Құстың пуллороз ауруына қарсы ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар
Белгілер мен қысқартулар
Қысқартылған сөздер
Анықтамалар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1Негізгі бөлім ... ... .10
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды бұзғаны үшін жауаптылық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық Департамент туралы ереже ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық Инспекторы және оның орынбасары туралы ереже ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
1.4 Пуллороз . ақ тышқақ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
1.4.1Морфологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
1.4.2 Өсуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
1.4.3Төзімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
1.4.4Патогенезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..24
1.4.5Иммунитет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4.6Диагностика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4.7 Патолого . анатомиялық өзгерістер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
1.4.8Аурудан арылу және одан сақтандыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26
2 Өзіндік зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..28
3 Техника қауіпсіздігі ... ... 30
Қорытынды ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... .32
Қысқартылған сөздер
Анықтамалар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1Негізгі бөлім ... ... .10
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды бұзғаны үшін жауаптылық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық Департамент туралы ереже ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық Инспекторы және оның орынбасары туралы ереже ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
1.4 Пуллороз . ақ тышқақ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
1.4.1Морфологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
1.4.2 Өсуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
1.4.3Төзімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
1.4.4Патогенезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..24
1.4.5Иммунитет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4.6Диагностика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4.7 Патолого . анатомиялық өзгерістер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
1.4.8Аурудан арылу және одан сақтандыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26
2 Өзіндік зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..28
3 Техника қауіпсіздігі ... ... 30
Қорытынды ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... .32
Тақырыптың өзектілігі. Еліміздің тәуелсіздігінің 10 жыл ішінде болған экономикалық өзгерістер ветеринарлық қызмет көрсету жүйесін түп-тамырымен өзгеруіне әкеп соқтырады.
Орталықталындырылған жоспарлы экономика кезеңінде қалыптасқан және бұрын толық мемлекет қаржысымен қаржыландырып келген ветеринарлық қызмет сапалы ветеринарлық қызмет көрсетуді қалыптастыра алмады. Ол жеке кәсіпкерлік саласының дамуына кедергі болады.
Осы жағдайлар «Ветеринария туралы заңның» талқыланып, 1995 жылы қабылдануына әсер етті.
Бұл қаулы ТМД елдері арасындағы заңды күші бар және сол уақыттың барлық талаптарына жауап беретін алғашқы құжаттардың бірі болды. Ол елімізде ветеринарияның бір саласы жеке кәсіпкерліктің дамуына жол ашты және бұл ветеринариялық қызмет көрсетудің нарықтық дамуына негіз болды.
Ветеринариялық жүйені дұрыс қалыптастыру жолында жасалған жұмысты негізге ала отырып, төмендегі мәліметтерге көңіл бөледі:
- мемлекеттік қадағалау, бақылау қызметінен шаруашылықтық-атқарушы қызметін бөліп ажырату жұмыстары атқарылды. Нарықтық экономикасы дамыған мемлекеттер мысалында ветеринарияда инспекторлық жүйе құрылды. Ол мемлекетегі қызметтегі бөлімнен, ауыл округына және базарға дейінгі аумақты қамтыды. Мемлекеттік ветинспекторлар ветеринарлық тәжірибе жүргізбейді.
- ветеринариялық қызмет көрсетудің барлық саласы бәсекелестік ортаға шығарылған, бұған өте қауіпті жұқпалы аурулармен күресу шараларын ұйымдастыру және карантин қойылатын инфекциялық ауруларды жою жұмыстарын жүргізу қосылмаған.
- ветеринария саласында жұмыс атқаратын мелекеттік өндірістер саны анықталған.
- ветеринариялық препараттарды өндіруде барлық потенциалдық өндірушілердің байланысын қалыптастыруда және ветеринарлық қызмет көрсету нарығына ветпрепараттарды жеткізуде бәсекелестік ортасы кеңейтілген.
- осы қалыптасқан өзгерістердің бәрі 1995 жылы қабылданған заңға қарама-қайшылық туғызады және ол 2002 жылдың 10 шілдесінде жаңа талаптарға сай келетін «Ветеринария туралы заңды» қайта талқылап, қабылдануының себебі болды.
- жаңа «Ветеринария туралы заңның» мақсаты - ветеринарлық-санитарлық жағдайды жақсарту, жануарлар өнімдерін, шикізаттардың және ветеринарлық қадағалаудан өтетін басқа объектілердің қауіпсіздігін, халықты адам мен жануарларға ортақ жұқпалы аурулардан сақтау, сонымен қатар бірінші, экономикалық орталық құру.
Орталықталындырылған жоспарлы экономика кезеңінде қалыптасқан және бұрын толық мемлекет қаржысымен қаржыландырып келген ветеринарлық қызмет сапалы ветеринарлық қызмет көрсетуді қалыптастыра алмады. Ол жеке кәсіпкерлік саласының дамуына кедергі болады.
Осы жағдайлар «Ветеринария туралы заңның» талқыланып, 1995 жылы қабылдануына әсер етті.
Бұл қаулы ТМД елдері арасындағы заңды күші бар және сол уақыттың барлық талаптарына жауап беретін алғашқы құжаттардың бірі болды. Ол елімізде ветеринарияның бір саласы жеке кәсіпкерліктің дамуына жол ашты және бұл ветеринариялық қызмет көрсетудің нарықтық дамуына негіз болды.
Ветеринариялық жүйені дұрыс қалыптастыру жолында жасалған жұмысты негізге ала отырып, төмендегі мәліметтерге көңіл бөледі:
- мемлекеттік қадағалау, бақылау қызметінен шаруашылықтық-атқарушы қызметін бөліп ажырату жұмыстары атқарылды. Нарықтық экономикасы дамыған мемлекеттер мысалында ветеринарияда инспекторлық жүйе құрылды. Ол мемлекетегі қызметтегі бөлімнен, ауыл округына және базарға дейінгі аумақты қамтыды. Мемлекеттік ветинспекторлар ветеринарлық тәжірибе жүргізбейді.
- ветеринариялық қызмет көрсетудің барлық саласы бәсекелестік ортаға шығарылған, бұған өте қауіпті жұқпалы аурулармен күресу шараларын ұйымдастыру және карантин қойылатын инфекциялық ауруларды жою жұмыстарын жүргізу қосылмаған.
- ветеринария саласында жұмыс атқаратын мелекеттік өндірістер саны анықталған.
- ветеринариялық препараттарды өндіруде барлық потенциалдық өндірушілердің байланысын қалыптастыруда және ветеринарлық қызмет көрсету нарығына ветпрепараттарды жеткізуде бәсекелестік ортасы кеңейтілген.
- осы қалыптасқан өзгерістердің бәрі 1995 жылы қабылданған заңға қарама-қайшылық туғызады және ол 2002 жылдың 10 шілдесінде жаңа талаптарға сай келетін «Ветеринария туралы заңды» қайта талқылап, қабылдануының себебі болды.
- жаңа «Ветеринария туралы заңның» мақсаты - ветеринарлық-санитарлық жағдайды жақсарту, жануарлар өнімдерін, шикізаттардың және ветеринарлық қадағалаудан өтетін басқа объектілердің қауіпсіздігін, халықты адам мен жануарларға ортақ жұқпалы аурулардан сақтау, сонымен қатар бірінші, экономикалық орталық құру.
1 Қасымов, Е.И. Бірнеше түлікке ортақ жұқпалы ауруларды балау және күресу шаралары: оқу құралы жоғары оқу орындары үшін /Е.И.Қасымов - Алматы: Санат, 1992. –225б.
2 Сайдулдин, Т. Ветеринариялық індеттану: оқулық жоғары оқу орындары үшін /Т.Сайдулдин – І,2-кітап, Алматы: Санат, 1999. - 129 бет.
3 Носков, Н.М. Руководство к практическим занятиям по эпизоотологии: учебное пособие для вузов /Носков Н.М.- Москва: Колос, 1961.-126б.
4 Поляков, А.А. Ветеринарная дезинфекция: учебное пособие для вузов /Поляков А.А.- Москва: Колос, 1964.- 128с.
5 Сюрин, В.Н. Частная ветеринарная вирусология: учебник для вузов /В.Н Сюрин, Н.В.Фомина – Москва: Колос, 1979.-154с.
6 Сюрин, В.Н. Диагностика вирусных болезней животных: справочник / В.Н Сюрин и др. М: Агропром, 1991.-111с.
7 Тәжібаев, А.С. Научные основы эффективной дератизации объектов ветеринарного надзора: учебное пособие для вузов / А.С. Тәжібаев - Алматы, 2000.-156с.
8 Мырзабекова, Ш.Б. Ветеринариялық вирусология: учебник для вузов /Мырзабекова Ш.Б – Алматы: Білім, 2004. – 134б.
9Тұтқышбай, И.А. Жануарлар патологиясы: оқу құралы жоғары оқу орындары үшін /Тұтқышбай, И.А, Сабекова Д.Ө./ Шымкент,
2009- 176б .
10Арзымбетов Д.Е.Ветеринария ісін ұйымдастыру: Ауыл шаруашылық жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқулық /Арзымбетов Д.Е., Орынтаев Қ.Б., Қанатбеков Т.И. –Алматы, 2009.- 126б.
2 Сайдулдин, Т. Ветеринариялық індеттану: оқулық жоғары оқу орындары үшін /Т.Сайдулдин – І,2-кітап, Алматы: Санат, 1999. - 129 бет.
3 Носков, Н.М. Руководство к практическим занятиям по эпизоотологии: учебное пособие для вузов /Носков Н.М.- Москва: Колос, 1961.-126б.
4 Поляков, А.А. Ветеринарная дезинфекция: учебное пособие для вузов /Поляков А.А.- Москва: Колос, 1964.- 128с.
5 Сюрин, В.Н. Частная ветеринарная вирусология: учебник для вузов /В.Н Сюрин, Н.В.Фомина – Москва: Колос, 1979.-154с.
6 Сюрин, В.Н. Диагностика вирусных болезней животных: справочник / В.Н Сюрин и др. М: Агропром, 1991.-111с.
7 Тәжібаев, А.С. Научные основы эффективной дератизации объектов ветеринарного надзора: учебное пособие для вузов / А.С. Тәжібаев - Алматы, 2000.-156с.
8 Мырзабекова, Ш.Б. Ветеринариялық вирусология: учебник для вузов /Мырзабекова Ш.Б – Алматы: Білім, 2004. – 134б.
9Тұтқышбай, И.А. Жануарлар патологиясы: оқу құралы жоғары оқу орындары үшін /Тұтқышбай, И.А, Сабекова Д.Ө./ Шымкент,
2009- 176б .
10Арзымбетов Д.Е.Ветеринария ісін ұйымдастыру: Ауыл шаруашылық жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқулық /Арзымбетов Д.Е., Орынтаев Қ.Б., Қанатбеков Т.И. –Алматы, 2009.- 126б.
Анықтамалар
Диагноз - ауру малдың жағдайы туралы қысқа түсінік
Эпидемиология - медициналық індеттану.
Эпизоотология- ветеринарлық індеттану.
Инфектология - жұқпалы аурулар туралы ғылымдар жиынтығы.
Аннотация
Ветеринария ісін ұйымдастыру пәнінен жазылған Құстың пуллороз
ауруына қарсы ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар атты курстық жұмысым
32 беттен тұрады.
Курстық жұмыс кіріспе, негізгі бөлім, өзіндік зерттеу, техника
қауіпсіздігі, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімін қамтиды.
Мазмұны
Белгілер мен қысқартулар
Қысқартылған сөздер
Анықтамалар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1Негізгі бөлім ... ... .10
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды бұзғаны үшін
жауаптылық ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық
Департамент туралы
ереже ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...11
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық
Инспекторы және оның орынбасары туралы
ереже ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .15
1.4 Пуллороз - ақ тышқақ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... .22
1.4.1Морфологиясы ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.2
Өсуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.3Төзімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... .24
1.4.4Патогенезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.5Иммунитет ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
1.4.6Диагностика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
1.4.7 Патолого – анатомиялық
өзгерістер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
1.4.8Аурудан арылу және одан сақтандыру
шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
2 Өзіндік
зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .28
3 Техника қауіпсіздігі ... ... 30
Қорытынды ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... .32
Белгілер мен қысқартулар
м2 -шаршы метр
м3 – метр куб, көлем
м – метр
% - пайыз
°С – температура
мг м3 – көлем
г – грамм
кг – килограмм
Ә.Б.- әсер ету бірлігі
Нормативтік сілтемелер
Осы курстық жұмыста келесі нормативтік құжаттарды қолдануға
сілтемелер жасалған:
МЖМБС 2.104 -2006 КҚБЖ (ЕСКД).Негізгі жазбалар.
МЖМБС 2.301 -68 КҚБЖ (ЕСКД).Форматтар.
МЖМБС 2.601 -2006 КҚБЖ (ЕСКД).Пайдалану құжаттары.
МЖМБС 2.304-81 КҚБЖ (ЕСКД).Сызбалық шрифттер.
МЖМБС 2.701-84 КҚБЖ (ЕСКД).Схемалар.Түрлері мен типтері.Орындауға
қойылатын жалпы талаптар.
МЖМБС 2.321-84 КҚБЖ (ЕСКД).Әріптік белгілеу.
Ф. 7. 04 – 03
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
__________________________кафедрасы
___________________________________ пәні бойынша
Курстық жұмыс
Пәні ___________________________________ ____________________
Жұмыс тақырыбы:__________________________ ___________________
Мамандығы:_________________________ ________________________
Орындаған _______________________________
(студенттің аты жөні,тобы)
Жетекші
___________________________________ __________
(оқытушының аты –
жөні,ғылыми дәрежесі, атағы)
Жұмыс ____________
бағасы
бағасына қорғалды
_____________2016ж.
Норма бақылау:
_______________
қолы, аты – жөні
Комиссия:
_______________
қолы,аты – жөні
_______________
қолы,аты – жөні
Шымкент 2016 ж.
Ф. 7. 05 – 04
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
______________________________кафед расы
Бекітемін
Каф.меңгерушісі __
_________2016ж.
№____Тапсырмасы
___________________________________ пәні бойынша курстық жұмыс
Студент _______________________________
(тегі,аты-жөні)
Жұмыс тақырыбы ___________________________________ ___________
Бастапқы мәліметтер ___________________________________ _______
№ Курстық жұмыстың мазмұны Орындалу Көлемі
мерзімі (парақ саны)
1
2
3
4
5
6
7
Ұсынылған әдебиеттер:
1.___________________________________ _______________________
2.___________________________________ _______________________
3.___________________________________ __________________________
Тапсырма берілген күні _________жұмысты қорғау күні________________
Жұмыс жетекшісі ___________________________________ ______________
(қызметі, тегі,аты – жөні, қолы)
Тапсырманы орындауға қабылдаған_________________________ ______
(күні, студенттің қолы)
Ф. 7. 04 – 06
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті
___________________________________ ____
жоғары мектебі
___________________________________ __ ____ кафедрасы
Бекітемін
Кафедра меңгерушісі
_____________________
(қолы,аты – жөні)
_______________2016ж.
Курстық жұмысты қорғау
Хаттамасы №____
___________________________________ ___________________ пәні
студент____________________________ _тобы_________________________
Курстық жұмыс тақырыбы ___________________________________ __
___________________________________ ______________________________
Қорғау кезінде келесі сұрақтарға жауап алынды:
1.___________________________________ _____________________________
2.___________________________________ _____________________________
3.___________________________________ _____________________________
Курстық жұмысты орындау кезінде алынған балл (60 мүмкіндіктен)
_____, қорғау бағаланды (40 мүмкіндіктен)_____балл.
Сомалық баллы______
Жұмыстың бағасы____________
Курстық жұмыс жетекшісі__________________________ __________
Комиссия мүшелері___________________________________ _____________
Комиссия мүшелері___________________________________ _____________
Қорғау күні__________2016ж.
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Еліміздің тәуелсіздігінің 10 жыл ішінде болған
экономикалық өзгерістер ветеринарлық қызмет көрсету жүйесін түп-тамырымен
өзгеруіне әкеп соқтырады.
Орталықталындырылған жоспарлы экономика кезеңінде қалыптасқан және бұрын
толық мемлекет қаржысымен қаржыландырып келген ветеринарлық қызмет сапалы
ветеринарлық қызмет көрсетуді қалыптастыра алмады. Ол жеке кәсіпкерлік
саласының дамуына кедергі болады.
Осы жағдайлар Ветеринария туралы заңның талқыланып, 1995 жылы
қабылдануына әсер етті.
Бұл қаулы ТМД елдері арасындағы заңды күші бар және сол уақыттың барлық
талаптарына жауап беретін алғашқы құжаттардың бірі болды. Ол елімізде
ветеринарияның бір саласы жеке кәсіпкерліктің дамуына жол ашты және бұл
ветеринариялық қызмет көрсетудің нарықтық дамуына негіз болды.
Ветеринариялық жүйені дұрыс қалыптастыру жолында жасалған жұмысты
негізге ала отырып, төмендегі мәліметтерге көңіл бөледі:
- мемлекеттік қадағалау, бақылау қызметінен шаруашылықтық-атқарушы
қызметін бөліп ажырату жұмыстары атқарылды. Нарықтық экономикасы
дамыған мемлекеттер мысалында ветеринарияда инспекторлық жүйе құрылды.
Ол мемлекетегі қызметтегі бөлімнен, ауыл округына және базарға дейінгі
аумақты қамтыды. Мемлекеттік ветинспекторлар ветеринарлық тәжірибе
жүргізбейді.
- ветеринариялық қызмет көрсетудің барлық саласы бәсекелестік ортаға
шығарылған, бұған өте қауіпті жұқпалы аурулармен күресу шараларын
ұйымдастыру және карантин қойылатын инфекциялық ауруларды жою
жұмыстарын жүргізу қосылмаған.
- ветеринария саласында жұмыс атқаратын мелекеттік өндірістер саны
анықталған.
- ветеринариялық препараттарды өндіруде барлық потенциалдық
өндірушілердің байланысын қалыптастыруда және ветеринарлық қызмет
көрсету нарығына ветпрепараттарды жеткізуде бәсекелестік ортасы
кеңейтілген.
- осы қалыптасқан өзгерістердің бәрі 1995 жылы қабылданған заңға қарама-
қайшылық туғызады және ол 2002 жылдың 10 шілдесінде жаңа талаптарға
сай келетін Ветеринария туралы заңды қайта талқылап, қабылдануының
себебі болды.
- жаңа Ветеринария туралы заңның мақсаты - ветеринарлық-санитарлық
жағдайды жақсарту, жануарлар өнімдерін, шикізаттардың және
ветеринарлық қадағалаудан өтетін басқа объектілердің қауіпсіздігін,
халықты адам мен жануарларға ортақ жұқпалы аурулардан сақтау, сонымен
қатар бірінші, экономикалық орталық құру.
- мемлекеттік қадағалау қызметін жақсарту үшін бір жағынан
ветеринарияның барлық саласын лицензиялайтын институттың құрылуы; ал
екінші жағынан мемлекеттік қадағалау пунктерінде тексерілетін жүктерді
дайындау, өңдеу, сақтау жұмысымен айналысатын бүкіл мемлекет
территориясындағы барлық субъектілерді қамтиды және мемлекеттік
ветбөлімнен ауыл аймағына дейін инсректорлық вертикаль құрылады.
- заңның халықаралық ветеринарлық талаптарға жауап беруі, Қазақстанның
Бүкіл әлемдік сауда ұйымы құрамына кіруіне себеп болады.
Пуллорозбен тауық, күрке тауық, қырғауыл, көгершін, құр, канарейка,
торғай балапандары ауырады. Бұл ауруға әсіресе 1 —14 күндік балапан
шалдыққыш келеді. Алайда азығы мен күтімі жақсартылмаса, пуллорозға 1—2
айлық тауық және күрке тауық балапандары да шалдығады. Пуллороз көбінесе
балапан, сондай-ақ бастырылатын жұмыртқа беретін құс нашар
азықтандырылатын, талапқа сай бағып-күтілмейтін шаруашылықта білініп
отырады. Пуллороздың негізгі белгілерінің бірі — құстың іш өтуі,
саңғырығының аппақ болуы. Айналшық маңындағы қауырсын саңғырықпен
ластанады. Ауру құстың қозғалысы баяулап, әлсіреп, топтанып отырады [1,2].
Курстық жұмыстың мақсаты – құстың пуллороз ауруына қарсы ветеринариялық-
санитариялық іс-шараларын зерттеу.
1 Негізгі бөлім
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды
бұзғаны үшін жауаптылық
Ветеринарияны қаржыландыру көздері
Мыналарды қаржыландыру республикалық бюджет есебінен жүзеге
асырылады:
ветеринария саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган мен оның аумақтық
бөлімшелерін ұстауға арналған шығыстар;
мемлекеттік ветеринариялық мекемелерді ұстауға арналған шығыстар;
ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдар
бөлімшелерін ұстауға арналған шығыстар;
мемлекеттік шекарадағы ветеринариялық бақылау бекеттерінде көлік
құралдарын дезинфекциялауды және ветеринариялық препараттардың
республикалық қорын сақтауды қоса алғанда, Қазақстан Республикасының
үкіметі бекітткен тізбе бойынша жануарлардың аса қауіпті ауруларының
профилактикасы, диагностикасы және оларды жою;
жануарлардың және адамның денсаулығына ерекше қауіп төндіретін алып
қойылған жануарларды, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты жою;
алып қойылатын және жойылатын ауру жануарлардың, жануарлардан алынатын
өнімдер мен шикізаттың иелеріне олардың құнын өтеу;
ветеринарияда пайдаланатын сақтаулы микроорганизмдер штаммдарының Ұлттық
коллекцияларын сақтауға арналған шығыстар;
Қазақстан Республикасының бюджет заңдарына сәйкес өзге де ветеринариялық
іс-шаралар.
Табиғи монополялар субъектілерінің қызметін бақылау мен реттеуді жүзеге
асыратын уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау объектілері иелерінің есебінен мынандай
ветеринариялық іс-шаралар орындалады:
ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөптік қоспаларды байқаудан
өткізу, серияларын бақылау және оларға тіркеу сынағын жүгізу;
ауылшаруашылық жануарларын, базарларды ветеринариялық қадағалау
бақылайтын жүктерді өндіру, дайындау, сақтау, өңдеу және өткізу жөніндегі
ұйымдарды бірдейлендіру рәсімі;
базарлардағы ветеинариялық-санитариялық сараптама;
дегельминтизация, дезинсекция, дератизация, дезинфекция (мемлекеттік
шекарадағы вет. бақылау бекеттеріндегі дезинфекцияны қоспағанда);
жануарлардың Қазақстан Республикасы Үкіметі бекіткен тізбеге енгізілген
аса қауіпті ауруларын қоспағанда, жануарлар ауруларын емдеу, олардың
профилактикасы, диагностикасы және оларды жою;
түсетін қаражатты Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген
тәртіппен республикалық бюджеттің кірісі есебіне аудара отырып,
ветеринариялық-санитариялық қорынтынды мен ветеринариялық куәліктің
бланкілерін беру.
Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдарын бұзғаны үшін
жауаптылық
Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдарының бұзылуына
кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес жауапты
болады.
Айыппұлдар салу не өзге де жаза қолдану кінәлі тұлғаларды Қазақстан
Республикасының азаматтық заңдарында белгіленген тәртіппен залады өтеуден
босатпайды.
Осы заңды қолданысқа енгізу тәртібі
Осы заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасы Президентінің Мал дәрігерлігі туралы 1995 жылғы
25-шілдедегі №2376 заң күші бар Жарлығының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Кеңесінің Жаршысы, 1995ж. №14 құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің
Жаршысы, 1998 ж. №17-18, 225 құжат; №24, 443-құжат) күші жойылсын деп
танылсын.
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық
Департамент туралы ереже
Жалпы ережелер
1. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің
ветеринариялық Департаменті Қазақстан Республикасының Ауыл
шаруашылығы министрлігі құзіретінің шегінде арнайы
атқарылушылық және бақылау-қадағалау функцияларын, сондай-ақ
мал дәрігерлігі саласында аралық үйлестіруді дербес жүзеге
асыратын Қазақстан Республикасының ведомствасы болып
табылады.
2. Департамент өз қызметін Қазақстан Республикасының
конститутциясына, заңдарына, Қазақстан Республикасының
Президентінің, Үкіметінің актілеріне, өзге де нормативтік
құқықтық актілерге, сондай-ақ осы ережеге сәйкес жүзеге
асырылады.
3. Департамент мемлекеттік мекеменің ұйымдастырушылық-құқықтық
нысанындағы заңды тұлға болып табылады, өзінің атауы
мемлекеттік тілде жазылған мөрлері мен мөртаңбалары,
белгіленген үлгідегі бланкілері, сондай-ақ заңдарға сәйкес
банктарда шоттары болады.
Департамент азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі.
Департаменттің, егер заңдарға сәйкес оған уәкілеттік берілсе,
мемлекеттің тарапынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарабы болуына
құқығы бар.
4. Департамент өз құзіретіндегі мәселелер бойынша заңдарда
белгіленген тәртіппен республиканың аумағында міндетті күші
болатын бұйрықтар шығарады.
5. Департаментінің құрылымын Қазақстан Республикасының Үкіметі
бекітеді. Штат санын министрліктің штат саны лимитінің
шегінде Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі
бекітеді.
6. Департаменттің заңды мекен-жайы:
473000. Астана қаласы, Достық көшесі, 6.
7. Департаменттің толық атауы- Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық қадағалау
департаменті мемлекеттік кәсіпорны.
8. Осы ереже департаменттің құрылтай құжаты болып табылады.
9. Департаменттің қызметін қаржыландыру тек республикалық
бюджеттен жүзеге асырылады.
Департаментке өзінің функциялары болып табылатын міндеттерді орындау
тұрғысында кәсіпкерлік субъектілерімен шарттық қатынастарға түсуге тыйым
салынады.
Егер Департаментке заң актілерімен кірістер әкелетін қызметті жүзеге
асыру құқығы берілсе, онда мұндай қызметтен алынған кірістер мемлекеттік
бюджеттің кірісіне есептеледі.
Департаменттің негізгі міндеттері, функциялары және құқықтары
10.Департаменттің негізгі міндеттері:
1) жануарлар менқұстардың аса қауіпті әрі карантинді жұқпалы және
паразиттік ауруларының алдын алу және оларды жою жөніндегі мақсатты
бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру;
2) меншіктіктің барлық нысандарындағы заңды және жеке тұлғалардың мал
дәрігерлігі ережелерін сақтауы және мал дәрігерлігінде биологиялық,
химиялық, басқа да препараттардың қолданылуын бақылау функцияларын жүзеге
асыру;
3) мал дәрігерлігі саласында мамандар даярлау, мал дәрігерлік
препараттарын шығару және мал дәрігерлігінің проблемалары бойынша ғылыми
зерттеулер жүргізу жөніндегі негізгі бағыттарды айқындауға және
бағдарламаларды қалыптастыруға қатысу;
4) республиканың аумақтарын басқа мемлекеттерден жануарлар ауруларының
әкелінуінен қорғау, оның ішінде шекарада және көлікте мемлекеттік мал
дәрігерлік бақылауды қамтамасыз ету;
5) өнімнің, жануар тегінен шыққан шикізаттың сапасын мал дәрігерлік-
санитарлық бақылауды қамтамасыз ету;
6) мал дәрігерлік-санитарлық тұрғыдан қоршаған табиғи ортаның
ластануының алдын алу болып табылады.
11.Департамент өзіне жүктелген міндеттерге сәйкес заңдарда белгіленген
тәртіппен мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) мал дәрігерлік қызыметті лицензиялауды жүзеге асырады;
2) жануарлар ауруларын алдын алу және оларды жою жөніндегі
бағдарламалардың мониторингін, оларды болжауды, әзірлеуді ұйымдастырады,
жануар тегінен жасалған өнімдер мен шикізаттарға мал дәрігерлік-санитарлық
сараптама жүргізудің тәртібін белгілейді;
3) жануарлардың аса қауіпті жұқпалы ауруларының тізбесін жасайды және
оны Үкіметке бекітуге ұсынады;
4) жануарларды аса қауіпті жұқпалы аурулармен ауырған жағдайда, оларды
Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен тізбе бойынша, оқшаулау туралы
барлық заңды және жеке тұлғалардың орындауы үшін міндетті нұсқау береді;
5) санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдармен өзара іс-қимылды
халықты жануарлар мен адамға ортақ аурулардан қорғауды қамтамасыз етуді
және жануар тегінен жасалған азық түліктермен уланудың алдын алуды жүзеге
асырады;
6) мал дәрігерлік нормалар мен ережелер бұзылған жағдайда, қажетті мал
дәрігерлік-санитарлық, эпизоотияа қарсы іс-шаралар жүргізілгенге дейін мал
өсіру объектілерін пайдалануды, ет және сүт өнеркәсібін ұйымдастыруды,
жануарлар тектес азық-түліктер мен шикізаттарды қайта өңдеу және сақтау
жөніндегі ұйымдастыруды тоқтата тұрады;
7) жануарлардың ауруына байланысты мал дәрігерлік статистикасын
жүргізеді, есеп пен есептілік нысандарын жетілдіру жөніндегі ұсыныс
енгізеді;
8) заңды және жеке тұлғалардың мал дәрігерлік алдын алу іс-шараларын
жүргізуін, олардың қолданылып жүрген мал дәрігерлік-санитарлық ережелерді
сақтауын бақылайды, Қазақстан Республикасының мал дәрігерлік заңдарын
бұзуды болдырмау жөнінде шаралар қабылдайды;
9) республиканың аумақтарын шет мемлекеттерден жануарлардың жұқпалы
ауруларының әкелінуінен қорғау жөніндегі іс-шаралардың орындалуын
бақылайды;
10) шекаралық және көліктік мал дәрігерлік бақылау пунктері арқылы
мемлекеттік мал дәрігерлік бақылауды, жануар тегінен жасалған азық-түліктер
мен шикізаттардың, жемшөптің, биологиялық, химия-фармацевтік препараттардың
және басқа да бақыланатын жүктердің импортын, экспортын, транзитін және
республианың ішінде тасымалдануын, мал айдауды қадағалауды жүзеге асырады;
11) өз құдіретінің щегінде мал дәрігерлігі жөніндегі нормативтік
құқықтық актілерді бекітеді;
12) лобаратория ісі және жануарлар мен құстар ауруларының диагностикасын
жетілдіру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асырады;
13) отандық және импорттық мал дәрігерлік препараттарына, аспаптарына,
құралдарына, мал азығын қосымшаларға тіркеу куәліктерін береді және оларға
арналған нормативтік-техникалық құжатаманы бекітеді, оларды өндіруге және
қолдануға рұқсат береді;
14) мал өсіру фермаларын, жануарларды сою және жануар тегінен шыққан
шикізаттарды қайта өңдеу жөніндегі ұйымдарды жоспарлаудың және құрылысын
салудың жобаларына, көрсетілген объектілердің және жануарларға арналған су
қорғандарының құрылысын салу үшін жер учаскелерін бөлудің жобаларына
сараптаманы жүргізеді;
15) халықтың арасында мал дәрігерлігі және мал дәрігерлік-санитарлық оқу-
ағарту жұмыстары саласында насихатты ұйымдастыру;
16) республикалық бюджеттен мал дәрігерлік алдын алу, эпизоотикаға қарсы
және сауықтыру іс-шараларын жүргізуге бөлінетін қаражатың мөлшерлері туралы
ұсыныс енгізеді;
17) мал дәрігерлігі қызыметін ұйымдастырудың отандық және шетелдік
тәжірибесін зерделейді, ұсыныстар енгізеді және өз құзіретінің шегінде таяу
және алыс шетелдермен мал дәрігерлігі саласында ынтымақтастықты жүзеге
асырады;
18) Қазақстан Республиккасының заңдарында көзделген өзге де функцияларды
жүзеге асырады.
12.Департаменттің негізгі міндеттерді іске асыру және өзіне жүктелген
функциялардыжүзеге асыру үшін заңдарда белгіленген тәртіппен:
1) өз құзіретінің шегінде орындау үшін міндетті нормативтік құқықтық
актілер шығаруға;
2) республикалық мемлекеттік кәсіпорындарды мемлекеттік басқару органы
болуға, олардың жарғыларын бекітуге, оларға қатысты мемлекеттік меншіктік
құқығы субъектісінің функцияларын жүзеге асыруға;
3) өзіне жүктелген міндеттерді жүзге асыру үшін мемлекеттік органдар мен
өзге де ұйымдардан қажетті ақпараттар сұратуға және алуға;
4) өз құзіретінің шегінде лицензиялауды жүзеге асыруға;
5) өз құзіретінің шегінде мемлекеттік меншіктегі мүлікті пайдалануды
жүзеге асыруға;
6) меншіктің барлық нысандарындағы ұйымдардың мал дәрігерлігі заңдарының
нормаларын орындауын тексеру мақсатында оларды тексеруді жүргізуге;
7) заңды және жеке тұлғаларға эпизоотикаға қарсы және басқа да мал
дәрігерлік-санитарлық іс-шараларды жүргізу және мал дәрігерлік-санитарлық
ережелердің бұзылуын жою туралы талаптар қоюға, сондай-ақ қойылған
талаптардың орындалуын бақылауға алу;
8) мал дәрігерлік-санитарлық ережелер мен нормалардың бұзылуына жол
берген лауазымды тұлғалар мен азаматтарды әкімшіліктік жауаптылыққа
тартуға, оның ішінде айыппұл санкцияларын қолдануға;
9) эпизоотикаға қарсы іс-шаралар мен жануарлар ауруларының
диагностикасына арналған мемлекеттік тапсырыстарды қалыптастыруға қатысуға;
10) биологиялық, химиялық, фармацевтік, жемдік үстемелер мен мал
дәрігерлігі мақсатына арналған басқа да препараттарды өндірді және
пайдалануды бақылауға;
11) заңдарға сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.
3.Департаменттің мүлкі
13.Департаменттің жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болады.
14.Департаментке бекітіліп берілген мүлік республикалық меншікке жатады.
15.Департаменттің өзіне бекітіліп берілген мүлікті өздігінше иеліктен
шығаруға немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуге құқығы жоқ.
Департаментке заңдарда белгіленген жағдайларда және шектерде мүлікке
билік ету құқығы берілуі мүмкін.
Департаменттің қызметін ұйымдастыру
16.Департаментті Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің
ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметі қызметке тағайындайтын және
қызыметтен босататын Төраға басқарады.
Департамент төрағасының Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы
министрі қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын орынбасарлары
болады.
Департаменттің төрағасы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Бас
мемлекеттік мал дәрігерлігі инспекторы болып табылады, ал оның
орынбасарлары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік мал
дәрігерлігі инспекторының орынбасарлары болып табылады.
17.Департаменттің төрағасы Департаменттің жұмысын ұйымдастырады және
оған басшылық жасайды және Департаментке жүктелген міндеттердің орындалуы
және оның өз функцияларын жүзеге асыруы үшін жеке жауаптылықта болады.
18.Төраға осы мақсатта:
-өзінің орынбасарлары мен Департаменттің құрылымдық бөлімшелері
басшыларының міндеттері мен өкілеттіктерін айқындайды;
-заңдарға сәйкес Департаменттің қызыметерлерін, Департаменттің аумақтық
органдарының басшыларын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;
-заңдарда белгіленген тәртіппен Департаменттің қызыметкерлеріне
тәртіптік жаза қолданады;
-бұйрықтарға қол қояды;
-департаменттің құрылымдық бөлімшелері туралы ережені бекітеді;
-мемлекеттік органдарда, өзге де ұйымдарда Департаменттің атынан өкілдік
етеді;
-заңдарға сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Департаментті қайта ұйымдастыру және тарату
Комитетті қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының
заңдарына сәйкес жүзеге асырылады [10].
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық
Инспекторы және оның орынбасары туралы ереже
1. Жалпы ережелер
1.Осы Ереже, Қазақстан Республикасының Ветеринария туралы 2002 жылғы
10 шілдедегі Заңына сәйкес оны іске асыруға байланысты жасалды.
2.Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстық,
аумақтық басқармасының бастығы Қазақстан Республикасының ветеринария
саласындағы заңдылықтарға сәйкес ветеринария бөлімінің бастығына Облыстың,
Астана және Алматы қалаларының Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы -
одан әрі облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы, бөлімнің
ветеринариялық Облыстың, Астана және Алматы қалаларының Бас мемлекеттік
ветеринариялық инспекторының орынбасары деген арнаулы қосымша атаулар
беруге құқықты.
3.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары облыстың аумағында мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге
асыру жөнінде орындалу функцияларын ұйымдастырады.
4.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өз жұмысында Қазақстан Республикасының Коститтциясын, Қазақстан
Республикасының Ветеринария туралы Заңын, сондай-ақ осы ережені
басшылыққа алады.
5.Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстық
аумақтық басқармасының бастығы Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет
туралы қолданылып жүрген заңдарына сәйкес және Қазақстан Республикасы Бас
мемлекеттік ветеринариялық инспекторының келісімімен облыстық Бас
мемлекеттік ветеринариялық инспекторын қызметке тағайындайды және қызметтен
босатады.
6.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау функцияларын жүзеге асырудың барлық мәселелерінде
Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына есеп
береді.
7.Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өздері беретін құжаттарды және мемлекеттік ветеринариялық
қадағалаудың актілерін айыру үшін өзінің аты-жөні мен мемлекеттік тілде ел
таңбалы мөрі, белгіленген үлгіде штамптары, бланкілері болады.
Облыстық Бас мемлекеттік инспектордың және оның орынбасарының
міндеттері
Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның орынбасары:
1) лауазымды, заңды және жеке тұлғалармен Қазақстан
Республикасының ветеринария саласындағы заңдылықтың,
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы минитрінің, Қазақстан
Республикасының Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторының ветеринария мәселелері бойынша басқа
нормативтік және құқықтық актілерінің орындалуына;
2) ветеринариялық іс-шаралардың ұйымдастырылуына және
жүргізілуіне;
3) мемлекеттік органдардың, жергілікті атқарушы органдардың
ветеринариялық құрылымдарында, ветеринария саласында жұмыс
атқаратын заңды және жеке тұлғалардың қызыметтерінде
заңдылықтардың сақталуына;
4) лицензиаттармен Қазақстан Республикасы үкіметі бекіткен
лицензиялық қызыметің біліктілік талаптарының орындалуына;
5) базарлармен, малдарды, мал тегінен шыққан азық-түлік және
шикізаттарды дайындайтын, өңдейтін, сақтайтын және сататын
ұйымдармен, құс фабрикаларымен, балық өңдейтін
кәсіпорындармен, зоопарктермен, цирктермен, ипподромдармен
және басқа мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың
бақылауындағы объектілермен заңдылықтардың сақталуына;
6) мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың бақылауындағы
объектілердің қауіпсіздігіне, ветеринариялық-санитариялық
жағдайды, мал ауруларының шығуы және таралу себептері мен
жағдайын, олардың азықпен улануын анықтау мен табылуын қоса
алғанда;
7) республикалық қорды оса алғанда, бюджеттік бағдарламалар
бойынша сатып алынған ветеринариялық препараттарды бөледі
және оларды сақтауға, тасмалдау мен пайдалануға бақылау
жасауына;
8) мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың бақылауындағы
жүктерді тасмалдауда ветеринариялық-санитариялық ережелердің
сақталуына;
9) мал қораларын, құс фабрикаларын, балық өңдейтін
кәсіпорындарды, базарлардағы ветеринариялық-санитариялық
зертханаларды және малдарды ұстайтын, өсіретін, дайындайтын,
өңдейтін, сақтайтын және сататын ұйымдарды жобалау, құрылыс
салу, реконстркциялау кезінде белгілеген зоогигиеналық
нормалардың және ветеринариялық-санитариялық ережелердің
сақталуына мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге
асырады.
Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспектордың және оның
орынбасарының құқықтары
9.Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспектордың және оның
орынбасары өдерінің уәкілеттіліктерін жүзеге асыруда, заңнамада белгіленген
тәртіпте, мынандай құқықтары бар:
1) Қазақстан Республикасы ветеринария саласындағы заңға сәйкес
мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге асыру
мақсатында міндетті түрде орындалу үшін актілерді шығару;
2) өздеріне жүктелген міндеттерді жүзеге асыру үшін мемлекеттік
органдар мен өзге де ұйымдардан қажетті ақпаратты сұратуға
және алуға;
3) Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдары
талаптарын орындауын тексеру мақсатында мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау объектілеріне кедергісіне кіруіне;
4) Лауазымды, заңды және жеке тұлғаларға талап қоюға;
Ветеринария саласындағы Қазақстан Республикасы заңдары талаптарының
бұзылуын жою туралы;
Мемлекеттік ветеринариялық қадағалау объектілеріне ветеринариялық-
санитариялық сараптама мен диагностика жүргізу туралы;
Жануарлар ауруларының пайда болуын, таралуын болғызбау және оларды жою
үшін жануарларға профилактикалық немесе мәжбүрлі түрде вакцина егу, індет
ошақтарындағы мал шаруашыығы қора жайларында және олардың аумақтарында,
қолайсыз пунктерде, көлікте, құс фабрикаларында, базарларда және
жануарларды, мал тегінен шыққан азық-түліктерді өсіретін, ұстайтын,
өңдейтін, дайындайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарда дезинфекция,
дезинсекция және дератизация жүргізу туралы;
Жануарлардың және адамдардың денсаклығына қауіп төндіретін жануарларды,
жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты, ветеринариялық препараттарды,
жемшөп пен жемшөптік қоспаларды залалсыздандыру, өңдеу туралы;
5) Мемлекеттік басқару, жергілікті атқару және өкілеттілік
органдарға ұсыныстар жасауға;
Төтенше індетке қарсы комиссия құруға;
Жануарлар мен құстардың аса қауіпті және жұқпалы ауруларының пайда
болуын, таралуын болғызбауға және оларды жоюға бағытталған кейбір
аймақтарда карантин, шектеу іс-шараларын енгізу туралы;
6) Жануарлар мен адамға ортақ ауруларды қоса алғанда,
жануарлардың аса қауіпті және басқа да жұқпалы ауруларының
пайда болу немесе таралу қатері төнген жағдайларда жеке және
заңды тұлғалардың шаруашылық қызыметтеріне үш күннен аспайтын
мерзімге, аталған мерзімде сотқа міндетті түрде талап-арыз
бере отырып, сот шешімінсіз тыйым салуға немесе тоқтата
тұруға;
7) Қазақстан Республикасы ветеринария саласындағы заңдарының
талаптарын бұзғаны үшін айыпты тұлғаларға сотта талап қоюға;
8) өз құзырының шегінде, аудандық Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторлары беретін ветеринариялық құжаттардың негізінде
мемлекеттік ветеринариялық қадағалауының бақылауындағы
жүктерді облыстан тыс тасымалдауға рұқсат беруге;
9) басқа облыстардан және шекаралас мемлекеттерден малдардың аса
қауіпті жұқпалы және экзотикалық ауруларының алынып келуінен
және таралуынан облыстың аумағын қорғау мақсатында шекаралық
ветеринариялық бақылау пунктерімен өзара бірлесіп жұмыс
атқаруға;
10) бөлініскен аумақтағы індет жағдайы бағасын ескере отырып,
Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторымен мемлекеттік ветеринариялық бақылаудағы
жүктердің экспортын, импортын, транзитін бөлісуге;
11) ветеринария саласында кәсіпкершілік жұмыспен айналысатын
заңды және жеке тұлғалар белгіленген ветеринариялық-
санитариялық ережелерді және нормативтерді бұзған жағдайда
олардың лицензияларын тоқтату туралы шешімдер қабылдауға
немесе қайтып алу мәселе көтеруге;
12) қызметтен шектеуге негіз болған себептер анықталғанға дейінгі
мерзімге ауданның Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторын
қызыметінен шеттету туралы шешім шығаруға;
13) өз құзырының шегінде, мал шаруашылық объектілерін,
базарлардың ветеринариялық-санитариялық сараптау
зертханаларын және басқа жануарларды, мал тегінен шыққан азық-
түліктер мен шикізаттарды өсіретін,сақтайтын, дайындайтын,
өңдейтін, тасымалдайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарды
пайдалануға енгізуде қабылдау комиссиясына тапсыруға;
14) мал шаруашылық объектілерге, құс фабрикаларына, базарларда
ветеринариялық-санитариялықсараптау зертханаларына және басқа
жануарларды, мал тегінен шыққан азық-түліктер мен
шикізаттарды өндіретін, ұстайтын, дайындайтын, өңдейтін,
тасымалдайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарына, сондай-ақ
ветеринариялық препараттарды, приборларды, инструменттерді,
жемшөп пен жемшөптік қоспаларын тіркеулік сынақтамалау немесе
арыз, шағым, талап беруде олардың зоогигиеналық нормаларға
және ветеринариялық-санитариялық ережелерге сәйкестігіне
ветеринариялық-санитариялық тұжырымдама беруге;
15) Қазақстан Республикасының заңдылық актілеріне сәйкес
әкімшілік бұзушылық істерді қарауды жүзеге асыруға;
16) Ветеринария мәселелері бойынша Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрінің облыстық аумақтық басқармасын
мемлекеттік органдарда және өзге де ұымдарға өкілдік етуге;
17) Қазақстан Республикасында қолданылып жатқан заңдылықтарға
сәйкес басқа да құқықтарды жүзеге асыруға.
Жауапкершілік
10. Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өздерінің заңсыз әрекеттеріне Қазақстан
Республикасының қолданылып жүрген заңдылықтарына сәйкес
жауапкершіліті мойнына алады.
11. Облыстық бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторының және
оның орынбасарының әрекетіне жоғары тұрған мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау органдарына немесе сотқа шағым
жасалуы мүмкін.
Аудандық (қалалық) ветеринариялық бөлімінің жобалы ережесі
Жалпы ережелер
1. Осы Ереже Қазақстан Респуликасының Ветеринария туралы 2002 жылғы 10
шілдедегі Заңына сәйкес және оны іске асыруға байланысты жасалады.
2. Аудандық ветеринария бөлімі Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы
Министрлігінің аудандық аумақтық басқармасының құрылымдық бөлімі болып
табылады.
3. Бөлім өз жұмысын Қазақстан Республикасы Конститутциясына, Қазақстан
Республикасы Ветеринария туралы Заңына, Қазақстан Республикасының
басқа да нормативтік құқықтық актілеріне, Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрлігінің аудандық аумақтық басқармасының Ережесіне
және осы Ережеге сәйкес атқарады.
4. Бөлімнің құрылымына Бөлімнің өзі және аудандық окруктардың
ветеринариялық инспекторлары кіреді және бөлімнің саны басқарманаң
лимиттік саны қарастырылған ... жалғасы
Диагноз - ауру малдың жағдайы туралы қысқа түсінік
Эпидемиология - медициналық індеттану.
Эпизоотология- ветеринарлық індеттану.
Инфектология - жұқпалы аурулар туралы ғылымдар жиынтығы.
Аннотация
Ветеринария ісін ұйымдастыру пәнінен жазылған Құстың пуллороз
ауруына қарсы ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар атты курстық жұмысым
32 беттен тұрады.
Курстық жұмыс кіріспе, негізгі бөлім, өзіндік зерттеу, техника
қауіпсіздігі, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімін қамтиды.
Мазмұны
Белгілер мен қысқартулар
Қысқартылған сөздер
Анықтамалар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1Негізгі бөлім ... ... .10
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды бұзғаны үшін
жауаптылық ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық
Департамент туралы
ереже ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...11
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық
Инспекторы және оның орынбасары туралы
ереже ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .15
1.4 Пуллороз - ақ тышқақ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... .22
1.4.1Морфологиясы ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.2
Өсуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.3Төзімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... .24
1.4.4Патогенезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.4.5Иммунитет ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
1.4.6Диагностика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
1.4.7 Патолого – анатомиялық
өзгерістер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
1.4.8Аурудан арылу және одан сақтандыру
шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
2 Өзіндік
зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .28
3 Техника қауіпсіздігі ... ... 30
Қорытынды ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... .32
Белгілер мен қысқартулар
м2 -шаршы метр
м3 – метр куб, көлем
м – метр
% - пайыз
°С – температура
мг м3 – көлем
г – грамм
кг – килограмм
Ә.Б.- әсер ету бірлігі
Нормативтік сілтемелер
Осы курстық жұмыста келесі нормативтік құжаттарды қолдануға
сілтемелер жасалған:
МЖМБС 2.104 -2006 КҚБЖ (ЕСКД).Негізгі жазбалар.
МЖМБС 2.301 -68 КҚБЖ (ЕСКД).Форматтар.
МЖМБС 2.601 -2006 КҚБЖ (ЕСКД).Пайдалану құжаттары.
МЖМБС 2.304-81 КҚБЖ (ЕСКД).Сызбалық шрифттер.
МЖМБС 2.701-84 КҚБЖ (ЕСКД).Схемалар.Түрлері мен типтері.Орындауға
қойылатын жалпы талаптар.
МЖМБС 2.321-84 КҚБЖ (ЕСКД).Әріптік белгілеу.
Ф. 7. 04 – 03
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
__________________________кафедрасы
___________________________________ пәні бойынша
Курстық жұмыс
Пәні ___________________________________ ____________________
Жұмыс тақырыбы:__________________________ ___________________
Мамандығы:_________________________ ________________________
Орындаған _______________________________
(студенттің аты жөні,тобы)
Жетекші
___________________________________ __________
(оқытушының аты –
жөні,ғылыми дәрежесі, атағы)
Жұмыс ____________
бағасы
бағасына қорғалды
_____________2016ж.
Норма бақылау:
_______________
қолы, аты – жөні
Комиссия:
_______________
қолы,аты – жөні
_______________
қолы,аты – жөні
Шымкент 2016 ж.
Ф. 7. 05 – 04
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
______________________________кафед расы
Бекітемін
Каф.меңгерушісі __
_________2016ж.
№____Тапсырмасы
___________________________________ пәні бойынша курстық жұмыс
Студент _______________________________
(тегі,аты-жөні)
Жұмыс тақырыбы ___________________________________ ___________
Бастапқы мәліметтер ___________________________________ _______
№ Курстық жұмыстың мазмұны Орындалу Көлемі
мерзімі (парақ саны)
1
2
3
4
5
6
7
Ұсынылған әдебиеттер:
1.___________________________________ _______________________
2.___________________________________ _______________________
3.___________________________________ __________________________
Тапсырма берілген күні _________жұмысты қорғау күні________________
Жұмыс жетекшісі ___________________________________ ______________
(қызметі, тегі,аты – жөні, қолы)
Тапсырманы орындауға қабылдаған_________________________ ______
(күні, студенттің қолы)
Ф. 7. 04 – 06
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті
___________________________________ ____
жоғары мектебі
___________________________________ __ ____ кафедрасы
Бекітемін
Кафедра меңгерушісі
_____________________
(қолы,аты – жөні)
_______________2016ж.
Курстық жұмысты қорғау
Хаттамасы №____
___________________________________ ___________________ пәні
студент____________________________ _тобы_________________________
Курстық жұмыс тақырыбы ___________________________________ __
___________________________________ ______________________________
Қорғау кезінде келесі сұрақтарға жауап алынды:
1.___________________________________ _____________________________
2.___________________________________ _____________________________
3.___________________________________ _____________________________
Курстық жұмысты орындау кезінде алынған балл (60 мүмкіндіктен)
_____, қорғау бағаланды (40 мүмкіндіктен)_____балл.
Сомалық баллы______
Жұмыстың бағасы____________
Курстық жұмыс жетекшісі__________________________ __________
Комиссия мүшелері___________________________________ _____________
Комиссия мүшелері___________________________________ _____________
Қорғау күні__________2016ж.
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Еліміздің тәуелсіздігінің 10 жыл ішінде болған
экономикалық өзгерістер ветеринарлық қызмет көрсету жүйесін түп-тамырымен
өзгеруіне әкеп соқтырады.
Орталықталындырылған жоспарлы экономика кезеңінде қалыптасқан және бұрын
толық мемлекет қаржысымен қаржыландырып келген ветеринарлық қызмет сапалы
ветеринарлық қызмет көрсетуді қалыптастыра алмады. Ол жеке кәсіпкерлік
саласының дамуына кедергі болады.
Осы жағдайлар Ветеринария туралы заңның талқыланып, 1995 жылы
қабылдануына әсер етті.
Бұл қаулы ТМД елдері арасындағы заңды күші бар және сол уақыттың барлық
талаптарына жауап беретін алғашқы құжаттардың бірі болды. Ол елімізде
ветеринарияның бір саласы жеке кәсіпкерліктің дамуына жол ашты және бұл
ветеринариялық қызмет көрсетудің нарықтық дамуына негіз болды.
Ветеринариялық жүйені дұрыс қалыптастыру жолында жасалған жұмысты
негізге ала отырып, төмендегі мәліметтерге көңіл бөледі:
- мемлекеттік қадағалау, бақылау қызметінен шаруашылықтық-атқарушы
қызметін бөліп ажырату жұмыстары атқарылды. Нарықтық экономикасы
дамыған мемлекеттер мысалында ветеринарияда инспекторлық жүйе құрылды.
Ол мемлекетегі қызметтегі бөлімнен, ауыл округына және базарға дейінгі
аумақты қамтыды. Мемлекеттік ветинспекторлар ветеринарлық тәжірибе
жүргізбейді.
- ветеринариялық қызмет көрсетудің барлық саласы бәсекелестік ортаға
шығарылған, бұған өте қауіпті жұқпалы аурулармен күресу шараларын
ұйымдастыру және карантин қойылатын инфекциялық ауруларды жою
жұмыстарын жүргізу қосылмаған.
- ветеринария саласында жұмыс атқаратын мелекеттік өндірістер саны
анықталған.
- ветеринариялық препараттарды өндіруде барлық потенциалдық
өндірушілердің байланысын қалыптастыруда және ветеринарлық қызмет
көрсету нарығына ветпрепараттарды жеткізуде бәсекелестік ортасы
кеңейтілген.
- осы қалыптасқан өзгерістердің бәрі 1995 жылы қабылданған заңға қарама-
қайшылық туғызады және ол 2002 жылдың 10 шілдесінде жаңа талаптарға
сай келетін Ветеринария туралы заңды қайта талқылап, қабылдануының
себебі болды.
- жаңа Ветеринария туралы заңның мақсаты - ветеринарлық-санитарлық
жағдайды жақсарту, жануарлар өнімдерін, шикізаттардың және
ветеринарлық қадағалаудан өтетін басқа объектілердің қауіпсіздігін,
халықты адам мен жануарларға ортақ жұқпалы аурулардан сақтау, сонымен
қатар бірінші, экономикалық орталық құру.
- мемлекеттік қадағалау қызметін жақсарту үшін бір жағынан
ветеринарияның барлық саласын лицензиялайтын институттың құрылуы; ал
екінші жағынан мемлекеттік қадағалау пунктерінде тексерілетін жүктерді
дайындау, өңдеу, сақтау жұмысымен айналысатын бүкіл мемлекет
территориясындағы барлық субъектілерді қамтиды және мемлекеттік
ветбөлімнен ауыл аймағына дейін инсректорлық вертикаль құрылады.
- заңның халықаралық ветеринарлық талаптарға жауап беруі, Қазақстанның
Бүкіл әлемдік сауда ұйымы құрамына кіруіне себеп болады.
Пуллорозбен тауық, күрке тауық, қырғауыл, көгершін, құр, канарейка,
торғай балапандары ауырады. Бұл ауруға әсіресе 1 —14 күндік балапан
шалдыққыш келеді. Алайда азығы мен күтімі жақсартылмаса, пуллорозға 1—2
айлық тауық және күрке тауық балапандары да шалдығады. Пуллороз көбінесе
балапан, сондай-ақ бастырылатын жұмыртқа беретін құс нашар
азықтандырылатын, талапқа сай бағып-күтілмейтін шаруашылықта білініп
отырады. Пуллороздың негізгі белгілерінің бірі — құстың іш өтуі,
саңғырығының аппақ болуы. Айналшық маңындағы қауырсын саңғырықпен
ластанады. Ауру құстың қозғалысы баяулап, әлсіреп, топтанып отырады [1,2].
Курстық жұмыстың мақсаты – құстың пуллороз ауруына қарсы ветеринариялық-
санитариялық іс-шараларын зерттеу.
1 Негізгі бөлім
1.1Ветеринарияны қаржыландыру және ветеринария туралы заңдарды
бұзғаны үшін жауаптылық
Ветеринарияны қаржыландыру көздері
Мыналарды қаржыландыру республикалық бюджет есебінен жүзеге
асырылады:
ветеринария саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган мен оның аумақтық
бөлімшелерін ұстауға арналған шығыстар;
мемлекеттік ветеринариялық мекемелерді ұстауға арналған шығыстар;
ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдар
бөлімшелерін ұстауға арналған шығыстар;
мемлекеттік шекарадағы ветеринариялық бақылау бекеттерінде көлік
құралдарын дезинфекциялауды және ветеринариялық препараттардың
республикалық қорын сақтауды қоса алғанда, Қазақстан Республикасының
үкіметі бекітткен тізбе бойынша жануарлардың аса қауіпті ауруларының
профилактикасы, диагностикасы және оларды жою;
жануарлардың және адамның денсаулығына ерекше қауіп төндіретін алып
қойылған жануарларды, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты жою;
алып қойылатын және жойылатын ауру жануарлардың, жануарлардан алынатын
өнімдер мен шикізаттың иелеріне олардың құнын өтеу;
ветеринарияда пайдаланатын сақтаулы микроорганизмдер штаммдарының Ұлттық
коллекцияларын сақтауға арналған шығыстар;
Қазақстан Республикасының бюджет заңдарына сәйкес өзге де ветеринариялық
іс-шаралар.
Табиғи монополялар субъектілерінің қызметін бақылау мен реттеуді жүзеге
асыратын уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау объектілері иелерінің есебінен мынандай
ветеринариялық іс-шаралар орындалады:
ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөптік қоспаларды байқаудан
өткізу, серияларын бақылау және оларға тіркеу сынағын жүгізу;
ауылшаруашылық жануарларын, базарларды ветеринариялық қадағалау
бақылайтын жүктерді өндіру, дайындау, сақтау, өңдеу және өткізу жөніндегі
ұйымдарды бірдейлендіру рәсімі;
базарлардағы ветеинариялық-санитариялық сараптама;
дегельминтизация, дезинсекция, дератизация, дезинфекция (мемлекеттік
шекарадағы вет. бақылау бекеттеріндегі дезинфекцияны қоспағанда);
жануарлардың Қазақстан Республикасы Үкіметі бекіткен тізбеге енгізілген
аса қауіпті ауруларын қоспағанда, жануарлар ауруларын емдеу, олардың
профилактикасы, диагностикасы және оларды жою;
түсетін қаражатты Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген
тәртіппен республикалық бюджеттің кірісі есебіне аудара отырып,
ветеринариялық-санитариялық қорынтынды мен ветеринариялық куәліктің
бланкілерін беру.
Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдарын бұзғаны үшін
жауаптылық
Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдарының бұзылуына
кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес жауапты
болады.
Айыппұлдар салу не өзге де жаза қолдану кінәлі тұлғаларды Қазақстан
Республикасының азаматтық заңдарында белгіленген тәртіппен залады өтеуден
босатпайды.
Осы заңды қолданысқа енгізу тәртібі
Осы заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасы Президентінің Мал дәрігерлігі туралы 1995 жылғы
25-шілдедегі №2376 заң күші бар Жарлығының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Кеңесінің Жаршысы, 1995ж. №14 құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің
Жаршысы, 1998 ж. №17-18, 225 құжат; №24, 443-құжат) күші жойылсын деп
танылсын.
1.2Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық
Департамент туралы ереже
Жалпы ережелер
1. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің
ветеринариялық Департаменті Қазақстан Республикасының Ауыл
шаруашылығы министрлігі құзіретінің шегінде арнайы
атқарылушылық және бақылау-қадағалау функцияларын, сондай-ақ
мал дәрігерлігі саласында аралық үйлестіруді дербес жүзеге
асыратын Қазақстан Республикасының ведомствасы болып
табылады.
2. Департамент өз қызметін Қазақстан Республикасының
конститутциясына, заңдарына, Қазақстан Республикасының
Президентінің, Үкіметінің актілеріне, өзге де нормативтік
құқықтық актілерге, сондай-ақ осы ережеге сәйкес жүзеге
асырылады.
3. Департамент мемлекеттік мекеменің ұйымдастырушылық-құқықтық
нысанындағы заңды тұлға болып табылады, өзінің атауы
мемлекеттік тілде жазылған мөрлері мен мөртаңбалары,
белгіленген үлгідегі бланкілері, сондай-ақ заңдарға сәйкес
банктарда шоттары болады.
Департамент азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі.
Департаменттің, егер заңдарға сәйкес оған уәкілеттік берілсе,
мемлекеттің тарапынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарабы болуына
құқығы бар.
4. Департамент өз құзіретіндегі мәселелер бойынша заңдарда
белгіленген тәртіппен республиканың аумағында міндетті күші
болатын бұйрықтар шығарады.
5. Департаментінің құрылымын Қазақстан Республикасының Үкіметі
бекітеді. Штат санын министрліктің штат саны лимитінің
шегінде Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі
бекітеді.
6. Департаменттің заңды мекен-жайы:
473000. Астана қаласы, Достық көшесі, 6.
7. Департаменттің толық атауы- Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық қадағалау
департаменті мемлекеттік кәсіпорны.
8. Осы ереже департаменттің құрылтай құжаты болып табылады.
9. Департаменттің қызметін қаржыландыру тек республикалық
бюджеттен жүзеге асырылады.
Департаментке өзінің функциялары болып табылатын міндеттерді орындау
тұрғысында кәсіпкерлік субъектілерімен шарттық қатынастарға түсуге тыйым
салынады.
Егер Департаментке заң актілерімен кірістер әкелетін қызметті жүзеге
асыру құқығы берілсе, онда мұндай қызметтен алынған кірістер мемлекеттік
бюджеттің кірісіне есептеледі.
Департаменттің негізгі міндеттері, функциялары және құқықтары
10.Департаменттің негізгі міндеттері:
1) жануарлар менқұстардың аса қауіпті әрі карантинді жұқпалы және
паразиттік ауруларының алдын алу және оларды жою жөніндегі мақсатты
бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру;
2) меншіктіктің барлық нысандарындағы заңды және жеке тұлғалардың мал
дәрігерлігі ережелерін сақтауы және мал дәрігерлігінде биологиялық,
химиялық, басқа да препараттардың қолданылуын бақылау функцияларын жүзеге
асыру;
3) мал дәрігерлігі саласында мамандар даярлау, мал дәрігерлік
препараттарын шығару және мал дәрігерлігінің проблемалары бойынша ғылыми
зерттеулер жүргізу жөніндегі негізгі бағыттарды айқындауға және
бағдарламаларды қалыптастыруға қатысу;
4) республиканың аумақтарын басқа мемлекеттерден жануарлар ауруларының
әкелінуінен қорғау, оның ішінде шекарада және көлікте мемлекеттік мал
дәрігерлік бақылауды қамтамасыз ету;
5) өнімнің, жануар тегінен шыққан шикізаттың сапасын мал дәрігерлік-
санитарлық бақылауды қамтамасыз ету;
6) мал дәрігерлік-санитарлық тұрғыдан қоршаған табиғи ортаның
ластануының алдын алу болып табылады.
11.Департамент өзіне жүктелген міндеттерге сәйкес заңдарда белгіленген
тәртіппен мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) мал дәрігерлік қызыметті лицензиялауды жүзеге асырады;
2) жануарлар ауруларын алдын алу және оларды жою жөніндегі
бағдарламалардың мониторингін, оларды болжауды, әзірлеуді ұйымдастырады,
жануар тегінен жасалған өнімдер мен шикізаттарға мал дәрігерлік-санитарлық
сараптама жүргізудің тәртібін белгілейді;
3) жануарлардың аса қауіпті жұқпалы ауруларының тізбесін жасайды және
оны Үкіметке бекітуге ұсынады;
4) жануарларды аса қауіпті жұқпалы аурулармен ауырған жағдайда, оларды
Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен тізбе бойынша, оқшаулау туралы
барлық заңды және жеке тұлғалардың орындауы үшін міндетті нұсқау береді;
5) санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдармен өзара іс-қимылды
халықты жануарлар мен адамға ортақ аурулардан қорғауды қамтамасыз етуді
және жануар тегінен жасалған азық түліктермен уланудың алдын алуды жүзеге
асырады;
6) мал дәрігерлік нормалар мен ережелер бұзылған жағдайда, қажетті мал
дәрігерлік-санитарлық, эпизоотияа қарсы іс-шаралар жүргізілгенге дейін мал
өсіру объектілерін пайдалануды, ет және сүт өнеркәсібін ұйымдастыруды,
жануарлар тектес азық-түліктер мен шикізаттарды қайта өңдеу және сақтау
жөніндегі ұйымдастыруды тоқтата тұрады;
7) жануарлардың ауруына байланысты мал дәрігерлік статистикасын
жүргізеді, есеп пен есептілік нысандарын жетілдіру жөніндегі ұсыныс
енгізеді;
8) заңды және жеке тұлғалардың мал дәрігерлік алдын алу іс-шараларын
жүргізуін, олардың қолданылып жүрген мал дәрігерлік-санитарлық ережелерді
сақтауын бақылайды, Қазақстан Республикасының мал дәрігерлік заңдарын
бұзуды болдырмау жөнінде шаралар қабылдайды;
9) республиканың аумақтарын шет мемлекеттерден жануарлардың жұқпалы
ауруларының әкелінуінен қорғау жөніндегі іс-шаралардың орындалуын
бақылайды;
10) шекаралық және көліктік мал дәрігерлік бақылау пунктері арқылы
мемлекеттік мал дәрігерлік бақылауды, жануар тегінен жасалған азық-түліктер
мен шикізаттардың, жемшөптің, биологиялық, химия-фармацевтік препараттардың
және басқа да бақыланатын жүктердің импортын, экспортын, транзитін және
республианың ішінде тасымалдануын, мал айдауды қадағалауды жүзеге асырады;
11) өз құдіретінің щегінде мал дәрігерлігі жөніндегі нормативтік
құқықтық актілерді бекітеді;
12) лобаратория ісі және жануарлар мен құстар ауруларының диагностикасын
жетілдіру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асырады;
13) отандық және импорттық мал дәрігерлік препараттарына, аспаптарына,
құралдарына, мал азығын қосымшаларға тіркеу куәліктерін береді және оларға
арналған нормативтік-техникалық құжатаманы бекітеді, оларды өндіруге және
қолдануға рұқсат береді;
14) мал өсіру фермаларын, жануарларды сою және жануар тегінен шыққан
шикізаттарды қайта өңдеу жөніндегі ұйымдарды жоспарлаудың және құрылысын
салудың жобаларына, көрсетілген объектілердің және жануарларға арналған су
қорғандарының құрылысын салу үшін жер учаскелерін бөлудің жобаларына
сараптаманы жүргізеді;
15) халықтың арасында мал дәрігерлігі және мал дәрігерлік-санитарлық оқу-
ағарту жұмыстары саласында насихатты ұйымдастыру;
16) республикалық бюджеттен мал дәрігерлік алдын алу, эпизоотикаға қарсы
және сауықтыру іс-шараларын жүргізуге бөлінетін қаражатың мөлшерлері туралы
ұсыныс енгізеді;
17) мал дәрігерлігі қызыметін ұйымдастырудың отандық және шетелдік
тәжірибесін зерделейді, ұсыныстар енгізеді және өз құзіретінің шегінде таяу
және алыс шетелдермен мал дәрігерлігі саласында ынтымақтастықты жүзеге
асырады;
18) Қазақстан Республиккасының заңдарында көзделген өзге де функцияларды
жүзеге асырады.
12.Департаменттің негізгі міндеттерді іске асыру және өзіне жүктелген
функциялардыжүзеге асыру үшін заңдарда белгіленген тәртіппен:
1) өз құзіретінің шегінде орындау үшін міндетті нормативтік құқықтық
актілер шығаруға;
2) республикалық мемлекеттік кәсіпорындарды мемлекеттік басқару органы
болуға, олардың жарғыларын бекітуге, оларға қатысты мемлекеттік меншіктік
құқығы субъектісінің функцияларын жүзеге асыруға;
3) өзіне жүктелген міндеттерді жүзге асыру үшін мемлекеттік органдар мен
өзге де ұйымдардан қажетті ақпараттар сұратуға және алуға;
4) өз құзіретінің шегінде лицензиялауды жүзеге асыруға;
5) өз құзіретінің шегінде мемлекеттік меншіктегі мүлікті пайдалануды
жүзеге асыруға;
6) меншіктің барлық нысандарындағы ұйымдардың мал дәрігерлігі заңдарының
нормаларын орындауын тексеру мақсатында оларды тексеруді жүргізуге;
7) заңды және жеке тұлғаларға эпизоотикаға қарсы және басқа да мал
дәрігерлік-санитарлық іс-шараларды жүргізу және мал дәрігерлік-санитарлық
ережелердің бұзылуын жою туралы талаптар қоюға, сондай-ақ қойылған
талаптардың орындалуын бақылауға алу;
8) мал дәрігерлік-санитарлық ережелер мен нормалардың бұзылуына жол
берген лауазымды тұлғалар мен азаматтарды әкімшіліктік жауаптылыққа
тартуға, оның ішінде айыппұл санкцияларын қолдануға;
9) эпизоотикаға қарсы іс-шаралар мен жануарлар ауруларының
диагностикасына арналған мемлекеттік тапсырыстарды қалыптастыруға қатысуға;
10) биологиялық, химиялық, фармацевтік, жемдік үстемелер мен мал
дәрігерлігі мақсатына арналған басқа да препараттарды өндірді және
пайдалануды бақылауға;
11) заңдарға сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.
3.Департаменттің мүлкі
13.Департаменттің жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болады.
14.Департаментке бекітіліп берілген мүлік республикалық меншікке жатады.
15.Департаменттің өзіне бекітіліп берілген мүлікті өздігінше иеліктен
шығаруға немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуге құқығы жоқ.
Департаментке заңдарда белгіленген жағдайларда және шектерде мүлікке
билік ету құқығы берілуі мүмкін.
Департаменттің қызметін ұйымдастыру
16.Департаментті Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің
ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметі қызметке тағайындайтын және
қызыметтен босататын Төраға басқарады.
Департамент төрағасының Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы
министрі қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын орынбасарлары
болады.
Департаменттің төрағасы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Бас
мемлекеттік мал дәрігерлігі инспекторы болып табылады, ал оның
орынбасарлары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік мал
дәрігерлігі инспекторының орынбасарлары болып табылады.
17.Департаменттің төрағасы Департаменттің жұмысын ұйымдастырады және
оған басшылық жасайды және Департаментке жүктелген міндеттердің орындалуы
және оның өз функцияларын жүзеге асыруы үшін жеке жауаптылықта болады.
18.Төраға осы мақсатта:
-өзінің орынбасарлары мен Департаменттің құрылымдық бөлімшелері
басшыларының міндеттері мен өкілеттіктерін айқындайды;
-заңдарға сәйкес Департаменттің қызыметерлерін, Департаменттің аумақтық
органдарының басшыларын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;
-заңдарда белгіленген тәртіппен Департаменттің қызыметкерлеріне
тәртіптік жаза қолданады;
-бұйрықтарға қол қояды;
-департаменттің құрылымдық бөлімшелері туралы ережені бекітеді;
-мемлекеттік органдарда, өзге де ұйымдарда Департаменттің атынан өкілдік
етеді;
-заңдарға сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Департаментті қайта ұйымдастыру және тарату
Комитетті қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының
заңдарына сәйкес жүзеге асырылады [10].
1.3Облыстық (Астана, Алматы қалаларының) Бас мемлекеттік ветеринариялық
Инспекторы және оның орынбасары туралы ереже
1. Жалпы ережелер
1.Осы Ереже, Қазақстан Республикасының Ветеринария туралы 2002 жылғы
10 шілдедегі Заңына сәйкес оны іске асыруға байланысты жасалды.
2.Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстық,
аумақтық басқармасының бастығы Қазақстан Республикасының ветеринария
саласындағы заңдылықтарға сәйкес ветеринария бөлімінің бастығына Облыстың,
Астана және Алматы қалаларының Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы -
одан әрі облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы, бөлімнің
ветеринариялық Облыстың, Астана және Алматы қалаларының Бас мемлекеттік
ветеринариялық инспекторының орынбасары деген арнаулы қосымша атаулар
беруге құқықты.
3.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары облыстың аумағында мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге
асыру жөнінде орындалу функцияларын ұйымдастырады.
4.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өз жұмысында Қазақстан Республикасының Коститтциясын, Қазақстан
Республикасының Ветеринария туралы Заңын, сондай-ақ осы ережені
басшылыққа алады.
5.Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстық
аумақтық басқармасының бастығы Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет
туралы қолданылып жүрген заңдарына сәйкес және Қазақстан Республикасы Бас
мемлекеттік ветеринариялық инспекторының келісімімен облыстық Бас
мемлекеттік ветеринариялық инспекторын қызметке тағайындайды және қызметтен
босатады.
6.Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау функцияларын жүзеге асырудың барлық мәселелерінде
Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына есеп
береді.
7.Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өздері беретін құжаттарды және мемлекеттік ветеринариялық
қадағалаудың актілерін айыру үшін өзінің аты-жөні мен мемлекеттік тілде ел
таңбалы мөрі, белгіленген үлгіде штамптары, бланкілері болады.
Облыстық Бас мемлекеттік инспектордың және оның орынбасарының
міндеттері
Облыстың Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның орынбасары:
1) лауазымды, заңды және жеке тұлғалармен Қазақстан
Республикасының ветеринария саласындағы заңдылықтың,
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы минитрінің, Қазақстан
Республикасының Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторының ветеринария мәселелері бойынша басқа
нормативтік және құқықтық актілерінің орындалуына;
2) ветеринариялық іс-шаралардың ұйымдастырылуына және
жүргізілуіне;
3) мемлекеттік органдардың, жергілікті атқарушы органдардың
ветеринариялық құрылымдарында, ветеринария саласында жұмыс
атқаратын заңды және жеке тұлғалардың қызыметтерінде
заңдылықтардың сақталуына;
4) лицензиаттармен Қазақстан Республикасы үкіметі бекіткен
лицензиялық қызыметің біліктілік талаптарының орындалуына;
5) базарлармен, малдарды, мал тегінен шыққан азық-түлік және
шикізаттарды дайындайтын, өңдейтін, сақтайтын және сататын
ұйымдармен, құс фабрикаларымен, балық өңдейтін
кәсіпорындармен, зоопарктермен, цирктермен, ипподромдармен
және басқа мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың
бақылауындағы объектілермен заңдылықтардың сақталуына;
6) мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың бақылауындағы
объектілердің қауіпсіздігіне, ветеринариялық-санитариялық
жағдайды, мал ауруларының шығуы және таралу себептері мен
жағдайын, олардың азықпен улануын анықтау мен табылуын қоса
алғанда;
7) республикалық қорды оса алғанда, бюджеттік бағдарламалар
бойынша сатып алынған ветеринариялық препараттарды бөледі
және оларды сақтауға, тасмалдау мен пайдалануға бақылау
жасауына;
8) мемлекеттік ветеринариялық қадағалаудың бақылауындағы
жүктерді тасмалдауда ветеринариялық-санитариялық ережелердің
сақталуына;
9) мал қораларын, құс фабрикаларын, балық өңдейтін
кәсіпорындарды, базарлардағы ветеринариялық-санитариялық
зертханаларды және малдарды ұстайтын, өсіретін, дайындайтын,
өңдейтін, сақтайтын және сататын ұйымдарды жобалау, құрылыс
салу, реконстркциялау кезінде белгілеген зоогигиеналық
нормалардың және ветеринариялық-санитариялық ережелердің
сақталуына мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге
асырады.
Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспектордың және оның
орынбасарының құқықтары
9.Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспектордың және оның
орынбасары өдерінің уәкілеттіліктерін жүзеге асыруда, заңнамада белгіленген
тәртіпте, мынандай құқықтары бар:
1) Қазақстан Республикасы ветеринария саласындағы заңға сәйкес
мемлекеттік ветеринариялық қадағалауды жүзеге асыру
мақсатында міндетті түрде орындалу үшін актілерді шығару;
2) өздеріне жүктелген міндеттерді жүзеге асыру үшін мемлекеттік
органдар мен өзге де ұйымдардан қажетті ақпаратты сұратуға
және алуға;
3) Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдары
талаптарын орындауын тексеру мақсатында мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау объектілеріне кедергісіне кіруіне;
4) Лауазымды, заңды және жеке тұлғаларға талап қоюға;
Ветеринария саласындағы Қазақстан Республикасы заңдары талаптарының
бұзылуын жою туралы;
Мемлекеттік ветеринариялық қадағалау объектілеріне ветеринариялық-
санитариялық сараптама мен диагностика жүргізу туралы;
Жануарлар ауруларының пайда болуын, таралуын болғызбау және оларды жою
үшін жануарларға профилактикалық немесе мәжбүрлі түрде вакцина егу, індет
ошақтарындағы мал шаруашыығы қора жайларында және олардың аумақтарында,
қолайсыз пунктерде, көлікте, құс фабрикаларында, базарларда және
жануарларды, мал тегінен шыққан азық-түліктерді өсіретін, ұстайтын,
өңдейтін, дайындайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарда дезинфекция,
дезинсекция және дератизация жүргізу туралы;
Жануарлардың және адамдардың денсаклығына қауіп төндіретін жануарларды,
жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты, ветеринариялық препараттарды,
жемшөп пен жемшөптік қоспаларды залалсыздандыру, өңдеу туралы;
5) Мемлекеттік басқару, жергілікті атқару және өкілеттілік
органдарға ұсыныстар жасауға;
Төтенше індетке қарсы комиссия құруға;
Жануарлар мен құстардың аса қауіпті және жұқпалы ауруларының пайда
болуын, таралуын болғызбауға және оларды жоюға бағытталған кейбір
аймақтарда карантин, шектеу іс-шараларын енгізу туралы;
6) Жануарлар мен адамға ортақ ауруларды қоса алғанда,
жануарлардың аса қауіпті және басқа да жұқпалы ауруларының
пайда болу немесе таралу қатері төнген жағдайларда жеке және
заңды тұлғалардың шаруашылық қызыметтеріне үш күннен аспайтын
мерзімге, аталған мерзімде сотқа міндетті түрде талап-арыз
бере отырып, сот шешімінсіз тыйым салуға немесе тоқтата
тұруға;
7) Қазақстан Республикасы ветеринария саласындағы заңдарының
талаптарын бұзғаны үшін айыпты тұлғаларға сотта талап қоюға;
8) өз құзырының шегінде, аудандық Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторлары беретін ветеринариялық құжаттардың негізінде
мемлекеттік ветеринариялық қадағалауының бақылауындағы
жүктерді облыстан тыс тасымалдауға рұқсат беруге;
9) басқа облыстардан және шекаралас мемлекеттерден малдардың аса
қауіпті жұқпалы және экзотикалық ауруларының алынып келуінен
және таралуынан облыстың аумағын қорғау мақсатында шекаралық
ветеринариялық бақылау пунктерімен өзара бірлесіп жұмыс
атқаруға;
10) бөлініскен аумақтағы індет жағдайы бағасын ескере отырып,
Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік ветеринариялық
инспекторымен мемлекеттік ветеринариялық бақылаудағы
жүктердің экспортын, импортын, транзитін бөлісуге;
11) ветеринария саласында кәсіпкершілік жұмыспен айналысатын
заңды және жеке тұлғалар белгіленген ветеринариялық-
санитариялық ережелерді және нормативтерді бұзған жағдайда
олардың лицензияларын тоқтату туралы шешімдер қабылдауға
немесе қайтып алу мәселе көтеруге;
12) қызметтен шектеуге негіз болған себептер анықталғанға дейінгі
мерзімге ауданның Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторын
қызыметінен шеттету туралы шешім шығаруға;
13) өз құзырының шегінде, мал шаруашылық объектілерін,
базарлардың ветеринариялық-санитариялық сараптау
зертханаларын және басқа жануарларды, мал тегінен шыққан азық-
түліктер мен шикізаттарды өсіретін,сақтайтын, дайындайтын,
өңдейтін, тасымалдайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарды
пайдалануға енгізуде қабылдау комиссиясына тапсыруға;
14) мал шаруашылық объектілерге, құс фабрикаларына, базарларда
ветеринариялық-санитариялықсараптау зертханаларына және басқа
жануарларды, мал тегінен шыққан азық-түліктер мен
шикізаттарды өндіретін, ұстайтын, дайындайтын, өңдейтін,
тасымалдайтын, сақтайтын және сататын ұйымдарына, сондай-ақ
ветеринариялық препараттарды, приборларды, инструменттерді,
жемшөп пен жемшөптік қоспаларын тіркеулік сынақтамалау немесе
арыз, шағым, талап беруде олардың зоогигиеналық нормаларға
және ветеринариялық-санитариялық ережелерге сәйкестігіне
ветеринариялық-санитариялық тұжырымдама беруге;
15) Қазақстан Республикасының заңдылық актілеріне сәйкес
әкімшілік бұзушылық істерді қарауды жүзеге асыруға;
16) Ветеринария мәселелері бойынша Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрінің облыстық аумақтық басқармасын
мемлекеттік органдарда және өзге де ұымдарға өкілдік етуге;
17) Қазақстан Республикасында қолданылып жатқан заңдылықтарға
сәйкес басқа да құқықтарды жүзеге асыруға.
Жауапкершілік
10. Облыстық Бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы және оның
орынбасары өздерінің заңсыз әрекеттеріне Қазақстан
Республикасының қолданылып жүрген заңдылықтарына сәйкес
жауапкершіліті мойнына алады.
11. Облыстық бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторының және
оның орынбасарының әрекетіне жоғары тұрған мемлекеттік
ветеринариялық қадағалау органдарына немесе сотқа шағым
жасалуы мүмкін.
Аудандық (қалалық) ветеринариялық бөлімінің жобалы ережесі
Жалпы ережелер
1. Осы Ереже Қазақстан Респуликасының Ветеринария туралы 2002 жылғы 10
шілдедегі Заңына сәйкес және оны іске асыруға байланысты жасалады.
2. Аудандық ветеринария бөлімі Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы
Министрлігінің аудандық аумақтық басқармасының құрылымдық бөлімі болып
табылады.
3. Бөлім өз жұмысын Қазақстан Республикасы Конститутциясына, Қазақстан
Республикасы Ветеринария туралы Заңына, Қазақстан Республикасының
басқа да нормативтік құқықтық актілеріне, Қазақстан Республикасы Ауыл
шаруашылығы министрлігінің аудандық аумақтық басқармасының Ережесіне
және осы Ережеге сәйкес атқарады.
4. Бөлімнің құрылымына Бөлімнің өзі және аудандық окруктардың
ветеринариялық инспекторлары кіреді және бөлімнің саны басқарманаң
лимиттік саны қарастырылған ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz