Мемлекеттік меншікке түсінік



Кіріспе

I. Мемлекеттік меншікке түсінік

II. Жеке меншіктің дамуы

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер
Меншік ұғымы әрбір экономикалық жүйенің іргетасы болып табылады. Ол тарихи түрде адам және қоғаммен бірге пайда болды. Алғашқы кезде меншік деген ұғым тек жермен байланыстырылады. Сондықтан да меншік адамның дайын өнімдерге емес, жерге деген, яғни табиғи және өндіріс жағдайларына қатынастарын байқатады. Мұнда адам - өндіруші және өндіріс құрал- жабдығын иеленуші ретінде көрінеді. Өндіріс нәтежелерін иеленуші қоғамдық экономикалық қатынастар шеңберінде материалдың игіліктерді адамдар бірлесе игеру арқылы жүзеге асады.
Өткен дәуірдегі экономикалық ойлар иелері меншіктің мәні мен мазмұнын қарастыруда ерекше қадамдар жасады. Физиократтар мектебінің негізін қалаушы француз экономисі Франсуа Кенэ (1694 – 1774ж) “экономикалық кесте” (1758ж) деген еңбегінде меншікті көбейту процесінде еңбек өнімділігі ролінің басымдығын көрсеткен. Ол, меншікті молайтуға еңбекшінің егін шаруашылығындағы еңбек өнімділігінің басымдылық ролін ерекше қолдап, оны барлық қайнар көз ретінде санады.
Меншіктің пайда болу табиғатына қомақты үлесті Улльям Петти, Давид Рикардо және Адам Смит қосты. Олар алғаш рет қоғамның тапқа яғни жалдамалы жұмысшы, капиталист және жер иеленуші болып жіктелуіне негіздеді. Улльям Петтидің “еңбек – байлықтың атасы, жер – оның анасы” деген қанатты сөздері өзінің мәнін осы күнге дейін жойған жоқ.
“Жалпы экономикалық теория” Шеденов Ө.Қ, Сағындықов Е.Н, Комягин Б.И.
“Ақтөбе - жол” “А – Полиграфия”

“Экономикалық теория”
С.С. Мәуленова, С.Қ. Бекмолдин
Е.Қ. Құдайбергенов
Алматы экономика 2004ж.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Х. Досмұхамедұлы атындағы Атырау мемлекеттік
Университеті
Экономика Факультеті

Қаржы, несие және
бухгалтерлік есеп кафедрасы

Пәні: Мемлекет және бизнес

Реферат

Тақырыбы: Мемлекеттік меншікке түсінік

Орындаған: Экономика факультеті

Қаржы мамандығының 26-топ

студенті Сапарғалиев Р.М.

Ғылыми жетекші: Қаржы, несие

және бухгалтерлік есеп

кафедрасының оқытушысы

Саргужиев К.

АТЫРАУ - 2005

Жоспар:

Кіріспе

I. Мемлекеттік меншікке түсінік

II. Жеке меншіктің дамуы

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

I. Мемлекеттік меншікке түсінік

Меншік ұғымы әрбір экономикалық жүйенің іргетасы болып табылады. Ол
тарихи түрде адам және қоғаммен бірге пайда болды. Алғашқы кезде меншік
деген ұғым тек жермен байланыстырылады. Сондықтан да меншік адамның дайын
өнімдерге емес, жерге деген, яғни табиғи және өндіріс жағдайларына
қатынастарын байқатады. Мұнда адам - өндіруші және өндіріс құрал- жабдығын
иеленуші ретінде көрінеді. Өндіріс нәтежелерін иеленуші қоғамдық
экономикалық қатынастар шеңберінде материалдың игіліктерді адамдар бірлесе
игеру арқылы жүзеге асады.
Өткен дәуірдегі экономикалық ойлар иелері меншіктің мәні мен мазмұнын
қарастыруда ерекше қадамдар жасады. Физиократтар мектебінің негізін қалаушы
француз экономисі Франсуа Кенэ (1694 – 1774ж) “экономикалық кесте” (1758ж)
деген еңбегінде меншікті көбейту процесінде еңбек өнімділігі ролінің
басымдығын көрсеткен. Ол, меншікті молайтуға еңбекшінің егін
шаруашылығындағы еңбек өнімділігінің басымдылық ролін ерекше қолдап, оны
барлық қайнар көз ретінде санады.
Меншіктің пайда болу табиғатына қомақты үлесті Улльям Петти, Давид
Рикардо және Адам Смит қосты. Олар алғаш рет қоғамның тапқа яғни жалдамалы
жұмысшы, капиталист және жер иеленуші болып жіктелуіне негіздеді. Улльям
Петтидің “еңбек – байлықтың атасы, жер – оның анасы” деген қанатты сөздері
өзінің мәнін осы күнге дейін жойған жоқ.
Француз экономисі Пьер Жозеф Прудан (1809 – 1865ж) меншікке өзінің
көзқарасы “Кедейліктің философиясы” деген еңбегінде баяндаған болатын онда
ол ұсақ буржуазиялық және жеке меншікті дәріптеп, капиталистік меншікті
сынады. Прудан “Меншікті – бұл ұрлық” деген сөзінің мәні бар. Меншіктің
мұндай сипаттамасы кең тараған жоқ және ғылыми сынға ұшырады. Меншік
теориясына сүбелі үлесті батыстың қазіргі экономикалық мектебінің өкілдері,
американ экономистері – Рональд Коуз (1916ж) және Армен Алчиан (1914ж)
қосты. Бұл теория кейінірек И.Баредель, Г.Демесц, Д.Карт. Р.Познер және
басқалардың еңбектерінде өзінің жалғасын тапты. Осы ғалымдардың
тұжырымдамасына сәйкес, ресурс өзінен өзі меншік бола алмайды, тек
ресурстарды қолдану арқылы тұтас кешенді құқық – міне осы меншіктің
мазмұнын құрайды.
Олардың ойынша, меншіктің кешенді құқығы төмендегідей 11 бөлімнен
құралады.
1. иелену құқығы
2. пайдалану құқығы
3. басқару құқықғы
4. табысқа деген құқық
5. егеменділік құқықғы
6. қауіпсіздік құқықғы
7. игілікті мұрагерге беру құқығы
8. игілікті иелендіру мерзімдік құқықғы
9. сыртқы ортаға зиян келтіретін әдістерді қолдануға қарсылық жасау құқығы
10. жауапкершілікке жазалау түрін қолдану құқығы
11. қалдықты сипат құқығы

Меншіктің экономикалық мазмұнына жүргізілген қысқаша талдау
мынаны байқатады. Меншік – бұл адамдар арасындағы материалдық және рухани
игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну салаларындағы күрделі
элеуметтік – экономикалық қатынастар.
Меншік қатынастары мынадай қызметтерді қамтиды.
а) иелену
ә) пайдалану
б) бөлу
Меншіктің экономикалық өткерілуі, оның иесіне табыс, рента, пайыз,
девидент алып келуі арқылы жүзеге асады.
Ерте дүниенің өзінде – ақ ұжымдық (қоғамдық), жеке еңбектің және
мемлекеттік (қауымдық меншік иелері) меншік түрлері қалыптаса бастады.
Осылардың ішінен кейінірек жеке және мемелкеттік меншік түрлері көбірек
дами түсті. Мемлекеттік меншік өзінің барынша дамуын әкімшілдік -
әміршілдік экономикалық жүйеде, бұрынғы КСРО – да (1917 – 1991ж) жүзеге
асырылып, оның үлесі басқа меншік түрлерінің жалпы құрлымында –88,6%
құрайды. Алайда, нарықтық экономикасы дамыған елдерде мемлекеттік
меншіктің үлесі 5% – дан 30% – ға дейін ауытқиды.
Экономикалық және әлеуметтік құрылысқа байланысты мемлекеттік
меншік басқа меншік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Нарықтық экономикадағы меншік
Заңды тұлға туралы түсінік және оның түрлері
Меншік туралы алғашқы түсініктер
Меншікке қарсы қылмыстар және талан-тараж
Меншік формалары
Меншік және иемдену заңдары
Жерді пайдалану құқығы
Қорғаныс жерлері
МЕНШІК ЖӘНЕ КАПИТАЛ ЖҮЙЕСІ
Меншіктің мәні және экономикалық мазмұны. Меншіктік қатнастар және олардың формалары
Пәндер