Өзен кен орын туралы жалпы мағлұмат

АҢДАТПА

Осы дипломдық жобада 4 негізгі бөлім қарастырылды.

1. Техника-технологиялық бөлім
2. Экономикалық бөлім
3. Еңбекті қорғау бөлімі
4. Қоршаған ортаны қорғау бөлімі

Техника-технологиялық бөлімде кен орынының геологиялық жағдайы, штангалы тереңдік сорапты қондырғының құрал - жабдықтары, өндіру варианттары, штангалы тереңдік сорапты қондырғысын таңдау бойынша есеп жүргізілді.

Экономикалық бөлімде “Өзенмұнайгаз” ААҚ-ның өндірістік құрылымы, жаңа технологияларды қолдануға дейін немесе қолданғаннан кейінгі экономикалық тиімділігін есептеу, іс-шараны жүргізгеннен кейін өндіріс көлемін есептеу әдістемесі, жаңа технологияларды енгізгеннен кейінгі экономикалық тиімділікті есептеу қарастырылды.

Еңбекті қорғау бөлімінде штангалы тереңді сорапты пайдаланудың қауіпсіздігі ашып жазылған.

Қоршаған ортаны қорғау бөлімінде штангалы тереңдік сорапты қондырғыны игеру кезінде топырақтың мұнаймен ластануы қарастырылды.

АННОТАЦИЯ

В данном дипломном проекте рассмотрены 4 части.

1. Технико-технологическая часть
2. Экономическая часть
3. Охрана труда
4. Охрана окружающей среды

В технико-технологической части описаны разделы геологическое состояние месторождения, оборудавание штанговой глубинной насосной установки, варианты добычи, расчет выбора штанговой глубинной установки.

В экономической части описаны разделы производственая структура ОАО “Узеньмунайгаз”, расчет экономической эффективности при использование новой технологии до внедрения и после внедрения, расчет объема производственной продукции после внедрения мероприятия, а также расчет экономической эффективности при внедрени новой технологии.

В разделе охрана труда описана, безопасность эксплуатации штангавого глубинного насоса .

В разделе охрана окружающей среды описано загрязнение почвы нефтью при эксплуатации штанговым глубинным насосом.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 Техника-технологиялық бөлім

1. 1 Өзен кен орын туралы жалпы мағлұмат

1. 2 Кен орынның геологиялық құрлымы

1. 2. 1 Стратиграфиясы

1. 2. 2 Тектоникасы

1. 3 Мұнайгаздылығы

1. 4 Өзен кен орыны бойынша XIII горизонттың игеру жүйесінің

жобасы және тарихы

1. 5 Өзен кен орынын игеру жағдайын талдау

1. 6 XIII горизонттың 2А блогін игерудің негізгі көрсеткіштер динамикасы

1. Өндіру және айдау ұңғылар қорының жағдайы
2. Өзен кен орынында газды өндіру

1. 6. 3 Қабат қысымын ұстау жүйеснің жағдайы

1. 6. 4 Мұнай мен газды жинау және дайындау

1. 7 Өзен кен орынында ұңғыларды пайдалану тәсілдері және шарттары

1. 7. 1 Мұнай өндіруде ШТС қондырғысын пайдалану жұмысын

зерттеу және оның құрал-жабдықтары

1. 7. 2 Штангілі терең сорапқа газдың әсері

1. 7. 3 Қорғаныш құрылғы

1. 7. 4 Тереңдік сорапты ұңғыны зерттеу

1. 8 Технологиялық есеп

1. 8. 1 СК-Б-2. 1-2500 тереңдік сорапты қондырғының жабдықтарын

есептеу және іріктеу

1. 8. 2 ШТСҚ-ны есептеу

1. 8. 3 Айдау тәртібінің параметрлерін таңдау

1. 8. 4 Штангалық колонканың құрлымын таңдау

1. 8. 5 ШТСҚ-ны пайдалану көрсеткіштерінің есебі

2 Экономикалық бөлім

2. 1 «Өзенмұнайгаз» ААҚ-ның өндірістік-ұйымдастыру сипаттамасы

2. 2 Негізгі және көмекші өндірістің ұйымы

2. 3 Жаңа технологияларды қолдануға дейін және қолданғаннан кейінгі

эко-номикалық тиімділікті есептку

2. 3. 1 Іс-шараларды жүргізгеннен кейін өндіріс өнімінің көлемін

есептеу методикасы

2. 3. 2 Еңбке-ақы төлеу қорының есебі

2. 3. 3 Қабатқа жасанды әсер ету бойынша шығындар

2. 3. 4 Көмекші материалдарға кеткен шығындар

2. 3. 5 Суды дайындауға кеткен технологиялық шығындар

2. 3. 6 Энергетикалық шығындар

2. 3. 7 Мұнайды технологиялық дайындауға және тасымалдауға кеткен шығындар

2. 3. 8 Ағымдағы жөндеуге кететін шығындар

2. 3. 9 Еңбекақы қорының аударым жарнасы

2. 3. 10 Басқадай шығындар

2. 4 Мұнай өндіруде жаңа техниканы енгізгеннен кейін экономикалық тиімділік есебі

3 Еңбекті қорғау бөлімі

3. 1 ШТСҚ-ны пайдаланғанда техника қауіпсіздігі

4 Қоршаған ортаны қорғау бөлімі

4. 1 Табиғи ортаны қорғау

4. 2 Атмосфераға әсері

4. 2. 1 Гидросфераға әсері

4. 2. 2 Литосфераға әсері

4. 2. 3 Мүмкін апаттық жағдайларды бағалау және олардың салдары

4. 3 Инженерлік және табиғи қорғау шаралары

4. 3. 1 Радиациялық қауіпсіздік

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

КІРІСПЕ

1961жылы пайдалануға берілген Өзен кен орны 1975 жылы мұнай өндірудің ең жоғарғы шегіне жетті. Осыдан кейін алудың төмендеу қосымша қаржыландыру және материалды техникалық құралдарды жұмылдыру арқылы жаңа технологиялық шешімдерді енгізуді ұйымдастыру әсерінен тоқтатылды. Нәтижесінде 1981 жылдан бастап мұнай өндіру қарқынының жылдық төмендеуі 2-3% деңгейінде тұрақтандырылды. Шаруашылықтың жаңа түрінен аусу жабдықтарымен қызмет бағаларының бір жағынан және өндірілетін мұнайдың жіберу бағдарларының екінші жағынан әркелкілену 1976 жылғы кен орындағы орын алған жағдайды қайталады.

1993 жылдан бастап өндірудің төмендеу қарқыны 6-8 есеге ұлғайды. Кен орында орын алған критикалық жағдай жақын жылдарда оның толық тоқталуына әкелуі мүмкін. Қазақстан Республикасының үкіметі қабылдаған Өзен кен орнын қалпына келтіру бойынша жоспар осы кен орындағы өндіруге дейінгі тұрақтандыру және қалпына келтіру үшін шет ел инвестициясын шақыру шаралары қарастырылған.

Алға қойылған мақсаттарды орындау үшін кен орын игеру жағдайын талдау қажет, ол осы жобада қарастырылған.

1 ТЕХНИКА-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

1. 1 Өзен кен орны туралы жалпы мағлұмат

Өзен кен орны Маңғышылақ түбегінің оңтүстік Маңғышылақ деп аталатын даланың оңтүстігінде орналасқан. Орфаграфиялық жағынан оңтүстік Маңғышылақ ауданы оңтүстіктен батысқа иілген, теңіз жағынан абсолют өлшемі солтүстікке қарай +260 метр. Ал оңтүстікке +24 метр болады. Ауданы бедерлі қиын құрылымды. Өзен ойпатының көлемі 500 километр, солтүстікке, оңтүстік шығысқа шығыс бөлігі күрт өзгереді. Ойпат түбі терең жыралармен бөлінген, оның ең төменгі бөлігі +30 метр. Әкімшілік тарапынан кен орны аймағы Қазақстан Республикалық Маңғыстау облысына кіреді.

Өзен кен орны Ақтау қаласынан 180-200 километр арақашықтықта орналасқан. Кен орны көп қабатты, күрделі құрылымды. Бор және Юра шөгінділері қимасында XXV өнімді қабатқа бөлінген. Олардың I-XII қабаттарында (төменгі бор шөгінділері) стратиграфиялық І қабат және Юра шөгінділерінен (XII-қабат) тұратын аралас кездесетін құм, аливралит және газды жыныстардан тұрады. Бұл қабаттардың өткізгіштігі газбен қаныққан негізгі өнімді қабаттарды, ал XIII-XVIII қабаттар жоғарғы қабатты газда, XIX-XXV қабаттар төменгі қабатта газда мұнай [2] .

Өзен кен орнының мұнайы ерекше қасиеттерімен де белгілі. Оның құрамында парафин (24%), асфальт, смола сияқты заттар көптеп кездеседі. Айналаның температурасы 32 ⁰ С ыстықтың өзінде парафин мұнайдан бөлініп шыға бастайды. Әртүрлі құнарлы қабаттардың мұнайы бір-бірінен көп айырмашылығ жоқ, жеңіл, меншікті салмағы 0, 763-0, 777 гр/см ³ болады.

Аудан климаты континентті, жазы ыстық, ал қысы аз қарлы, желі қатты боранды. Аудан желді, оның орташа жылдамдығы 6-8 м/с. Жауын-шашын аз, өсімдіктері мен жануарлары мол және олар шөлейтке бейімделген.

Өзен кен орнында қабаты күрделі құрылымды. Бор және Юра шөгінділері қимасында XXV өнімді қабаттарға бөлінген. Олардың I-XII қабаттары стратиграфиялық турандық (І қабат), сеноионды (ІІ қабат), альбский (ІІІ-ХІ қабаттар) және неокольский (ХІІ қабат) тұратын аралас кездесетін құм, аливралит және газды жыныстардан жатады.

XIII-XVIII негізгі мұнайлы қабаттар Юра жасында мұнайгаздылық қимасының жоғарғы батысына, жоғарғы сатысына жатады, тереңдігі 1800-1370 метр. Мұнайдың негізгі қоры бар. XIX-XXV өнімді қабатта мұнайгаздылығының ең төменгі қатарына жатады. Оларда кейде жаппай мұнайлы, мұнайгазды және газды кеніштер болады.

XIII-XXV - өнімді қабаттарының мұнайлылығының алғашқы нұсқасын геологиялық және геофизикалық зерттеулер кезінде олардың қозғалыссыз жағдайда жатқандығы анықталады. XIII-XVIII қабаттардың геологиялық құрылымының жалпы сипаттамасы жобада берілгенмен тәжірибемен салыстырғанда аз өзгерген. Қабаттар үшін кейбір берілгендер 1. 1 кестеде көрсетілген.

Мұнайгаздылығының төменгі қатарындағы XIX-XXIV өнімді қабаттардың геологиялық құрылысы, қабаттардың газдылығының жоғары қатардық құрылысы ерекшеленеді, ал тенентальді құрылысының негізгі қор күрделендіре түседі.

Кесте 1. 1 - Жоғарғы қатардың өнімді қабаттарының сипаттамасы

Мұнайлылықтың төменгі қатардағы мұнай қасиеті купалдан-купалға өзгереді. Сондықтан әрбір купал бойынша орташа мағына берілген (кесте1. 2) .

Кесте 1. 2 - Төменгі қатардың өнімді қабаттарының сипаттамасы

1. 2 Кен орынның геологиялық құрлымы

Өзен кенорыны Жетібай-Өзен тектоникалық қатпарының солтүстік Өзен-Қарамандыбас антаклиналь сызығында орналасқан және субшироттық сызыңқы ірі антиклиналь қатпармен байланысты.

Юра өнімді горизонттар жамылғысы бойынша құрлымның өлшемдері 33х10 км, ал амплитудасы 175 м-ден (туран жамылғысы бойынша) 300м-ге дейін (келловей өнімді горизонты бойынша) өзгереді. Өзен қатпары брахиантиклинальді, асимметриялы ХІІІ горизонты жамылғысы бойынша қатпардың құлау бұрышы оңтүстік қанатында 6 ⁰ -8 ⁰ , солтүстігінде 1 ⁰ -қа дейін және шығысында 4 ⁰ .

Өлшемі бойынша ірі емес Парсумун күмбезі Өзен құрлымының Оңтүстік қанатын қиындатады. ХVІІІ горизонттың жамылғысы бойынша көтерілу амплитудасы30м-ге жетеді, ал соңғы тұйық изгипса-1300 бойынша құрлымның өлшемдері 2, 9х0, 9 км құрайды.

1. 2. 1 Стратиграфиясы

Жер қабатының үздіксіз өсуін, оның пайда болған уақытынан зерттейтін ғылым стратиграфия деп аталады.

Стратиграфия - (латынша стратюм - төсеніш қабат және графия) гелогия ғылымының тақ жыныстары қалыптасуының тек еместігін және кеңістіктегі бастапқы өзара қатынасын зерттеу арқылы бұлардың салыстырмалы жасын анықтайтын бөлігі. Бұл үшін өткен геологиялық кезеңдер бассейіндерінде жиылған, шөгінді жыныстар мүмкін болғанша ажыратылып өзгерулері зерттеледі. Шөгінділер жыныстарының бірдейлілігімен әртүрлілігін анықтаудағы жердегі органикалық дүние дамуының қайталанбайтынын көрсететін шөгінді жыныстар қабатына сақталған қазба организмдер құрамының мәні зор қабаттаса жиылған тау жыныстары жердің табиғи сипатын белгілейді. Ал бұлардың жүйесін, тәртібін ашатын стратиграфия бүкіл геологиялық геохронологиялық картаның негізі. Геологиялық карталардың дұрыстылығы, нақтылығы, дәлдігі тез іздеу мен барлаудың нәтижелілігі, шөгінді жыныстар қабаттарының жеке шектелінуіне, жыныс қатынастарының толық анықталуына байланысты.

Стратиграфиялық қалыптасу мәселелерін XVII ғасыр ортасында дат ғалымы Стено зерттейді, жыныс қабаттары тиместігінің заңын ашты. Бұл заң бойынша бастапқы жатыс қамы бұзылмаған жыныстардағы әрбір төменгі қабат өзінің жоғарғы қабаттан көнелеп келеді. XVIII ғасырда стратиграфияның негізін неміс ғалымдары И. Леман, Г. Тюнсель, М. Б. Ломоносов дамытты. XVIII-XIX ғасырлардың арасында ағылшын инженері У. Смит жыныс қабаттарының салыстырмалы жасын анықтау үшін бұларды тасқа айналып сақталған организмдер қалдықтарын зерттеуді ұсынды, яғни қазіргі тең қолданылатын помотоногиялық (биосаратиграфиялық) әдісінің негізі саналады.

Помотоногиялық әдісті XIX ғасырлардың І жартысында ағылшын ғалымдары Р. Марчшан, А. Сюжлик біраз дамытты, әсіресе бұған француз ғалымы Ж. Кювьс организмдердің өзгерулермен көп түрлі дүркінді апаттар нәтижесінде әрбір апат бұрынғы организмдерді мүлде жойып жібереді, бұлардың орнына кейін мүлде жаңалары қалыптасады деп түсіндірді. Кювьстің бұл теориясы ғылымға діни көз қарастардың енуіне, катастрофизмге жол ашты. Халықаралық конгрестің 1881 жылы Боснияда өткен сессиясында әр ел зерттеушілерінің деректері негізінде жер тариғындағы жүйелер орналасуының жалпы нұсқасы қабылданды.

Француз геологы Э. Рювье көптеген өзгерістер мен толықтырулар негізгі жүйе бөлім ярустан тұратын жынысты «хронографты» ұсынды.

Биостратиграфиялық тәсілді қолданумен дамытуды Р. Мурчшан,

Ч. Бронер, А. Д. Орбини (Франция), Ф. Альберти, Л. Бан-Бух (неміс) және тағы басқалар да үлес қосты.

Стратиграфияның бір сапасы жердің шөгінді қабаттарының геологиялық жасын анықтау мақсаты мен ондағы организм қазба қалдықтарының таралуын зерттейді. Биостратиграфия әртүрлі жердегі шөгінділерді салыстыра отырып, қабаттардың жасы туралы аймақты жинала дайындалады. Ол үшін әсіресе биозоналық деректер дайындалуда. Геологиялық қысқа да қатты жермелік еткен бірақ кең таралған организмдердің, планетаның қалдықтарын зерттеудің маңызы үлкен.

Теңіздік құрлықтық шөгінділерді бір-бірінен айыру үшін қазба өсімдіктерінің тозуы мен сорпасының да едәуір маңызы бар. Полиэкологиялық әдістердің көмегімен ердеде бір мезгілде бірақ әртүрлі жағдайларда тіршілік еткен организмдерді ұқсас жағдайда әр мезгілде тіршілік еткен организмдерден тұрады.

Триас жүйесі

Өзен ауданында ашылған триас шөгіндісі тек 2154-2120 метр тереңдіктен көтерілген №53 ұңғыма кернеуі анықталады.

Тозаңды жыныс жиынтығында 42-63% жас, 37-56% тозаң.

Триас шөгіндісінің қуаттылығы № ұңғымада 39 метр, ал №53 ұңғымада 58 метр құрайды.

Юра жүйесі

Юра жүйеіндегі қима үш бөлімге бөлінеді. Төменгі Юра, орта Юра, жоғарғы Юра.

Төменгі Юра шөгіндісі құмтас, аливралит, сазбалшық және оргалиттен көрінеді. Құмтастар және аливралит, кварц кең дала сипатымен тығыз цемент телген. Саз балшықтар мен оргалиттер құмтастарға қимасын үш ярусқа бөледі. Байоск, Аален ярустары.

Байоск ярустары тірегінде жыныстар қалыңырақ келеді, құрамында құмтасты аливралит және сазбалшық бар. Бұл ярустың қуаттылығы 515-520 метр.

Ален ярусының күйі өте алқындықпен орындалады. Бұл ярус шөгіндісіне қуатты құмтасты граниттық қалыңдығына байланысты.

Жоғары юра шөгіндісі өзен аудандарында екі ярусқа бөлінеді Миловай және Оксфорд.

Миловай ярусы сазбалшықты қалың жыныста анықталған, қуаттылығы 110 метр төменгі бөлігінде қатарласқан құмтастар аливралиттер және сазбалшық орналасқан. Бұл ярусқа XVII және жоғары бөлігі XIX қабатымен ұштастырылған.

Оксворд ярусы сазбалшықты қалың жыныс пен мергилендірілген құрылған, қуаттылығы 150 метрге дейін [1] .

1. 2. 2 Тектоникасы

Өзен кенорны көп қабатты, күрделі құрылымды. Бор және Юра қимасында 25 өнімді қабаттар бөлінген. Олардың I-XI қабаттары стратеграфиялыққа туралдыққа (I-қабат) сенамалды (II-қабат), альбекині (III-XI қабат) тұратын аралас кездесетін құм, алевролит және газды жыныстар жатады. XIII-XVIII негізгі мұнайлы қабаттар Юра жасанды мұнай газдылық қиманың жоғарғы сатысына жатады, тереңдігі 1080 - 1370 метр. Бұларда құрамы және қасиеттері жағынан өте жоғары дәрежеде мұнайдың негізгі қоры бар.

XIX - XXV өнімді қабаттар мұнай газдылығының төменгі қатарына жатады. Оларды кейде жаппай мұнайлы мұнай - газды және газды кеніштер дейді. XIII-XVIII қабаттарының мұнайлылығының алғашқы нұсқасын гидрогиологиялық және геофизикалық зерттеулер кезінде олардың қозғалыссыз жағдайда жатқандығы анықталды.

XIII-XVIII қабаттардың геологиялық құрылымының жалпы сипаттамасы жобадағы берілгенмен салыстырғанда аз өзегрген. Қабаттар үшін берілген кесте 1. 3-де көрсетілген.

Мұнай газдылығының төменгі қатарындағы XIX-XXIV өнімді қабаттардың геологиялық құрылысы қабаттардың газдылығының жоғарғы қатарының құрылысы ерекшеленеді, актиментальды құрылысының негізгі қорын күрделендіре түседі. Ал оның Батыс пен Оңтүстік Батыс, Барсымұрын, Шығыс Қарамандыбас күрделендіре түседі [2] .

Кесте 1. 3 - Жоғарғы қатардағы өнімді қабаттарының сипаттамасы

Мұнайлылықтың төменгі қатардағы мұнай қасиеті купалдан купалға өзгереді. Сондықтан әрбір купал бойынша орташа мағына берілген

( кесте1. 4) .

XIX-XXIV қабаттардағы мұнай қабат жағдайында жеңіл, аз тұтқырлықты, оның газ құрамына орташа мұнайға жақын.

Кесте 1. 4 - Төменгі қатардың өнімді қабаттарының сипаттамасы

2. Мұнайгаздылығы

2004 жылы Өзен кен орнынан 3606100 тонна мұнай өндірілді. Мұнай өнімінің қабаттар бойынша бөлінуі төмендегідей (%) [2] .

XVI қабат 10, 9, XVII қабат 5, 7, XVIII қабат 1, 7, қумұрын күмбезі 1, 2, Парсымұрын күмбезі 1, 2. 1980 жылдарда Қумұрын солтүстік батыс және Парсымұрын күмбездерінің өнімді қабаттары қарқындата бұрғыланды. Бұл олардан мұнай өндірудің 4, 66 және 58%-ке өсуіне әсер етті. XIII-XIV қабаттардан мұнай мен сұйықтың басым бөлігі өндірілді. Олардан өндірілген өнім барлық кен орнына өнімінің 64%-тін құрайды. Кен орнында қабаттар бойынша бір өндіру ұңғымасының орташа тәуліктік шығыны мұнай бойынша 3, 1-5, 4 тонна/тәулік, сұйықтық бойынша 6, 7-15, 8 тонна/тәулік. XIII-XIV қабаттар айдау ұңғымалары қатарымен 64 жеке игеру бөліктеріне бөлінген. Тіпті бір қабаттаң бөліктері бір-бірімен бастапқы баланстық игерілген қорлармен және өнімді қабаттарының қасиеттерімен бұрғылану дәрежесімен ерекшеленеді және сондықтан мұнай мен сұйық өндіру кең аралықта өзгереді. 01. 01. 2004 жылы мұнай мен газ өнімінің өндіру сипаттамасына қарасақ кен орнынан мұнай негізінен механикалық тәсілмен (97%) өндірілді, терең сорапты (ШТС) сыртында және газлифт ұңғымаларының қоры барлық өндіру қорының 92% -тін құрайтынына қарамастан газлифт тәсілмен бірге қорының 16, 6%, ал сұйық өндіру 24%. Бұл газлифт ұңғымасындағы шығынның 3, 5 есе көптігі мен түсіндіріледі.

Өзен кен орнының газдары метандық газ типіне жатады, тереңдеген сайын этан көбейеді. Газды қабаттарды негізінен азот, көмірқышқыл газды қоспасы бар «құрғақ» сыртында метан газы кездеседі. Газ тығыздығы

0, 562-0, 622 кг/м ³ шамасында.

Алаң бойынша қабат коллекторларының таралуы тиімді. Мұнайлы қалыңдықтар игеру кешендері және тұтас қабаттар карталары бойынша анықталады.

Өзен кен орнының өнімді шөгінділері коллекторлардың ерекше түріне, қасиеттерінің өзінділігімен ерекшеленетін полиметрлік құрамды коллекторға жатады. Бұл коллектордың осы түрге жатуын межелейтін негізгі фактор жыныстар құрамында энергетикалық өзгерулерге ұшырайтын химиялық және механикалық әсерлерге орнықсыз минералдардың көп болуы.

Егер кварцтық құмтастарда кварц шамамен 95% құраса, ал Өзен кен орнынан полиметал коллекторларында кварц құрамы 30% шамасында, жыныстарда кварц құрамы 70% болса минерал орнықсыз саналады.

Негізінен қаңқа порциясын көбейтуге, тығыздауға және цементтеуге кететін жыныстардың түрленуі көп кішкене қуыстардың қалыптасуына соқтырады. Нәтижесінде жеке үлгілерде кеуектілік шамасы 30%-ке жетеді. Өткізгіштіктің салыстырмалы төмен шаралары суға қаныққандықтың жоғары болуы да кішкене қуыстардың көптігімен түсіндіріледі. Кесте 1. 5-те келтірілген.

Кесте 1. 5 - Геофизикалық мәліметтермен анықталған кеуектілік шамалары

Өткізгіштік өзен кен орны қабат коллекторларының негізгі сипаты. Бұл шаманы толық анықтау үшін кәсіпшілік геофизикалық материалдар қолданылады.

Өткен жылдары зерттеулері негізінде үлгі тасты талдау бойынша табылған қабатар өткізгіштігі коэффициентті мен бұл қабаттардың геофизикалық параметрлері арасында біршама, тығыз коррелятивтік байланыстар бар екені анықталды.

Өткізгіштіктің жеке потециалдар мен гамма - әдіс көрсеткіштерімен байланысы көрсетіледі. Табылған өткізгіштік шамалары бөліктерді белгіленген аймақтарды және тұтас қабаттарды сипаттауға пайдаланылады. Мәліметтерді арықарай қолдану оңай болу үшін және есептеу операцияларын механикаландыру үшін өткізгіштік жайлы барлық мәліметтер перфокарталарда түсірілді. Кейін ЭЕМ арнайы қарастырылған бағдарлама бойынша бөліктегі және тұтас қабаттарға әрбір қабат будақ бойынша статикалық қатарлар мен көрсеткіштер анықталады.

Кесте 1. 6 - Бөліктер мен қабаттар бойынша есептеу нәтижелері

жалғасы

Бөліктер бойынша өткізгіштік шамасы 0, 72-0, 384 мкм ² . Өткізгіштіктің орташа шамасының ауытқулары әрбір қабатқа сипатты. Кесте 1. 6-да сондай-ақ ұңғымалар саны мен анықталған мұнайға қаныққан қалыңдықтың орташа арифметикалық шамасы берілген. Бұл мәліметтерді қарастырсақ қабаттар мен бөліктердің мұнайлы қалыңдықтарының әртүрлі екенін көреміз. XIII қабат ең аз қалыңдықпен сипатталады.

... жалғасы

Сарыарқа өңіріне тән оронимдер және орографиялық терминдер

Қазақстан топонимиясы

Қостанай облысындағы жер-су аттары

Топонимика және география

«Картография мен топография негіздері» пәніне арналған жинақ

Қазақ топонимикасы туралы Қаныш Имантайұлының ғылыми ізденістері

М.Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасындағы онімдердің сипатын анықтау

Қостанай облысындағы табиғат жағдайларын сипаттайтын жер-су аттарының ерекшеліктері

Қарқаралы өңірі топонимдері

Торғай облысының өзені

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс