Мемлекеттік бюджет жайлы мәлімет

Жоспар
Кіріспе

1. Қаржы жүйесінің мәні
2. Мемлекеттік бюджет
3. Салықтар.Салық салудың принциптері мен түрлері
4. Бюджет тапшылығы
5. Мемлекеттік қарыз

Қазіргі жағдайда қандай мемлекеттің экономикалық құрылымын зерделеу оның қаржы жүйесін талдаусыз мүмкін емес. Бұл жүйе қаржы қатынастары жиынтығынан және оны реттейтін институттардан тұрады. Қаржы қатынастары кез келген қоғамдық жүйеде орын алатын жалпыэкономикалық қатынастардың құрамды бөлігі. Мемлекет қаржы жүйесі арқылы саяси, экономикалық және әлеуметтік салалардың алуан түрлі қызметіне қажетті қаражаттарды жинақтап, пайдаланады.
Мемлекеттік қаржылар ұлттық табысты қайта бөлуде, қоғамдық ұдайы өндірісті дамытуда, қоғамдық экономикалық құрылымын қалыптастыруда, өндіргіш күштерді жетілдіруде маңызды рөл атқарады. Мемлекеттің қаржылары әлеуметтік бағдарламаны жүзеге асыруға, мемлекеттік басқару аппараты мен қорғанысқа, тәртіп сақтау күштерін қаржыландыруға, сыртқы экономикалық қызметті атқаруға жұмсалады.
Қаржы жүйесі мемлекеттің көптеген қаржыландыру институттарын қамтиды. Олар әр түрлі бағыттағы несие институттарымен тығыз байланыс негізінде әрекет жасайды.

МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ

Мемлекеттік қаржы жүйесінің бел ортасында мемлекеттік бюджет тұрады. Бюджеттік жүйе өте күрделі механизм. Ол сол елдің ерекшелігін, оның әлеуметтік-экономикалық құрылысын, мемлекеттік құрылымын білдіреді. Ел бюджетінің құрылымы сол елдің мемлекеттік құрылымымен байланысты. Унитарлық мемлекеттердің бюджеттік жүйесі екі деңгейден – мемлекеттік және жергілікті бюджеттерден тұрады.

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Ж о с п а р:

1. Қаржы жүйесінің мәні
2. Мемлекеттік бюджет
3. Салықтар.Салық салудың принциптері мен түрлері
4. Бюджет тапшылығы
5. Мемлекеттік қарыз

ҚАРЖЫ ЖҮЙЕСІНІҢ МӘНІ

Қазіргі жағдайда қандай мемлекеттің экономикалық құрылымын зерделеу
оның қаржы жүйесін талдаусыз мүмкін емес. Бұл жүйе қаржы қатынастары
жиынтығынан және оны реттейтін институттардан тұрады. Қаржы қатынастары кез
келген қоғамдық жүйеде орын алатын жалпыэкономикалық қатынастардың құрамды
бөлігі. Мемлекет қаржы жүйесі арқылы саяси, экономикалық және әлеуметтік
салалардың алуан түрлі қызметіне қажетті қаражаттарды жинақтап,
пайдаланады.
Мемлекеттік қаржылар ұлттық табысты қайта бөлуде, қоғамдық ұдайы
өндірісті дамытуда, қоғамдық экономикалық құрылымын қалыптастыруда,
өндіргіш күштерді жетілдіруде маңызды рөл атқарады. Мемлекеттің қаржылары
әлеуметтік бағдарламаны жүзеге асыруға, мемлекеттік басқару аппараты мен
қорғанысқа, тәртіп сақтау күштерін қаржыландыруға, сыртқы экономикалық
қызметті атқаруға жұмсалады.
Қаржы жүйесі мемлекеттің көптеген қаржыландыру институттарын қамтиды.
Олар әр түрлі бағыттағы несие институттарымен тығыз байланыс негізінде
әрекет жасайды.

МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ

Мемлекеттік қаржы жүйесінің бел ортасында мемлекеттік бюджет тұрады.
Бюджеттік жүйе өте күрделі механизм. Ол сол елдің ерекшелігін, оның
әлеуметтік-экономикалық құрылысын, мемлекеттік құрылымын білдіреді. Ел
бюджетінің құрылымы сол елдің мемлекеттік құрылымымен байланысты. Унитарлық
мемлекеттердің бюджеттік жүйесі екі деңгейден – мемлекеттік және жергілікті
бюджеттерден тұрады. Федеративтік

мемлекеттерде штаттардың, жерлердің өз бюджеттері болады, соған сәйкес
әкімшілік ұйымдары қызмет етеді.
Мемлекеттік бюджет үкімет қолындағы ақша ресурстарының орталықтанған
қоры. Бұл қаражат мемлекеттік аппаратты, қарулы күштерді қаржыландыруға
және әтеуметтік-экономикалық қызметтерді атқаруға жұмсалады. Қазіргі
мемлекеттік бюджет оның сан түрлі қызметін көрсететін күрделі де көп қырлы
құжат. Ең алдымен, бюджетте мемлекеттің кірісі мен шығысының құрылымы
бейнеленеді. Өзінің құрылымы жағынан бюджеттің шығысы мынадай бөлімдерден
тұрады: мемлекетті басқару шығындары, әлеуметтік-экономикалық мақсаттағы
шығындар, мемлекеттік шаруашылық жұмыстарының шығындары, сыртқы
экономикалық қызметтердің шығындары.
Мемлекеттік бюджеттің кірістері біріншіден орталық және жергілікті
органдар жинайтын салықтардан, мемлекеттік заемдкрдан, бюджеттен тыс немесе
мақсатты қорлардың төлемдерінен құралады. Мұндай қорлардың құрылуы ірі
қаржы ресурстарын нақты мақсаттарға, ең алдымен, әлеуметтік-экономикалық
сипаттағы мақсаттарға шоғырландыру қызметінен туады. Бұлардың қатарына
әлеуметтік қамсыздандыру, жол құрылысы, қоршаған ортаны қорғау, жұмыс күшін
даярлау, қайта даярлау және т.б. жатады.
Мемлекеттік табыстың жалпы материалдық негізін ұлттық табыс құрайды,
мұны бөлу мен қайта бөлу негізінде бірқатар шаралар жүзеге асырылады.
Мұндай қайта бөлу механизмінің негізгі және тұрақты буындары – салықтар,
мемлекеттік заем, бюджеттен тыс қорлардан алынған төлемдер.

САЛЫҚТАР
САЛЫҚ САЛУДЫҢ ПРИНЦИПТЕРІ МЕН ТҮРЛЕРІ

Мемлекеттік бюджет түсімдерінің ең басты көзі – салықтар. Өнеркәсібі
дамыған елдердің бюджетіндегі салықтардың үлесі 90 процент. Салықтың
негізгі түрлеріне табыс салығы, одан басқа қоғамның құқықты мүшелерінің
табыстарына, коорпарация пайдарларына салынатын салықтар. Өндірістік
бірлестіктер, кәсіпорындар, капитал иелері өздері жариялаған мәлімдемелері
бойынша салық төлейді.
Салық мәлімдемесі салық төлеушілердің өз табыстарының мөлшері туралы
хабары, ал жалдамалы еңбек адамдарынан салық жалақы төлегенде ұсталады.
Табыс салығын алу белгілі бір төменгі деңгейлерден басталады.
Номиналдық табыстың ұлғаюына сәйкес табыс салығын өсірудің базасы жасалады,
салық төлеушілердің саны артады, мемлекеттің шоғырландырылған жалпы қаржы-
қарааттары көбейеді. Салық салудың нормасы – салық ставкасы объектінің бір
өлшеміне салынған мөлшері. Салық ставкалкрының көптеген түрлері бар. Егер
табыстың көлеміне байланыссыз салық төлеудің бірыңғай проценті
тағайындалса, олар пропорциялы ставкалар болады. Егер ставкалар табыстың
өсуімен көбейсе, онда прогрессивті, үдемелі ставкалар болғаны.
Салық салу тарихында жоғары пайдаға салық салу деген де бар. Ол
пайданың белгілі мөлшерден артық болуына байланысты салынады. Табыс
салығының қатарына мүлік салығы және капиталды пайдаланумен байланысты
атқарылған істер салығы да жатады.
Тікелей табыс салықтарымен қатар жанама салықтар да маңызды рөл
атқарады. Олар тауарлар немесе қызмет көрсету ағаларына қосылады. Бұл
салықты тауарды тұтынушылар төлейді. Қаржы ресурстарын бюджетке
шоғырландырудың басты құралы тікелей салықтар, алайда жанама салықтардың
рөлі де кеміген жоқ.
Жанама салықтар бүгінде үш түрде көрінеді: акциздер, фиксалды,
монопольді салықтар және кеден салығы. Бұлардың ішіндегі ең бастысы –
акциздер. Олар тауар бағаларына немесе қызмет көрсету тарифтеріне қосылады.
Фиксалды, монопольді салық мемлекеттің монопольді өндіретін таурларына
салынатын жанама салық. Нақты елдердің ерекшеліктеріне қарай бұлардың
қатарында темекі бұйымдары, алкогольдік ішімдіктер, сусындар, тұз және т.б.
болуы мүмкін. Жанама салықтың қатарында кеден, баж алымдары жатады. Олар
тауарларды мемлекеттік шекарадан әрі-бері алып өткенде төленетін салықтар.
Қазіргі кезде, әсіресе, шет елдер тауарларынан алынатын кеден салығының
маңызы зор. Кеден салығының механизмі арқылы мемлекет белгілі тауарлардың
шеттен әкелуін тежеп, өзінің ішкі рыногын шетелдік бәсекеден қорғайды.
Қазіргі кездегі салықтардың маңызы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.