Тауар дегеніміз не ?
Кіріспе
Тауар дегеніміз не ?
1.Тауарды топтастырудың негізгі түрі
2.Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар, қызметтер.
3.Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру
4.Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
5.Тауар саясаты
6.Тауар саясаты
7.Жаңа тауар түсінігі және оны жоспарлау
Қорытынды
Қолданған әдебиеттер
Тауар дегеніміз не ?
1.Тауарды топтастырудың негізгі түрі
2.Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар, қызметтер.
3.Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру
4.Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
5.Тауар саясаты
6.Тауар саясаты
7.Жаңа тауар түсінігі және оны жоспарлау
Қорытынды
Қолданған әдебиеттер
Тауар – мұқтаждықты не тұтынасты қанағаттандыруға назар аудару, иелену, пайдалану не тұтыну үшін нарыққа ұсынылатын барлық зат. Ол физикалық объект, қызмет, адам, орын, мекен және идея болуы мумкін.
Сонымен қатар біздер тауар бірлігінің анықтамасын да білуіміз керек.
Тауар бірлігі – мөлшермен, бағасымен, сырт пішінімен және басқа атрибуттармен сипатталатын ерекшеленген бүтіндік.
Ойланылған тауар, реальды дайындалған тауар, нығайтылған тауар.
Тауарды жасарда оны дайындаушы үш деңгейлі идеяны қабылдау керек. Сатып алушы шынында не алды деген сұраққа жауап беруге негіз болатын деңгей – ойланылған тауар.
Дайындаушы ойланылған тауарды орындалған тауарға айналдыруға тиіс. Ерін помадасы, компьютерлер, оқу семинарлары және саяси партиялардың кандидаттары – осының бәрі реальды орындалған тауарлар. Реальды орындалған тауардың бес сипаттамасы болуы мүмкін: сапа деңгейі, қасиеттер жинағы, арнайы көркемделуі, марканың аты және арнайы орауышы.
Соңында, дайындаушы тауарды нығайтушы қосымша қызметтер мен пайдаларды қарастыруы мүмкін. Егер үлкен фирмаларды алатын болсақ, нығайтылған тауар құрамы: сатып алушыға көрсетілген ізеттілік, тауарды үйге жеткізу және ақшаны қайтару кепілділігі, т.т.б.
Сонымен қатар біздер тауар бірлігінің анықтамасын да білуіміз керек.
Тауар бірлігі – мөлшермен, бағасымен, сырт пішінімен және басқа атрибуттармен сипатталатын ерекшеленген бүтіндік.
Ойланылған тауар, реальды дайындалған тауар, нығайтылған тауар.
Тауарды жасарда оны дайындаушы үш деңгейлі идеяны қабылдау керек. Сатып алушы шынында не алды деген сұраққа жауап беруге негіз болатын деңгей – ойланылған тауар.
Дайындаушы ойланылған тауарды орындалған тауарға айналдыруға тиіс. Ерін помадасы, компьютерлер, оқу семинарлары және саяси партиялардың кандидаттары – осының бәрі реальды орындалған тауарлар. Реальды орындалған тауардың бес сипаттамасы болуы мүмкін: сапа деңгейі, қасиеттер жинағы, арнайы көркемделуі, марканың аты және арнайы орауышы.
Соңында, дайындаушы тауарды нығайтушы қосымша қызметтер мен пайдаларды қарастыруы мүмкін. Егер үлкен фирмаларды алатын болсақ, нығайтылған тауар құрамы: сатып алушыға көрсетілген ізеттілік, тауарды үйге жеткізу және ақшаны қайтару кепілділігі, т.т.б.
Филип Котлер. «Маркетинг негіздері»
Алматы 2000ж , «Жазушы»
Алматы 2000ж , «Жазушы»
Жоспар
Кіріспе
Тауар дегеніміз не ?
1.Тауарды топтастырудың негізгі түрі
2.Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар,
қызметтер.
3.Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру
4.Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
5.Тауар саясаты
6.Тауар саясаты
7.Жаңа тауар түсінігі және оны жоспарлау
Қорытынды
Қолданған әдебиеттер
Тауар дегеніміз не ?
Тауар – мұқтаждықты не тұтынасты қанағаттандыруға назар аудару,
иелену, пайдалану не тұтыну үшін нарыққа ұсынылатын барлық зат. Ол
физикалық объект, қызмет, адам, орын, мекен және идея болуы мумкін.
Сонымен қатар біздер тауар бірлігінің анықтамасын да білуіміз керек.
Тауар бірлігі – мөлшермен, бағасымен, сырт пішінімен және басқа
атрибуттармен сипатталатын ерекшеленген бүтіндік.
Ойланылған тауар, реальды дайындалған тауар, нығайтылған тауар.
Тауарды жасарда оны дайындаушы үш деңгейлі идеяны қабылдау керек.
Сатып алушы шынында не алды деген сұраққа жауап беруге негіз болатын деңгей
– ойланылған тауар.
Дайындаушы ойланылған тауарды орындалған тауарға айналдыруға
тиіс. Ерін помадасы, компьютерлер, оқу семинарлары және саяси партиялардың
кандидаттары – осының бәрі реальды орындалған тауарлар. Реальды орындалған
тауардың бес сипаттамасы болуы мүмкін: сапа деңгейі, қасиеттер жинағы,
арнайы көркемделуі, марканың аты және арнайы орауышы.
Соңында, дайындаушы тауарды нығайтушы қосымша қызметтер мен
пайдаларды қарастыруы мүмкін. Егер үлкен фирмаларды алатын болсақ,
нығайтылған тауар құрамы: сатып алушыға көрсетілген ізеттілік, тауарды үйге
жеткізу және ақшаны қайтару кепілділігі, т.т.б.
Тауарды топтастырудың негізгі түрі
Жеке тауарлар маркетингілік стратегиясын тандау үшін нарық қайраткерлер
оларға тән сипаттамаларына байланысты бірқатар тауар топтастыруларын
дайындауға тура келеді.
Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар,
қызметтер.
Өмірдін мәнгілігіне не материалдық сезілуіне байланысты тауарды мынадай үш
топқа бөлуге болады:
➢ Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар - әдетте қайта-қайта
пайдалануға шыдамды материалдық бұйымдар. Мұндай тауарлардың
мысалы ретінде мұздатқыштарды материалдық бұйымдарды,
станоктарды, киімдерді келтіруге болады.
➢ Қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар – бір не бірнеше цикілді
пайдаланғанда толық түрде тұтынылатын материалдық бұйымдар.
Мұндай тауарлардың мысалдары: сыра, сабын, тұз.
➢ Қызметтер - әрекет, пайда не қанағаттандыру түрлеріне
сатылатын объектілер. Мұндай тауарлардың мысалдары ретінде
шаштаразда шаш алдыру не жөндеу жұмыстарын айтуға болады.
Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру.
Сатып алушылар неше көптеген тауар түрлерін сатып алады.
Класификациялаудың ыңғайлы әдісінің бірі – тұтынушылардың сатып алу
әдеттері негіздеріне байланысты оларды топтарға бөлу.
Бұл нышан бойынша күнделікті сұранымдағы тауарлар, алдын ала
тандалынатын тауарлар, арнайы сұранымдағы тауарлар және пассивті
сұранымдағы тауарлар деп бөлуге болады.
▪ Күнделікті сұранымдағы тауарлар – тұтынушы, әдетте,
ойланбай және оларды өзара салыстыруға минималды әрекеттеніп,
жиі сатып алатын тауарлар. Мұндай тауарлардың мысалына темекі
бұйымдар, сабын және газет журналдар жатады.
Күнделікті сұранымдағы тауарларды тұрақты сұранымдағы негізгі тауарлар,
импульсті түрде сатып алатын тауарлар және төтенше жағдайға керекті
тауарлар деп қосымша түрде бөлектеуге болады. Тұрақты сұранымдағы негізгі
тауарларды адамдар жүйелі түрде сатып алады. Мысалға , Хаинц кетчупі, тіс
пастасы, печениесін әдетті түрде сатып ала береді.
Импульсті түрде сатып алатын тауарларды ешқашан алдын ала ойланбай
және іздемей сатып алады. Әдетте, мүндай тауарлар көптеген жерлерде
сатылатын болғандықтан, тұтынушы оларды арнайы іздемейді.
Төтенше жағдайға керекті тауарларды оларға деген өте мұқтаждық пайда
болғанда, мысалы, нөсер кезінде зонтикті, қар басып қалғанда етікті және
күректі сатып алады. Төтенше жағдайға керкті тауарларды шығарушылар,
кенеттен тауар керек болған тұтынушыдан айрылып қалмау үшін, оларды
таратуды көптеген сауда орындары арқылы сатады.
▪ Алдын ала тандалынатын тауарлар - тұтынушы тауарды таңдау
және сатып алу процесінде дағдылы түрде жарамдылық, баға, сапа
және сырттай әшекейлену көрсеткіштеріне байланысты өзара
салыстырады. Мұндай тауарлар мысалдарына жиһаздар, киімдер,
ұсталынған автомобилдер және негізгі тұрмыстық электр
тауарлары жатады.
Алдын ала таңдалынатын тауарларды ұқсас, ұқсас емес деп қосымша бөліктеуге
болады. Сатып алушы ұқсас тауарларды сапа жағынан бір – бірімен ұқсас
бұйымдар деп қараса, сатып аларда олардың бір – біріне баға жағынан
салыстыруға болатындай айырмашылығы бар екенін ескереді. Мұндай тауарды
сатушы сатып алушымен сөйлескенде, бағаны дәлелдеу керек. Алдын ала
тандалынатын ұқсас тауарларды сатуда, жеке адамдардың жарасымдықты ұнату
түт – түрлерін қанағаттандыру үшін, олардың кеңейтілген ассортименттері
болуы керек және тұтынушыларды қажетті ақпараттармен қамтамасыз ететін,
оларға кеңес бере алатын жақсы дайындалған сатушылар штаты болуы керек.
▪ Ерекше сұранымдағы тауарлар – оларды сатып алу үшін көпшілік
сатып алушылар қосымша күш жұмсауға дайын, өте сирек
сипаттамалы не жеке маркалы тауар. Мұндай тауарлардың мысалына
модалы тауарлырдың нақтылы маркалары және түрлері,
автомобилдер, стереоаппаратуралар, фотоқұрылғылары, ерлер
костюмдері жатады.
Мысалға Мерседес автомобилі арнайы сұранымдағы тауарға жататын
себебі , оны сатып алу үшін сатып алушылар оны іздеуге біршама жол жүзеге
дайын. Ерекше сұранымдағы тауарлар ешқашан салыстыруды қажет етпейді.
Тұтынушының қосымша үлесіне оның іздеген тауарын сатушы дилері табуға
керкті уақыт жатады. Ал диллердің ыңғайлы, ыңғайсыз орналасқанына аса мән
беріле қоймайды, тек ол потенциалды сатып алушыларды өзінің қайта
орналасқаны жөнінде хабардар етуі керек.
▪ Пассивті сұранымдағы тауарлар – тұтынушы білмейтін не білсе
де, әдетте, оны сатып алуы ойланбайтын тауарлар. Түтін
индикаторы және тамақ өнімдерін өндеуге керекті ас үй
машинелері сияқты жаңалықтар, тұтынушыларды олар туралы
жарнама арқылы хабардыр еткенше, пассивті сұрынымдағы тауар
разрядтарына жатады. Жұрттың бәріне әйгілі және сұранымды онша
емес тауарлардың классикалық мысалына өмірді
қамтамасыздандыру, зират учаскелер, құлыптастар және
энциклопедиялар жатады.
Мұндай тауарлар өзінің табиғатына байланысты, оларды өткізу үшін жарнама
және жеке сату әдістері сияқты, әжептәуір маркетингілік әрекеттері талап
етеді. Кейбір жеке сату әдістерінің жетік турлерінің дүниеге келуі осындай
пассивті сұранымдағы тауарды өткізуді қамтамасыз ету нәтижесі болып
саналады.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
Кәсіпорындар және мекемелер тауарлар мен қызметтерді орасан зор
көлемде сатып алады. Өндірісте пайдаланылатын тауарларды олардың өндіріс
процесіне қатысу негізі бойынша және олардың салыстырмалы құндылығы бойынша
топтастыруға болады. Бұл тауарлардың үш топтарын бөліп шығаруға болады:
материалдар және бөлшектер, күрделі дүниелер және көмекші материалдар және
қызметтер.
• материалды және бөлшектер – өндірушінің бұйымдарында
толық пайдаланылатын тауарлар. Олар екі топқа бөлінеді:
шикізат және жартылай фабрикаттар мен бөлшектер.
Шикізат құрамына ауылшаруашылық өнімдер (бтдай, мақта, жемістер,
көкөністер т.б ) және табиғи өнімдер (балықтар, орман, шикі мұнай, темір
рудасы) кіреді. Ауылшаруашылық өнімдерімен көптеген шыған өндірушілер
маркетингілік делдалдарды жабдықтайды, ал олар өнімдерді жинайды,
сорттайды, сақтауды ұйымдастырады, тасымалдайды және өткізеді.
Ауылшаруашылық өнімдерін ұсыну біршама өсу мүмкін, бірақ ол үшін бірқатар
уақыт керек. Ауылшаруашылық тауарлыры – тез бұзылатын тауарлар және
маусыммен болғандықтан, арнайы маркетингілік әдістерді пайдаланғынды талап
етеді. Оларды сирек жарнамалайды, өткізуді ынталандыруды сирек жасайды,
бірақ кей уақыттарда өндіруші қартоп, алхор не сүт өндірушілер өз өнімдерін
тұтынудың өсуін үгіттеу компанияларын ұйымдастырса, ал кейбіреулері өз
тауарларына маркалы аттар – Санкист апельсині , Чикити бананы атын
береді.
Жартылай фабрикаттар және бөлшектер – не материалдық компоненттер
(темір, жүн, цемент, сым т.б.) не комплекстілеу бұйымдары (шығын моторлар,
шиналар, құймалар т.б). Материалдық компоненттер, әдетте, өнделуден кейін
пайдаланылады, мысалға, передел (қайта өндеу) шойын чушкаларын болатқа,
жүнді матаға айналдырады. Материалды компоненттердің бір – бірімен
ұқсастығы нәтижесінде, оларды сатып аларда, негізгі маңызды көрсеткіші
ретінде олардың бағасы және жабдықтаушының сенімділігі ескеріледі.
Комплектілеу бұйымдары ақырғы, соңғы өнімнің құрамына ешқандай өзгеріссіз,
толық түрде кіреді, демек, шаңсорғышқа мотор, ал автомобильге шина қойған
сияқты. Материалдық компоненттердің және комплектілеу бұйымдардың копшілік
бөлігін өндірістегі тұтынушыларға тікелей сатып, әрі жабдықтау
тапсырмаларын бір жыл және онан да көбірек уақыт бұрын орналастырады. Бұл
жағдайда негізгі маркетингілік ұғынысқа баға және сервис жатады. Маркалық
ат жарнама онша мәнді роль атқармайды.
• Күрделі мүлік – дайын бұйымдар құрамына жарым –
жартылай қатысты тауарлар. Оны екі топқа бөлуге болады:
тұрақты құрылыстар және көмекші құрылғылар.
Тұрақты құрылыстар құрылыстар (зауыттар, әкімшілік ғимараттар
т.б.) және тұрақты құрылғылар (генераторлар, вертикальды бұрғылау
станоктары, компьютерлер, көтергіштер т.б.) түрлерінде болады. Тұрақты
құрылыстар, әдетте, тек өндірушілерден тікелей сатып алынатын негізгі
тауарларға жатады. Мұндай өндірушінің сауда аппараты көбінесе өткізуші –
инженерлерден тұратын жоғары білікті мамандардан құралады. Өндіруші
тапсырысшының ерекшелігі бойынша тауар шығаруға және сатып алынғаннан кейін
жасалатын қызметке дайын болуы керек. Жарнама пайдаланылғанмен, оның ролі
жеке сату техникасымен салыстырғанда әлдеқайда төмен болады.
Көмекші құрылғылар құрамына қозғалмалы зауыт құралдары (қол
инструменті, автотиеуіштер т.б.) және кеңсе құралдары (жазу машинкалары,
жазу столдары т.б.) кіреді. Бұл типті құралдар дайын бұйымының құрамына
тіпті кірмейді. Ол өндіріс процесіне қолғабысшы ретінде болады. Оның
қызметтік мерзімі тұрақты құрылыстарға қарағанда қысқа, ал жұмыс
материалдарын пайдалану мерзімінен асып түседі. Дегенмен, нарық шашыраңқы,
сатып алушылар өте көп, ал тапсырыстар көлемі жағынан шамалы болғандықтан,
олар жиірек делдалдар арқылы жұмыс атқарады. Жабдықтаушыларды тандағанда,
негізгі ұғынысқа тауар сапасы, қасиеті және бағасы әрі сервис жүйесінің
барлығы есепке алынады. Әдетте, сатушылар штатына жарнамаға штатына
жарнамаға қарағанда көбірек мән беріледі – бірақ жарнаманы тиімді
пайдалануға болатындығы да ескеріледі.
• Көмекші материалдар және қызметтер – дайын бұйым
құрамына тіпте қатынасы жоқ объектілер.
Көмекші материалдар екі түрде болады: жұмыс материалдары
(майлайтын майлар, тас көмір, жазатын қағаз, қалам т.б.) және техникалық
қызметке, жөндеуге керекті материалдар (бояу, шеге, щетка т.б.). Тұтынас
нарқындағы күделікті сұранымдағы тауарлар қандай болса, көмекші тауарлар
өндірісте пайдаланылатын тауарлар нарқында сондай болып, әдетте, оларды
минималды әрекеттерде арқылы өзгеріссіз, қайта – қайта сатып алу әдісімен
орындалады. Оларды сатып алушылар өте көп, олар географиясы шашыранды
арқылы орындайды. Көмекші материалдардың көпшілігі стандартталған, ал
маркаларға көңіл қою нашар болғандықтан, оларды сатып алардағы негізгі
ұғыныс тауар бағасы және сервис болады.
Іскерлік қызметтер – техникалық қызмет жасау, жөндеу (терезені жуу,
жазу машинасын жөндеу т.б.) және консультациялық сипаттамалы (құқ
консультациясы, басқарушыларға берілетін консультация, жарнама т.б.).
Техникалық жұмыс жасау және жөндеу, әдетте, шарт жасасу негізінде
орындалады. Майда өндірушілер техникалық жұмыс жасауды жиірек орындайтын
болса, соны құрылғыларды шығарушылар көбінесе жөндеу жөндеу қызметтерін
атқарады. Консультайия сипаттамалы іскерлік қызметтер, әдетте, жаңа
міндеттерді шешуге арналған сатып алу ситуайияларында кездеседі. Мұндай
жағдайда өндіріс өрісіндегі сатып алушы, әдетте, қызметкерлерінің абыройы
және квалификациясы негізінде жабдықтаушыларды таңдайды.
Тауар саясаты.
Тауарлық ассортимент дегеніміз функционалды және тұтынушылық
сипаттамасы, сондай-ақ бөлу арналары бойынша ұқсас тауарлардың тобы.
Мысалы, “Фуд Мастер” компаниясы әрқайсысы өзіндік маркетинг стратегиясын
талап ететін сүт өнімдерінің ассортиментін (әр алуан тауар жинағын)
өндіреді.
Тауар ассортиментінің кеңдігін және тереңдігін бөліп көрсетуге болады.
Тауар ... жалғасы
Кіріспе
Тауар дегеніміз не ?
1.Тауарды топтастырудың негізгі түрі
2.Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар,
қызметтер.
3.Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру
4.Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
5.Тауар саясаты
6.Тауар саясаты
7.Жаңа тауар түсінігі және оны жоспарлау
Қорытынды
Қолданған әдебиеттер
Тауар дегеніміз не ?
Тауар – мұқтаждықты не тұтынасты қанағаттандыруға назар аудару,
иелену, пайдалану не тұтыну үшін нарыққа ұсынылатын барлық зат. Ол
физикалық объект, қызмет, адам, орын, мекен және идея болуы мумкін.
Сонымен қатар біздер тауар бірлігінің анықтамасын да білуіміз керек.
Тауар бірлігі – мөлшермен, бағасымен, сырт пішінімен және басқа
атрибуттармен сипатталатын ерекшеленген бүтіндік.
Ойланылған тауар, реальды дайындалған тауар, нығайтылған тауар.
Тауарды жасарда оны дайындаушы үш деңгейлі идеяны қабылдау керек.
Сатып алушы шынында не алды деген сұраққа жауап беруге негіз болатын деңгей
– ойланылған тауар.
Дайындаушы ойланылған тауарды орындалған тауарға айналдыруға
тиіс. Ерін помадасы, компьютерлер, оқу семинарлары және саяси партиялардың
кандидаттары – осының бәрі реальды орындалған тауарлар. Реальды орындалған
тауардың бес сипаттамасы болуы мүмкін: сапа деңгейі, қасиеттер жинағы,
арнайы көркемделуі, марканың аты және арнайы орауышы.
Соңында, дайындаушы тауарды нығайтушы қосымша қызметтер мен
пайдаларды қарастыруы мүмкін. Егер үлкен фирмаларды алатын болсақ,
нығайтылған тауар құрамы: сатып алушыға көрсетілген ізеттілік, тауарды үйге
жеткізу және ақшаны қайтару кепілділігі, т.т.б.
Тауарды топтастырудың негізгі түрі
Жеке тауарлар маркетингілік стратегиясын тандау үшін нарық қайраткерлер
оларға тән сипаттамаларына байланысты бірқатар тауар топтастыруларын
дайындауға тура келеді.
Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар, қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар,
қызметтер.
Өмірдін мәнгілігіне не материалдық сезілуіне байланысты тауарды мынадай үш
топқа бөлуге болады:
➢ Ұзақ уақыт пайдаланылатын тауарлар - әдетте қайта-қайта
пайдалануға шыдамды материалдық бұйымдар. Мұндай тауарлардың
мысалы ретінде мұздатқыштарды материалдық бұйымдарды,
станоктарды, киімдерді келтіруге болады.
➢ Қысқа уақыт пайдаланылатын тауарлар – бір не бірнеше цикілді
пайдаланғанда толық түрде тұтынылатын материалдық бұйымдар.
Мұндай тауарлардың мысалдары: сыра, сабын, тұз.
➢ Қызметтер - әрекет, пайда не қанағаттандыру түрлеріне
сатылатын объектілер. Мұндай тауарлардың мысалдары ретінде
шаштаразда шаш алдыру не жөндеу жұмыстарын айтуға болады.
Көпшілік пайдаланатын тауарларды топтастыру.
Сатып алушылар неше көптеген тауар түрлерін сатып алады.
Класификациялаудың ыңғайлы әдісінің бірі – тұтынушылардың сатып алу
әдеттері негіздеріне байланысты оларды топтарға бөлу.
Бұл нышан бойынша күнделікті сұранымдағы тауарлар, алдын ала
тандалынатын тауарлар, арнайы сұранымдағы тауарлар және пассивті
сұранымдағы тауарлар деп бөлуге болады.
▪ Күнделікті сұранымдағы тауарлар – тұтынушы, әдетте,
ойланбай және оларды өзара салыстыруға минималды әрекеттеніп,
жиі сатып алатын тауарлар. Мұндай тауарлардың мысалына темекі
бұйымдар, сабын және газет журналдар жатады.
Күнделікті сұранымдағы тауарларды тұрақты сұранымдағы негізгі тауарлар,
импульсті түрде сатып алатын тауарлар және төтенше жағдайға керекті
тауарлар деп қосымша түрде бөлектеуге болады. Тұрақты сұранымдағы негізгі
тауарларды адамдар жүйелі түрде сатып алады. Мысалға , Хаинц кетчупі, тіс
пастасы, печениесін әдетті түрде сатып ала береді.
Импульсті түрде сатып алатын тауарларды ешқашан алдын ала ойланбай
және іздемей сатып алады. Әдетте, мүндай тауарлар көптеген жерлерде
сатылатын болғандықтан, тұтынушы оларды арнайы іздемейді.
Төтенше жағдайға керекті тауарларды оларға деген өте мұқтаждық пайда
болғанда, мысалы, нөсер кезінде зонтикті, қар басып қалғанда етікті және
күректі сатып алады. Төтенше жағдайға керкті тауарларды шығарушылар,
кенеттен тауар керек болған тұтынушыдан айрылып қалмау үшін, оларды
таратуды көптеген сауда орындары арқылы сатады.
▪ Алдын ала тандалынатын тауарлар - тұтынушы тауарды таңдау
және сатып алу процесінде дағдылы түрде жарамдылық, баға, сапа
және сырттай әшекейлену көрсеткіштеріне байланысты өзара
салыстырады. Мұндай тауарлар мысалдарына жиһаздар, киімдер,
ұсталынған автомобилдер және негізгі тұрмыстық электр
тауарлары жатады.
Алдын ала таңдалынатын тауарларды ұқсас, ұқсас емес деп қосымша бөліктеуге
болады. Сатып алушы ұқсас тауарларды сапа жағынан бір – бірімен ұқсас
бұйымдар деп қараса, сатып аларда олардың бір – біріне баға жағынан
салыстыруға болатындай айырмашылығы бар екенін ескереді. Мұндай тауарды
сатушы сатып алушымен сөйлескенде, бағаны дәлелдеу керек. Алдын ала
тандалынатын ұқсас тауарларды сатуда, жеке адамдардың жарасымдықты ұнату
түт – түрлерін қанағаттандыру үшін, олардың кеңейтілген ассортименттері
болуы керек және тұтынушыларды қажетті ақпараттармен қамтамасыз ететін,
оларға кеңес бере алатын жақсы дайындалған сатушылар штаты болуы керек.
▪ Ерекше сұранымдағы тауарлар – оларды сатып алу үшін көпшілік
сатып алушылар қосымша күш жұмсауға дайын, өте сирек
сипаттамалы не жеке маркалы тауар. Мұндай тауарлардың мысалына
модалы тауарлырдың нақтылы маркалары және түрлері,
автомобилдер, стереоаппаратуралар, фотоқұрылғылары, ерлер
костюмдері жатады.
Мысалға Мерседес автомобилі арнайы сұранымдағы тауарға жататын
себебі , оны сатып алу үшін сатып алушылар оны іздеуге біршама жол жүзеге
дайын. Ерекше сұранымдағы тауарлар ешқашан салыстыруды қажет етпейді.
Тұтынушының қосымша үлесіне оның іздеген тауарын сатушы дилері табуға
керкті уақыт жатады. Ал диллердің ыңғайлы, ыңғайсыз орналасқанына аса мән
беріле қоймайды, тек ол потенциалды сатып алушыларды өзінің қайта
орналасқаны жөнінде хабардар етуі керек.
▪ Пассивті сұранымдағы тауарлар – тұтынушы білмейтін не білсе
де, әдетте, оны сатып алуы ойланбайтын тауарлар. Түтін
индикаторы және тамақ өнімдерін өндеуге керекті ас үй
машинелері сияқты жаңалықтар, тұтынушыларды олар туралы
жарнама арқылы хабардыр еткенше, пассивті сұрынымдағы тауар
разрядтарына жатады. Жұрттың бәріне әйгілі және сұранымды онша
емес тауарлардың классикалық мысалына өмірді
қамтамасыздандыру, зират учаскелер, құлыптастар және
энциклопедиялар жатады.
Мұндай тауарлар өзінің табиғатына байланысты, оларды өткізу үшін жарнама
және жеке сату әдістері сияқты, әжептәуір маркетингілік әрекеттері талап
етеді. Кейбір жеке сату әдістерінің жетік турлерінің дүниеге келуі осындай
пассивті сұранымдағы тауарды өткізуді қамтамасыз ету нәтижесі болып
саналады.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру
Кәсіпорындар және мекемелер тауарлар мен қызметтерді орасан зор
көлемде сатып алады. Өндірісте пайдаланылатын тауарларды олардың өндіріс
процесіне қатысу негізі бойынша және олардың салыстырмалы құндылығы бойынша
топтастыруға болады. Бұл тауарлардың үш топтарын бөліп шығаруға болады:
материалдар және бөлшектер, күрделі дүниелер және көмекші материалдар және
қызметтер.
• материалды және бөлшектер – өндірушінің бұйымдарында
толық пайдаланылатын тауарлар. Олар екі топқа бөлінеді:
шикізат және жартылай фабрикаттар мен бөлшектер.
Шикізат құрамына ауылшаруашылық өнімдер (бтдай, мақта, жемістер,
көкөністер т.б ) және табиғи өнімдер (балықтар, орман, шикі мұнай, темір
рудасы) кіреді. Ауылшаруашылық өнімдерімен көптеген шыған өндірушілер
маркетингілік делдалдарды жабдықтайды, ал олар өнімдерді жинайды,
сорттайды, сақтауды ұйымдастырады, тасымалдайды және өткізеді.
Ауылшаруашылық өнімдерін ұсыну біршама өсу мүмкін, бірақ ол үшін бірқатар
уақыт керек. Ауылшаруашылық тауарлыры – тез бұзылатын тауарлар және
маусыммен болғандықтан, арнайы маркетингілік әдістерді пайдаланғынды талап
етеді. Оларды сирек жарнамалайды, өткізуді ынталандыруды сирек жасайды,
бірақ кей уақыттарда өндіруші қартоп, алхор не сүт өндірушілер өз өнімдерін
тұтынудың өсуін үгіттеу компанияларын ұйымдастырса, ал кейбіреулері өз
тауарларына маркалы аттар – Санкист апельсині , Чикити бананы атын
береді.
Жартылай фабрикаттар және бөлшектер – не материалдық компоненттер
(темір, жүн, цемент, сым т.б.) не комплекстілеу бұйымдары (шығын моторлар,
шиналар, құймалар т.б). Материалдық компоненттер, әдетте, өнделуден кейін
пайдаланылады, мысалға, передел (қайта өндеу) шойын чушкаларын болатқа,
жүнді матаға айналдырады. Материалды компоненттердің бір – бірімен
ұқсастығы нәтижесінде, оларды сатып аларда, негізгі маңызды көрсеткіші
ретінде олардың бағасы және жабдықтаушының сенімділігі ескеріледі.
Комплектілеу бұйымдары ақырғы, соңғы өнімнің құрамына ешқандай өзгеріссіз,
толық түрде кіреді, демек, шаңсорғышқа мотор, ал автомобильге шина қойған
сияқты. Материалдық компоненттердің және комплектілеу бұйымдардың копшілік
бөлігін өндірістегі тұтынушыларға тікелей сатып, әрі жабдықтау
тапсырмаларын бір жыл және онан да көбірек уақыт бұрын орналастырады. Бұл
жағдайда негізгі маркетингілік ұғынысқа баға және сервис жатады. Маркалық
ат жарнама онша мәнді роль атқармайды.
• Күрделі мүлік – дайын бұйымдар құрамына жарым –
жартылай қатысты тауарлар. Оны екі топқа бөлуге болады:
тұрақты құрылыстар және көмекші құрылғылар.
Тұрақты құрылыстар құрылыстар (зауыттар, әкімшілік ғимараттар
т.б.) және тұрақты құрылғылар (генераторлар, вертикальды бұрғылау
станоктары, компьютерлер, көтергіштер т.б.) түрлерінде болады. Тұрақты
құрылыстар, әдетте, тек өндірушілерден тікелей сатып алынатын негізгі
тауарларға жатады. Мұндай өндірушінің сауда аппараты көбінесе өткізуші –
инженерлерден тұратын жоғары білікті мамандардан құралады. Өндіруші
тапсырысшының ерекшелігі бойынша тауар шығаруға және сатып алынғаннан кейін
жасалатын қызметке дайын болуы керек. Жарнама пайдаланылғанмен, оның ролі
жеке сату техникасымен салыстырғанда әлдеқайда төмен болады.
Көмекші құрылғылар құрамына қозғалмалы зауыт құралдары (қол
инструменті, автотиеуіштер т.б.) және кеңсе құралдары (жазу машинкалары,
жазу столдары т.б.) кіреді. Бұл типті құралдар дайын бұйымының құрамына
тіпті кірмейді. Ол өндіріс процесіне қолғабысшы ретінде болады. Оның
қызметтік мерзімі тұрақты құрылыстарға қарағанда қысқа, ал жұмыс
материалдарын пайдалану мерзімінен асып түседі. Дегенмен, нарық шашыраңқы,
сатып алушылар өте көп, ал тапсырыстар көлемі жағынан шамалы болғандықтан,
олар жиірек делдалдар арқылы жұмыс атқарады. Жабдықтаушыларды тандағанда,
негізгі ұғынысқа тауар сапасы, қасиеті және бағасы әрі сервис жүйесінің
барлығы есепке алынады. Әдетте, сатушылар штатына жарнамаға штатына
жарнамаға қарағанда көбірек мән беріледі – бірақ жарнаманы тиімді
пайдалануға болатындығы да ескеріледі.
• Көмекші материалдар және қызметтер – дайын бұйым
құрамына тіпте қатынасы жоқ объектілер.
Көмекші материалдар екі түрде болады: жұмыс материалдары
(майлайтын майлар, тас көмір, жазатын қағаз, қалам т.б.) және техникалық
қызметке, жөндеуге керекті материалдар (бояу, шеге, щетка т.б.). Тұтынас
нарқындағы күделікті сұранымдағы тауарлар қандай болса, көмекші тауарлар
өндірісте пайдаланылатын тауарлар нарқында сондай болып, әдетте, оларды
минималды әрекеттерде арқылы өзгеріссіз, қайта – қайта сатып алу әдісімен
орындалады. Оларды сатып алушылар өте көп, олар географиясы шашыранды
арқылы орындайды. Көмекші материалдардың көпшілігі стандартталған, ал
маркаларға көңіл қою нашар болғандықтан, оларды сатып алардағы негізгі
ұғыныс тауар бағасы және сервис болады.
Іскерлік қызметтер – техникалық қызмет жасау, жөндеу (терезені жуу,
жазу машинасын жөндеу т.б.) және консультациялық сипаттамалы (құқ
консультациясы, басқарушыларға берілетін консультация, жарнама т.б.).
Техникалық жұмыс жасау және жөндеу, әдетте, шарт жасасу негізінде
орындалады. Майда өндірушілер техникалық жұмыс жасауды жиірек орындайтын
болса, соны құрылғыларды шығарушылар көбінесе жөндеу жөндеу қызметтерін
атқарады. Консультайия сипаттамалы іскерлік қызметтер, әдетте, жаңа
міндеттерді шешуге арналған сатып алу ситуайияларында кездеседі. Мұндай
жағдайда өндіріс өрісіндегі сатып алушы, әдетте, қызметкерлерінің абыройы
және квалификациясы негізінде жабдықтаушыларды таңдайды.
Тауар саясаты.
Тауарлық ассортимент дегеніміз функционалды және тұтынушылық
сипаттамасы, сондай-ақ бөлу арналары бойынша ұқсас тауарлардың тобы.
Мысалы, “Фуд Мастер” компаниясы әрқайсысы өзіндік маркетинг стратегиясын
талап ететін сүт өнімдерінің ассортиментін (әр алуан тауар жинағын)
өндіреді.
Тауар ассортиментінің кеңдігін және тереңдігін бөліп көрсетуге болады.
Тауар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz