Шетел валютасын кәсіпкерлік қызмет ретінде пайдаланудың тәртібі және оның режимі



I Кіріспе
Валюта ұғымы жөніндегі түсінік
II Негізгі бөлім
1) Кәсіпкерлердің шетел валютасымен жүргізетін операциялары.
2) Шетел валютасын жəне ұлттық валютаны қайтарудың мәні
3) Резиденттер мен резидент еместер арасындағы валюталық операциялар
4) Шетел валютасымен жасалатын айырбастау операциялары.
III Қорытынды
Валюталық реттеу мен бақылаудың маңызы
IV Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасы сыртқы экономикалық саясатта көп векторлы бағытты жүзеге асыратын болғандықтан,валюта мәселесі бұл ретте аса маңызды мәселе болып табылады.Бұл өз кезегінде кәсіпкерлік қызметке аса зор ықпалын тигізеді.Кәсіпкерлік қызмет отандық және шетел валютасымен есеп айырысу негізінде жүзеге асады.Шетел валютасын пайдалану арқылы кәсіпорын өзінің қызметін жүзеге асырады.Десе де,кәсіпкерлік қызметте шетел валютасын қолданудың,яки пайдаланудың өзіндік тәртібі,шегі және оның режимі бар.Бұл заңдылық ҚР шетелдермен жүргізетін валюталық қатынастарының негізгі элементтері республикада қабылданған заңдарда айқындалған. Қазақстан заңдары бойынша валюталық реттеудің объектісі болып шетел валютасындағы, бағалы қағаздар, валюталық құндылықтарды,тазартылған алтын мен басқа да бағалы металдарды республикаға әкелу,алып кету және жіберу тәртібін белгілеу болып есептеледі. Валюталық қатынастарының субъектілері болып резиденттер және резидент еместер саналады.Ең алдымен оған тоқталмас бұрын шетел валютасы туралы түсінікке тоқталып өтсем.
Шетел валютасы - шет мемлекеттің валютасы, сондай-ақ халықаралық ақша немесе есеп айырысу бiрліктерi болып табылса,ал валюта - мемлекеттердің заңды төлем қаражаты ретінде қабылдаған ақша бiрлiгі немесе банкноттар, қазынашылық билеттер жəне монеталар,оның iшiнде қымбат металдардан жасалған монеталар түрiндегі қолма-қол жəне қолма-қол емес ақша нысанындағы құнның ресми стандарттары, сондай-ақ шоттардағы, оның ішiнде халықаралық ақша немесе есеп айырысу бiрлiктерiндегі қаражат, яғни валюта дегеніміз елдің ақша бірлігі,оның шартты түрі, халықаралық төлем-есеп айырысу айналымының каналдары арқылы ұлттық ақшаларды қолданудың ерекше формасы болып табылады.
Валюталық құндылықтарға: шетел валютасы,номиналы шетел валютасымен көрсетілген бағалы қағаздар жəне төлем құжаттары,резидент еместер шығарған номиналы жоқ бағалы қағаздар, тазартылған құйма алтын, резиденттер мен резидент еместер арасында, сондай-ақ резидент еместер арасында операциялар жасалған жағдайда қолданылған ұлттық валюта, номиналы ұлттық валютамен көрсетілген бағалы қағаздар жəне төлем құжаттары, резиденттер мен резидент еместер арасында, сондай-ақ резидент еместер арасында операциялар жасалған жағдайда қолданылған резидент шығарған номиналы жоқ бағалы қағаздар жатады.
1. Валюта нарығында операциялардың жүргізу теориясы мен тәжірибесі. Шелекбай Ә.Д.
2. Шетелдік валюталық қаржылық ағыстар қозғалысы және оның конъюнктурасы. ҚазҰУ хабаршысы, Альмереков К.А.
3. Б.Көшенова Ақша,несие,банктер, халықарлық валюта
4. «Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы» ҚР Заңы
2005 Алматы Жеті Жарғы.
5. www.google.kz

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі

Тұрар Рысқұлов Атындағы Қазақ Экономикалық Университеті

Саясаттану және құқық кафедрасы

Реферат

Тақырыбы:Шетел валютасын кәсіпкерлік қызмет ретінде пайдаланудың тәртібі
және оның режимі

Оқытушы:Нуранова Р.Қ.

Студент:Қалимұратқызы Б.

Мамандығы:Маркетинг

Тобы:307

Алматы 2009

Жоспар:

I Кіріспе

Валюта ұғымы жөніндегі түсінік

II Негізгі бөлім

1) Кәсіпкерлердің шетел валютасымен жүргізетін операциялары.
2) Шетел валютасын жəне ұлттық валютаны қайтарудың мәні
3) Резиденттер мен резидент еместер арасындағы валюталық операциялар
4) Шетел валютасымен жасалатын айырбастау операциялары.
III Қорытынды
Валюталық реттеу мен бақылаудың маңызы

IV Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Алматы 2009

Қазақстан Республикасы сыртқы экономикалық саясатта көп векторлы бағытты
жүзеге асыратын болғандықтан,валюта мәселесі бұл ретте аса маңызды мәселе
болып табылады.Бұл өз кезегінде кәсіпкерлік қызметке аса зор ықпалын
тигізеді.Кәсіпкерлік қызмет отандық және шетел валютасымен есеп айырысу
негізінде жүзеге асады.Шетел валютасын пайдалану арқылы кәсіпорын өзінің
қызметін жүзеге асырады.Десе де,кәсіпкерлік қызметте шетел валютасын
қолданудың,яки пайдаланудың өзіндік тәртібі,шегі және оның режимі бар.Бұл
заңдылық ҚР шетелдермен жүргізетін валюталық қатынастарының негізгі
элементтері республикада қабылданған заңдарда айқындалған. Қазақстан
заңдары бойынша валюталық реттеудің объектісі болып шетел валютасындағы,
бағалы қағаздар, валюталық құндылықтарды,тазартылған алтын мен басқа да
бағалы металдарды республикаға әкелу,алып кету және жіберу тәртібін
белгілеу болып есептеледі. Валюталық қатынастарының субъектілері болып
резиденттер және резидент еместер саналады.Ең алдымен оған тоқталмас бұрын
шетел валютасы туралы түсінікке тоқталып өтсем.

Шетел валютасы - шет мемлекеттің валютасы, сондай-ақ халықаралық ақша
немесе есеп айырысу бiрліктерi болып табылса,ал валюта - мемлекеттердің
заңды төлем қаражаты ретінде қабылдаған ақша бiрлiгі немесе банкноттар,
қазынашылық билеттер жəне монеталар,оның iшiнде қымбат металдардан жасалған
монеталар түрiндегі қолма-қол жəне қолма-қол емес ақша нысанындағы құнның
ресми стандарттары, сондай-ақ шоттардағы, оның ішiнде халықаралық ақша
немесе есеп айырысу бiрлiктерiндегі қаражат, яғни валюта дегеніміз елдің
ақша бірлігі,оның шартты түрі, халықаралық төлем-есеп айырысу айналымының
каналдары арқылы ұлттық ақшаларды қолданудың ерекше формасы болып табылады.

Валюталық құндылықтарға: шетел валютасы,номиналы шетел валютасымен
көрсетілген бағалы қағаздар жəне төлем құжаттары,резидент еместер шығарған
номиналы жоқ бағалы қағаздар, тазартылған құйма алтын, резиденттер мен
резидент еместер арасында, сондай-ақ резидент еместер арасында операциялар
жасалған жағдайда қолданылған ұлттық валюта, номиналы ұлттық валютамен
көрсетілген бағалы қағаздар жəне төлем құжаттары, резиденттер мен резидент
еместер арасында, сондай-ақ резидент еместер арасында операциялар жасалған
жағдайда қолданылған резидент шығарған номиналы жоқ бағалы қағаздар жатады.

Шетелдiк банктер - Қазақстан Республикасынан тыс жерде құрылған

жəне өздері тіркелген мемлекеттердiң заңнамасы бойынша банк

операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар банктер мен өзге де қаржы

институттары ретінде орнықса,

Ұлттық валюта - Қазақстан Республикасының валютасы;

айырбастау пункттерi - шетел валютасымен айырбастау операциялары

жүргiзiлетiн арнайы жабдықталған орындар болып табылады.

Мəміле паспорты - валюталық операциялар бойынша есепке алуды

жəне есептілікті қамтамасыз ету үшін қажетті сыртқы экономикалық мəміле

туралы мəліметтер көрсетілетін белгіленген нысандағы құжат;

Валюта пайда болғаннан кейін әрине валюталық қатынас пайда болады.
Валюталық қатынастары деп-әлемдік шаруашылықта валюта айналымынан
қалыптасатын қоғамдық қатынасиар жиынтығы,олар ұлттық шаруашылықтардың
нәтижесінің өзара айырбасталуына қызмет етеді.Сонымен валюта қатынастарының
кейбір элементтері көне дәуірде (ежелгі Египетте,Римде) вексель және
айырбастау істері ретінде пайда болған.Валюта қатынастарының туындауы ұдайы
өндіріске байланысты болғанымен оған, өз кезегінде, өндірістің тұрақтылығы
дірежесңне қарай керісінше де әсер етеді.

Халықаралық валюта жүйесі деген халықаралық валюта қатынастарның
ұйымдастыру формасы,яғни ол халықаралық несие қаржы институттарымен
халықаралық-несие шарт және мемлекеттік құқық нормасы кешендерін
біріктіретін жүйе.

Шет ел валютасын жəне ұлттық валютаны қайтару.

1. Резиденттер мəміле шарттарында көзделген мерзiмде уəкілетті банктердегі
банк шоттарына:

1) резиденттiң тауарлар (жұмыстар, қызметтер көрсету) экспортына ақы
төлеуге алған ұлттық валютаны жəне шетел валютасын;

2) резидент емес мiндеттемелерiн орындамаған жəне толық орындамаған
жағдайда, резиденттiң тауарлар (жұмыстар, қызметтер көрсету)импорты бойынша
есеп айырысуды жүзеге асыруы үшiн резидент еместiң пайдасына аударған
ұлттық валютаны жəне шетел валютасын аударуды қамтамасыз етуге міндетті.

2. Резиденттің тауарлар (жұмыстар, қызметтер көрсету) экспорты,импорты
бойынша есеп айырысуды жүзеге асырған кезде уəкілетті банктердегі банк
шоттарына ұлттық жəне шетелдік валютаны аударуы:

1) резидент еместен тартылған қарыздың шарттарына сəйкес резиденттің
міндеттемелерін қамтамасыз етуге арналған шетелдік банктердегі резиденттің
шоттарына валюта түсімін аударған;

2) резиденттің шет елде ашылған филиалдары мен өкілдіктерінің қызметін
қамтамасыз етуге арналған шетелдік банктердегі шоттарына валюта түсімін
аударған жағдайларда талап етілмейді.

3. Тауарлар (жұмыстар, қызметтер көрсету) экспорты, импорты бойынша есеп
айырысуды жүзеге асырған кезде уəкілетті банктердегі шоттарға ұлттық жəне
шетелдік валюта түспеген кезде аудару жөніндегі міндеттеме осы Заңға
сəйкес:

1) біркелкі қарсы талапты есепке алу арқылы резидент еместің міндеттемелері
тоқтатылған;

2) олардың арасында бұрыннан бар бастапқы мiндеттеменi сол тұлғалар
арасында өзгеше нысананы немесе өзгеше орындау тəсілiн көздейтiн басқа
мiндеттемемен ауыстыру арқылы резидент еместiң мiндеттемелерi тоқтатылған;

3) резидент емеске талап қою құқығы басқа тұлғаға берiлген;

4) резидент еместiң мiндеттемелердi орындамау тəуекелiн сақтандыру шарттары
бойынша сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемi алынған
жағдайларда ішінара немесе толық орындалды деп есептеледi.

4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi резиденттердiң қайтару талаптарын
орындауын қамтамасыз ету мақсатында резиденттердің экспорт жəне импорт
жөнiндегі мəмiле паспорттарын ресiмдеудiң бiрыңғай ережесi мен шарттарын
жəне экспорттық-импорттық валюталық бақылауды жүзеге асыру тəртiбiн
белгiлейдi.

Экспорттаушы (импорттаушы) келiсiм-шарт жасасқан күнi баламасы он мың
АҚШ долларынан аспайтын сомаға жасалған келiсiм-шарттар бойынша мəміле
паспорты ресiмделмейдi.

5. Резиденттiң уəкiлеттi банктердегi жəне шетелдiк банктердегi өзiнің
шоттарына ұлттық жəне шетелдiк валютаны аударуын бақылау мақсатында,
тауарлардың (жұмыстардың, қызметтер көрсетудің) экспортын, импортын
көздейтiн келiсiм-шартта резидент еместердiң мiндеттемелердi орындау
мерзiмi мiндеттi түрде көзделуi тиiс.

6. Осы баптың талаптарының орындалуын жəне валюталық қаражаттың
қайтарылмауының негiздiлiгiн бақылауды салық қызметi органдарымен,кеден
жəне құқық қорғау органдарымен, оның ішінде өзара ақпарат алмасу арқылы
бiрлесiп Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi жүзеге асырады.

Резиденттер мен резидент еместер арасындағы валюталық операциялар

1. Резиденттер Қазақстан Республикасының валюталық заңнамасына сəйкес
тараптардың келiсiмi бойынша резидент еместермен ұлттық жəне шетелдік
валютамен мəмілелер жасасуға құқылы.

2. Резиденттер резидент еместермен операциялар бойынша шетел валютасымен
көрсетiлген вексельдер шығаруға құқылы.

3. Резидент еместер салымдар (депозиттер), бағалы қағаздар,резиденттермен
қарыз алу операциялары жəне осы Заңда көзделген тəртіппен жүзеге асырылған
өзге де валюталық операциялар бойынша алынған дивидендтердi, сыйақы мен
өзге де кiрiстердi шектеусiз алуға жəне аударуға құқылы.

4. Егер осы Заңның 20-24-баптарында аталған валюталық операцияларға қатысты
валюталық реттеу режимдерi белгiленбесе, резиденттер мен резидент еместер
арасындағы валюталық операциялар хабарлама режимін белгiлеуге құқылы
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi белгiлеген тəртіппен шектеусіз
жүзеге асырылады.

Осы Заңда белгiленген валюталық реттеу режимдерi тараптардың бiрi
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жəне (немесе) Қазақстан
Республикасының Қаржы министрлiгi болып табылатын резидент еместермен
жасалатын валюталық операцияларға қолданылмайды.

Резидент еместер арасындағы валюталық операциялар.

1. Қазақстан Республикасының аумағында резидент еместер арасындағы
валюталық операциялар осы Заңның 16-бабында белгіленген талаптарды ескере
отырып шектеусiз жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында резидент еместер арасындағы
валюталық операцияларды жүргiзуге шектеулер осы Заңның 32-бабында көзделген
жағдайларда ғана енгiзiлуi мүмкін.

Резиденттер мен резидент еместердiң валюталық операциялар бойынша
төлемдері жəне ақша аударымдары.

1. Резиденттер мен резидент еместердiң валюталық операциялар бойынша
төлемдерi жəне ақша аударымдары уəкiлеттi банктердегі шоттар арқылы жүзеге
асырылады, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасының ұлттық валюталық қалыптасуы мен дамуы
Банкілік операциялар
Дүниежүзілік валюталық жүйе
Валюталық операцияларды жүргізудің мәнімен түрлері
Халықаралық валюталық өтімділік
Дүниежүзілік валюта жүйесінің даму кезеңдері
Валюталық операциялардың экономикалық мазмұны
Халықаралық валюталық қатынас
Ағымдағы шоттағы шетел валютадағы ақша қаражаттарының есебі
Ақша нарығының қалыптасуы, мәні және атқаратын қызметі
Пәндер