Халықаралық еңбек бөлінісі және экономикалық интеграция

Кіріспе 2
1 Халықаралық еңбек бөлінісі және елдердің өзара байланысының өсуі 3
2 Халықаралық экономикалық интеграция 7
Қорытынды 9
Пайдаланған әдебиеттер 11

XX ғасырдың екінші жартысы дүниежүзілік шаруашылықтың жедел даму дәуірі болды. Бүгінгі қарама-қайшылықты әлемнің тұтастығы көптеген ортақ мүдделерден өз көрінісін тауып отыр. Оларға дүниежүзілік шаруашылық шеңберіндегі ұлттық экономикалардың өзара тәуелділігі, халықтар арасындағы дамып келе жатқан мәдени қарым-қатынастар және әр түрлі мәдениеттер мен өркениеттердің өзара байланыстары жатады. Өздерін дүниежүзілік шаруашылықтың социалистік жүйесіміз деп келген елдер тобының бірнеше ондаған жылдар бойғы оқшаулану тенденциясы тоқталғаннан соң дүниежүзілік шаруашылықтың бірлігі мен оның экономикалық заңдарының жетекші рөлі айқын көріне бастады.
Дүниежүзілік шаруашылық өндіргіш күштердің тарихи ұзақ уақыт дамуының объективті нәтижесі. Бұл процестің негізінде ұлттық шеңбердегі және халықаралық сферадағы өндірістің қоғамдастырылуы жатыр. Өз кезегінде, қоғамдастыру өндірістің қоғамдық сипатының күшеюінің белгісі болып табылады. Тұтас алғанда, жеткілікті дәрежеде өзіндік, дара халық шаруашылық кешендері бола тұрса да, дүниежүзілік шаруашылық жүйесімен көптеген арналар арқылы байланысқан ұлттық шаруашылықтар әлемдік өндірістің тұлғалары болып саналады.
Ұлттық шаруашылық шеңберінде қоғамдық, ұдайы өндірістің негізгі процестері жүзеге асады. Тарихи тұрғыдан дүниежүзілік шаруашылық XIX—ХХ ғасырларда дүние жүзі халықтарының басым көпшілігінің әлемдік шаруашы¬лық байланыстарға тартылуы нәтижесінде қалыптасты.
Дүниежүзілік шаруашылық пен ұлттық шаруашылық объективті біртұтас, сонымен қатар қарама-қайшылықты. Бұл жерде дүниежүзілік шаруашылықты ұлттық шаруашылықтардың тек жай ғана қосындысы деп қарастыруға болмайды, ол барлық элементтері өзара әрекеттесетін және өзара тәуелді көп укладты экономикалық кеңістік ретінде көрінеді.
Ұлттық, шаруашылықтар бір-бірімен халықаралық еңбек бөлінісі, өндіргіш күштер, өндірістік қатынастар арқылы әр түрлі деңгейде және әр қилы түр-сипатта көрінетін өндірістік, ғылыми-техникалық т. б. байланыстар кешені. Сонымен қатар дүниежүзілік шаруашылықтың даму процесі өз негізінде қайшылықты сипатта бола отырып, орталықтан алшақтау (ұлттық жіктелу) және орталыққа ұмтылу (ұлтаралық бірігу) процестерінің бір мезгілдегі әрекеттесуінің нәтижесі ретінде де көрінеді. Дүниежүзілік шаруашылықтың тұтастыққа ұмтылу тенденциясы қазіргі кезеңде өте айқын және оның болашағы зор.
Дүниежүзілік шаруашылық біртұтас, сонымен қатар қайшылықты экономикалық механизм ретінде экономикалық заңдардың, құн, бәсеке, қоғамдық еңбекті үнемдеу, халық шаруашылығы салаларының арақатысы және халықаралық еңбек бөлінісі мен интеграциялық процестердің т. б. функционалдық өзара байланыстардың ықпалымен айқындалады. Дүниежүзілік шаруашылықтың дамуындағы неғұрлым жалпы заңдылықтарды жекелеген және топтасқан елдердің экономикаларының ашық сипатының күшеюімен, шаруашылық өмірдің интернационалдық мәнінің өсуімен, ең алдымен техникалық прогрестің дамуымен көрсетуге болады.

1. Халықаралық экономикалық қатынастар. Алматы: 2002
2. Қазахстан в современном мире (статистические данные)/Сост. Т.Ж.Жумасултанов. – Алматы, 1992
3. Канамори Х. Экономика Японии: современное положение и перспективы развития//Экономист.- №17.-1992
4. Отчет по ИЧР за 1992 г. ПРООН ООН
5. ҚР Президентінің Ұлттық валютаны енгізу туралы жарлығы. –1993, 12 қараша
6. Статистический бюллетень Министерства финансов РК. №9.-1999