Күрделі эмоциялар туралы

1. Кіріспе
2. Эмоция туралы түсінік
2.1 Эмоцияның түрлері
2.2 Күрделі эмоциялар
3. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Қазіргі кезде психологияда эмоция жайындағы ілім және оның теориялық дамуы жалпы психологияның өзге тақырыптарымен салыстырып қарағанда өзіндік сипаты бар күрделі мәселелер қатарына жатады.Эмоцияның өзге психикалық процестермен байланысты болуы бұдан былай психолог мамандардың тәжірибелік зерттеулерін адам психикасының өзге де ерекшеліктерімен ұштасты түрде дамып, оны бірізді жүйемен қарастыруға жол ашты.
Кез келген адам өмірде эмоциясы арқылы өзінің сезімдері мен көңіл – күйін көрсетеді. Өйткені өмірде түрлі жағдайлар болып жатады. Сол жағдайлар адамдарға әр түрлі әсер етуі мүмкін. Қарайым күнделікті күйбелең тіршіліктің өзінде адамдардан эмоцияның бірнеше түрін байқауға болады. Мысалы, біреулер жылайды, екіншілері күледі, ал басқалары ашулануы немесе құштарлыққа берілуі мүмкін. Бірақ бұл эмоция түрлерін кез келген адамдар көрсете бермейді. Өйткені олар өз эмоцияларын қадағалап отырады. Сонымен қатар, қадағалауға көнбейтін, өзінің бар екенін білдірмей қоймайтын эмоция да болады.
Әр адам эмоцияға келгенде әр түрлі ойда болуы мүмкін. Сол үшін келесі бөлімдерде эмоция туралы ғылыми зерттелген нақты мәліметтер беріледі.

1 Жарикбаев.Қ. Психология.- Алма-Ата: Мектеп,1982
2 В.В.Боголовский. Жалпы психология.-Алматы: Мектеп,1980

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ – ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ

Тақырыбы: Күрделі эмоциялар

Орындаған: Фрунзебекұлы Ерзат

Тексерген: Бердібаева Светлана Қыдырбекқызы

Алматы 2012

Жоспар

1. Кіріспе

2. Эмоция туралы түсінік

2.1 Эмоцияның түрлері

2.2 Күрделі эмоциялар

3. Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазіргі кезде психологияда эмоция жайындағы ілім және оның теориялық
дамуы жалпы психологияның өзге тақырыптарымен салыстырып қарағанда өзіндік
сипаты бар күрделі мәселелер қатарына жатады.Эмоцияның өзге психикалық
процестермен байланысты болуы бұдан былай психолог мамандардың тәжірибелік
зерттеулерін адам психикасының өзге де ерекшеліктерімен ұштасты түрде
дамып, оны бірізді жүйемен қарастыруға жол ашты.

Кез келген адам өмірде эмоциясы арқылы өзінің сезімдері мен көңіл –
күйін көрсетеді. Өйткені өмірде түрлі жағдайлар болып жатады. Сол жағдайлар
адамдарға әр түрлі әсер етуі мүмкін. Қарайым күнделікті күйбелең
тіршіліктің өзінде адамдардан эмоцияның бірнеше түрін байқауға болады.
Мысалы, біреулер жылайды, екіншілері күледі, ал басқалары ашулануы немесе
құштарлыққа берілуі мүмкін. Бірақ бұл эмоция түрлерін кез келген адамдар
көрсете бермейді. Өйткені олар өз эмоцияларын қадағалап отырады. Сонымен
қатар, қадағалауға көнбейтін, өзінің бар екенін білдірмей қоймайтын эмоция
да болады.

Әр адам эмоцияға келгенде әр түрлі ойда болуы мүмкін. Сол үшін келесі
бөлімдерде эмоция туралы ғылыми зерттелген нақты мәліметтер беріледі.

Эмоция туралы түсінік

Эмоцияның түрлері

Эмоция - бұл адамның айналасындағы өмір шындығына және өз басын
деген өзіндік қарым - қатынасы. Эмоциялар ас ішу, тұрғын үй, киім
қажеттіліктері, жыныс қажеттіліктері , ұйқы қажеттіліктері
қанағаттандырылған және қанағаттандырылмаған жағдайда туады. Олар айнала
қоршаған дүниедегі заттар мен құбылыстарға адамның жауап реакциясы
кездерінде сондай - ақ түйсік процестерінде де олардың эмоциялық реңкі
ретінде пайда болады.

Балада эмоция ерте пайда болады. Дарвин өзінің зерттеулерінде бала
туғаннан кейін сегізінші күні - ақ ашу эмоциясын білдіретінін айтады.
Олардың эмоциялары органикалық қажеттіліктермен байланысып жатады.
Тамақтану, уақытында құрғату, сергіту кезінде балада мынандай эмоциялар
байқалады. Балада ашу бірнәрседен қоқудан туындайды. Қатты дыбыстардан,
қараңғылықтан, шудан қорқады. Мектеп жасындағы балалардың эмоциялары сан
-салалы болып келеді. Енді бала өзінің эмоциясын меңгеріп, басқарып
отырады. Бұларда достық, жолдастық сезімдері қалыптаса бастайды. Оларда
отанды сүю, адалдық, ар - ұят т.б секілді моральдық сезімдер пайда болады.
Оқу - тәрбие процесіндегі негізгі мақсаттың бірі - эмоцияны дамытуда
шәкірттерде ұнамды, жағымды эмоцияларды қалыптастырып, олардың жағымсыз
нашар, қолайсыз түрелерінің пайда болуына жол бермеуіміз қажет.

Эмоцияларды бірнеше топқа жіктеуге болады. Олардың бір тобы жағымды
не ұнамды эмоциялар деп аталады. Бұлар адамның тіршілк қажетіне орайлас,
оның ішкі өмірінің шарықтап, жан - жақты өсу шарттарының бірі болып
табылады. Мәселен, қуаныш, сүйіспеншілік, көңіл қоштық т.б. эмоциялар
жатады. Эмоциялардың енді бір тобы жағымсыз не ұнамсыз эмоциялар болып
бөлінеді. Олар белсенді әрекетке азды көпті нұқсан келтіретін қораш
сезімдер. Мұндай эмоцияларға қорқыныш, қайғы , абыржу, налу, үрейлену,
үмітсіздену т.б. жатады. Осы айтылғандармен қатар қарапайым және күрделі
эмоциялар болып бөлінеді. Қарапайым эмоциялар адамның органикалық
қажеттіліктерінің өтелу, өтелмеуіне байланысты туып отырады. Мысалы,
күрделі эмоция түрлеріне: көңіл күй , аффект, құмарлық кіреді. Осы айтылған
эмоциялардың барлығына ортақ басты бір ерекшелік - оларда сан алуан
мәнерлі қозғалыстардың болып отыратындығы. Ч. Дарвин осы күнгі адамда
байқалатын мәнерлі қозғалыстар біразы біздің ерте кездегі ата
-бабаларымыздың тіршілігінде елеулі орын алған әрекеттің қалдығы екенін
айтады.

Күрделі эмоциялар

Көңіл - күй адамның барлық толғаныс, тебіреністері мен әрекетіне өң беретін
біршама ұзақ эмоциялық көңіл - күй. Көңіл күйлердің бірқалыпты сақталу
уақыты әр қалай болады. Көңіл - күй өткінші және тұрақты болуы мүмкін. Ұзақ
тұрақтаған көңіл - күй адамның мінез- құлқына бірнеше күн тіпті бернеше
апта бойы мән бере алады. Көңіл - қүйдің әрқашанда себебі болады. Ол себеп
табиғат, оқиғалар, адамдар, оырндалатын әрекет, денсаулық жайы болуы
мүмкін. Әр адамның мінез-құлықтары, көңіл - күйлері әртүрлі көрінеді. Адам
өз көңіл - күйінің қожасы. Көңіл - күйін басқаруда жеке адамның өсіп
жетілуі көрінеді.
Аффект - бұл қысқа мерзімді, бұрқ етпе, өте күшті эмоциялық реакция.
Аффект көрініс беру күшінің орасан зорлығымен сипатталады. Ол адамды
бүтіндей билеп алады. Аффект кезінде жеке адамның қалыпты бағдарының
өзгеруі аз кездеспейді. Аффект жағдайында сана тарылады, ол көңіл - күймен
байланысты қабылданатын заттар мен түсініктердің шағын шоғырына
бағытталады. Аффект күйде адам өзінің не істегенін нашар аңғарады. ол өзін
- өзі ұстай алмайды, өз әрекетінің нәтижесінің қандай боларын көз алдына
келтіре алмайды. күйіне берілгені соншалық өз ісінің сипаты мен маңызын аша
біле алмайды. Жағымды сипаттағы аффектілер де болады. олар жеке өмірдегі
қуанышты шақтардан немесе қоғамдық үлкен мәні бар оқиғалардан туындайды.
Құмарлық - деп дара мақсатқа немесе құмар болған нәрсеге жетуге бағытталған
мұқалмас қайрат туғызатын күшті, тұрақты, ұзаққа созылатын сезімдерді
айтады. Құмарлықтардың негізігі белгісі, олардың әсерлілігі, еріктік және
эмоциялық сәттерінің тұтастығы. Құмарлықтар адамдарды әрқашан белсенді
әрекетке жұмылдырады. соның арқасында қанағат тауып, соның негізінде
дамиды. Құмарлықтар жағымды және жағымсыз болуы мүмкін. Өз өмірі мен
қызмеьтінде қоғам мүддесін басшылыққа алады. жеке адамдардың құмарлықтары -
жағымды. Жеке адамның эгоисттік бағытын көрсететін құмарлықтар жағымсыз
деген жөн, өйткені өзінің "мен" деген жолында адам қоғам мүддесіне қайшы.
жағымсыз моральдік қылықтар жасауға болады. Құмартатын нәрсе барлық
адамдарда бірдей бола бермейді, бірақ кез келген адам бір нәрсеге
әуестенеді. әуестік жасөспірімдер мен жеткігшектерде айқын көрінеді.
Әуестіктің құмарлыққа ауысуы, кейде адамдағы құмарлықпен қатарласа келуі
уақытша бәсекелесуі де мүмкін.
Күрделі эмоцияның тағы да келесідей түрлері бар:
Стресс (ағыл. stress) - қатты куйзелу, абыржу, мөлшерден тыс ширақтылық
деген сияқты бірнеше мағынаны қамтитын жалпылама сөзбен айтылған адамның
ерекше куйі. Ғылымға ең алғаш ең алғаш ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.