Қиын бала тәрбиесі туралы

I Кіріспе

II Қиын балалардың қарым.қатынасын зерттеу

1.1 Қиын балалардың пайда болу себептері мен ерекшеліктері

1.2 Қиын балаларға көмек . Мектепке бармай қалу

1.3 Қиын балаларды қайта тәрбиелеу мәселелері

III Қорытынды

Тәрбиелеуі «қиын» оқушылардың өздеріне тән ерекшеліктері сабаққа, ақыл-ой еңбегі мен дене еңбегіне қабілетсіз болып келетіндер Ал бұл жағдай олардың оқудан әр уақытта да үлгермеушіліктері , еңбек ету дағдыларының жоқтығы ,оқу пәндеріне, жалпы білімге, оның нәтижесіне қызықпаулары ,еңбектенугеқабілетсіздігі және осыларға байланысты болатын жағымсыз жағдайлары олардың әр уақытта да уайымдауынан болады Мұның барлығы да олардың басқалардың еңбегінің нәтижесін пайдалануға дағдылануынан, басқаның еңбегін қадірлемеуінен келіп шығады. Тәрбиеленуі қиындар кейде мектептің мүлкін алып кетеді, терезені, жиһаздарды қиратады, өсімдіктерді бүлдіреді. Олардың тек қана оқу пәндеріне, еңбектенуге, басқалардың еңбегінің пайдалы нәтижесіне қызықпаушылық қабілеттері ғана төмен емес , тіпті кейде жалпы адамды рухани бай ететін , адамның адамгершілік қасиетін жақсартатын әдебиетке , өнерге, тарихқа, жаратылыстануға, табиғатқа деген қызығушылықтары да төмен болып келеді.

1) Л. Керімов «Қиын баланы қайта тәрбиелеу»
2) Ә .Жұмабаев «Қиын балалар арасында жүргізілетін педагогикалық жұмыс»
3) Жұмабаев «Қиын балалармен жүргізетін зерттеу жүйесі»
4) «Ұлағат» журналы 2006 ж № 1 98-107 беттер
5) «Ұлағат» журналы 2005ж №4 96-107 беттер
6) Қ. Серкебаев «Қиын балаларға көмек»
7) «Айқын» газеті 7 маусым 2005 ж №103
8) Асанова Р «Қиын бала тәрбиесі және педагогикалық тәсілдер»
9) «Ұлағат» 2004 №5 26-30 беттер
10) Ж Маликова «Қиын бала»

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

I Кіріспе

II Қиын балалардың қарым-қатынасын зерттеу

1. Қиын балалардың пайда болу себептері мен ерекшеліктері

2. Қиын балаларға көмек . Мектепке бармай қалу

3. Қиын балаларды қайта тәрбиелеу мәселелері

III Қорытынды

Кіріспе
Тәрбиелеуі қиын оқушылардың өздеріне тән ерекшеліктері сабаққа, ақыл-ой
еңбегі мен дене еңбегіне қабілетсіз болып келетіндер Ал бұл жағдай олардың
оқудан әр уақытта да үлгермеушіліктері , еңбек ету дағдыларының жоқтығы
,оқу пәндеріне, жалпы білімге, оның нәтижесіне қызықпаулары
,еңбектенугеқабілетсіздігі және осыларға байланысты болатын жағымсыз
жағдайлары олардың әр уақытта да уайымдауынан болады Мұның барлығы да
олардың басқалардың еңбегінің нәтижесін пайдалануға дағдылануынан, басқаның
еңбегін қадірлемеуінен келіп шығады. Тәрбиеленуі қиындар кейде мектептің
мүлкін алып кетеді, терезені, жиһаздарды қиратады, өсімдіктерді бүлдіреді.
Олардың тек қана оқу пәндеріне, еңбектенуге, басқалардың еңбегінің пайдалы
нәтижесіне қызықпаушылық қабілеттері ғана төмен емес , тіпті кейде жалпы
адамды рухани бай ететін , адамның адамгершілік қасиетін жақсартатын
әдебиетке , өнерге, тарихқа, жаратылыстануға, табиғатқа деген
қызығушылықтары да төмен болып келеді.
Нерв ауруымен ауыратындардың психикасына әсер ететін жалпы
денсаулықтың нашар болуы – қиындықтың ерекше түрі . Бұл мәселені П.П
Блонский , В А Мясищев , Л.М Зюбин және т б өз еңбектерінде зерттеп
көрсеткен
В Н Мясищев өзінің Тәрбиеленуі қиын балалар және мектеп деген жинаққа
енген мақаласында тәрбиесі қиындардың пайда болуы және оның себептері , оны
болдырмау үшін күрес жүргізу шаралары, қиындықтарының ерекше белгілері
жөнінен дендері сау және ауруы қиын балалардың 2 категориясын салыстырып,
олардың айырмашылықтарын көрсеткен.
Тәрбиеленуі қиын балалар атты кітапта қиын балалардың осы
категорияларымен жұмыс жүргізу үшін Л. М Зюбин ... әр қайсысына тиімді
әсер ету әдісін таңдап ала білу , баланың жақсы істерін көре біліп, оның
бойындағы жақсы қасиеттерін дамытып және мадақтап отыру , оған
қайырымдылықпен қарау ,- керек деп толығырақ айтқан.
Көптеген авторлар Г. А Фартунатованың тұтас және топтарға бөліп
зерттемей, олардың әрқайсысын , яғни қиын балалардың әрқайсысын жеке
зерттеу керек деген пікірін негізге алады.
Тәртібі нашар балалардың шығу себебін зерттеушілер оны екі
мағынада түсіндіреді:
1. Қоғамдық жағдай мен өмірдегі тұрмыс жағдайы ;
2. Баланың мінез- құлқындағы жағымсыз ерекшеліктері мен
психикасының өзгеше қалыптасуынан ;
Л. М Зюбин Еліміздегі қазіргі зерттеушілердің пікірінше
кәмелетке толмағандардың адамгершілікке жат мінез- құлықтарының пайда
болуының негізгі себептері ең алдымен, отбасындағы және мектептегі оқыту
және тәрбиелеу жұмыстарының ойдағыдай жүргізілмеуінде жатыр дейді.
Егер қиын оқушылар мектептегі тәрбиенің нәтижесінде
жақсармаса жақсы балалар қиындардан үлгі алып , өнеге алып оларда солардың
қатарына қосылады- деп жазады Журковский
Қиын оқушылардың пайда болуына психологиялық себептер : баланың
жас кезінде педагогикалық тәрбиемен жете қамтылмауы және оларды қайта
тәрбиелеудегі асығыстық ; балаға балдырған кезінде қатал болып, ал
жеткіншек кезінде оған айтқанды орындата алмау; баланың пайдалана білмеуіне
қарамастан , оған балдырған кезінде толық еркіндік беру.
Көптеген зерттеуші ғалымдардың тұжырымдамаларына жүгінсек қиын
балаларға тән ортақ қылық –ол ата-аналары мен ұстаздарға қыр көрсету, бір
нәрсені өзінше жасау , үлкендердің тілін алмау, жағымсыз жандарға еліктеу ,
ұрлық жасау тағы сол сияқтылар болып табылады.
Қиын балалардың пайда болу себептері мен ерекшеліктері
Қиын балалар қатарына техникалық дамуы уақытша баяулаған , тез
ашуланшақ, өзін төмен санайтын мінез-құлқында психопатиялық формалар
кездесетін, кейде ашулары қайнағанда дәрі- дәрмек беру арқылы қозу күйін
тежейтін балалар жатады
Көптеген ғалымдардың зерттеу жұмыстарының дәлелдеуінше , қиын
оқушылардың пайда болуына 3 фактор себепші болатыны анықталған:
Біріншіден
отбасы тәрбиесінің дұрыс ұйымдастырылмауы, яғни тұрмыстағы ұрсыс –талас ,
дау, жанжал,баланың табиғи психологиялық ерекшеліктерін ескермеу,
маскүнемдік.
Екіншіден
Мектептегі оқу тәрбие жұмыстарын ұйымдастыруда кеткен кемшіліктер.
Үшіншіден
Жұртшылықтың тәрбие процесіне толық көңіл аудармауы .
Нақтылай келгенде қиын балалардың пайда болуына бірден-бір себепші
болатын және жағымсыз жағдай туғызатын –отбасы тәрбиесі. Оның бастылары:
1) баланың күнделікті жүріс- тұрыстарын қадағаламау ;
2) Тәрбиенің көзі-баланы киіндіру, тамақтандыру, мұң- мұқтаждығын
қамтамасыз ету деп санау ;
3) Жастайынан еңбектенбеу , оқушының жан дүниесіне көңіл аудармау ;
отбасындағы ажырасу және жаңа адамның отбасы мүшесі болып енуі де себеп
болады.

Қиын оқушылардың ерекшеліктері.
Қиын оқушылардың психологиялық – педагогикалық ерекшеліктерін талдауды ,
олардың айналасын қоршаған адамдармен және жеке өзіне деген қарым-
қатынастар жүйесіне , оқуға, еңбекке ынта- ықыластарын , қызығушылық және
сүйіспеншілік күйлеріне көңіл аударып отыру қажет
Зерттеу жұмыстарының дәлелдеуінше қиын ооушылардың 96 % -не тән қасиет
өтірік айту . Өтірік айту тек олардың арына тиетін жағдайда, яғни күшпен
әсер етуде ғана емес , ешқандай сырттай қысым жасамай-ақ өтірік фантазия
құрып айтуға икем болады .
Қиын балалардың типтік өзгешеліктері эмоциялық тұрғыдан ашуланшақ
, білектің күшіне сену , білекті баланың алдында жалпақтау,мейірімсіздік,
дөрекілік, қиқарлық, , сезімшілдік, менмендік қылықтарымен сипатталады.
Қиын оқушыларға тән келесі ерекшелік, олардың шамамен 90 %-ке
жуығы менктеп,оқу бағдарламаларында үлгермеушілер . Бұлардың көпшілігінің
ақыл –естері бар, дендері сау оқуға қабілетті . Бірақ араларында кездесіп
қалатын бірлі- жарым балалардың ақыл- есінде көзге көріне қоймайтын
ақаулары бар , сол себептен олар үлгермеушілер қатарында қалып қояды .
Қиын балаларға мінездеме бергенде, олардың еңбекке қатысы туралы
өзгешеліктеріне де көңіл аудару қажет. Қиын оқушылардың 94 % -і өзін- өзі
күту, тұрмыс еңбектерін тиянақты атқаруға әдет- дағдылары жоқ болса ,
олардың 32 %-і бұл еңбек түрінен әр түрлі сылтаулар айтып , бойларын аулақ
ұстауға тыврысады.
Қиын балаларға тән типтік ерекшеліктер қоғамдық мәнді
ұйымдастырушылық қабілеттерінің жоқтығы

Қиын балаларға көмек: мектепке бармай қалу
Баланың мектепке бармай қалуының айтарлықтай жиілеп кетуі оны психиатрға
қаратуға себеп болады. Кездейсоқ себептерден кездесіп қала беретін төтенше
жағдайлар мүлде әр түрлі көріністе болып келуі мүмкін : ата-анасының
шешімімен кішкентай інісін немесе қарындасын қарап отыруға баланың үйде
қалдырылуы , баланың өз бетімен лағып кетуге бейімділігі немесе мектепке
барудан қасақана бас тартуы сияқты келтірілген сылтаулардың барлығы оның
эмоционалды бұзылуына байланысты болғандықтан , мектепке бармай қалуына осы
кінараты себеп болуы мүмкін. Мектепке барудан бас тартуы – оның сабаққа
қатысқысы келмегендігінен , өз кезегінде әр түрлі механизмдердің ықпалы
себеп болуы да мүмкін . Оны схематикалық процедураның талдауынан көруге
болады:

Бала мектептегі сабақта жоқ

Бала үйде жоқ Бала уйде отыр
(Бетімен қыдырып
кеткен)

Баланы уйде
қалдырған

Бала мектепке барудан бас тартқан

Көліктік фобия мектеппен Айырылып қалу
Байлпныстан
қашқақтау қорқынышы
әлеуметтік фобия

Ең алдымен сабаққа қатыспай қыдырып жүрген баланың немен айналысатынын
анықтау қажет. Егер үйден шығып мектепке кеткен бала сабаққа қатыспаған
болып шықса, онда ол кино қарауға театрға кетуі немесе басқа бір жерлерге
тағы бір нәрселермен айналысып кетуі мүмкін . Мектепке бармай қыдырып
жүрген уақыттарда басқа да қылмысты теріс қылықтарға баруы немесе
әлеуметтік жағымсыз әрекеттерге ұрынуы ықтимал
Егер баланың мектепке бармай үйде қалғаны ата-анасына мәлім болса ,
онда олардың өздері қалдырғаны немесе баланың өзі мектепке барудан бас
тартқаны. Бірінші жағдайда баланың мектепке баруына ата-анасының мүмкіндік
бермегені, ал екіншісі баланың мектепке өзі барғысы келмегені
Егер баланың мектептен бас тартқаны туралы сөз болса, онда біз :
мектептен қорқуы, әлеуметтік фобия, көліктік фобия немесе әлеуметтік
қашқақтау сияқты әртүрлі себептердің нәтижесінде пайда болатын эмоционалды
күйзелістермен істес боламыз . Мектепке барудан бас тартуына әлеуметтік
фобия азырақ болсада жиі себеп болады . Біріншіден, әлеуметтік жағдайдан
және адамдармен кездесуден үрейленуі ; ал екіншіден , автобус, поезд ,
басқа да көліктермен жүргенде үрейленуі туралы сөз болып отыр. 2 жағдайда
да мектепкебаратын жолда адамдармен кездесіп қалу және көлікпен жүру
қаупінен сақтану үшін сезікті сырын сыртқа шығармаудың ең оңай әдісі-
мектепке барудан бас тарту
Әрбір жағдайда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.