Стандарттау бағыттары

I. Кіріспе бөлім:

Стандарттау және экология

II. Негізгі бөлім

а)Стандарттау және сапа

б)Стандарттау және денсаулықты қорғау, еңбек қауіпсіздігі

III Қортынды бөлім
Халықаралық стандарттау

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Соңғы уақытта экологиялық ахуалдар,қоршаған ортаны қорғау проблемалары өте маңызды мәселеге айналып отыр. Экологиялық проблемалар әлемдік қауымдастықтар ушін де негізгі орынды иеленуде,оның бір бөлігі Киот хаттамасын дайындауда келтірілген, яғни барлық қол қойған елдер өндірістік газдардың пайда болуын 8%-ға төмендетуді жоспарлауды көздеп отыр.Көптеген елдердің заңдарында атмосфераға электромагниттік сәулелердің,шулардың,газдардың деңгейі қатаң шектеледі. Бұлардың барлығы стандарттау саласында байқалуда, әсіресе,олардың көп бөлігі экология мен табиғатты қорғауға арналған. Тек Еуропа елдерінде экология саласында 90-нан аса директивтер қабылданған. Бұл директивтердің бағыттарына:
1. Еуропалық одақтың басты саясаты бойынша – өнеркәсіптерде ластануды бақылау құндылығын бағалау әдістері, табиғатқа тиетін өнеркәсіптік жобалардың әсерін бағалау;
2. Су бойынша – өзендерді,теңіздерді,көлдерді және басқа су ұңғымаларына тастау мәселелері, су флоралары мен фауналарын қорғау бойынша іс шаралар;
3. Өндірістік тәуекелділіктерде – кейбір заттардың қолданылуын шектеу,ауа бассейнінің тазалығын қорғау,ауадағы зиянды заттардың нормаларын анықтау;
4 Өндірістік қалдықтар бойынша – қолданылған суларды тазалау,қоқыстарды жою, қауіпті заттарды тасымалдау және оларды сақтау ;
5. Шу бойынша – тұрмыстық құралдардың, транспорт құрылғыларының,өндірістік қондырғалардың шу деңгейін қалыпқа келтіру жатады.
ЕО да бұйымның экологиялық қауіпсіздігінің белгісі енгізілген.Ол тұтынатын бұйымның экологиялық қәуіпсіздігі туралы ақпараттандырады. Белгі қолдануға қауіпсіз, бірақ рұқсат етілген дозадағы қауіпті заттар болуы мүмкін дәрілерге, сусындарға және азық-түлік тағамдарына қойылмайды. Экологилық стандарттауда маңызды орынды ИСО алады. 1993жылы оның құрылымында “экологиялық басқару” техникалық комитеті құрылды. Оның жұмысының нәтижесінде қоршаған ортаны қорғау бойынша талаптардан тұратын ИСО 14000 сериялы халықаралық стандарттар қабылданды.
Соңғы нұсқаудағы негізге алынатын стандарттар ИСО 14001: 2004 “Қорщаған ортаны басқару жүйесі. Қолданылуы бойынша талаптар және нұсқаулар” және ИСО 14001: 2004 “Қорщаған ортаны басқару жуйесі.Пайдалануды қамтамасыз ететін қағидалар, жүйелер және құрылғылар бойынша жалпы жетекшілік нұсқаулар”. Экологиялық басқару жүйесін енгізу бірнеше кезеңдерден тұрады:
1. Ұжымдар саясатын құру – қоршаған орта жағдайының жалпы көрсеткіштеріне қатысты қызметтерінің қағидалары мен бағыттары туралы өтініш білдіру.Қағидалар қоршаған ортаны қорғау саласында ұжымдардың әрекеттері және анықталған тапсырмалары мен мақсаттарын жүзеге асыру үшін анықталған шекті қарастыруы тиіс.Өтінішке қажетті қағидалар мен бағыттар,ұжымдық міндеттемелер, қызығушылық танытқан жақтарға байланысты жан жақты жақсару, мониторинг, құжаттандыру мен бірлесушілік қырлары кіреді. Экологиялық бағыттағы саясат айқын болуы тиіс. Қағидалар мен мақсаттар орнықтырылған өтініш фирманың бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату және қоғамға таныстыру мақсатында белгілі түрде басылымға шығарылады. Бұл кезең “Біз кай жаққа жеткіміз келеді?” деген сұрақпен бейнеленеді.Мұнда ұмтылуға қажет мақсаттар мен нәтижелер нақты көрсетілуі керек.

1. Стандарттау метрология сертификаттау. Г. Х. Шәбікова, Х. Қ. Оспанов, Р. Р. Сыздықов, Л. И. Сыздықова
2. Стандарттау метрология сертификаттау негіздері. Т. М. Меңдебаев, Е. С. Асқаров, А. Ө. Ермекбаева, И. Ж. Жаханова