Испания Буржуазиялық - демократиялык, революция жылдарында

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 47 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

БІРІНШІ ТАРАУ

ИСПАНИЯДАҒЫ ПРОГРЕССИВТІК ЖӘНЕ РЕАКЦИЯЛЫҚ КҮШТЕРДІҢ КҮРЕСІ

20-30 жылдардағы Испания . . . 9
Примо де Ривера диктатурасы . . . 14

ЕКІНШІ ТАРАУ

ИСПАНИЯ БУРЖУАЗИЯЛЫҚ - ДЕМОКРАТИЯЛЫК, РЕВОЛЮЦИЯ ЖЫЛДАРЫНДА

1931-1936 жж. Буржуазиялық - демократиялық революция . . . 19
Республиканың жеңілуі . . . 31

ҮШІНШІ ТАРАУ

ИСПАНИЯ ЖӘНЕ ФРАНСИСКО ФРАНКО

3. 1. Франко режимі . . . 35

3. 2. Франко режимінің құлауы . . . 39

Қорытынды . . . 46

Қосымша . . . 48

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 49

Кіріспе

Қоғамның даму тарихында ХХ ғасырдың 90 жылдары үлкен өзгерiстерден басталды. Еуразия құрлығында ең мықты атанған және коммунизм мен социализм идеяларын Ѕстанып, капитализмге қарсы шыққан тұтас бiр жүйе - Кеңес одағы ыдырады.

Халықаралық аренада жас егемен мемлекеттердiң пайда болуы, халықаралық қатынастар тарихында жаңа бiр кезең болып табылатыны сөзсiз. Дәл осы сәттен бастап бұрынғы кеңес мемлекетi орталықа бағындырылған бүкiл саясаты, экономикасы және нарығы өзiнiң орны мен ролiн анықтай халықаралық қатынастарды дамыту бағытына түседi. Халықаралық байланыстарды дамыту жолына түскен Қазақстан - интеграция барысында Еуропа елдерi мен Азия мемлекетерiмен жақын қарым-қатынас орната бастайды. Олардың iшiнде маңызды болып, табылатын мемлекеттің бірі - Испания.

Қазiргi кезде саяси қолдауы мен экономикалық көмегi және мәдениет саласындағы нәтижелi қарым-қатынастары, мемлекетiмiздiң нарық саясатының дамуына айтарлықтай ықпал жасайтындығына дау жоқ.

Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының әр түрлi мәселелерiн зертеу, халықаралық ұйымдарда алатын орны, шетел мемлекеттерiмен жан-жақты қарым-қатынас жасау, негiзiнен Испания мемлекетімен және екi жақтың да даму тенденциясын қатысты мәселелердi сараптау ғылыми және саяси көзқарастар жағынан да актуалды болып табылады. Сондықтан да бұл мемлекеттің өткен тарихын білу және ғылыми тұрғыда зерттеу жұмысы, егеменді еліміз үшін маңызды болып табылады.

Пиреней түбегінде жатқан қазіргі Испанияның тарихы күрделі де қызықты оқиғаларға толы. Б. з. б. II мыңжылдықта мұнда индоевропалық тілде сөйлейтін көптеген тайпалар мекендеген. Олар көбінесе Иберияның Шығыс және Оңтүстік-Шығысын мекендеген. Б. э. д. IX ғасырда финикиялықтар ірі отар Картахена қаласын құрды. Ал, б. э. д. ҮІІІғ. бастап мұнда грек отарлаушылары ене бастайды. Б. э. д. Шғғ. бұл аймақ Рим және Карфаген державалардың бақталас территориясына айналды. Кезінде белгілі Карфаген суфеті Ганнибал осы Иберия территориясынан өтіп, Альпі арқылы Римге жорық жасаған. Ал біздің заманымыздың басында Иберия Рим империясының ірі провинциясына айналып, оның ас-дақыл аймағына айналады. ҮІІғ. бастап Испанияға сарациндер (арабтар) ене бастайды. Испанияның тек орталық және Солтүстік аймақтары арабтардан тәуелсіз болып, оларға қарсы соғысты бастайды. Сол кезең Испания тарихында "Реконкиста" ("Жерді қайтару") кезеңі деп аталған. Реконкиста кезеңі жалпы Испания тарихында ұлы географиялық ашылулардың алғы шарты болып табылады. Испандықтар маврларды Испания территориясынан ығыстыра отырып, Африка территориясына өтеді. Испания теңіз ісінде теңдесі жоқ "жеңілмейтін армадасын" құра алды. Отарлау соғыстарын кеңінен жүргізді. Азор аралдары арқылы Португалиямен бірге әлемді өзара бөлісті.

Кейінгі жаңа заман басында ХҮғ. аяғында Португалияны бүкіл отарларымен қосып алды. Бүкіл Латын Америкасын өздеріне қаратты. Наполеон соғыстары кезінде Европада күшті қарсылық көрсетіп, француз әскеріне күшті соққы беріп, отанын қорғап қалған бірден-бір мемлекет. ХІХғ. соңында Республикалық құрылыс орнату жолында бес бірдей революциядан өтуіне тура келді.

Міне, бұның бәрі испан тарихына қысқаша шолу ғана. Ал қазіргі Испания - Европаның Оңтүстік-Батысында орналасқан, территориясы - 504, 78 мың кв. км. алып жатқан мемлекет/1/. Испания Африканың солтүстік жағалауындағы Сеут және Мелилья қалалары, оған жақын жатқан Велес-де-да-Гомер Алу Семас, Чафоринай аралдарын басқарады. Испания 1712 жылғы Утрехт келісімі бойынша Ұлыбритания иемденген Гибралтарға суверенитеттілікті өзіне қайтаруды талап етуде. Астанасы - Мадрид. Ірі қалалары: Барселона, Валенсия, Севилья, Сарагос, Бильбао, Малага. Испания әкімшілік-территориялық жағынан 50 провинцияға бөлінген, оған 17 автономиялық облыстар кірген: Каталония, Баскілер елі, Галисия, Андалусия, Валенсия, Эстремадура, Кастилья, Леон, Кастилья-Ла-Манча, Астурия, Наварра, Мурсия, Риоха, Арагон, Кантабрия, Мадрид, Балеор аралы, Канар аралы. Халқы - 39, 6 млн. /1995 жылғы санақ бойынша /2/. Оның ішінде испандықтар, каталондықтар, негізінен олар Солтүстік, Оңтүстік Америкада, Батыс Европада тұрады. Ресми тілі - испан тілі. Елдің кейбір аймақтарында каталон, баскі, галисиялық тілдерді қолдану зандастырылған халқының басым көпшілігі католик дініне табынады. Конституция бойынша шіркеу мемлекеттен бөлінген, олардың арасындағы 1979 жылдан бастап Ватикан реттеп отырады. Ақшасы - песета. Ұлттық мерекесі - 12 қазан - Испан ұлтының күні /Х. Колумбтың 1492ж. Американы ашқан күні/.

Испания - парламенттік монархия. Мемлекет басшысы король.

Тақырыптың өзектілігі . 30-шы жылдардың басында Испания империализм елдері ішіндегі әлсіз болатын. Феодализм сарқыншақтары, іріп-шіріген монархиялық құрылыс, шетел капиталының үстемдігі елдің дамуын тежеді. Бірінші дүниежүзілік соғыста бейтараптық саясат ұстап, соғысушы екі жақпен де сауда жасауы испан буржуазиясы мен помещиктерін байытқанымен Испания феодализм сарқыншақтары сақталған, экономикасына шетел капиталы күшті ықпал ететін аграрлы-индустриалды мемлекет болып қала берді. Соғыстан кейінгі ереуілдер, диктатураның орнауы, басқарушы топтың саяси дағдарысы барлығы 1931 жылдың көктеміне қарайғы революциялық жағдайға алып келе жатқан еді. Біз де осы жылдары бүкіл әлем назарын аудартқан Испания тарихындағы ең бір күрделі және шиеленісті тақырыпты диплом жұмысына негіз етіп алып отырмыз. Кеңестер Одағы еріктілерді жіберсе, фашистік Италия мен Германия ашық көмекке кірісті, ал Америка Құрама Штаттары бейтараптық саясатын жариялады. Әрбір мемлекет өз мемлекеттік мүддесі тұрғысынан қарады. Ал осы кездегі Испанияның өз ішіндегі саяси оқиғалардың өрбуі диплом жұмысында кеңінен қарастырылады.

Тарихнамасы. Екінші дүниежүзілік соғыс карсаңындағы немесе испан революциясының тарихы Кеңестік тарихнамада аз зерттелмеді. Өйткені бұл жерде де идеологиялық күрес жүрді. Испания жерінде фашизмге қарсы күрескен кеңестік еріктілер әрдайым дәріптеліп, мадақталды. Сондай-ақ Кеңес әскери басшыларының естеліктерінде де Испанияда болған уақыттары жөніндегі жазбалар кездеседі. Кейінгі кеңестік әскери қолбасшылар Испаниядағы революцияны өздерінің от пен оқтан өткен, фашизммен күресуде жинақтаған тәжірибелері деп атап өтеді. Маршал Г. К. Жуков үшін Испания тек тәжірибе жинақтау емес, өзін репрессиядан аман алып қалған оқиға ретінде есте қалыпты.

Біз қарастырып отырған кезең өз күрделілігімен де ерекшеленеді сондықтан, испан тарихының мәселелеріне арналып 1979 жылы Москвада жарық көрген еңбектің зерттеліп отырған мәселеге де қосары көп. Дегенмен, Испаниядағы саяси күрестер, партиялар арасындағы тартыс, оппозициялық қозғалыс мәселелері және олардың қалыптасу тарихы Баранова Т. Н., Лукьянова Л. И. еңбектерінде кеңінен аталып өтіледі. Ал 1965 жылы жарық көрген Испания тарихының әлеуметтік-экономикалық мәселелері /3/ деп аталатын еңбек те құнды материалдар көзі болып табылады.

Зерттеліп отырған мәселеге тікелей қатысты Р. Тамамес, Д. Ибаррури еңбектері жарық көрген Р. Тамамес өз отанында болып жатқан саяси оқиғаларға, Франко режиміне өзіндік талдау мен тұжырымдар жасаса, Д. Ибаррури өз еңбегін фашистік режимге қарсы күресуге арнап, "Жалғыз жол" деп атапты/4/.

Сондай-ақ, аталмыш мәселеде 1983 жылы жарық көрген "Современная Испания", 1978 жылғы "История фашизма в Западной Европе", 1977 жылғы "От 18 июля - долгий путь" т. б. еңбектерді екшелеп атап өткіміз келеді/5/.

II дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы Испания тақырыбы тереңірек зерттеуді, нақтылы тұжырымдарды қажет ететін тақырып болғандықтан ол әлі де зерттеле береді деп білеміз.

Диплом жұмысының мақсатын төмендегі оқиғалар тарихын талдау арқылы көрсеткім келеді.

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі әлеуметтік-саяси қатынастар,
екі соғыс аралығындағы прогрессивті және реакциялық күштердің күресі,
буржуазиялық-демократиялық революция, республикандық төңкеріс, Халық майданының құрылуы,
Франко режимі, режим құлауы мәселерін жан-жақты сарапқа салып, талдау диплом жұмысының басты мақсаты болып табылады. Диплом жұмысы хронологиялық ауқымы жағынан тек екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы Испания тақырыбымен шектелмейді. Олай болған жағдайда тақырыпты ашу мүмкін болмаған болар еді.

Диплом жұмысының құрылымы . Диплом жұмысы Кіріспе, үш тарау, (әр тарауда екі параграфтан), қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспе бөлімде Испанияның өткен тарихына қысқаша тоқталып, шолу жасадық. Сондай-ақ кіріспеге қойылатын талаптарға сай тақырып өзектілігі, мәселенінің зерттелу дәрежесі, яғни тарихнамасы берілді. Диплом жұмысының мақсаты айқындалды. Ал негізгі тарау жұмыстың мазмұының айқындайды. Сондықтан бірінші тарау "Испаниядағы прогрессивтік және реакциялық күштердің күресі" деп аталып, өз кезегінде "20-30 жылдардағы Испания" және "Примо де Ривера диктатурасы" деген параграфтарға бөлінді. Бірінші тарау соғыстан кейінгі Испанияның әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуы мәселелеріне және Примо де Ривераның басқару кезеңіндегі жүргізілген іс-шараларға кеңінен тоқталады. Екінші тарау "Испания буржуазиялық-демократиялық революция жылдарында" деп аталады. Тарау негізінен "1931-1936 жж. буржуазиялық-демократиялық революциясы" және "Республиканың құлауы" мәселелерін қарастырады. Ал соңғы "Испания және Ф. Франко" аталатын үшінші тарау "Франко режимі" және "Франко режимінің күйреуі" деген параграфтан құралып, Испанияның 30-70 қамтыған саяси оқиғалар кезеңін аяқтайды. Жұмыс соңында қорытынды жасалып, пайдаланылған әдебиеттер тізімі беріледі.

БІРІНШІ ТАРАУ

ИСПАНИЯДАҒЫ ПРОГРЕССИВТІК ЖӘНЕ РЕАКЦИЯЛЫҚ

КҮШТЕРДІҢ КҮРЕСІ

1. 1. 20-30 жылдардағы Испания.

1914-1918 жылдардағы бірінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі Испания ұстанған бейтараптық саясатты елдің буржуазиясы мен помещиктері баю үшін пайдаланды. Соғысушы екі жақтың да стратегиялық шикізат, азық-түлік тапсырыстарын орындау зор пайда келтірді. Елдің экономикасында өнеркәсіптің үлесі артты: жалпы капиталы 500 млн. песетті құрайтын жаңадан 500 кәсіпорын ашылды. Көмір өндіру 67% өсті, металлургия әсіресе болат қорыту саласы дамыды/1/. Ірі буржуазияның қоғамдық және саяси өмірде ықпалы өсті. Бурбон монархиясының сүйеніші болып есептелінетін буржуазиялық-помещиктік блок монополистік капиталдың мүддесімен жер иеленуші аристократия мен шіркеу князьдерінің мүдделеріне қарағанда көбірек санасатын болды.

Осындай жетістіктерге қарамастан Испания әлі де ауыл шаруашылығында феодализмнің сарқыншақтары сақталған және өнеркәсібі баяуы дамыған артта қалған ел болып қала берді. Испан экономикасының дербес дамуын шетел, әсіресе ағылшын капиталы тұлшалады. Өйткені ағылшын капиталы испаниядағы шетелдік капиталының жартысынан көбісін иемденетін.

Халықтың, әсіресе қарапайым халықтың жағдайы Испания соғыс кезінде бейтараптық саясат ұстанғанымен де ауыр болды. 1914-1918 жылдары азық-түлік пен өнеркәсіп товарларының бағасы 107% өсті, ал нақты жалақы соғысқа дейінгі деңгейде қалып қойды/2/. Испанияның африкандық отарларындағы халықтың жағдайы адам төзгісіз болды. Соғыс аяқталғаннан кейін соғыс кезінде соғыс тапсырыстарын орындаған жүздеген завод-фабриклар жабылды, жұмыссыздар көбейді. Экспорт күрт қысқарды, песета 25% құнсызданды. Соғыс, соғыстан кейінгі дағдарыс жұмысшыларды тым күйзелтіп кетті. Осының салдарынан елді жаппай ереуілдік қозғалыс жайлады. Мысалы, 1918 жылы - 463, - 900, 1920 жылы - 1060 ереуіл болып өтті. Ереуілге шыққандардың саны күннен күнге көбейді. Егерде 1918 жылы 109 мың адам болса, жылы 245 мыңға жетті/3/. Жұмысшылар жалақыны көбейтуді, жұмыс күнін қысқартуды, қымбатшылықгы жоюды талап етті. Бірінші дүниежүзілік соғыс пен Ресейдегі Қазан революциясының әсерінен 1918-1920 жылдары ғасырлар бойы помещиктер мен католиктік шіркеу езіп келген испан шаруалары да бой көтерді.

Испанияда орын алған қозғалыстың ең ірілерінің бірі Каталония өнеркәсібінің басым көпшілігін электр энергиясымен жабдықтайтын Канадиенс электр компаниясы жұмысшыларының ереуілдері еді. Ереуіл 1919 жылы 21 ақпанда кәсіпкерлердің жалақыны төмендетуіне қарсылық ретінде басталды. Көп ұзамай ереуілшілдерге Каталонияның барлық фабрикаларының тоқымашылары қосылды. Үкімет Каталонияға қоршау жағдайын енгізіп, мұнда ірі әскери бөлімдерді, жандармерия мен полицияны әкеліп ереуілді тоқтатуға тырысты. Дегенмен жұмысшылардың табандылығы кәсіпкерлерді шегінуге мәжбүр етті. Кәсіпкерлер ереуілшілердің бәрін жұмысқа алуға, ереуілге шыққан күндеріне ақы төлеуге, жалақының төменгі минимумын белгілеуге уәде берді. Барселонада кәсіпкерлер осы уәделерін орындамауына байланысты 24 наурызда қайтадан жалпы ереуіл жарияланды. Осы жылдары испан жұмысшы табының ұйымшылдығы өсті. Ұлттық Еңбек конфедерациясының 1914 жылы 100 мың мүшесі болса, ол 1920 жылы 1200 мың адамға жетті. Оңшыл социалистер басқарған еңбекшілердің Жалпы одағы 1920 жылы 200 мыңнан астам жұмысшыларды біріктірді, ол 1915 жылдан екі есе артық. Алайда лидерлерінің реформистік және анархист-синдикалистік идеология мен тактикасы жұмысшыларының бірлескен күрес одағын құруға кедергі келтірді. Реформистер монархия мен кәсіпкерлердің іскерлік ынтымақтастығы туралы насихаттап, таптық күрестен бас тартты. Анархист-синдикалистер ереуілдік қозғалысты қолдады, бірақ жұмысшыларды саяси күрестен аулақтатты. Осының салдарынан табандылығына қарамастан испан пролетариаты жеңіске жете алған жоқ.

Испан жұмысшылары мен шаруаларының күресі Каталонияда, Басконияда, Галисияда ұлт-азаттық қозғалыстың жандануына әсер етті. Каталонияда, әсіресе оның басты қаласы Барселондағы көп адамдық митингілерге студенттер, жұмысшылар қатысып, автономия беруді талап етті. 1919 жылы төрт каталондық облыстардың қауымдық кеңес мүшелерінің арасында Каталонияға автономия беру мәселесі бойынша үкіметке петиция тапсыру туралы сайлау жүргізілді. Қауымдық кеңес мүшелерінің 97-і пайызы жақтап дауыс берді/4/. Бірақ оны үкімет қабылдамады.

Ұлт-азаттық қозғалыс Басконияда да кең өріс алды. 1918 жылы баскілер депутаттары испан парламентінде баскі провинцияларына автономия құқық беруді талап етті. 1919 жылы бұл првинциялар "автономия" алды, бірақ ол білім беру, денсаулық және жергілікті жерде жол салу құрылысы саларына ғана таралды. 1918 жылы Лугода өткен галилік ұлттық жиналыс автономия беру туралы король Альфонс ХІП-ден бірнеше рет өтінді, бірақ ешқандай нәтиже болмады. Каталондықтардың, баскілердің, галийліктердің ұлт-азаттық қозғалысын орта және ұсақ буржуазия басқарды. Буржуазия ұлттық аудандардың қалық бұқарасының қозғалысын Испания халқының экономикалық және саяси құқығы үшін жалпы күрсетен оқшаулауға тырысты.

Қазан революциясының, большевиктік партияның әсерімен 1920 жылы 15 сәуірде Мадридте Социалистік жастар федерациясының жиналысында Испания коммунистік партиясы құрылды/5/. Испания коммунистік партиясы құрылған соң да, анархистер мен оппуртунистердің позициясы жұмысшы қозғалысында өте ықпалды болды. Осы жағдай көп жылдар бойы экономикалық және саяси құқық үшін күрескен испан жұмысшыларының күресіне кері әсерін тигізді.

1920 жылды екінші жартысында консерватор Дато басқарған либералдар мен консерваторлардың коалициялық үкіметі халықтың наразылығын барынша басып-тастауға ашық бағыт алды. 1920 жылы қарашада үкімет Каталонияға генерал Мартинес Авидоны азаматтық губернатор, генерал Арлегиді полицияның бас инспекторы етіп тағайындады. Олар өз жұмыстарын Еңбектің Ұлттық Конфедерациясының 64 жетекшісін тұтқындау мен жұмысшылардың белсенді топтарына қастандық істеуден бастады/6/. Олардың оғынан республикандық - депутат Франсиско Лайрет сияқты демократиялық лидерлер қаза тапты. Испанияның барлық жерінде жұмысшылар мен олардың ұйымдарына қарсы террор басталды. Басқарушы топ оларға қарсы жандармерияны, полицияны, әскерді қолданды.

8 наурыз 192 жылы анархистер министрлер Кеңесінің төрағасы Датоны жақтырмай қалды. Жаңа кабинетті консерваторлар партиясы лидерлеріні бірі Альендесаласар басқарды. Бірақ та бұл үкіметте билік басында ұзақ тұра алмады. 1921 жылдың жазында Марокко халқына қарсы отарлық соғыста испан әскерінің жеңілуіне байланысты саяси дағдарыстың шиеленсуі Альендесаласар үкіметін отставкаға кетуге мәжбүр етті.

Альендесаласар орнын консерваторлар партиясының екінші лидері Маура басты. Ол Мароккодағы оқиғаны жете білу комиссия арқылы шиеленісті бәсеңдетуге тырысты. Алайда халық қозғалысы толастамады. Компартияның шақыруы бойынша Мароккодағы соғысқа қарсы Бильбао жұмысшыларының жаппай ереуілі жарияланды. Үкіметтің Бильбао порты арқылы Мароккоға әскер жіберу жоспары іске аспай қалды. Марокко апатының айыптысы король Альфонс және оның жақындары деп тексерген комиссия дәлелдегенде, саяси жағдай одан әрі өршігі кетті. Әшкерелеу бурбондар монархиясын қолдап отырған либералдық және консервативтік партияларға сокқы болып тиді. 1922 жылы наурызда Маураны Санчес Герра ауыстырды, сол жылдың желтоқсанында либерал-демократ Гарсиа Прието бастаған үкімет құрылды.

Жұмысшылар монархия мен милитаризмге қарсы күресті күшейтті. Ереуілдер көбейді. 1922 жылдың мамыры мен тамызы арасында 25 мыңнан астам астуриялық шахтерлар жалақының азаюы мен жұмыс күнінің ұзаруына қарсы бас көтерді. Олардың ұраны "Бірде бір сантим кем және бір минутта артық болмасын!". Осымен қатар Бильбао металлургтерінің 20 мың адам қатысқан үлкен ереуілі болып өтті. 1923 жылы еңбекшілердің күресі барған сайын жанданды. Егер де 1922 жылы 120 мың адам қатысқан 487 ереуіл болса, 1923 жылы тек қыркүйектің өзінде 218 мың адам қатысқан 458 ереуіл болды. Әскерде де антимилитаристік қозғалыс өсті. Тамызда Малагада Африкаға жіберуге дайындалған батальон көтеріліс жасады. Осындай көтеріліс Гранаде мен Севильеде де болып өтті. Алайда жұмысшы қозғалысы революциялық басшылығы болған жоқ коммунистік партия саны жағынан аз әрі әлсіз еді. Осы жағдайда ірі буржуазия, жер аристократиясы, реакциялық әскерилер мен шіркеу үстемдіктің ашық террорлық түріне көшті.

1. 2. Примо де Ривера диктатурасы

Толастамаған жұмысшы қозғалысын басу үшін контрреволюция негізінен реакциялық көңіл-күйдегі офицерлерден құрылған "қорғаныс хунтасын", Каталония буржуазиясының қаруланған отрядтарын, жастардың "Рекете" атты монархиялық ұйымдары т. б. с. с. Осындай наразылық өршіп тұрған уақытта және Анволь жанындағы жеңілістің себебін тексерудің қорытындысы елде тек саяси дағдарысты шиеленістіріп қана қоймай, бүлік ұйымдастырушылардың әрекетін де жандандырды. Басқарушы буржуазиялық реакцияшыл топтар бірқатар реакциялық іс-шаралар жүргізді. Революциялық қозғалыс ошақтары болған өнеркәсіп орталықтарына реакциялық генералдардан жаңа губернаторлар тағайындалды. Король конституциялық кепілдікті жойды. Стачкаларға қатысушылар қатаң репрессияларға ұшырады. Жұмысшы газеталары жабылды. Республикандық топтардың өкілдері қуғындалды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.