Нарықты монополиялаудың белгілері
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Негізгі бөлім:
1. Монополия мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2. Монополияның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Негізгі бөлім:
1. Монополия мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2. Монополияның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
«Монополия» терминi бiр немесе шектелген саны бар сатушылар нарығын сипаттау үшiн қолданылады. Монополия бәсекелестердi ығыстырып, өз көшiн арттырады және сатып алушыларға таңдау мүмкiндiгiн қалдырмайды. Сонымен бiрге ол ұсыныс көлемiн анықтап, бағаларды белгiлеу арқылы нарыққа өз ережелерiн қояды. Монополия еркiн бәсекелестiгi бар нарыққа қарама - қарсы түрде жүргiзiледi. Артықшылық тұтынушыға емес, өндiрушiге берiледi, себебi ол өнiмге бағаларды белгiлейдi. Баға мен пайда бәсекелестерден жоғары болып, қоғам және жеке топтар үшiн өте ауыр жағдай тудырады. Сфера және аймақ, кәсiпорындар арасындағы ресурстарды қайта бөлу механизмнi» тиiмдiлiгi бұзылады, экономикалық еркiндiк болмайды, тұтынушылар үшiн де. Тарихи кезеңде әр елдің экономикасына монополияның әр түрлері құрылды: Табиғи монополия және жасанды монополия. Қазақстан Республикасындағы табиғи монополияға жатады.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты міндеті:
- табиғи монополия субъектінің қызметін реттеу;
- монополиялық биліктің күшейіп, еркінсуіне жол бермеу, ескерту жасау;
- мемлекеттік кәсіпорындар мен органдардың ақылы қызмет көрсету ретін бақылау;
- сәйкес құқықтық, нормативтерді әзірлеу.
Табиғи монополия субъектісі жылына бір реттен аз емес өзінің амортизациялық қоры туралы есеп беруі керек.
Нарықтық қатынастарда, табиғи монополияны мемлекет реттеу керек. Президент жарлығымен Қазақстан Республикасында 1998 жылдың шілдесінде “Табиғи монополия туралы” заң шықты. Табиғи монополияны түсіндіретін, оның қызмет етуін реттейтін көптеген құқытықты-нормативті актілер жасалды.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты міндеті:
- табиғи монополия субъектінің қызметін реттеу;
- монополиялық биліктің күшейіп, еркінсуіне жол бермеу, ескерту жасау;
- мемлекеттік кәсіпорындар мен органдардың ақылы қызмет көрсету ретін бақылау;
- сәйкес құқықтық, нормативтерді әзірлеу.
Табиғи монополия субъектісі жылына бір реттен аз емес өзінің амортизациялық қоры туралы есеп беруі керек.
Нарықтық қатынастарда, табиғи монополияны мемлекет реттеу керек. Президент жарлығымен Қазақстан Республикасында 1998 жылдың шілдесінде “Табиғи монополия туралы” заң шықты. Табиғи монополияны түсіндіретін, оның қызмет етуін реттейтін көптеген құқытықты-нормативті актілер жасалды.
1.С. Әкімбеков, А.С. Баймұхаметова, У.А. Жанайдаров. Экономикалық теория. – Астана, 2002
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Реферат
Тақырыбы: Нарықты
монополиялаудың белгілері
Орындаған: Абдирова Ж.
Тексерген:
Акашева А. С.
Алматы
2010 жыл
Мазмұны
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
Негізгі бөлім:
1. Монополия
мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... .4
2. Монополияның
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..9
Кіріспе
Монополия терминi бiр немесе шектелген саны бар сатушылар нарығын
сипаттау үшiн қолданылады. Монополия бәсекелестердi ығыстырып, өз көшiн
арттырады және сатып алушыларға таңдау мүмкiндiгiн қалдырмайды. Сонымен
бiрге ол ұсыныс көлемiн анықтап, бағаларды белгiлеу арқылы нарыққа өз
ережелерiн қояды. Монополия еркiн бәсекелестiгi бар нарыққа қарама - қарсы
түрде жүргiзiледi. Артықшылық тұтынушыға емес, өндiрушiге берiледi, себебi
ол өнiмге бағаларды белгiлейдi. Баға мен пайда бәсекелестерден жоғары
болып, қоғам және жеке топтар үшiн өте ауыр жағдай тудырады. Сфера және
аймақ, кәсiпорындар арасындағы ресурстарды қайта бөлу механизмнi
тиiмдiлiгi бұзылады, экономикалық еркiндiк болмайды, тұтынушылар үшiн де.
Тарихи кезеңде әр елдің экономикасына монополияның әр түрлері құрылды:
Табиғи монополия және жасанды монополия. Қазақстан Республикасындағы табиғи
монополияға жатады.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты
міндеті:
- табиғи монополия субъектінің қызметін реттеу;
- монополиялық биліктің күшейіп, еркінсуіне жол бермеу, ескерту жасау;
- мемлекеттік кәсіпорындар мен органдардың ақылы қызмет көрсету ретін
бақылау;
- сәйкес құқықтық, нормативтерді әзірлеу.
Табиғи монополия субъектісі жылына бір реттен аз емес өзінің амортизациялық
қоры туралы есеп беруі керек.
Нарықтық қатынастарда, табиғи монополияны мемлекет реттеу керек. Президент
жарлығымен Қазақстан Республикасында 1998 жылдың шілдесінде “Табиғи
монополия туралы” заң шықты. Табиғи монополияны түсіндіретін, оның қызмет
етуін реттейтін көптеген құқытықты-нормативті актілер жасалды.
3
1.Монополияның мәнi, түсiнiгi және оның түрлерi.
Монополия – грек сөзiнен монос – бiреу, жалғыз, палео – сатамын,
яғни жалғыз сатамын деген ұғымда.
Буржуазиялық қоғам екi сатылы шаруашылық:
а) Еркiн бәсеке капитализмi, бұл ХҮІІ – ХlХ ғасырлар арасы.
б) Монополистiк капитализмi, бұл ХХ ғасырдың басынан осы уақыт iшiнде.
Жалпы капитализм өзiнiң даму жолында шаруашылықтың үш кезеңiнен, түрiнен
өттi. Олар: а) жай, қарапайым кооперация; б) мануфактуралық; в)
мәшинелендiрiлген фабрика.
Жай, қарапайым кооперациялық шаруашылық. Мұнда капиталист – кәсiпорын иесi
– бiр түрлi жұмысты орындайтын көп адамдарды өзiнiң бақылауында
бiрлестiрiп, жұмыс жасатқызады, ол бiр адамның шамасы келмейтiн жұмысты
орындауға мүмкiндiк тудырады.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің 2006 жылғы 1
наурызда Қазақстан халқына арнаған Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс
жасау қарсаңында атты Жолдауында: Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік-
экономикалық жаңару мен саяси демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам
басқалы тұр, мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне
іліккен елдер тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін басты
негіздер мыналар деп білемін:
Біріншіден, өркенді де өршіл дамып келе жатқан қоғамның іргетасы тек қана
осы заманғы, бәсекеге қабілетті және бір ғана шикізат секторының шеңберімен
шектеліп қалмайтын ашық нарық экономикасы бола алады. Бұл — жеке меншік
институты мен келісім-шарттық қатынастарды құрметтеу мен қорғауға, қоғамның
барлық мүшелерінің бастамашылығы мен іскерлігіне негізделген экономика.
Екіншіден, біз аға ұрпақты, ана мен баланы, жастарды қамқорлық пен
ілтипатқа бөлейтін әлеуметтік бағдарланған қоғам, ел халқының барлық
топтары тұрмысының жоғары сапасы мен алдыңғы қатарлы өлеуметтік
стандарттарын қамтамасыз ететін қоғам құрудамыз.
Үшіншіден, біз еркін, ашық әрі демократиялық қоғам орнатудамыз.
Төртіншіден, біз дәйекті түрде саяси тежемелік пен тепе-тендіктің
үйлестірілген жүйесіне негізделген құқықтық мемлекет құрып, оны нығайта
береміз.[2]
Бесіншіден, біз барлық діндердің тең құқылығына кепілдік береміз және
Қазақстанда конфессияаралық келісімді қамтамасыз етеміз. Біз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Реферат
Тақырыбы: Нарықты
монополиялаудың белгілері
Орындаған: Абдирова Ж.
Тексерген:
Акашева А. С.
Алматы
2010 жыл
Мазмұны
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
Негізгі бөлім:
1. Монополия
мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... .4
2. Монополияның
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..9
Кіріспе
Монополия терминi бiр немесе шектелген саны бар сатушылар нарығын
сипаттау үшiн қолданылады. Монополия бәсекелестердi ығыстырып, өз көшiн
арттырады және сатып алушыларға таңдау мүмкiндiгiн қалдырмайды. Сонымен
бiрге ол ұсыныс көлемiн анықтап, бағаларды белгiлеу арқылы нарыққа өз
ережелерiн қояды. Монополия еркiн бәсекелестiгi бар нарыққа қарама - қарсы
түрде жүргiзiледi. Артықшылық тұтынушыға емес, өндiрушiге берiледi, себебi
ол өнiмге бағаларды белгiлейдi. Баға мен пайда бәсекелестерден жоғары
болып, қоғам және жеке топтар үшiн өте ауыр жағдай тудырады. Сфера және
аймақ, кәсiпорындар арасындағы ресурстарды қайта бөлу механизмнi
тиiмдiлiгi бұзылады, экономикалық еркiндiк болмайды, тұтынушылар үшiн де.
Тарихи кезеңде әр елдің экономикасына монополияның әр түрлері құрылды:
Табиғи монополия және жасанды монополия. Қазақстан Республикасындағы табиғи
монополияға жатады.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты
міндеті:
- табиғи монополия субъектінің қызметін реттеу;
- монополиялық биліктің күшейіп, еркінсуіне жол бермеу, ескерту жасау;
- мемлекеттік кәсіпорындар мен органдардың ақылы қызмет көрсету ретін
бақылау;
- сәйкес құқықтық, нормативтерді әзірлеу.
Табиғи монополия субъектісі жылына бір реттен аз емес өзінің амортизациялық
қоры туралы есеп беруі керек.
Нарықтық қатынастарда, табиғи монополияны мемлекет реттеу керек. Президент
жарлығымен Қазақстан Республикасында 1998 жылдың шілдесінде “Табиғи
монополия туралы” заң шықты. Табиғи монополияны түсіндіретін, оның қызмет
етуін реттейтін көптеген құқытықты-нормативті актілер жасалды.
3
1.Монополияның мәнi, түсiнiгi және оның түрлерi.
Монополия – грек сөзiнен монос – бiреу, жалғыз, палео – сатамын,
яғни жалғыз сатамын деген ұғымда.
Буржуазиялық қоғам екi сатылы шаруашылық:
а) Еркiн бәсеке капитализмi, бұл ХҮІІ – ХlХ ғасырлар арасы.
б) Монополистiк капитализмi, бұл ХХ ғасырдың басынан осы уақыт iшiнде.
Жалпы капитализм өзiнiң даму жолында шаруашылықтың үш кезеңiнен, түрiнен
өттi. Олар: а) жай, қарапайым кооперация; б) мануфактуралық; в)
мәшинелендiрiлген фабрика.
Жай, қарапайым кооперациялық шаруашылық. Мұнда капиталист – кәсiпорын иесi
– бiр түрлi жұмысты орындайтын көп адамдарды өзiнiң бақылауында
бiрлестiрiп, жұмыс жасатқызады, ол бiр адамның шамасы келмейтiн жұмысты
орындауға мүмкiндiк тудырады.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің 2006 жылғы 1
наурызда Қазақстан халқына арнаған Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс
жасау қарсаңында атты Жолдауында: Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік-
экономикалық жаңару мен саяси демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам
басқалы тұр, мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне
іліккен елдер тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін басты
негіздер мыналар деп білемін:
Біріншіден, өркенді де өршіл дамып келе жатқан қоғамның іргетасы тек қана
осы заманғы, бәсекеге қабілетті және бір ғана шикізат секторының шеңберімен
шектеліп қалмайтын ашық нарық экономикасы бола алады. Бұл — жеке меншік
институты мен келісім-шарттық қатынастарды құрметтеу мен қорғауға, қоғамның
барлық мүшелерінің бастамашылығы мен іскерлігіне негізделген экономика.
Екіншіден, біз аға ұрпақты, ана мен баланы, жастарды қамқорлық пен
ілтипатқа бөлейтін әлеуметтік бағдарланған қоғам, ел халқының барлық
топтары тұрмысының жоғары сапасы мен алдыңғы қатарлы өлеуметтік
стандарттарын қамтамасыз ететін қоғам құрудамыз.
Үшіншіден, біз еркін, ашық әрі демократиялық қоғам орнатудамыз.
Төртіншіден, біз дәйекті түрде саяси тежемелік пен тепе-тендіктің
үйлестірілген жүйесіне негізделген құқықтық мемлекет құрып, оны нығайта
береміз.[2]
Бесіншіден, біз барлық діндердің тең құқылығына кепілдік береміз және
Қазақстанда конфессияаралық келісімді қамтамасыз етеміз. Біз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz