Халықаралық маркетинг мәні, мағынасы және ролі
Кіріспе
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1. Халықаралық маркетингтің даму тарихы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
2. Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
2.3. Халықаралық маркетингтің талаптары
3. Халықаралық нарыққа ену әдстері мен түрлері
3.1. Халықаралық нарыққа шығу кедергілері
3.2. Халықаралық нарыққа шығу мақсаты мен шарттары
3.3. Халықаралық нарыққа өту әдістері
3.4. Халықаралық маркетинг тұжырымдамасы
3.5. Халықаралық маркетинг ерекшеліктері
3.6. Халықаралық маркетингтік орта
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1. Халықаралық маркетингтің даму тарихы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
2. Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
2.3. Халықаралық маркетингтің талаптары
3. Халықаралық нарыққа ену әдстері мен түрлері
3.1. Халықаралық нарыққа шығу кедергілері
3.2. Халықаралық нарыққа шығу мақсаты мен шарттары
3.3. Халықаралық нарыққа өту әдістері
3.4. Халықаралық маркетинг тұжырымдамасы
3.5. Халықаралық маркетинг ерекшеліктері
3.6. Халықаралық маркетингтік орта
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Компанияның шетелдік нарыққа жемісті шығуы үшін, ең алдымен, фирманың халықаралық маркетингінің мақсаты мен тұжырымдамаларын анықтап алу қажет.
Біріншіден, ол шетелдік сату көлемінің қандай болатындығын айқындауы керек. Өзге нарыққа шығатын компаниялардың басым бөлігі шағыннан бастайды. Кейбірі болашаққа да шағын көлемді жоспарлай оырып, оны өз бизнесінің мардымсыз бөлігіне балайды. Ал енді бірінде жоспарлар кең көлемде: олар халықаралық бизнесті өз «үйіндегі» бизнесіне пара-пар деп не одан да маңыздырақ санайды.
Екіншіден, компанияны қанша елде қызмет ететінін анықтайды. Жалпы, шағын мемлекетте оның түбіне ене отырып, бизнес жасаған әлдеқайда тиімдірек.
Үшіншіден, қандай типті елдерге шығу қажеттігін анықтайды. Кез келген елге қызығушылық нақты өнімге, географиялық факторларға, орташа табыс, халық саны, саяси климат пен өзге де факторларға байланысты.
Өзіне ықтимал нарық тізімін жасай отырып, компания олардың әрқайсысына талдау жасау керек. Мақсат - әр нарықтың потенциалын анықтау.
Бүгінде тек тұтынушыларды түсіну ғана жеткілікті. Жергілікті, әсіресе шетелдік нарықта қатал бәсекелестік орнады. Көптеген елдер экономикасы бәсең түрде мемлекетпен реттеледі. Еуропалық Одақ еуропа елдері арасындағы сауда кедергілерін жойып, нәтижесінде шетелдік компанияның енуіне қарсылық көрсете алмайтын нарықтар жүйеленбейді. Трансұлттық корпорациялар оңтүстік-шығыс Азия елдеріне берік бағытталған, ғаламдық бәсекелестікті тудырып отыр. Нәтижесінде, оларда бәсекеге қабілетті болудан басқа амал алмайды. Олар енді тұтынушымен бірге, бәсекелестеріне де талдау жасап отыруы тиіс.
Біріншіден, ол шетелдік сату көлемінің қандай болатындығын айқындауы керек. Өзге нарыққа шығатын компаниялардың басым бөлігі шағыннан бастайды. Кейбірі болашаққа да шағын көлемді жоспарлай оырып, оны өз бизнесінің мардымсыз бөлігіне балайды. Ал енді бірінде жоспарлар кең көлемде: олар халықаралық бизнесті өз «үйіндегі» бизнесіне пара-пар деп не одан да маңыздырақ санайды.
Екіншіден, компанияны қанша елде қызмет ететінін анықтайды. Жалпы, шағын мемлекетте оның түбіне ене отырып, бизнес жасаған әлдеқайда тиімдірек.
Үшіншіден, қандай типті елдерге шығу қажеттігін анықтайды. Кез келген елге қызығушылық нақты өнімге, географиялық факторларға, орташа табыс, халық саны, саяси климат пен өзге де факторларға байланысты.
Өзіне ықтимал нарық тізімін жасай отырып, компания олардың әрқайсысына талдау жасау керек. Мақсат - әр нарықтың потенциалын анықтау.
Бүгінде тек тұтынушыларды түсіну ғана жеткілікті. Жергілікті, әсіресе шетелдік нарықта қатал бәсекелестік орнады. Көптеген елдер экономикасы бәсең түрде мемлекетпен реттеледі. Еуропалық Одақ еуропа елдері арасындағы сауда кедергілерін жойып, нәтижесінде шетелдік компанияның енуіне қарсылық көрсете алмайтын нарықтар жүйеленбейді. Трансұлттық корпорациялар оңтүстік-шығыс Азия елдеріне берік бағытталған, ғаламдық бәсекелестікті тудырып отыр. Нәтижесінде, оларда бәсекеге қабілетті болудан басқа амал алмайды. Олар енді тұтынушымен бірге, бәсекелестеріне де талдау жасап отыруы тиіс.
1. Акулич Н.Л., «Международный маркетинг», Рига, 2006г., 387 стр.
2. Буров А.С., «Международный маркетинг», изд. «Дашков и К», 2005г., 284 стр.
3. Васильев Г.А., «Международный маркетинг», М.: изд. ЮНИТИ, 2005г, 199 стр.
4. Диденко Н.И.,Самохвалов В.В.«Основы международного маркетинга». – С.-Пб.: «Политехника», 2000г, 484стр.
5. Карпова С.В., « Международный маркетинг », М.: изд. « Экзамен », 2005г., 287 стр.
6. Моргунов В.И., « Международный маркетинг », изд. « Дашков и К », 2005г, 152 стр.
7. Нагапетьянц Н.А., «Международный маркетинг», М.: изд. ЮНИТИ, 2005г., 271 стр.
8. Ноздрёва Р.Б., «Международный маркетинг», М.: изд. «Экономист», 2005г, 900стр.
9. Прозоровский С.А., «Международный маркетинг», Благовест - В, 2005г, 159стр.
10. Сейфуллаева М.Э., «Международный маркетинг», -М.: изд. «Юнити-Дана», 2004г., 319стр.
11. http://marketing.onset.ru/
12. http://www.realestategroupp.ru/
13. http://www.marketing.spb.ru/
14. http://www.4p.ru/
15. http://www.mark-info.ru/
16. http://www.capelia.net/
2. Буров А.С., «Международный маркетинг», изд. «Дашков и К», 2005г., 284 стр.
3. Васильев Г.А., «Международный маркетинг», М.: изд. ЮНИТИ, 2005г, 199 стр.
4. Диденко Н.И.,Самохвалов В.В.«Основы международного маркетинга». – С.-Пб.: «Политехника», 2000г, 484стр.
5. Карпова С.В., « Международный маркетинг », М.: изд. « Экзамен », 2005г., 287 стр.
6. Моргунов В.И., « Международный маркетинг », изд. « Дашков и К », 2005г, 152 стр.
7. Нагапетьянц Н.А., «Международный маркетинг», М.: изд. ЮНИТИ, 2005г., 271 стр.
8. Ноздрёва Р.Б., «Международный маркетинг», М.: изд. «Экономист», 2005г, 900стр.
9. Прозоровский С.А., «Международный маркетинг», Благовест - В, 2005г, 159стр.
10. Сейфуллаева М.Э., «Международный маркетинг», -М.: изд. «Юнити-Дана», 2004г., 319стр.
11. http://marketing.onset.ru/
12. http://www.realestategroupp.ru/
13. http://www.marketing.spb.ru/
14. http://www.4p.ru/
15. http://www.mark-info.ru/
16. http://www.capelia.net/
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
Маркетинг және
болжамдау кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Халықаралық маркетинг пәні бойынша
Тақырыбы: "Халықаралық маркетинг мәні, мағынасы және ролі"
Орындаған: БМК – 41 топ
студенті
Кеңесов А.Н.
Тексерген: Габбасова Ж.Ж.
Орал – 2007
Жоспар:
Кіріспе
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1. Халықаралық маркетингтің даму тарихы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
2. Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
2.3. Халықаралық маркетингтің талаптары
3. Халықаралық нарыққа ену әдстері мен түрлері
3.1. Халықаралық нарыққа шығу кедергілері
3.2. Халықаралық нарыққа шығу мақсаты мен шарттары
3.3. Халықаралық нарыққа өту әдістері
3.4. Халықаралық маркетинг тұжырымдамасы
3.5. Халықаралық маркетинг ерекшеліктері
3.6. Халықаралық маркетингтік орта
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Компанияның шетелдік нарыққа жемісті шығуы үшін, ең алдымен, фирманың
халықаралық маркетингінің мақсаты мен тұжырымдамаларын анықтап алу қажет.
Біріншіден, ол шетелдік сату көлемінің қандай болатындығын айқындауы
керек. Өзге нарыққа шығатын компаниялардың басым бөлігі шағыннан бастайды.
Кейбірі болашаққа да шағын көлемді жоспарлай оырып, оны өз бизнесінің
мардымсыз бөлігіне балайды. Ал енді бірінде жоспарлар кең көлемде: олар
халықаралық бизнесті өз үйіндегі бизнесіне пара-пар деп не одан да
маңыздырақ санайды.
Екіншіден, компанияны қанша елде қызмет ететінін анықтайды. Жалпы,
шағын мемлекетте оның түбіне ене отырып, бизнес жасаған әлдеқайда
тиімдірек.
Үшіншіден, қандай типті елдерге шығу қажеттігін анықтайды. Кез келген
елге қызығушылық нақты өнімге, географиялық факторларға, орташа табыс,
халық саны, саяси климат пен өзге де факторларға байланысты.
Өзіне ықтимал нарық тізімін жасай отырып, компания олардың әрқайсысына
талдау жасау керек. Мақсат - әр нарықтың потенциалын анықтау.
Бүгінде тек тұтынушыларды түсіну ғана жеткілікті. Жергілікті, әсіресе
шетелдік нарықта қатал бәсекелестік орнады. Көптеген елдер экономикасы
бәсең түрде мемлекетпен реттеледі. Еуропалық Одақ еуропа елдері арасындағы
сауда кедергілерін жойып, нәтижесінде шетелдік компанияның енуіне қарсылық
көрсете алмайтын нарықтар жүйеленбейді. Трансұлттық корпорациялар оңтүстік-
шығыс Азия елдеріне берік бағытталған, ғаламдық бәсекелестікті тудырып
отыр. Нәтижесінде, оларда бәсекеге қабілетті болудан басқа амал алмайды.
Олар енді тұтынушымен бірге, бәсекелестеріне де талдау жасап отыруы тиіс.
Маркетинг тұжырымдамасына сәйкес компаниялар бәсекелестік басымдылыққа
өз бәсекелестеріне қарағанда, мақсатты тұтынушы тұтынысын
қанағаттандыратын ұсыныстарды дайындау арқылы жетеді. Компаниялар өзге
бәсекелестерін қарағанда тауар қызметке төмендеу баға ұсыну нәтижесінде
үлкен құндылықты иеленеді.
Осылайша, халықаралық маркетингілік тұжырымдамалар тек клиент
тұтынысын ғана емес, сыртқы нарықтағы бәсекелестер тұжырымдамаларын да
ескереді.
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1.Халықаралық маркетингтің даму тарихы
Халықаралық маркетингтің маркетингтік өзіндік жүйе ретінде
қалыптаса бастауы 20-ғасырдың 60-70 жылдары. Осы кезеңде нарықтық жүйенің
қалыптасуына негіз қалана бастады.
Қазіргі жағдайда қоғам өмірінің шаруашылық саласының дамуы
одан әрі әлемдік нарықта бәсекелестіктің күшеюімен, өндірістің күрделенген
техникалық және ұйымдастыру үлгілерімен сипаттала отырып, маркетинг
құралдарын пайдаланумен аса тығыз байланысты. Оның халықаралық аспектілері
әлемдік экономиканың интернационализануы, халықаралық сауданың кеңейуі,
динамикалық әрі жаппай түрде капитал мен жұмыс күшінің қозғалысы
нәтижесінде біршама өзектіленді.
Сыртқы экономикалық байланыстар кәсіпорын мен мекемелердің
шаруашылық қызметінің маңызды құрамдас бөлігіне айналуда.
Шетелдік серіктестермен экономикалық, өндірістік, ғылыми-
техникалық әріптестікке қатысуға қызығушылық ұлғаюда. Бұл жағдайда
өндірістік салалар мен мемлекеттік ұйым жұмысшылары мен қызметкерлері
әлемдік нарық , оның құрылымы, ұйымдастырылуы мен техникасы туралы
обьективті ақпарат алу керек.
Халықаралық нарықтың қалыптасуының алғы шарттары:
• Халықаралық қауымдастықта мемлекеттің дербестігі
• Халықаралық және мемлекеттік заңнамалар
• Сұраныстың ұсыныстан артық болуы, нарықтың тауар мен қызметке толы
болуы
• Ұлттық валюта жүйелерінің болуы
• Дамыған нарықтық инфрақұрылым
• Халықтың өмір сүру деңгейінің артуы
• Сыртқы нарықты кеңейту талпынысы
• Кооператвтік өндіріс пен қызмет көрсетудің дамуы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні.
Маркетинг ұстанымдары мен әдістеін қолдану сыртқы
экономикалық қызметте айрықша маңызға ие болды. Бұл салада кәсіпорын
қабылдайтын шешімдер стратегиялық және оперативтік сипатқа ие. Ең маңызды
стратегиялық шешімдерге халықаралық еңбек бөлінісінде қандай да бір формада
қатынасу туралы шешім нарық түрін және оған ену тәсілін таңдау, таңдалған
нарықта кәсіпорын тәртібі жатады.
Осы шешімдерді қабылдау мен дайындау кәсіпорынның халықаралық
нарық қызметінің кешенді бағдарламасын дайындауды талап етеді.
Шетелдік практикада оны халықаралық маркетинг деп атайды.
Оның қалыптасуы мен дамуының негізі 60-жылдардағы халықаралық еңбек
бөлінісінің тереңдеуі, өндірістің интенсивтенуі, түрлі елде тауардың
қолданылуы. Мысалы, мамандану батыс еуропа елдерінің автомобиль жасау
саласында орын алды: 70-жылдардың ортасында Франция, Италия өнімінің үштен
екі бөлігі, Англияда екіден бірі шығарылды.
Халықаралық маркетинг тіркесі жиі қолданылғанымен, оның жалпы
мойындалған анықтамасы жоқ.
Халықаралық маркетинг дамуының бірнеше кезеңін бөліп көрсетуге
болады:
1. дәстүрлі экспорт - әрі қарай бақылаусыз тауарды шетелге шығару;
2. экспортты маркетинг - өндіруші өз өнімін нарыққа бейімдейді;
3. халықаралық маркетинг – экспорттаушы нарықты терең зерттейді;
4. халықаралық менеджмент – маркгетинг қызметі кәсіпорынның барлық қызмет
салаларын қамтиды.
Халықаралық маркетинг қызметі саласында маркетингтің Еуро
одағы халықаралық маркетинг федерациясы, американдық маркетинг ассоциациясы
тәрізді маркетингтік ұйымдар қызмет етеді.
Халықаралық маркетинг – бұл компанияның бас кеңсесі
орналасқан елде тыс тауарлар мен қызметтер маркетингі.
Көп ұлттық маркетинг – бұл көптеген шет мемлекеттерде
маркетингтік операцияларды жүзеге асыратын ұйымдарға қатысы бар халықаралық
маркетингтің күрделі түрі. Көп ұлттық фирмаларға Нестле, Кока-кола,
Шелл, Экссон жатады. Бұл компаниялар әлемге танымал тауар маркаларын
иемденген, сондай-ақ тарамдалған халықаралық қызметті жүзеге асырып отыр.
Компаниялардың көбі үлкен ішкі нарықта жұмыс жасауды қаласа,
онда бизнесті жүргізу сенімдірек әрі қауіпсіздеу болар еді. Алайда бірқатар
факторлар компанияларды халықаралық нарыққа шығуға мәжбүр етеді:
• Компанияның ішкі нарығы ғаламдық компаниялар шабуылына ұшырауы мүмкін;
• Кей сыртқы нарық мол табыс табы көзі;
• өндіріс масштабында үнемділікке жету үшін нарықты кеңейту керек;
• тәуекелді азайту үшін компания бір ғана нарыққа тәуелділікті төмендету
қажет;
• шетелде қызмет ететін жергілікті тұтынушылар ұлттық шекарадан тыс
қызмет етуді талап ету ықтимал.
Сыртқы нарыққа шығу туралы шешім қабылдауда ықтимал
тәуекелдерді ескеру абзал:
• шетелдік тұтынушы сұранысын дұрыс түсінбеу, бәсекеге қабілетсіз тауар
ұсыну;
• бизнес жүргізудің жат мәдениеті, аборигендермен қатынас жасай алмау;
• шетелдегі бизнесті реттеу ережелерін білмеу мен қарастырылмаған шығын;
• халықаралық қызмет өтілі бар менеджерлердің жетіспеушілігі;
• шетелдік мемлекет сауда заңнамаларын өзгертуі, валюта девальвациясы
орын алуы мүмкін.
Ел ішінде бәсекелік басымдық және халықаралық қызметтің жоғары
тәуекелдері компанияның әлемдік нарыққа шығуын өзге біреу – отандық
экспортер, шетелдік импортер немесе шетелдік үкімет оны өнімді
экспорттауға итермелегенше тежейді.
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
Сыртқы нарыққа шығу туралы шешім қабылдай отырып, халықаралық
маркетинг мақсаты мен саясатын дайындау керек. Фирма жетекшілігіне өзіндік
маркетингтік стратегияларын дайындау үшін төмендегідей сауалдар қою қажет:
• Өндірілетін өнімнің қай бөлігі экспортталады?
• Шетелдегі операциялар көлемі қандай болады?
• Шектеулі нарықта я әлемдік экспансия қызмет ету аясы?
Компания мына жағдайда өзі жұмыс жасайтын шетел мемлекеттерін шектеу
қажет:
• Нарыққа шығу және оны бақылау шығыны ұлғайғанда;
• Өнімді және қатынас құралдарын бейімдеу шығындары артса;
• Табысы ұдайы өсіп отыратын халық санымен сипатталса;
• Доминант шетелдік фирма кіргенде жоғары кедергілер.
Фирма сыртқы нарыққа шығар алдында өзінің халықаралық маркетингтің
стратегиялық ұстанымдары мен мақсаттарын анықтау қажет:
1. Фирма қандай пайыз сату көлемін жүзеге асыратынын таңдау қажет
2. Фирма бір ел немесе бірнеше ел топтарымен жұмыс жасайтынын таңдауы
қажет
3. Фирма елдің қандай типімен жұмыс жасайтынын білу қажет
Осыдан кейін фирма болашақта жұмыс жасайтын елдер тізімін құрып, оларды
топтарға бөлу керек. Кандидат елдерді мынадай критерийлер бойынша жіктеуге
болады:
- нарық көлемі
- нарықтың өсу динамикасы
- іс жүргізу кедергілері
- бәсекелестіктің артықтшылықтары
- қауіп – қатер дәрежесі
Халықаралық нарықтағы фирма барлық проблемаларды қарастыру қажет,
соның ішінде тауардың соңғы тұтынушыға уақытында жеткізілуін. Сатушыны
тұтынушымен 3 негізгі звено байланыстырады:
Штаб-пәтер, тауарды тарату каналдарын реттеп отырады, сонымен қатар
осы каналдың құрамдас бөлігі болып табылады.
Мемлекетаралық каналдар, тауардың шетел мемлекетінің шекарасына дейін
жеткізілуін қадағалайды.
Ішкі мемлекеттік каналдар, тауардың сол шетел мемлекетінің шекарасынан
соңғы тұтынушыға дейін жеткізілуін қамтамасыз етеді.
2.Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар.
Халықаралық маркетингтік стратегиясын дайындауда әр нарықтың мәдени
ортасын ескеру керек. Мәдениет атадан балаға мирас болып қалатын ел мен
құрлықтарда әр түрлі және оны өзгерту қиын. Онымен таныс емес, оған
бейімделмеген ұлттық фирма осы мәдениетке жат тауарлар мен қызметтер ұсынуы
мүмкін.
Кейде кінә ұлттық штаб-пәтерден әерекеттенетін өзге елден жергілікті
ақпараты мардымсыздығында болады.
Мәдениетті саналы ұғу шетелдік қызметкерлерді негізгі лауазымдарға қою
арқылы, әр елде мәдени айырмашылықты зерттей отырып, оның өзгерісіне жауап
қататын жеке фирманы ашу арқылы жүреді.
Елдің экономикалық ортасы тауар мен қыметтің қазіргі потенциалды
мүмкіндігін көрсетеді. Экономиканың қызмет ету индикаторлары өмір сүру
деңгейін, жалпы ұлттық өнім, экономиканың даму деңгейі мен ұлттық валютаның
тұрақтылығын құрайды.
Өмір сүру деңгейі елде тұтынылатын тауарлар мен қызметтер саны мен
сапасын сипаттайды.
Жалпы ұлттық өнім(ЖҰӨ) Бір жылда елде жасалған тауар мен қызметтердің
жалпы құнын білдіреді. ЖҰӨ әр тұрғынға шаққандағы мәліметі шындыққа
жанаспауы ықтимал. Біріншіден, бұл сандар табысты бөлуді емес, оның орташа
мәнін анықтайды. Екіншіден, бірдей табыс әр елде түрлі өмір сүру деңгейін
қамтамасыз етеді; мысалы, АҚШ-тағы 20 000 доллар өзге елдегі 10 000 доллар
табыспен сол өмір сүру деңгейін анықтайды.
Маркетинг үшін мүмкіндіктер елдің экономикалық өсу деңгейін анықтаумен
анықталады.
Фирманың өз халықаралық маркетингінде ескеру қажет тағы бір фактор –
валюта тұрақтылығы, өйткені шетел валютасының ұлттық валютаға қатысты
өзгерісі фирманың сату және табысына айтарлықтай әсер етеді. Мысалы, 1998
жылдың 17 тамызындағы Ресейдегі экономикалық тоқырау ұлттық валютаның 300%-
ға девальвациялануына әкелді. Бұл Ресей тауарларының шетелдерде арзан
болуы, ал осы уақытта қандай да бір шетел тауарларын өте қымбат бағамен
тұтынды, осының нәтижесінде Ресейге тауар экспорттауда көптеген фирмалар
қиындыққа ұшырады
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
Халықаралық маркетинг зерттеу нысаны болып халықаралық қатынастар
даму заңдары мен заңдылықтары, сонымен бірге олар қолданылатын маркетинг
ортадағы олардың орындалу тетіктері табылады.
Әлемдік нарықтық кеңісткте барлық мемлекеттердің басымдылығы өсуде, қандай
да бір елге тиесілі халықаралық компаниялар болашақта нарықтан өз үлесін
алуға мүдделі.
2.3 Халықаралық маркетингтің талаптары
Халықаралық маркетинг жағдайында өндірістік бағдарламалар мен
өнімдерді тұтыныс сұранысын түбегейлі зерттеу негізінде қалыптастыру басты
талап болып табылады.
Халықаралық маркетинг маркетингтің негізгі қағидасы шетелдік
тұтынушылардың талаптары мен тілектерін іске асыруға бағытталу саналады.
Осыдан бірқатар талаптар өрбиді:
1. Халықаралық нарықты білу
2. Нарық талабына өндірісті мейлінше бейімдеу
3. Нарық пен тұтынушы сұранысына әсер ету
4. Техникалық деңгей мен сапаны арттыру арқылы бәсекелестікті күшейту
5. Сауда делдалдарына көмек көрсету
6. Болашаққа маркетинг стратегияларын бағыттау
Халықаралық маркетинг ерекшілігі сыртқы нарыққа ұсынылатын тауардың
сапасына, қызмет көрсетуге, жарнамалауға жоғары талап қойылады.
Нарықты жақсы білмейінше өз экспорт мүмкіндіктеріне дұрыс баға беру мүмкін
емес. Бәсекелестікке қабілеттілік деңгейін халықаралық аналогтармен
салыстыра отырып бағалауға болады.
Халықаралық нарықта шығуды мақсат ететін кәсіпорындар ең алдымен нақты
нарықты таңдау қажет. Бұл экспорттаушыға потенциалды нарықтың саның
азайтуға көмектеседі. Халықаралық нарыққа шығудың маңызды критериі
тауардың өзі және ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
Маркетинг және
болжамдау кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Халықаралық маркетинг пәні бойынша
Тақырыбы: "Халықаралық маркетинг мәні, мағынасы және ролі"
Орындаған: БМК – 41 топ
студенті
Кеңесов А.Н.
Тексерген: Габбасова Ж.Ж.
Орал – 2007
Жоспар:
Кіріспе
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1. Халықаралық маркетингтің даму тарихы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
2. Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
2.3. Халықаралық маркетингтің талаптары
3. Халықаралық нарыққа ену әдстері мен түрлері
3.1. Халықаралық нарыққа шығу кедергілері
3.2. Халықаралық нарыққа шығу мақсаты мен шарттары
3.3. Халықаралық нарыққа өту әдістері
3.4. Халықаралық маркетинг тұжырымдамасы
3.5. Халықаралық маркетинг ерекшеліктері
3.6. Халықаралық маркетингтік орта
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Компанияның шетелдік нарыққа жемісті шығуы үшін, ең алдымен, фирманың
халықаралық маркетингінің мақсаты мен тұжырымдамаларын анықтап алу қажет.
Біріншіден, ол шетелдік сату көлемінің қандай болатындығын айқындауы
керек. Өзге нарыққа шығатын компаниялардың басым бөлігі шағыннан бастайды.
Кейбірі болашаққа да шағын көлемді жоспарлай оырып, оны өз бизнесінің
мардымсыз бөлігіне балайды. Ал енді бірінде жоспарлар кең көлемде: олар
халықаралық бизнесті өз үйіндегі бизнесіне пара-пар деп не одан да
маңыздырақ санайды.
Екіншіден, компанияны қанша елде қызмет ететінін анықтайды. Жалпы,
шағын мемлекетте оның түбіне ене отырып, бизнес жасаған әлдеқайда
тиімдірек.
Үшіншіден, қандай типті елдерге шығу қажеттігін анықтайды. Кез келген
елге қызығушылық нақты өнімге, географиялық факторларға, орташа табыс,
халық саны, саяси климат пен өзге де факторларға байланысты.
Өзіне ықтимал нарық тізімін жасай отырып, компания олардың әрқайсысына
талдау жасау керек. Мақсат - әр нарықтың потенциалын анықтау.
Бүгінде тек тұтынушыларды түсіну ғана жеткілікті. Жергілікті, әсіресе
шетелдік нарықта қатал бәсекелестік орнады. Көптеген елдер экономикасы
бәсең түрде мемлекетпен реттеледі. Еуропалық Одақ еуропа елдері арасындағы
сауда кедергілерін жойып, нәтижесінде шетелдік компанияның енуіне қарсылық
көрсете алмайтын нарықтар жүйеленбейді. Трансұлттық корпорациялар оңтүстік-
шығыс Азия елдеріне берік бағытталған, ғаламдық бәсекелестікті тудырып
отыр. Нәтижесінде, оларда бәсекеге қабілетті болудан басқа амал алмайды.
Олар енді тұтынушымен бірге, бәсекелестеріне де талдау жасап отыруы тиіс.
Маркетинг тұжырымдамасына сәйкес компаниялар бәсекелестік басымдылыққа
өз бәсекелестеріне қарағанда, мақсатты тұтынушы тұтынысын
қанағаттандыратын ұсыныстарды дайындау арқылы жетеді. Компаниялар өзге
бәсекелестерін қарағанда тауар қызметке төмендеу баға ұсыну нәтижесінде
үлкен құндылықты иеленеді.
Осылайша, халықаралық маркетингілік тұжырымдамалар тек клиент
тұтынысын ғана емес, сыртқы нарықтағы бәсекелестер тұжырымдамаларын да
ескереді.
1. Халықаралық маркетинг мәні
1.1.Халықаралық маркетингтің даму тарихы
Халықаралық маркетингтің маркетингтік өзіндік жүйе ретінде
қалыптаса бастауы 20-ғасырдың 60-70 жылдары. Осы кезеңде нарықтық жүйенің
қалыптасуына негіз қалана бастады.
Қазіргі жағдайда қоғам өмірінің шаруашылық саласының дамуы
одан әрі әлемдік нарықта бәсекелестіктің күшеюімен, өндірістің күрделенген
техникалық және ұйымдастыру үлгілерімен сипаттала отырып, маркетинг
құралдарын пайдаланумен аса тығыз байланысты. Оның халықаралық аспектілері
әлемдік экономиканың интернационализануы, халықаралық сауданың кеңейуі,
динамикалық әрі жаппай түрде капитал мен жұмыс күшінің қозғалысы
нәтижесінде біршама өзектіленді.
Сыртқы экономикалық байланыстар кәсіпорын мен мекемелердің
шаруашылық қызметінің маңызды құрамдас бөлігіне айналуда.
Шетелдік серіктестермен экономикалық, өндірістік, ғылыми-
техникалық әріптестікке қатысуға қызығушылық ұлғаюда. Бұл жағдайда
өндірістік салалар мен мемлекеттік ұйым жұмысшылары мен қызметкерлері
әлемдік нарық , оның құрылымы, ұйымдастырылуы мен техникасы туралы
обьективті ақпарат алу керек.
Халықаралық нарықтың қалыптасуының алғы шарттары:
• Халықаралық қауымдастықта мемлекеттің дербестігі
• Халықаралық және мемлекеттік заңнамалар
• Сұраныстың ұсыныстан артық болуы, нарықтың тауар мен қызметке толы
болуы
• Ұлттық валюта жүйелерінің болуы
• Дамыған нарықтық инфрақұрылым
• Халықтың өмір сүру деңгейінің артуы
• Сыртқы нарықты кеңейту талпынысы
• Кооператвтік өндіріс пен қызмет көрсетудің дамуы
1.2. Халықаралық маркетинг түсінігі мен мәні.
Маркетинг ұстанымдары мен әдістеін қолдану сыртқы
экономикалық қызметте айрықша маңызға ие болды. Бұл салада кәсіпорын
қабылдайтын шешімдер стратегиялық және оперативтік сипатқа ие. Ең маңызды
стратегиялық шешімдерге халықаралық еңбек бөлінісінде қандай да бір формада
қатынасу туралы шешім нарық түрін және оған ену тәсілін таңдау, таңдалған
нарықта кәсіпорын тәртібі жатады.
Осы шешімдерді қабылдау мен дайындау кәсіпорынның халықаралық
нарық қызметінің кешенді бағдарламасын дайындауды талап етеді.
Шетелдік практикада оны халықаралық маркетинг деп атайды.
Оның қалыптасуы мен дамуының негізі 60-жылдардағы халықаралық еңбек
бөлінісінің тереңдеуі, өндірістің интенсивтенуі, түрлі елде тауардың
қолданылуы. Мысалы, мамандану батыс еуропа елдерінің автомобиль жасау
саласында орын алды: 70-жылдардың ортасында Франция, Италия өнімінің үштен
екі бөлігі, Англияда екіден бірі шығарылды.
Халықаралық маркетинг тіркесі жиі қолданылғанымен, оның жалпы
мойындалған анықтамасы жоқ.
Халықаралық маркетинг дамуының бірнеше кезеңін бөліп көрсетуге
болады:
1. дәстүрлі экспорт - әрі қарай бақылаусыз тауарды шетелге шығару;
2. экспортты маркетинг - өндіруші өз өнімін нарыққа бейімдейді;
3. халықаралық маркетинг – экспорттаушы нарықты терең зерттейді;
4. халықаралық менеджмент – маркгетинг қызметі кәсіпорынның барлық қызмет
салаларын қамтиды.
Халықаралық маркетинг қызметі саласында маркетингтің Еуро
одағы халықаралық маркетинг федерациясы, американдық маркетинг ассоциациясы
тәрізді маркетингтік ұйымдар қызмет етеді.
Халықаралық маркетинг – бұл компанияның бас кеңсесі
орналасқан елде тыс тауарлар мен қызметтер маркетингі.
Көп ұлттық маркетинг – бұл көптеген шет мемлекеттерде
маркетингтік операцияларды жүзеге асыратын ұйымдарға қатысы бар халықаралық
маркетингтің күрделі түрі. Көп ұлттық фирмаларға Нестле, Кока-кола,
Шелл, Экссон жатады. Бұл компаниялар әлемге танымал тауар маркаларын
иемденген, сондай-ақ тарамдалған халықаралық қызметті жүзеге асырып отыр.
Компаниялардың көбі үлкен ішкі нарықта жұмыс жасауды қаласа,
онда бизнесті жүргізу сенімдірек әрі қауіпсіздеу болар еді. Алайда бірқатар
факторлар компанияларды халықаралық нарыққа шығуға мәжбүр етеді:
• Компанияның ішкі нарығы ғаламдық компаниялар шабуылына ұшырауы мүмкін;
• Кей сыртқы нарық мол табыс табы көзі;
• өндіріс масштабында үнемділікке жету үшін нарықты кеңейту керек;
• тәуекелді азайту үшін компания бір ғана нарыққа тәуелділікті төмендету
қажет;
• шетелде қызмет ететін жергілікті тұтынушылар ұлттық шекарадан тыс
қызмет етуді талап ету ықтимал.
Сыртқы нарыққа шығу туралы шешім қабылдауда ықтимал
тәуекелдерді ескеру абзал:
• шетелдік тұтынушы сұранысын дұрыс түсінбеу, бәсекеге қабілетсіз тауар
ұсыну;
• бизнес жүргізудің жат мәдениеті, аборигендермен қатынас жасай алмау;
• шетелдегі бизнесті реттеу ережелерін білмеу мен қарастырылмаған шығын;
• халықаралық қызмет өтілі бар менеджерлердің жетіспеушілігі;
• шетелдік мемлекет сауда заңнамаларын өзгертуі, валюта девальвациясы
орын алуы мүмкін.
Ел ішінде бәсекелік басымдық және халықаралық қызметтің жоғары
тәуекелдері компанияның әлемдік нарыққа шығуын өзге біреу – отандық
экспортер, шетелдік импортер немесе шетелдік үкімет оны өнімді
экспорттауға итермелегенше тежейді.
1.3. Сыртқы нарыққа компанияның шығуы
Сыртқы нарыққа шығу туралы шешім қабылдай отырып, халықаралық
маркетинг мақсаты мен саясатын дайындау керек. Фирма жетекшілігіне өзіндік
маркетингтік стратегияларын дайындау үшін төмендегідей сауалдар қою қажет:
• Өндірілетін өнімнің қай бөлігі экспортталады?
• Шетелдегі операциялар көлемі қандай болады?
• Шектеулі нарықта я әлемдік экспансия қызмет ету аясы?
Компания мына жағдайда өзі жұмыс жасайтын шетел мемлекеттерін шектеу
қажет:
• Нарыққа шығу және оны бақылау шығыны ұлғайғанда;
• Өнімді және қатынас құралдарын бейімдеу шығындары артса;
• Табысы ұдайы өсіп отыратын халық санымен сипатталса;
• Доминант шетелдік фирма кіргенде жоғары кедергілер.
Фирма сыртқы нарыққа шығар алдында өзінің халықаралық маркетингтің
стратегиялық ұстанымдары мен мақсаттарын анықтау қажет:
1. Фирма қандай пайыз сату көлемін жүзеге асыратынын таңдау қажет
2. Фирма бір ел немесе бірнеше ел топтарымен жұмыс жасайтынын таңдауы
қажет
3. Фирма елдің қандай типімен жұмыс жасайтынын білу қажет
Осыдан кейін фирма болашақта жұмыс жасайтын елдер тізімін құрып, оларды
топтарға бөлу керек. Кандидат елдерді мынадай критерийлер бойынша жіктеуге
болады:
- нарық көлемі
- нарықтың өсу динамикасы
- іс жүргізу кедергілері
- бәсекелестіктің артықтшылықтары
- қауіп – қатер дәрежесі
Халықаралық нарықтағы фирма барлық проблемаларды қарастыру қажет,
соның ішінде тауардың соңғы тұтынушыға уақытында жеткізілуін. Сатушыны
тұтынушымен 3 негізгі звено байланыстырады:
Штаб-пәтер, тауарды тарату каналдарын реттеп отырады, сонымен қатар
осы каналдың құрамдас бөлігі болып табылады.
Мемлекетаралық каналдар, тауардың шетел мемлекетінің шекарасына дейін
жеткізілуін қадағалайды.
Ішкі мемлекеттік каналдар, тауардың сол шетел мемлекетінің шекарасынан
соңғы тұтынушыға дейін жеткізілуін қамтамасыз етеді.
2.Халықаралық маркетинг стратегиясын дайындау
2.1. Халықаралық маркетингте ескерілетін факторлар.
Халықаралық маркетингтік стратегиясын дайындауда әр нарықтың мәдени
ортасын ескеру керек. Мәдениет атадан балаға мирас болып қалатын ел мен
құрлықтарда әр түрлі және оны өзгерту қиын. Онымен таныс емес, оған
бейімделмеген ұлттық фирма осы мәдениетке жат тауарлар мен қызметтер ұсынуы
мүмкін.
Кейде кінә ұлттық штаб-пәтерден әерекеттенетін өзге елден жергілікті
ақпараты мардымсыздығында болады.
Мәдениетті саналы ұғу шетелдік қызметкерлерді негізгі лауазымдарға қою
арқылы, әр елде мәдени айырмашылықты зерттей отырып, оның өзгерісіне жауап
қататын жеке фирманы ашу арқылы жүреді.
Елдің экономикалық ортасы тауар мен қыметтің қазіргі потенциалды
мүмкіндігін көрсетеді. Экономиканың қызмет ету индикаторлары өмір сүру
деңгейін, жалпы ұлттық өнім, экономиканың даму деңгейі мен ұлттық валютаның
тұрақтылығын құрайды.
Өмір сүру деңгейі елде тұтынылатын тауарлар мен қызметтер саны мен
сапасын сипаттайды.
Жалпы ұлттық өнім(ЖҰӨ) Бір жылда елде жасалған тауар мен қызметтердің
жалпы құнын білдіреді. ЖҰӨ әр тұрғынға шаққандағы мәліметі шындыққа
жанаспауы ықтимал. Біріншіден, бұл сандар табысты бөлуді емес, оның орташа
мәнін анықтайды. Екіншіден, бірдей табыс әр елде түрлі өмір сүру деңгейін
қамтамасыз етеді; мысалы, АҚШ-тағы 20 000 доллар өзге елдегі 10 000 доллар
табыспен сол өмір сүру деңгейін анықтайды.
Маркетинг үшін мүмкіндіктер елдің экономикалық өсу деңгейін анықтаумен
анықталады.
Фирманың өз халықаралық маркетингінде ескеру қажет тағы бір фактор –
валюта тұрақтылығы, өйткені шетел валютасының ұлттық валютаға қатысты
өзгерісі фирманың сату және табысына айтарлықтай әсер етеді. Мысалы, 1998
жылдың 17 тамызындағы Ресейдегі экономикалық тоқырау ұлттық валютаның 300%-
ға девальвациялануына әкелді. Бұл Ресей тауарларының шетелдерде арзан
болуы, ал осы уақытта қандай да бір шетел тауарларын өте қымбат бағамен
тұтынды, осының нәтижесінде Ресейге тауар экспорттауда көптеген фирмалар
қиындыққа ұшырады
2.2. Халықаралық маркетингтің зерттеу нысаны
Халықаралық маркетинг зерттеу нысаны болып халықаралық қатынастар
даму заңдары мен заңдылықтары, сонымен бірге олар қолданылатын маркетинг
ортадағы олардың орындалу тетіктері табылады.
Әлемдік нарықтық кеңісткте барлық мемлекеттердің басымдылығы өсуде, қандай
да бір елге тиесілі халықаралық компаниялар болашақта нарықтан өз үлесін
алуға мүдделі.
2.3 Халықаралық маркетингтің талаптары
Халықаралық маркетинг жағдайында өндірістік бағдарламалар мен
өнімдерді тұтыныс сұранысын түбегейлі зерттеу негізінде қалыптастыру басты
талап болып табылады.
Халықаралық маркетинг маркетингтің негізгі қағидасы шетелдік
тұтынушылардың талаптары мен тілектерін іске асыруға бағытталу саналады.
Осыдан бірқатар талаптар өрбиді:
1. Халықаралық нарықты білу
2. Нарық талабына өндірісті мейлінше бейімдеу
3. Нарық пен тұтынушы сұранысына әсер ету
4. Техникалық деңгей мен сапаны арттыру арқылы бәсекелестікті күшейту
5. Сауда делдалдарына көмек көрсету
6. Болашаққа маркетинг стратегияларын бағыттау
Халықаралық маркетинг ерекшілігі сыртқы нарыққа ұсынылатын тауардың
сапасына, қызмет көрсетуге, жарнамалауға жоғары талап қойылады.
Нарықты жақсы білмейінше өз экспорт мүмкіндіктеріне дұрыс баға беру мүмкін
емес. Бәсекелестікке қабілеттілік деңгейін халықаралық аналогтармен
салыстыра отырып бағалауға болады.
Халықаралық нарықта шығуды мақсат ететін кәсіпорындар ең алдымен нақты
нарықты таңдау қажет. Бұл экспорттаушыға потенциалды нарықтың саның
азайтуға көмектеседі. Халықаралық нарыққа шығудың маңызды критериі
тауардың өзі және ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz