Нағыз қазақ – домбыра

ЗКТ Қарапайым жанға домбыраның бар құдіретін тек домбырашы не күйші ғана түсінетін секілді көрінеді. Бірақ, әсте олай емес. Себебі әр домбыра өзінше күмбірлейді, демек, әр домбырада оны жасаушы шебердің өзіндік ой-танымы бар. Домбыраның формасын стилі деп айта салған да әділетсіз болар, керек десеңіз онда бүкіл бір адамның тағдыры жатыр...
«Бәлкім сіз түсінбейтін шығарсыз, бірақ мен нағыз қазақ екенімді домбыраға қарап танимын. Кейде жұмысқа беріліп отырғанда өмірдің өзі маған домбыра болып сезіледі. Қос ішегі бұл жалғанның қызығы мен қиындығы, ал күмбірлеген даусы терең философия ғой.»- дейді бұл очерктің кейіпкері Ескендір Жанғазыұлы.
1986 жылы Алматы облысы, Қарасай ауданында дүниеге келген Ескендір ес білгеннен бері ағаш жонып, асапап жасап, ұлттық өнерге үлесін қосып келеді. Ол үшін қазақтың бүкіл тарихы мен болмысы, өмір сүру қалпы, жан дүниесі - қара домбырада. Онда батырдың шайқасын, тұлпар тұяғының дүбірін, ару қыздың аяулы үнін, сұңқардың биікке самғаған сәтін де табасың. (Экранда домбыраны үлкен планда көрсету)
Бүгінде Ескендір аспап жасаудың қыр-сырын әбден меңгеріп алған. Ағашты дұрыс таңдау - ең маңызды процестердің бірі. Оның айтуынша, үлкен домбыра мен қобызды дайындауға жеміс ағаштарын пайдаланған жөн. Әсіресе, жиде мен алма ағашы қаттылығымен бағаланады. Дегенмен, беріктігі жағынан жаңғақ ағашы теңдессіз. Себебі, аспаптың құлағын, тиегін жаңғақтан жіңішкелеп жасасаң да, сынбайды. Ал өрік талы әдемі болса да тез жарылады. Сыйға тартатын сувенир немесе тұрмыстық заттар үшін жай қарағаш жарай береді.
Шебердің жұмысы ұнаған ағашты шауып, оны құрғақ жерге орналастырғаннан басталады . Ағаш жарты жылдан кейін толық кеуіп, жақсы қалпына келеді.