Саяси модернизация туралы ақпарат

Бүгінгі тањда кешегі кењес елдеріндегі тоталитарлық саяси жүйеніњ күллі көкке ұшқаны, єрі жүйелік өзгерісініњ өзіндік логикалық шебіне жеткендігі айқын көрініп отыр.
Єртүрлі қоғамдық бағыттылық пен єлеуіметтік жєне саяси лектегі жүйеге негізделген оқиғаларды қандай да бір концептуалды єдісемелік сызбалар немесе себеп-салдарлық байланыс дењгейінде қарастырып түсіндіру мүмкін емес.
Қазіргі саяси модернизацияныњ мєнін тек пєнаралық құралға арналған кірігуші зерттеу бағдарламалары негізінде ірі сараптамалық сызбалар мен жетістіктерді игеруді Тарту тұрғысында түсіндіруге болады. Модернизация мєселесініњ күрделілігі мен єрқырлылығыныњ ескере отырып, кірігу теориясыныњ модернизацияланған демократияға өтуін жєне оныњ консолидацясын құру қажет. Мұндай ұзақ құрылымдық процесс бірнеше күрмеуі күрделі мєселелерді туындатады:
- модернизация жєне оны жүзеге асыру процессінде негізінен жүгінетін бағыттар, үлгілер жєне басқару принциптері қандай болу керек?
- модернизация процесі барысында теориялық мєнге мемлекеттіњ қатысу дењгейініњ сєйкестігі қаншалықты жєне либералды нарықтық экономикасы бар плюралистік қоғамдағы өзін өзі басқару мен ұйымдастыру дењгейі бұл процессте 0аншалықты автономды болып отыр?
Формациялық, өркениетті жєне жахандық сараптама сызбалар негізіндегі бағам көрсетіп отырғандай бұл аталмыш мєселелер тек теориялық тұрғыда анна емес, сонымен қатар саяси жоспарда да күрделілік танытып отыр. Ал бұл жағдай тєжірибеде өтпелі қоғамда демократияландыруда мемлекеттік саясатты белгілі бір импровизацияға ие болуымен сипатталады.
Єлеуметтік саяси ғылымдарда қабылданданғандай өтпелі қоғамға жағдайлар дєстүрлі қоғамнан қазіргі батыстық қоғамға өтуі мінездейтін модернизация теориясыныњ бастысы болып табылады.
Модернизация парадигмасы өзіне бірнеше аксиоманы жұптастырады. Біріншіден, басты қоғамныњ даму зањдылықтары деп күнделікте өмірде болып жатқан өзгерістер жєне єлеуіметтік, саяси, экономикалық қиындықтар жєне мєдени құрылымдар мен оныњ функцияларыныњ қоғамдық рационалды сұраныстар мен пайдалы мүддеге сай функциялануындағы сєйкестігін тану.
Екіншіден, өтпелі қоғам – ол мынандай жетістіктерге ұмтылатын қоғам:
- жоғары дењгейдегі индустриализация;
- жоғары валдық ішкі өнімдер мен энергрияныњ органиқалық емес көзгерін кењінен қолдануда тұрақты экономикалық даму;
- қоғамдық процесс мақсатында ғылыми-техникалық жетістіктерді қолдану;
- халықтыњ жоғары жєне сапалы тұрғыды өмір сүру дењгейін арттыру;