Қайта өрлеу дәуірінің педагогикалық ой- пікірлер өкілдері



1. Қайта өрлеу дәуірінің педагогикалық ой. пікірлер өкілдері
2. Қайта өрлеу дәуіріндегі педагогика мен мектеп
3. Витторина да.Фельтре
4. Франсуа Рабле
5. Томас Мор
6. Томазо Кампанелла
7. Пайдаланған әдебиеттер
Құлдық қоғамның ыдырауы және құлауы оны жаңа феодалдық құрылыспен алмасуына алып келді. Ол, алдындағы құлдық қоғаммен салыстырғанда прогрессивтік сипатта болды (себебі негізгі өндіргіш күш-шаруаның өз шаруашылығы болды, сондықтан да еңбекте қүлдарға қарағанда кейбір ынталылық танытты), бірақ феодалдық құрылыстың негізіне феодалдардың, дін иелерінің жерге жекеменшігі кірді. Феодалдық қүрьглыстың идеологиялық тірегі және ірі саяси күші католиктік шіркеу болды. Ол орта ғасырлық батыс еуропалық қоғам өмірінде ерекше рөл атқарды. Шіркеу бұқара халықты басып - жаншуды жақтап отырды.
Католиктік дін иелері ертедегі мәдениетке қарсы болды: ғылымға, өнерге, мектепке. Монастырлардың жанында монастырлық мектептер, шіркеулерде — приходтьщ мектептер ашьщды. Ең алдымен ол мектептер діни адамдарды даярлады. Бүл мектептердің мүғалімдері — монахтар мен дін иелері ер балаларды христиан дінінің және адамгершіліктің рухында төрбиеледі, оларды оқуға және жазуға үйретті, олар үшін жат латын тілінде оқытты, қүдайға қүлшылық ету латын тілінде жүргізідді. Мүнда оқыту өте қиын, әрі үзақ болды. Балаларға үлгермегені және аз-кем тәртіпті бүзғаны үшін өте ауыр дене жазасын беріп отырды.
Епископ соборы мен кафедрасының жанынан кафедралық немесе собор мектептері жұмыс істеді. Бұл мектептерде "жеті еркін өнер" деп аталатын пәндер жүргізілді: грамматика, риторика (шешендік өнері), диалектика (діни философияньщ алғашқы негіздері), арифметика, геометрия, астрономия, саз өнері. Собор мектептерінде жоғары лауазымды дін иелері даярланды.
Феодалдар (рыцарлар) ерекше тәрбие мен білім алды, олар жеті "рыцарлық қасиеттерді" меңгерді: атқа міне білу, суға жүзу, найзаласу, садақ ата білу, аңшылық, шахмет ойнай білу, өлең шығару және орындай білу. Оқып, жаза білу міндетті болмады. Феодалдардың қыздары білімді үйде және әйелдер монастырларында алды, оларды діни рухта тәрбиеледі, оқуға, жазуға және қолөнеріне үйретті.
XII- XIII ғ. Батыс Еуропада қолөнердің, сауданың дамуы жөне қаланың өсуі, негізінен мәдениеттің пайда болуына көмектесті. Қалалықтар феодалдық езгіге және католиктік шіркеуге қарсы күресті.
Қалаларда қолөнершілер өз балалары үшін цехтық мектептер аша бастады, ал купецтер — гильдейлік мектептер үйымдастырды. Қала халқының күшімен ашылған бұл мектептерде ана тілінде оқуға, санауға жөне жазуға ерекше мән берілді. Ал мектептерде дін үстемдік ете алмады. Цехтық және гильдейлік мектептер кейін қалалық бастауыш мектептерге айналды, оқыту саласында шіркеудің үстемдігін әлсіретті және бұзды.
1. История педагогики. Под.ред.Пискунова А.И. М.: ТЦ "Сфера", 1997.
2. Константинов Н.А. и др. История педагогики. Учебник для студентов пед.институтов. М., "Просвещение", 1974.
3. Бержанов Қ.Б., Мусин С. Педагогика тарихы. Алматы: "Мектеп", 1984.
4. Константинов Н.А. История педагогики. - М.: Просвещение,1982.
5. Латышина Д.И. История педагогики.- М.: Форум,1998.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Қайта өрлеу дәуірінің педагогикалық ой- пікірлер өкілдері
Құлдық қоғамның ыдырауы және құлауы оны жаңа феодалдық құрылыспен
алмасуына алып келді. Ол, алдындағы құлдық қоғаммен салыстырғанда
прогрессивтік сипатта болды (себебі негізгі өндіргіш күш-шаруаның өз
шаруашылығы болды, сондықтан да еңбекте қүлдарға қарағанда кейбір ынталылық
танытты), бірақ феодалдық құрылыстың негізіне феодалдардың, дін иелерінің
жерге жекеменшігі кірді. Феодалдық қүрьглыстың идеологиялық тірегі және ірі
саяси күші католиктік шіркеу болды. Ол орта ғасырлық батыс еуропалық қоғам
өмірінде ерекше рөл атқарды. Шіркеу бұқара халықты басып - жаншуды жақтап
отырды.
Католиктік дін иелері ертедегі мәдениетке қарсы болды: ғылымға, өнерге,
мектепке. Монастырлардың жанында монастырлық мектептер, шіркеулерде —
приходтьщ мектептер ашьщды. Ең алдымен ол мектептер діни адамдарды
даярлады. Бүл мектептердің мүғалімдері — монахтар мен дін иелері ер
балаларды христиан дінінің және адамгершіліктің рухында төрбиеледі, оларды
оқуға және жазуға үйретті, олар үшін жат латын тілінде оқытты, қүдайға
қүлшылық ету латын тілінде жүргізідді. Мүнда оқыту өте қиын, әрі үзақ
болды. Балаларға үлгермегені және аз-кем тәртіпті бүзғаны үшін өте ауыр
дене жазасын беріп отырды.
Епископ соборы мен кафедрасының жанынан кафедралық немесе собор
мектептері жұмыс істеді. Бұл мектептерде "жеті еркін өнер" деп аталатын
пәндер жүргізілді: грамматика, риторика (шешендік өнері), диалектика (діни
философияньщ алғашқы негіздері), арифметика, геометрия, астрономия, саз
өнері. Собор мектептерінде жоғары лауазымды дін иелері даярланды.
Феодалдар (рыцарлар) ерекше тәрбие мен білім алды, олар жеті "рыцарлық
қасиеттерді" меңгерді: атқа міне білу, суға жүзу, найзаласу, садақ ата
білу, аңшылық, шахмет ойнай білу, өлең шығару және орындай білу. Оқып, жаза
білу міндетті болмады. Феодалдардың қыздары білімді үйде және әйелдер
монастырларында алды, оларды діни рухта тәрбиеледі, оқуға, жазуға және
қолөнеріне үйретті.
XII- XIII ғ. Батыс Еуропада қолөнердің, сауданың дамуы жөне қаланың
өсуі, негізінен мәдениеттің пайда болуына көмектесті. Қалалықтар феодалдық
езгіге және католиктік шіркеуге қарсы күресті.
Қалаларда қолөнершілер өз балалары үшін цехтық мектептер аша бастады,
ал купецтер — гильдейлік мектептер үйымдастырды. Қала халқының күшімен
ашылған бұл мектептерде ана тілінде оқуға, санауға жөне жазуға ерекше мән
берілді. Ал мектептерде дін үстемдік ете алмады. Цехтық және гильдейлік
мектептер кейін қалалық бастауыш мектептерге айналды, оқыту саласында
шіркеудің үстемдігін әлсіретті және бұзды.

Қайта өрлеу дәуіріндегі педагогика мен мектеп
XIV - XVI ғасыр тарихқа Қайта өрлеу дәуірі деген атаумен енген болатын.
Бұл кезең феодалдық қоғамның ішінде өндірісті капиталистік тәсілінің
алғашқы қауымдарының пайда болуымен мануфактураның сауданың дамуымен, сол
кездегі прогрессивтік таптық-буржуазияның аренаға шығуымен сипатталады, ол
ертедегі дүние мәдениетінің жаңғыруымен, оның ішінде грек мәдениетінің
өрлеу кезеңімен ерекшеленеді. Сонымен қатар бұл кезең ғылым мен өнердің тез
қарқынмен дамуына мүмкіншілік жасады.
Қайта өрлеу дәуірі кезінде өмір туралы діни түсініктерге қарсы жер
бетінде көңілді өмірге адам құқығын жариялады. XIV — XVI ғ.ғ. мәдениетте ең
негізгі көңіл бөлінген мөселе адам болғандықтан, ол гуманистік деп аталды
(латын тілінен аударғанда humanus - адамды сүю деген мағынаны білдіреді).
Қайта өрлеу дәуіріндегі гуманизм, сөзсіз, прогрессивтік құбылыс болып
табылады, бірақ ол салыстырмалы түрде тар шеңбердегі оқыған адамдардың
идеологиясы болды және әлеуметтік шектеулі сипатта еді. Гуманистердің
жариялаған "адамға табынуы", адамды сүюі, қастерлеуі тек үстем таптың
өкілдеріне ғана кеңінен тарады және бұқара халықтың өкілдерінің ондай
мүмкіншіліктері болмады, оларды феодалдар мен жаңа қалыптасып келе жатқан
буржуазия қатал қанап отырды.
Педагогтар-гуманистер дені сау, әртүрлі қызығуларды меңгерген, өмірге
белсенді адамдарды төрбиелеу мақсатын қойды. Олар балалардың дене және ақыл-
ой тәрбиесіне ерекше мән берді, шығармашылық белсенділігін, өзіндік іс-
әрекетін дамытуға көмектесті, оларды терең біліммен қаруландырды.
Гуманистердің айтуынша, оқыту үрдісі көрнекілікке негізделген болу
керек және оқушылардың білімді саналы меңгеруін қамтамасыз ету
қажеттілігіне тоқталды. Гуманистер орта ғасырға тән таяқ тәртібін,
жазалауды қатты сынға ала отырып, қарсылықтарын білдірді, балаларға ерекше
көңіл бөлуге, жеке түлға ретінде сыйлай білуге, құрметтеуге шақырды.
Тәрбиенің феодалдық жүйесіне, догматизмге және балалардың ақыл-ой күш-
жігерін басып-жаншуға қарсылық білдіре отырып, гуманистер өз кезеңі үшін
алдыңғы қатарлы педагогикалық талаптар ұсынды. Бірақ гуманистік педагогика,
басқа да қайта өрлеу дәуірі гуманизмінің барлық мәдени қозғалысы сияқты
көпшілік бұқара халықтың мүддесі үшін күресімен байланысты болмады. Оның
ықпалы тек ауқатты, үстем таптың балалары оқитын мектептерде кеңінен
тарады.
Қайта өрлеу дәуірінде математика, астрономия, механика, жағырафия,
жаратылыстану ғылымдары жан-жақты дамуға мүмкіншілік алды. Бұл ғылымның
әртүрлі салаларында ұлы жаңалықтарды табу мен ашу кезеңі болды: Еуропада
кітап басып шығаруды ойлап табу, Американы, Индияға теңіз жолын ашу т.б.
ұлы жаңалықтармен ерекшеленеді.
Әртүрлі елдерде Қайта өрлеу дәуірі кезінде педагогикалық ой-пікір
әрқилы дамыды, өр елдің дамуының ерекше белгілерін бейнеледі.

Витторина да-Фельтре
Италияда антикалық философияның белгілі білгірі, гуманист Витторина да-
Фельтре (1378 — 1446) "Қуаныш үйі" деп аталатын мектеп ұйымдастырды. Бүл
мектепті ұйымдастырудың негізіне гуманистік педагогиканың қағидалары
жатқызылды. Мектеп тамаша сарайда, табиғат аясында ашылды. Ғимараттың
барлығы мектептің қажеті үшін, Виттаринаның айтуынша, арнайы қайта
жабдықталған болатын. Орта ғасырлық мектептерден айырмашылығы жаңа мектепте
жарық пен ауа көп болды. Әсіресе, оқушылардың дене тәрбиесіне ерекше мән
берілді. Оқытудың негізгі пәндері болып табылатын классикалық тілдер және
классикалық әдебиет басты назарда тұрды, балалар математикамен,
астрономиямен айналысты, табиғатқа саяхат жасады. Балалардың ойындарына,
дене және рухани күштерін дамытуға көңіл бөлінді. Барлық балаларға тегіне
қарамастан, әкелік қамқорлық жасалды. "Қуаныш үйі" үстем тап өкілдерінің
балаларына арналғанмен, онда аз мөлшерде болса да, кедей балалары оқып,
білім алды. Гуманизм идеялары Италиядан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қайта өрлеу дәуірі мәдениетінің өкілдері
Қайта өрлеу мен Реформация дәуіріндегі саяси- құқықтық ілімдер мен гелиоцентризмнің мемлекет пен қоғамды басқарудағы рөлі
Қазақстандағы бейнелеу өнерін оқыту тарихы әдістемесі
Қайта өрлеу дәуірінің философиясы туралы ақпарат
Ян Амос Коменскийдің педагогикалық қызметі мен теориясы. (1592-1670жж)
Н. Макиавеллидің саяси және тарихи көзқарастары
Ерте ортағасырда Еуропадағы білім берудің ерекшеліктері. Катехумендер мектептері. Кафедралды немесе собор мектептері. Монастырлар
Орта ғасыр философиясы туралы
Макиавеллидің саяси философиясы
Дене тәрбиесі әдістемесінің пайда болуы мен қалыптасуы
Пәндер