Массивтер жайлы

I. Кіріспе 2
II. Бір өлшемді массивтер 3
2.1. Бейсик тіліндегі массив 3
2.2. Паскаль тіліндегі массив 3
2.2.1. Массивтермен амалдар орындау 3
2.2.2. Массив элементтерімен амалдар орындау 4
2.2.3. Бір өлшемді массивтерді сұрыптаудың алгоритмдері 4
III. Екі өлшемді массивтер 6
3.1. Матрицаның Бейсик тіліндегі сипаттамасы 6
3.2. Матрицаның Паскаль тіліндегі сипаттамасы 6
3.2.1. Квадрат матрицада индекстердің ара қатынасы 6

«Массив» деген ұғыммен ғылыми-техникалық және экономикалық мәселелерді шешу барысында кездесеміз. Себебі біз мұндай жағдайда көп көлемді есептеулер мен цифрлармен жұмыс істеуге мәжбүр боламыз.
Массив – бұл жалпы атпен біріккен және компьютердің жадында белгілі бір орынды алатын бір типті элементтердің жиынтығы болып келеді. Массивтегі элементтер саны әрдайым шектеулі болады.
Жалпы алғанда массив бұл – мәліметтердің құрылымдық жиыны, ол шектелген сан элементтерден тұрады және олардың бәрі бір типті элементтер болады.
Массивтерді біз жүйелі тип атауымыздың себебі массивтер өзіне біртиптік (логикалық) элементтерді жиғаны, олар индекстері бойынша сұрыпталған, индекс - әр элементтің массивтің ішіндегі өз орнын белгілейтін айнымалы.
Массивтің элементі ретінде кез келген типті қолдануға болады, сондықтан да массивтер өз жазылымдар түрінде (record), белгілер ретінде (labels), өзі массивтері (arrays) ретінде де қолдана алады.
Массивтер элементтерінің типі – базалық деп аталады. Паскаль тілінің басқа программалау тілдерден айырмашылығы болып массивтер жарияланған кезде элементтерінің саны шектеулі болуы, және программаның орындалуы барысында өзгермеуі саналады.
Массивті құрайтын элементтер өзіне тән белгілі бір орын тәртібімен (индексі) орналасады. Әр элементтің мәнін жадыдан алу үшін массивті алдын ала индекстеу керек. Индекс тек скалярлы тип (көбінесе бүтін - integer) бола алатын аралықтан алына алады, оны, мысалы, нақты типке (real) меншіктеуге болмайды. Индекстің типі индекстің мәндерінің өзгеру шекарасын анықтайды. Массивті жариялау үшін array of қызметші сөдері қолданылады.