Компьютердің құрылысы туралы

Жоспар
Кіріспе

Жүйелік блок
Процессор
Жедел жад
Монитор
Пернетақта(клавиатура)
Тышқан
Баспа құрылғылары
СЫРТҚЫ ЖАД
КОМПАКТ.ДИСКІЛЕР
Сканер

Кез келген дербес компьютер бірнеше құрылғылардан (блоктардан) тұрады. (2.11-сурет). Бұл құрылғылардың кейбірі өте маңызды – бұлар монитор, жүйелік блок пен пернетақта, өйткені компьютер оларсыз жұмыс істемейді. Басқа құрылғылар да пайдалы міндеттер атқарады, бірақ компьютер оларсыз да жұмыс істей алады.
Компьютердің барлық құрылғылары оның артқы тақтасындағы арнайы ажырытып- қосқыштар арқылы байланыстыратын сымдармен өзара жалғастырылады.
Компьютердің негізгі құрылғыларының блок- схемасы(212-суретте)
корсетілген. Блок-схемадан көріп отырғандай, дербес компьютердің процессоры мен жедел жадынан басқалары
оның сыртқы құрылғылары болып табылады. Олар: монитор, пернетақта, принтер, тышқан, модем т.б. Әрбір сыртқы құрылғы компьютердің процессорымен арнайы блоктар – адаптер немесе контроллер арқылы жалғасады. Мысалы, монитор процессор мен дисплей контроллері, ал принтер порттар контроллері арқылы т.с.с жалғасады.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Компьютердің құрылысы

Кез келген дербес компьютер бірнеше құрылғылардан (блоктардан) тұрады.
(2.11-сурет). Бұл құрылғылардың кейбірі өте маңызды – бұлар монитор,
жүйелік блок пен пернетақта, өйткені компьютер оларсыз жұмыс істемейді.
Басқа құрылғылар да пайдалы міндеттер атқарады, бірақ компьютер оларсыз да
жұмыс істей алады.
Компьютердің барлық құрылғылары оның артқы тақтасындағы арнайы ажырытып-
қосқыштар арқылы байланыстыратын сымдармен өзара жалғастырылады.
Компьютердің негізгі құрылғыларының блок- схемасы(212-суретте)
корсетілген. Блок-схемадан көріп отырғандай, дербес компьютердің процессоры
мен жедел жадынан басқалары
оның сыртқы құрылғылары болып табылады. Олар: монитор, пернетақта, принтер,
тышқан, модем т.б. Әрбір сыртқы құрылғы компьютердің процессорымен арнайы
блоктар – адаптер немесе контроллер

2.11-сурет. Қазіргі дербес компьютердің негізгі
құрылғылары

арқылы жалғасады. Мысалы, монитор процессор мен дисплей контроллері, ал
принтер порттар контроллері арқылы т.с.с жалғасады.
Контроллер немесе адаптердің міндеті – процессордан келіп түскен ақпаратты
құрылғылардың жұмысын басқаратын сәйкес сигналдарға айналдыру

Процессор басқа құрылғылармен көптеген сымдардан тұратын кабель арқылы
жалғастырылады, оны кеңарна (магистраль) немесе шина деп атайды (шина атауы
көп пайдаланылады).

Жүйелік блок

Жүйелік блокқа дербес компьютердің негізгі құрылғылары жинақталған, олар
деректерді өңдеуді, блоктың ток көзіне қосылуын, қосымша құрылғыларды
қосуды қамтамасыз етеді. Жүйелік блоктың ішкі құрылысын білу үшін, оның
артқы қақпағын ашу керек,

2.13-сурет. Жүйелік блоктардың түрлері

жүйелік блоктың әр түрлі типтері үшін конструкциясында айырмашылықтар бар.
Жүйелік блоктың алдыңғы тақтасында:компьютерді қоcу өшіру батырмасы,
дискжетек, компакт – дискіден оқитын СД-РОМ орналасқан. Кейбір жүйелік
блоктың конструкцияларында компьютерді қайта жүктеу батырмасы
болады.Жүйелік блоктардың түрлері: үстелге қоятын (көлденең орналасқан),
еденге қоятын немесе мұнара тәрізді(тік орналасқан) етіп шығарылады (2.13-
сурет).

2.14-сурет.Жүйелік блоктың ішкі көрінісі.
2.15-сурет. Жүйелік блоктың артқы тақтасы

Мұнараға ұқсас жүйелік блоктың өз кезегіне бірнеш түрі болады, олар: мини-
оны үстелдің шетіне, миди-оны жеке үстел үстіне орналастырады, мұнара-оны
еденге қояды.
Жүйелік блоктың ішінде аналық(жүйелік) плата(тақша), процессор,
қоректендіру блогы, жедел жад, қатқыл диск, дискжетек, СД-РОМ, бейнетақша,
дыбыс тақшасы мен көптеген басқа құрылғылар бар (2.14-cурет).
Компьютердің артқы тақтасында негізгі (монитордың, пернетақтаның, тышқанның
порттарын) және қосымша құрылғыларды(принтердің, модемнің, сканердің,
микрофонның порттарын) қосатын порттар және кірістік құрылғылар орналасқан
(2.15-сурет).

Процессор

Процессор – компьютердің ең басты бөлігі. Ол – коапьютердің миы. Ол бүкіл
компьютердің жұмысын басқарады және программалардағы барлық
командаларды(операцияларды) орындайды. Бұл құрылғы берілген командаларды
түсініп, оларды орындайды және өз жұмысының нәтижелерін шығарып береді
немесе оны машинаның жадына жазады, тіпті екеуін де қатар орындай алады.
Компьютердің кез келген жұмысы процессордың қатысуымен орындалады.

2.16-сурет.Ptntium

процессорының түрі

Іс жүзінде компьютердің орындайтын жұмысының бәрін оның бас микросхемасы –
микропроцессор атқарады. Қазіргі кезде ең көп тараған процессор(Pentium)
пентиум деп аталады, сондықтан мұндай процессор орнатылған компьютерді де
Пентиум деп атайды. Компьютерлердің негізгі сипаттамасының бірі – оның
жылдам әрекеттілігі, ол мегагерцпен өлшенетін жиілікке байланысты. Жиілік
жоғарылаған сайын, компьютер де жақсырақ болады. Процессор жадпен бірге
жұмыс істейді. Жад микросхемасынан процессор өзіне қажетті ақпаратты алады
және өз жұмысының нәтижесін қайтадан жадқа жібереді.

Жедел жад

Жедел жад – бұл компьютердің ішкі жады(ОЖҚ). Жедел жад қажет ақпараттарды
өзіне жылдам жазуға және одан оқуға мүмкіндік береді. Бірақ онда ақпараттар
уақытша сақталады, яғыни компьютерді өшіргенше. Егер компьютерді өшірсе,
онда жедел жадтағы барлық ақпарат жойылады(өшеді). Жедел жадта қазіргі
кезде орындалып жатқан барлық программалар болады.
Компьютердің ішкі жадының екі түрі бар: тұрақты жадтайтын құрылғы (ТЖҚ) –
компьютердің ішкі жады, оны компьютердің ішіне құрастырушы фирма орнатады.
Компьютерді іске қосқанда, алдымен ақпарат ТЖҚ – дан алынады, ал содан соң
компьютерге орнатылған операциялық жүйе іске қосылады.
Жедел(оперативті) жадтайтын құрылғы(ЖЖҚ) – ақпараттарды уақытша сақтауға
арналған жады. Компьютердің жедел жадының көлемі шекті, сондықтан ЖЖҚ – дан
ақпараттарды сыртқы жадқа (дискіге) көшіріп алу керек.
Жедел жадтың негізгі сипаттамасы – оның сиымдылығы мен жылдам әрекеттілігі.
Процессор мен ЖЖҚ – ЗЕМ ның негізгі құрылғылары. Компьютер жұмыс істеу
үшін, бұлардың өзі – ақ жеткілікті.Бірақ компьютер сыртқы ортамен қатысуы
үшін, басқа қосымша құрылғылар керек, бұлар – мәліметтерді енгізу мен
нәтижелер шығару құрылғылары.
Енгізу - шығару құрылғылары. Бұл құрылғылардың көмегімен компьютерге
өңделетін ақпарат енгізіледі, сондай-ақ машинадан оның жұмысының аралық
және ақырғы нәтижелері адам түсіне алатын түрде шығарылады.
Енгізу құрылғыларына: пернетақта, ташқан, джойстик, өлшеу аспаптары, жарық
түсіретін қалам, сканер (басылған немесе қолмен жазылған мәтінді беттен
қабылдайтын құрылғы) жатады.
Шығару құрылғысына: принтер(баспа құрылғысы), дисплей (зкран) мен
графиксалғыш жатады.

Монитор

Дисплей – компьютердің экранына ақпаратты шығаратын құрылғы. Сыртқы пішіні
бойынш дисплей кәдімгі түрлі түсті теледидардан аумайды, сондықтан оны жиі
телевизиялық техникадағыдай монитор деп атайды.
Дисплей - компьютердің тілі.
Дисплей электронды сәулелік түтікшеден, қоректендіру

2.17-сурет. Монитор
блогынан және сәулені басқарушы электрондық блоктан тұрады.
Алғашқы түрлі түсті мониторлар 1982жылы жасалды, оны CGA-320х200 пиксельді
монитор деп атады.

2.18-сурет. ЭСК(ЭЛТ)
дисплейінің түрі

Ал 1984 жылы EGA-640х350 пиксельді монитор шықты. Қазіргі
компьютерлерVGA(640х480) немесе SVGA(800х600-ден 1248-1024-ке),
SX6A(1280х1024), UX6A (1600х1200) мониторларымен жабдықталған.
Қазіргі дисплейлердің басты бөлігі электронды - сәулелік түтікше (ЭСТ)
болып табылады.
ЭСТ- іші люминоформен қапталған, тік төртбұрышты экраны бар, енсіз шыны
цилиндр (2.18сурет). ЭСТ ішіндегі арнайы конструкция электрондық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.