Экономикалық талдау

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім:
• Экономикалық талдауға ақпараттық қамтамассыз ету
• Экономикалық талдаудың негізгі түрлері
ІІІ. Қорытынды

«Талдау» гр тілінен аударғанда «зерттелетін обьектіні өзара байланысты бөліктерге, элементтерге бөліп, тарату» деген түсінікті білдіреді. Талдауға негізгі түсінік беретін си нтез керісінше бөлініп таратылған элементтерді біріктіру, жинақтау деген мағынаны береді.
Экономикалық процесстерді зерттеу жеке бірліктерді жеке шаруашылық фактілерін зертеуден басталады, ал, олардың жиынтығы жалпы шаруашылық процессті құрайды. Экономикалық талдау барысында шаруашылық процесстердің өзара байланысы, өзара тәуелділігі мен шарттылығы зерттеледі.
Экономикалық талдаудың пәні: обьективті және субьективті фактілер әсерінен қалыптасатын шаруашылық процесстер мен олардың соңғы нәтижелері.
Обьективті фактор етінде баға факторын алуға болады. Бағаның және тарифтің ставкасының өзгеруі халықшаруашылығы салаларының негізгі көрсеткіштерінің өзгеруіне әсер етеді.
Экономикалық талдау процессінде бірқатар көрсеткіштер қолданылады. Халықшаруашылығының әртүрлі салаларында қызмет істейтін ұйымдар қызметі әртүрлі көрсеткіштермен сипатталады. Оларды белгілі бір жүйеге келтіріп, келесідей түрлерге бөлуге болады.
1. Қолданылатын өлшем бірліктеріне байланысты: құндық және натуралдық көрсеткіштер болып екіге бөлінеді.
2. құбылыстар, операциялар, процесстердің өлшену мүмкіндігіне байланысты көрсеткіштер сандық және сапалық болып бөлінеді.
3. жекелеген көрсеткіштердің немесе олардың қатынастарының пайдаланылуына байланысты көлемдік және үлестік көрсеткіштер болып екіге бөлінеді.

1. Совитская «Экономический анализ деятельности»
2. Шеремет «Теория финансовой отчетности», «Финансы и предприятия»
3. Верн Стайн «Анализ финасовой отчетности»
4. Дүйсембаев «қаржылық жағдайды талдау»

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім:
• Экономикалық талдауға ақпараттық қамтамассыз ету
• Экономикалық талдаудың негізгі түрлері
ІІІ. Қорытынды

КІРІСПЕ
Талдау гр тілінен аударғанда зерттелетін обьектіні өзара байланысты
бөліктерге, элементтерге бөліп, тарату деген түсінікті білдіреді. Талдауға
негізгі түсінік беретін си нтез керісінше бөлініп таратылған элементтерді
біріктіру, жинақтау деген мағынаны береді.
Экономикалық процесстерді зерттеу жеке бірліктерді жеке шаруашылық
фактілерін зертеуден басталады, ал, олардың жиынтығы жалпы шаруашылық
процессті құрайды. Экономикалық талдау барысында шаруашылық процесстердің
өзара байланысы, өзара тәуелділігі мен шарттылығы зерттеледі.
Экономикалық талдаудың пәні: обьективті және субьективті фактілер
әсерінен қалыптасатын шаруашылық процесстер мен олардың соңғы нәтижелері.
Обьективті фактор етінде баға факторын алуға болады. Бағаның және
тарифтің ставкасының өзгеруі халықшаруашылығы салаларының негізгі
көрсеткіштерінің өзгеруіне әсер етеді.
Экономикалық талдау процессінде бірқатар көрсеткіштер қолданылады.
Халықшаруашылығының әртүрлі салаларында қызмет істейтін ұйымдар қызметі
әртүрлі көрсеткіштермен сипатталады. Оларды белгілі бір жүйеге келтіріп,
келесідей түрлерге бөлуге болады.
1. Қолданылатын өлшем бірліктеріне байланысты: құндық және натуралдық
көрсеткіштер болып екіге бөлінеді.
2. құбылыстар, операциялар, процесстердің өлшену мүмкіндігіне байланысты
көрсеткіштер сандық және сапалық болып бөлінеді.
3. жекелеген көрсеткіштердің немесе олардың қатынастарының пайдаланылуына
байланысты көлемдік және үлестік көрсеткіштер болып екіге бөлінеді.

ІІ. Негізгі бөлім
Экономикалық талдауды ақпараттық қамтамассыз ету
Экономикалық талдау экономикалық ақпараттар жүйесіне негізделеді. Ал,
ақпарат басқару шешмдерінің нәтижесі болып табылады. Тиімді ақпарат ағамын
қамтамассыз ете үшін белгілі бір қағидаларға сүйенеміз.
1. ақпарат қажеттілігін анықтау және оны қамтамассыз етудің тиімді
жолдарын табу;
2. Өндіру, айналыс, бөлу, тұтыну процестерінің тиімділігін еңбек,
табиғи, материалдық, қаржылық ресурстарды пайдаланудың
обьективтілігі;
3. Ақпарат бірегейлігі, яғни, әртүрлі көздерден алынған мәліметтердің
бір өлшемде, бір деңгейде болуы және ақпараттың қайталануына жол
бермеу;
4. Ақпараттың оперативтілігі, демек жаңа байланыс құралдарын,
ақпаратты қашықтықтан беру құралдарын пайдалану арқылы жедел
ақпарат алу;
5. Алғашқы ақпарат көлемін мүмкіндігінше шектеу, оны пайдаланудың
коэффицентін арттыру;
6. Алғашқы ақпараттарды электронды есептеу машинасы арқылы жан жақты
өңдеу, соның нәтижесінде қажетті туынды көрсеткішті алу;
7. Алғашқы ақпаратты пайдалану бағдарламасын жасау, соның негізінде
ақпаратты жоспарлау және басқару мақсатында пайдалану.
Талдауға негіз болатын ақпарат көзі есептік және есептік емес болып екіге
бөлінеді.
Есептік көздерге: бухгалтерлік есеп және есептілік, статистикалық есеп
және есептілік, жедел есеп және есептілік, ішінара есеп мәліметтері жатады.

Ішінара есеп мәліметтері басқа есептілік мәліметтерін терең және жан жақты
түсінуге мүмкіндік береді.
Есептік емес көздерге: ішкі және сыртқы аудит мәліметтері, ривизия
мәліметтері, зертханалық бақылау материалдары, өндірістік кеңестер
материалдары, еңбек ұжымдарық жиналыстарының материалдары, баспасөз
мәліметтері, түсініктеме, баяндама хаттар, жеке бақылау мәліметтері.
Сонымен қатар, талдау барысында бекітілген жоспар, өндірістік паспорт, баға
көрсеткіштерінде, анықтамаларда келтірілген мәліметтер толтырылады.

ІІ. Экономикалық талдаудың негізгі түрлері

Экономикалық талдау түрлері салалық, мерзімдік және кеңістік сынды
белгілеріне, өткізілу кезеңділігіне, басқару обьектісіне, зерттеу әдісіне
орай және обьектінің толық қамтылуына, бағдарламаның мазмұнына, сонымен
қатар, талдау тұтынушыларына қарай жіктелінеді.
Талдаудың бұлайша жіктелуі оның дұрыс ұғынылуы мен есептің мазмұнының
оң болуына тікелей байланысты болады.
Экономикалық оқулықтарда экономикалық талдау әртүрлі белгілеріне қарай
жіктеліп отырады.
1. Салалық белгісіне орай:
Қоғамдық еңбек бөлінісіне негізделген
1. Салалық экономиканың жекелеген салаларына талдау жүргізілуге негізделген
әдіс
• өндірістік;
• ауылшаруашылығы;
• құрылыс;
• көлік;
• сауда.
2. Салааралық кез келген ұлттық экономикадағы шаруашылықтың теориялық және
тәсілдік әдісі болып табылады.
Салалық талдаудың қажеттілігі әрбір сала өндірісінің спецификалық
ерекшеліктеріне негізделген. Қоғамдық өндірістің әр саласы спецификалық
және экономикалық қатынастарында өзіндік ерекшеліктеріне ие.
Бұған қоса, қоғамдық өндірістің әр саласы төзара тығыз байланысты екенін де
естен шығармаған жөн. өндірістік салалардың өзара байланыстары салааралық
талдау жасалуын талап етеді.
2. Мерзімдік белгісіне орай:
• Болжамдық талдау шаруашылық операция жүргізілмей тұрып, жасалады. Ол
басқару шешеімдерін дәлелдеу және жоспарлау тапсырмаларына, сонымен
қатар болашақты болжау мен күтілген жоспардың бағасын беру немесе
тиімсіз нәтижелерді болдырмау үшін жасалады.
• Ағымдағы (ретроспективный) талдау ұйым қызметінің нәтижелері бойынша
әдетте ресми есептілік негізінде жүргізілетін ретреспе ктивті талдау
болып табылады. Ағымдағы талдауды кезеңдік талдау деп те атайды.
Себебі ол ағымдағы жұмыс кезеңдері бойынша жүргізіледі.
Ағымдағы талдаудың негізгі мақсаты: коммерциялық қызмет нәтижелерін
обьективті бағалау, пайдаланылмаған резервтерді кешенді түрде анықтау. Және
оларды өндіріс тиімділігін арттыратындай етіп орналастыру, еңбек нәтижелері
және сомасы бойынша материалдық және моральдық тұрғыдан ынталандыру,
жұмыста орын алған кемшіліктерді анықтау, себептерін зерттеу.
Ағымдағы талдаудың өзіндік ерекшеліктері:
• Нақты нәтижелер жоспарлы мәліметтермен және өткен кезең
ақпараттарымен салыстыра отырып бағаланады;
• Анықталған ауытқулар технико экономикалық факторлар бойынша
жіктеліп, олардың себептері тек ғана емес, оларға жауапты адамдар
анықталып, кемшіліктерді жоюмен байланысты іс шаралар белгіленеді.

Талдаудың бірқатар кемшіліктері де бар:
• Қолданылмаған резервтердің анықталуы ол уақытта жойылған
мүмкіндіктерді көрсетеді. Яғни, өндіріс тиімділігінің төмендеуіне жол
беріледі.
• Талдау барысында шаруашылық операциялары тіркеледі. Бірақ, оның
нәтижелері алдыңғы кезеңге ғана есепке алынады. Бұл да белгілі бір
мүмкіндіктің жойылуын сипаттайды.
Ағымдағы талдау шаруашылық қызметке жасалынатын толық талдау түрі.
Оперативтік талдау оның құрамына кіреді. Ол перспективалық талдау жасауға
негіз болады.
Оперативтік талдау экономикалық талдаудың бір түрі және шаруашылық
жүйесін оперативті басқарумен байланысты міндеттерді шешуге бағытталады.
Оперативті талдаудың мақсаты: жоспарлы тапсырмалардың орындалуын, өнімді
өндіру және сату процесстерін жалпы шаруашылық жүйенің ұйымды қызмет етуін
тұрақты түрде бақылау болып табылады.
Оперативті талдаудың ақпарат көзі алғашқы есеп құжаттары, өндіріс
процесстерін тікелей бақылау міндеттері және жұмысшылармен бетпе бет
әңгімелесу қорытындылары. Сол себепті жұмыстағы кемшіліктерді және оған
кінәлі адамдарды жедел анықтауға және сәйкес шара қолдануға мүмкіндік
береді.
Перспективалық талдау шаруашылық қызмет нәтижелерінің, олардың
болашақтағы мүмкін болатын шараларын анықтау мақсатында жүргізілетін
талдау.
Негізгі ерекшелігі: құбылыстарды болашақ тұрғысынан қарау, даму
перспективасын анықтау болып табылады.
Перспективалық талдау шаруашылық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.