Ағзаның қорғасынмен улану жағдайындағы иммунокоррекциялық препараттардың әсері

1. Ауыр металдар иондарының организмге әсері 3
1.1 Кадмий иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету механизмдері 4
1.2 Қорғасын иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету механизмдері 5
2.Иммуностимулдаушы препараттардың классификациясы 7
Пайдаланылған әдебиеттер
9

Кадмий, қорғасын, мырыш және тағы да басқа өндірістік полютанттар күшті зақымдаушы агенттердің бірі болып танылып, соңғы кездері биология мен медицина саласындағы мамандардың назарын аударып келеді. Ауыр металлдар иондары адам организімін күшті зақымдаушылардың бірі болып саналады /1/.
Өндірістік кәсіпорындардың дамуы, ауыл шаруашылығын химияландыру, үлкен қалалардағы транспорттық көліктердің санының соңғы жылдары күрт өсуі қоршаған ортаның ластануына әкелуде. Адам организіміне зиянды заттар тек өндірістен ғана емес, сонымен қатар тұрмыста да кездесіп денсаулыққа зияндылық қаупін туғызып отыр /2, 3/.
Көптеген елдерде, соның ішінде Қазақстанда өндірістік өнеркәсіптің жедел дамуы көбіне экологияны қорғау шараларының өз дәрәжесінде орындалмауының себебінен, қоршаған ортаға токсиндердің, соның ішінде ауыр металлдардың, пестицидтердің және басқа да зиянды заттардың бейберекет таралуына әкелуде. Қолайсыз климаттық факторлар химиялық заттармен әрекеттесіп, олардың зияндылық әсерін одан ары күшейтуде. Ал олар өз кезегінде адам организімінің клеткаларының биологиялық компоненттерімен өзара әрекеттесіп организм қызметіне зияндылық әсерін тигізеді /4/.
Химиялық элементтер, соның ішінде ауыр металлдар микробөлшектер (оксид, тұз қышқылы) және аэрозоль (түтін, тұман, бу) түрінде тыныс жолдары мен тері арқылы, сондай-ақ асқорыту жолы арқылы организмге түседі. Ауыр металлдар тыныс жолдары эпителийінің кез-келген аймағынан қан мен лимфаға сіңіп, олар арқылы барлық мүшелерге тарайды. Таралу жолдары арқылы ағзаға енуінің барлық кезеңдерінде элементтер химиялық өзгерістерге ұшырауы мүмкін, яғни биологиялық құрылымдар мен өзара байланыстардың пайда болуы нәтижесінде өздерінің химиялық түрлерін өзгертеді. Ағза ұлпалары сезімтал жүйелер мен бейорганикалық заттардың арасындағы байланыс өзіне тән емес және күрделі түрде жүреді.

1. Винаградов В.И. Химические аллергены. Окружающая среда и ихвлияние на здоровье человека // М.: ВИНИТИ, 1985.-58 с. 23.
2. Овчаренко М.М. Тяжелые металлы в систем почва-растение-удобрение Тактакишвили С.Д. Реакция крови на поступление в организм различных химических соединений // Чужеродные вещества в пищевых продуктах. Алма-Ата, 1979. с. 203-204.
3. Сидаренко Г.И., Можаев Е.А. Санитарное состояние окружающей среды и здоровья населения // М.: Медицина, 1987- 128.
4. Проблемы загрязнения окружающей среды и токсикологии // Под. Ред.ДЖ. Уэра. -М.: Мир, 1993. - 191 с.
5. Алиновская Ю.Б. Обратимость некоторых физиологических показателей при хронической интоксикации ионами кадмия // Материалы конференции молодых ученых Северного Кавказа пофизиологии и валеологии. - Ростов- на Дону - 2000. - с. 3-5.
6. Давыдова В.И. Биохимические токсическое действие кадмия //Вопросы питания, 1986, №3, С.73 - 74.показатели крови и мочи у рабочих свинцово — цинкового производства. — Гигиена труда ипрофессиональных заболеваний, 1991, №8,С32 - 34.
7. Реакции организма человека на воздействие опасных и вредных производственных факторов. Справочник. - в 2-х томах // М.: Изд-во Стандартов, 1990.
8. Тактакишвили С.Д. Реакция крови на поступление в организм различных химических соединений // Чужеродные вещества в пищевых продуктах. Алма-Ата, 1979. с. 203-204.
9. Тактакишвили С.Д. Реакция крови на поступление в организм различных химических соединений // Чужеродные вещества в пищевых продуктах. Алма-Ата, 1979. с. 203-204.
10. Машковскии.М.Д Препараты коррегирующие процессы иммунитета（иммуномодуляторы6иммунокорректоры）
11. Химия в сельском хозяйстве // 1995. - № 1.-е. 17-18. 24.А.В. Чигаркин. Геоэкология и охрана природы Казахстана. Алматы:
12. Воздействие на организм человека опасных и вредных экологических факторов // КазНУ им. Аль-Фараби - 2003. - 350 с. Под. Ред. Л.К. Исаева, В 2-х томах // М: Янус-К, 1997.
13. Некоторые вопросы токсичности ионов металлов // Пер. с анг.; под. ред. X. Зигеля, А. Зигель // М.: Мир, 1993-368 с. 33.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Биология факультеті

Адам мен жануарлар физиологиясы және биофизика кафедрасы

Курстық жұмыс

Ағзаның қорғасынмен улану жағдайындағы иммунокоррекциялық препараттардың
әсері

Ғылыми жетекшісі: б.ғ.к., доцент Бақтыбаева Л.Қ.

Орындаушы: ББП62К4, 4 курс,
Кенжеғараева З.М.

Алматы

2009

ЖОСПАР

1. Ауыр металдар иондарының организмге әсері 3
1.1 Кадмий иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету 4
механизмдері
1.2 Қорғасын иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету 5
механизмдері
2.Иммуностимулдаушы препараттардың классификациясы 7
Пайдаланылған әдебиеттер 9

1. Ауыр металдар иондарының организмге әсері

Кадмий, қорғасын, мырыш және тағы да басқа өндірістік полютанттар күшті
зақымдаушы агенттердің бірі болып танылып, соңғы кездері биология мен
медицина саласындағы мамандардың назарын аударып келеді. Ауыр металлдар
иондары адам организімін күшті зақымдаушылардың бірі болып саналады 1.

Өндірістік кәсіпорындардың дамуы, ауыл шаруашылығын химияландыру, үлкен
қалалардағы транспорттық көліктердің санының соңғы жылдары күрт өсуі
қоршаған ортаның ластануына әкелуде. Адам организіміне зиянды заттар тек
өндірістен ғана емес, сонымен қатар тұрмыста да кездесіп денсаулыққа
зияндылық қаупін туғызып отыр 2, 3.

Көптеген елдерде, соның ішінде Қазақстанда өндірістік өнеркәсіптің
жедел дамуы көбіне экологияны қорғау шараларының өз дәрәжесінде
орындалмауының себебінен, қоршаған ортаға токсиндердің, соның ішінде ауыр
металлдардың, пестицидтердің және басқа да зиянды заттардың бейберекет
таралуына әкелуде. Қолайсыз климаттық факторлар химиялық заттармен
әрекеттесіп, олардың зияндылық әсерін одан ары күшейтуде. Ал олар өз
кезегінде адам организімінің клеткаларының биологиялық компоненттерімен
өзара әрекеттесіп организм қызметіне зияндылық әсерін тигізеді 4.

Химиялық элементтер, соның ішінде ауыр металлдар микробөлшектер (оксид,
тұз қышқылы) және аэрозоль (түтін, тұман, бу) түрінде тыныс жолдары мен
тері арқылы, сондай-ақ асқорыту жолы арқылы организмге түседі. Ауыр
металлдар тыныс жолдары эпителийінің кез-келген аймағынан қан мен лимфаға
сіңіп, олар арқылы барлық мүшелерге тарайды. Таралу жолдары арқылы ағзаға
енуінің барлық кезеңдерінде элементтер химиялық өзгерістерге ұшырауы
мүмкін, яғни биологиялық құрылымдар мен өзара байланыстардың пайда болуы
нәтижесінде өздерінің химиялық түрлерін өзгертеді. Ағза ұлпалары сезімтал
жүйелер мен бейорганикалық заттардың арасындағы байланыс өзіне тән емес
және күрделі түрде жүреді.

Нуклеин қышқылдары ақуыздардың қүрылымдары мен олардың қызметтері,
клетка мембраналары, сондай-ақ субклеткалардың органеллалары бейорганикалық
элементтермен улануына өте сезімтал болып келеді 5, 6. Ауыр
металлдар организмнің маңызды процесстеріне кері
әсерін тигізеді. Мысалы, молекулалық деңгейде ферменттердің
тежелуі, макромолекулалардың (белок, нуклеин қышқылдары)
қайтымсыз конформациялық өзгеруі, синтез және метаболизм
процесстерінің жылдамдықтарының өзгеруі салдарынан мутациялардың пайда
болуы мүмкін. Ал клеткалық деңгейдегі
өзгерістер организмнің тіршілігі үшін қажетті метоболиттердің
жетіспеушілігін туындатып, клетка мембранасының құрылымы
мен өткізгіштігін бұзады. Организмде үнемі кездесетін элементтер
"қажетті" және "аса қажетті" элементтер болып екі топқа бөлінеді.
Бұлардың шамадан тыс азаюы, не көбеюі организмнің қалыпты
жағдайда өмір сүруін бұзады. Көптеген әдебиеттер мәліметтері
көрсеткендей, зерттеулер нәтижесінде организмнің тағамдық
статусы мен ауыр металлдардың токсиндік және аккумулятивтік деңгейі
арасында өзара тәуелділік қалыптасқан. Мысалы, адам организміне 10 мг
кадмий элементі енсе, адамда улану белгілері байқалады 7, 8.

Қазіргі кезде қоршаған ортада токсинді қосылыстардың мөлшері көбеймесе,
азайған жоқ. Ауыр металлдар және олардың қосылыстары сияқты, қоршаған
ортаға әр түрлі өндірістік процесстер арқылы таралады.

1.1 Кадмий иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету механизмдері.

Ауыр металлдардың ішінде бірден-бір өте қауіпті улардың қатарына кадмий
жатқызылады. Кадмий - айқын сілтілік қасиет көрсететін, екі валентті
металл. Металлдың дисперстілігінің өсуіне байланысты улылығы да жоғарлап
отырады. Оның қайнау мен еру температурасы төмен, табиғатта бос күйінде
кездеспейтін жұмсақ ауыр металл. Адам организмінде орта есеппен алғанда
шамамен 50 мг кадмий болады, оның 13 бөлігі бүйректе, қалған бөлігі
бауырда, өкпе және қарын асты безінде жинақталады. Адам жасы ұлғайған сайын
кадмий мөлшері артады, жаңа туған нәресте организмінде мүлде болмайды, тек
он айлығында жинақтала бастайды.

Улану негізінен өндірістік ластанумен байланысты: құрамында кадмий бар
заттар (өндірістік фосфатты тыңайтқыштар, тезек, бояулар, құймалар, т.б.)
ауа мен ауыз суды ластайды. Кадмиймен уланудың тағы бір көзі - шылым
түтіні. Шылым қүрамында 15-18 мг кадмий болады. Теңіз өнімдерінің құрамында
да, әсіресе жеуге жарамды моллюскаларда кадмий кездеседі. Жопонияда осының
салдарынан туындайтын ауру іtаі-іtаі деген атпен аталады екен.

Кадмий тұздары жоғары токсинді заттардың бірі деп есептелінеді. Ерекше
улы қасиет көрсететін кадмий оксиді мен кадмий сульфаты
организмге бу, түтін, шаң түрінде түсіп, тыныс алу, ас қорыту мүшелері мен
бауыр, бүйректі зақымдайды. Осыдан барып, фосфорокальций және белок
алмасулары бүзылады, бұл сүйектің беріктігінің кемуіне әкеледі. Ғалымдардың
есептеуі бойынша 1990-шы жылы Қазақстанның территориясына фосфорлық
тыңайтқыштармен бірге, топыраққа 3200 тонна кадмий таралған.

Кадмий клетка ішіндегі липидтердің пероксидация құбылысын жоғарлатып,
глутотионның деңгейін өзгертеді. Сондықтан ол клеткалық тиімді у болып
табылады. Сонымен қатар, кадмий тұзы қандағы эритроциттердің санын
төмендетеді, ол оның бауырдағы белоктардың пайда болу қызметін бұзуына
байланысты екені анықталған. Кадмий иондарының белгілі бір антиоксидантты
ферменттердің белсенділігіне кері әсері тигізетіні туралы мәліметтер де
бар.Жалпы ауыр металлдар зияндылығына қарай үш класқа
жіктеледі.

Кадмий және қорғасын - қауіпті металлдардың ішінде бірінші класына
жатқызылады. Олар топырақ және су ортасына мырышпен бірге тау жыныстарын
қазба және өндіру жүмыстары кезінде, түсті металлургия зауыдтарынан
келіп түседі.

Металлдармен улануда оқиғасының ішінде кең етек алып отырғаны -
қорғасынмен созылмалы түрде улану. Әдебиет деректеріне сүйенетін болсақ,
қорғасынның барлық тірі ағзаларға қатерлі у екендігіне, ағзада
жинақталу мөлшерінің кадмий сульфаты организмге бу, түтін, шаң түрінде
түсіп, тыныс алу, ас қорыту мүшелері мен бауыр, бүйректі зақымдайды. Осыдан
барып, фосфорокальций және белок алмасулары бұзылады, бұл сүйектің
беріктігінің кемуіне әкеледі.

1.2 Қорғасын иондардың ағзаға түсу жолдары және әсер ету механизмдері.

Қорғасын және оның көптеген қосылыстары көптеген өндірістерде кейбір
қоспаларды, аккумуляторларды, химиялық аспаптарды, ионизациялық
сәулеленуден қорғану заттарды өңдеуінде қолданылады.

Қорғасынның улылығы оның мөлшеріне, физикалық ерекшеліктері мен
қосылыстарының табиғатына байланысты. Әдетте, қорғасын ағзаға әр түрлі
күйде түседі ( металл, тұз, органикалық қосылыстар). Әсіресе, молекулярлы -
иондық дисперсті күйінде ерекше қауіпті. Ол өкпе арқылы қан айналу жүйесіне
өтіп, одан әрі барлық мүшелерге тарайды. Қорғасын қосылыстарының ішек-қарын
жолы арқылы ағзаға сіңірілуі де өте жылдам жүреді. Бұған қарын және ішек
сөлдерінің бөлінуі ықпалын тигізеді. Металдың сіңірілуі, асқорыту жолы
арқылы түскен кезде, аш ішекте жүзеге асады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.