммен тартылған бункер арқылы қатынайды.
Парганың көріністері өте көп және олардың әрқайсылары өз бетінше
керемет болып табылады. Қала бойымен өткен серуенді ғасырлар арқылы өткен
серуен деп те айтуа болады. Қаланың ескі орталығы – барлық архитектуралық
стильдердің симбиозы болып табылады: готикадан арт – нувоға дейін. Арга сіз
өзіңізге күні бойы бір ғажаәып орындарды ашумен боласыз. Праж Градынан
басталатын сарайлар мен шіркеулердің өзіне тіпті 1 – 2 бөлу керек. Содан
кейін барып мұражайлар мен галереялар, тетарлар мен концерттік залдар.
Қалалық шудан сізді тау төбешіктерінде орналасқан Петршин сақтай алады. Сіз
Прагада қанша кү өткізсеңіз де б қалаға індетті түрде қайтып келу керек
екендігіне көзіңіз жетеді.
Чехтық Крумлов. Крумлов сарайының керемет мұнарасы ерте заманнан –ақ
Чехия респубикасының эмблемасына айналған. Бұл қала қонақтарға әдемі
панорамадан да көп затты ұсынады деп, сеніммен айтсақ болады. Тіпті ең
ғажайып фотоның өзі қаланың керемет атмосферасын көрсете алмайды. Бұл
қаланың бөлігінің негізгіерекшелігі оның өзінің ең алғашқы күйін сақтап
қалуында болып табылады. Ол соңғы жылдары ірі туристік орталыққа айналса да
бірнеше ғасырларға ооның тарихы тоқтап қалған сияқты болы көрінеді.Қала
жанындағы жотада орналасқан сарайлар, Европадағы ең ғажайып құрылыстардың
бірі болып табылады. Прагалық Лорета Прагадағы ірі діни орталықтардың бірі.
Өзінің религиоздығынан тыс Лорета Праганың барокко стліндегі ерекше
ескерткіштерінің бірі. Лоретаның Прагада пайда болуы, Европадағы
контрреформация кезеңімен байланысты. Лорета ор сегізінші ғасырдың
орталарына дейін салынды. Лорета ерекше көзтартарлық болып әулие
хижинаның копиясы, Әулие старостаның капелласы табылады. Ал Лоретан
қоймасында 62222 алмазбен өрнектелген Прага күні орналасқан.
Словактар өз астанасы – Братиславаны мақтанышпен Дунайдың Інжу
маржаны деп атайды. Дәл осы теңеуді австриялықтар Венаға, венгрлер
Будапештке қатысты айтуы мүмкін. Алайда, Братислава ірі немесе жарқырауық
болмаса да, Қымбат әшекей атануға құқылы. Өйткені бұл қалада барлық
жалтырауықтан бағалы қарапайым талғампаздық бар. Мұнда 400 мыңға жуық халық
тұрады. Туристік маусымда күн сайын екі жүзден аса турист келіп кетіп
жатады. Шаһардың көне орталығындағы әдемі және тұйықталған шағын
көшелерінде Венециядағы әулие Марка алаңы мен Париж орталығындағыдай
турстер қашып құтыла алмайтын әбігерлік жоқ. Мұнда бәрі үйдегідей тып тыныш
әрі жайлы. Кәдімгідей көшеде серуендеп, Прадо немесе Уффици сияқты атақты
болмағанымен, өте қызықты мұражайларға бас сұғааласыз.
Дүкен кезуге болады. Братиславада еуропалық астаналарда болуға тиіс
заттың бәрі бар және олардыңқұны Алматы бағаларынан әлдеқайда төмен. Келесі
бір хабарларымызда қазақстандықтар үшін тосын жаңалық болатын Прагадағы
бағалар жайлы айтамыз. Көне ратуша алдындағы шағынратуша алдындағы шағын
орталық алаңда отырып дем алып, қызықты түрлі-түсті костюмдегі фольклорлық
ансамбльдің консертін тамашалауға болады. чехтардың өз ұлттық әшекейлерін
мақтаныш етуі әбден орынды. Әскери үрмелі аспаптар оркестріне құлақ
салсаңыз, бұл жай ғана литавр мен мыс кернейлердің тарсыл-гүрсілі
емес,сонау бір заманды еске алатын вальс пен мазурка. Базарлықтар қатарын
да аралап, көруге болады. географиялық тұрғыдан Прага сәтті орналасқан. Сіз
бұл ғажайып астанада чехтардың ұлттық өнерімен танысып, чердащ биін билеп,
нағыз шұшықтан ауыз тиесіз. Жалпы Чечияда көліктер жүрдек, ал жолдары тіпті
шалғай аймақтардың өзінде жоғары европалық сапамен салынған.
2.2 Басты қалаларындағы турзмнің әл-ауқаты
Европаның кіндігі, жүрегі деп саналатын Чехия елініңдемі қаласы
Прагаға тоқтайық. Оны Злата Прага, Прага Злата
башенная
музыкальная Прага деп атайды. Прага - көнеден сыр шертетін шаһар.
Берлиннен, Венадан, Мадрид, Цюрихтан және Еуропаның көптеген қалаларынан
ересек көрінеді. Ғасырдан ғасырға сырғып келе жатқан бағзы үйлердің кейпін
жергілікті тұрғындар өзгертуге құмар емес, өйткені оның әрбір тасы тұнып
тұрған, шежіре. Прагада не көп, аңыз көп. Көне Праганың көшелері өте тар Ол
тоғызыншы ғасырда пайда болған. Көне қаланың бәрі қорғанан басталады,оның
ірге тасын Чех князь Борживой қалаған. Бүкіл қала жұртын алақанына ұстайтын
жер Прага Кремль, немесе Әулие Виттің соборы және Байырғы патша сарайы мен
Әулие Георгийдің костелі. Бұлар ЮНЕСКОның қамқорлығына алынған. Көне
Праганың ауыз толтырып айтатын жері көп. Бірақ соның ішінде ойыншықтар
мұражайы ойып тұрып орын алады. Бұл мұражай әлемдегі ең улкен мұражайлардың
бірі Бурграф сарайында орналаскан. Осы мәдени ошақтың ішінде әр дәуірден
сақталған ойыншықтар бар.
Прага дегенде Чехияның сырасы қатар жүреді У Флеку деп аталатын сыра
зоводының 500 жылдық тарихы бар. Прагалықтардың мақтанышы Карлов көпірі
Еуропадагы жаяу жүргіншілер жүретін ең әдемі әрі ең мықты көпір. Ол 1357
жылы 9 шілде де 5 сағат 31 мин. салыныпты. Орта ғасырдың алхимиктері мен
астролгтары құрлысты бастаудың дәлме дәл уақытын тапты деседі. Нанбасаңыз
қайталайық 13579531. Тақ сандар - бір деңіз, екіншіден сандық көрсеткіш
әуелі ұлғайып барып, шегіне жетеді де, кейін қайтады. Неге тақ сандарды
қалаған екен оны ешкім білмейді . Ал көпірдің қирамай түрғанына 600 жыл,
астралогиялык болжам бойынша әлі де 400 жыл ақаусыз сол қалпында тұра
береді екен.
Прага өз мемлекетінің кіндігі үйткені, астаналык Прага өз қалаларының
ортасында орналасқан. Кез келген қаласына санаулы сағатта-ақ жетуге болады.
Ең қашығы Острава -340 км. Қала көліктерінің ішінде метро, трамвай,
автобустан өзге фуникулер дейтінде көлік жүреді. Финукерлер ылғидан дөңге,
яғни қыр-қыраттарға сыммен тартылған бункер арқылы катынайды. Еуропаның
орталығы саналатын Кримницада ғаламат ескерткіш пен берік қамал бар, ал
Банска Штявницеде Ренессанс дэуірінің үйлері мен Еуропадағы ең үздік
геология мүражайы орналасқан. Бардью қалашығында орта ғасырлық үйлердің
сақталып калуы таңғалдырады. О Алдымен ирелеңдеген бүралаң тау жолдарымен
тырмысып шыңға көтерілесің де, саңылау арқылы өтесің. Сөйтіп готикалық жэне
қытайлық ғибадатханалардағы айдахарлар немесе басқа да адам нанғысыз
мақүлыктарға үксас тас сүңгілердін қиял ғажайып патшалығына тап боласың.
Адассаң, эрине, жол басшымен бірге лабиринттік дэліздерде адас. Біз
үңгірлерді кинодан көргенбіз, мүны өз көзіңмен көру -нағыз жан түршіктірер
эсер береді. Словакия таңқажайып табиғат көріністері мен көрікті
орындардың, туристік аттракциондардың елі ғана емес, сондай-ақ, бүл
денсаулық пен спорт елі. Мүнда барлық ауруларды емдейтін элемдік санаттағы
курорттар өте көп. Мэселен, Пиштяны, Бардиевский, Тринчанский, Теплицы,
Бойницы. Мүнда шипалы қайнарлар, жанға қуат беретін саф ауа, ең соңғы
заиманауи медициналық жабдықтар бар. Сливовица (Алхоры шарабы) -
эксклюзивті ішімдік, ол бүкіл Еуропаға аса коп тараған, оның себебі
сусынның бірегей қүрамына, эсер ету жэне дайындау ерекшелігіне байланысты.
Сливовица сирек аймақтарда өсетін алхорының, қара өріктің, сары алхорынын
ерекше сорттарынан дайындалады. Бүл орайда жеміс-жидектің тікелей
жергілікті түрлерін пайдаланудың түбегейлі маңызы бар, өйткені сырттан
экелінетін сорттар ойдағыдай нэтиже бермейді.
Өнімді тұтыну мэдениетінің өзі де маңызды рөл атқарады. Алхоры шарабын көп
іше алмайсыз. Осы шарапты эдетте емен-жарқын эңгіме кезіндегі ләззатты созу
аркылы сағаттар бойы жай ғана сызықтатып ішу қалыптаскан. Ертеде оймақтай
мөлшердегі ыдыстың ерекше түрі колданылған, осы ыдыс өнімнің хош иісін
мейлінше үзақ сақтайтын болған. Алкоголь адамзат баласының өміріне коне
замандардан-ак енген. Осы ішімдіктің адамның жүрегінің түпкірінде жатқан
жан сырын актаруға сеп болатын сиқыры бар. Сливовица Чех халқы этногезінің
(тегінің) ерекшеліктерімен тығыз байланысты. Осы шарап Франциядағы коньяк,
Шотландиядағы виски сияқты өздігінше үлтты танытатын ішімдік. Сливовица
Чехияның фольклорлық дэстүрімен біте қайнасып кеткен, ол халықтың мерекелік
бірлік-ынтымағын паш етеді. Сливовицаның сондай-ак бірегей емдік қасиеттері
бар.
Прага
Прагада сіздің ішіңіз пыспайды. Қысқа уақыттың ішінде сіз қала ішімен
қыдырып көптеген көрнекіліктерді көре аласыз. Қаланың орталығы болып,
роман, готика, қайта жандану, баррокко, модерн,стильдерінің ерекшеліктерін
біріктірген, 20ғ.бойы сақталған 900жылдық тарихы бар архетектуралық мұражай
болып табылады. Қаланың тарихи орталығы Градчаны және Кіші квартал шығысқа
қарай ескі қаланы Ватстлов ауданында және Карлов көпірінде орналасқан.
Бүкіл аудан 3 кв м алып жатыр, сондықтан қала көрнекіліктерін көруге
асықпау керек. Жана қаланы оның дукендері мен театрларын, мұражайларын,
аңыз бойынша прага дүниеге келген мекенді көру үшін біраз арырақ жүру
керек. Сіз бір күн ішінде бінеше ғажайып орта ғасырлық сарайларды көре
аласыз. Карлов көпірін қоршап тұрған сарайлық аймақ қаланың негізгі
көрнекілігіне жатады. Прага сарайы 9ғ. Салынып 12ғ роман архитектурасында
ал 14ғ готика стиліне өзгертілді (қаланы Карл4 басқару кезінде). Қазіргі
күнде сарай республика президентінің ресми резиденциясы болып табылады.
Әулие Витус шіркеуі осы аймақтың ұмытылмастай көрнекілігі. Ол 1344ж готика
стилінде салынып,1929ж аяқталды. Сонымен қатар Венсесластың часовнясына
көзіңіз түседі. Бұл Әулиенің бейіті де осы жерде. Ескі патщалық сарай Әулие
Георг Базиликасы 16ғ үйлерін біріктірген замоктың басқа аймақтарының
көрнекіліктеріне жатады. Өз бойында ескі құрылыс үйлерін біріктірген
праганың жүрегі болып табылады. Праганың дүкендері мейрамханалары осы жерде
орналасқан. Міндетті түрде алып сағаттар ілініп тұрған Ескі Алаңда болыңыз,
бұл сағаттар 15ғасырдан бері жұмыс істеп келеді, алаңның тағы бір негізгі
элементтерінің бірі- Яна Гуса болып табылады, ол 1915 жылы бұл азап шегуші
адамның есіміне байланысты қатысты құрылды. Европадағы ежелгі тас көпірі
мен Прагадағы Карлов көпірі – негізгі өнер туындылары болып табылады.
Мұнарадан кіші кварталдан қалаға ғажайып көрініс ашылады. Көпірдің барлық
кереметтіліесгін бұл жерге түнде немесе азанмен келу қажет, өйткені күндіз
көпір туристермен, сувенир сатушылармен, дала музыканттарымен толы болады.
Қаланың бас алаңында ескі еврейлік квартал бар. Мұнда еврейлер (гетто)
бірнеше ғасырлар бойы өмір сүрген. Европаның тематикалық мұражайларының
ішіндегі ең күштісі болып – еврей мұражайының экспозициялары, гетто
ескерткіштері табылады. Он екі мың бейіт ескі еврей кладбищесінде
орналасқан, кладбище 15 ғасырдан 1787 жылға дейін өте тығыз қолданылды,
сондықтан мұнда көпярусты бейіттер бар. Салтанатты жиын залында еврей
суреттерінің көрмесін көре аласыздар. Праганың мәдени өміріне келетін
болсақ, қызып жатыр: классикалық музыкадан жаңа заман джазы мен рокка
дейін, опера, балет, театр авангард, таңғаларлық мұражайлар, галереялар.
Праганың ең үлкен кемшілігі- оның туристер арасындағы үлкен танымалдылығы
және жаз айларында халық санының артуы. Ең арзан тұратын мекен- Старе
Местеге қарағанда Нове Местедан және Смечевадан табуға болады. Чехия
Республикасы өзінің хрустальдарымен және шыныдан жасалған танымал. Сөйтіп
дүниежүзіне танымал хрусталь өндіретін Мозер компаниясы Карловы Варыда
орналасқан және Прагада өзінің филиалы бар. Сіз кейбір жағдайларға
байланысты хрусталь зауытын көре алмасаңыз да, хрусталь өнімдерін қаланың
кез- келген дүкенінен сатып ала аласыз.
Кутна тауы.
Кутна таулы қаласы Прагадан 65 км қашықтықта орналасқан және ЮНЕСКОмен
әлемдік мұра тізіміне енгізілген. Қала өзінің ғажайып сұлулығымен
туристердің жүректерін жаулауда. Кутна қаласы кезінде Прагамен мемлекеттегі
жетекшілік үшін таласқан, Европаның күміс астанасы болып табылады. Ол
Чехиядағы саяхаттардың міндетті маршруттарының бірі болды. Патриархалдық
сипаттағы дщүкендер, сувенир лавкалары, көптеген кафелер, тыныш
ортағасырлық көшелер қонақтарды Кутна тауының ескі алаңы мен соборларына
апарады, танымдық демалысты ұнататын туристерді тартады. Кутна тауының
әрбір ғимараты өзінде уақыт мөрін сақтап, қызықты экскурсиялар қызметін
көрсетеді. Оның тарихи мұраларының орналасуы, жаяу – ақ қыдырып шығуға
мүмкіндік береді, Кутна тауының ең үлкен ғимараты 14-16 ғасырда құрылған
Әулие Варвара Шіркеуі, шахтерлер қорғаушысы болып табылады, ал туристердің
ең көп баратын орны болып- Седлеце кладбищесі табылады, нақтырақ айтқанда,
барлық әулиелердің часовнясы. Бұл ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz