Балаларды оқыту құралдарының маңызы мен көркемдік сыры

1. Кіріспе бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2. Негізгі бөлім:
2.1. Балаларды оқыту құралдарының маңызы мен көркемдік сыры ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2.2. Балалар әдебиеті безендіру және оған қойылатын педагогикалық.психологиялық талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
2.3. Балаларға арналған баспа өнімдері және балаларды жас ерекшеліктеріне сай бөлу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.4. І топ балаларына арналған кітапшалар және оларды өз ішінде топқа бөлу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
2.5. Ойыншық кітапшалардың маңызы мен тәрбиелік мәні ... ... ... ... ... 10
2.6. Кітапшаларды безендіруде орындалатын негізгі элементтер ... ... ...12
2.7. Ойыншық кітапшаларға қойылатын санитарлы.гигиеналық талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.8. Ойыншық кітапшаларды көркем безендіру және оның ерекшеліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.8.1. Кітапшалардың пішіндік ерекшеліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
2.8.2. Мұқаба және оны безендірудегі айырмашылықтар ... ... ... ... 14
2.8.3. Мазмұн мен пішін сәйкестігінің маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
2.8.4. Негізгі тақырыпты орналастыру және оның пішіндік түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
2.8.5. Суреттерді таңдау және орналастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
2.8.6. Мәтінге қойылатын талаптар мен оларды орналастыру ... ..17
2.8.7. Мәтіндік ерекшелеулер және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.8.8. Бет безендіруде қолданылатын иллюстрациялар, оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
2.8.9. Қаріп және қаріптік өлшем ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
2.9. Ойыншық кітапшаларда кездесетін қосымша ақпараттарды орналастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
2.10. Ойыншық кітапшалардағы қосымша құралдар және оларды орналастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
2.11. Ұл мен қыз балалардың ойыншық кітапшаларын безендірудегі ерекшеліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22
2.12. Жаңа технологиялар бейнесінде жасалған ойыншық кітапшалар, олардың балаға әсері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
2.13. Қазіргі таңдағы ойыншық кітапшаларды шығаруда жолығатын тежеулер мен қиындықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
2.14. Ойыншық кітапшаларды безендіруде түсті пайдалану ерекшеліктері және оған қойылатын шектеулер ... ... ... ... ... ... ... ... .25
3. Қорытынды бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
4. Қосымшалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .30
5. Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..34

Тиянақты білім алып, іскерлік дағды қалыптастыруда оқыту құралдарының мәні зор. Оқу үрдісіндегі мақсат – мазмұн, оның әдістері мен тәсілдері қолданылатын оқыту құралы балаға беретін білім мен тәрбиенің теориялық және тәжірибелік мәніне үйлесімділігі тұрғысынан қаралады. Оқу құралдарының көне де, өрнекті түрінің бірі, баспа өнімдерінің ішіндегі терең мағына мен мазмұнға ие оқу құралы – оқулық, яғни кітап. Өйткені оқулық тұлғаға тек ақпараттық мәлімет берумен шектелмейді, олардың танымдық түсінігін дамыту, атқарылатын іс-әрекетке бағдар беріп, жаттығу мен машықтану туралы тапсырмалар да көрсетіледі. [6]
Оны дайындау, безендіру ерекше құбылыс. Баспа өнімдерін дайындауда ескерілетін маңызды дүние – оның мазмұны мен көрнекілігі.
Көрнекілік – кiтапты бiртұтас композициямен көркемдеу жəне полиграфиялық құралдармен, иллюстрациямен кiтап мазмұнын қайта жасап шығару. Бұл күрделi жұмыс шығарманың идеялық-тақырыптық негiзiнде, автор ойының аясында жасалады. [1]
Сонымен бірге, жақсы кітап мазмұнына қойылатын барша талаптарға сай, бала үшін қызықты, қысқа да нұсқа,түсінікті, әдемі өрнектелген, эстетикалық тартымды болу керек. Ол сондай-ақ тұрақты, әрі қолданымды қолайлы болғаны жөн.
Тұрақтылық талабына орай кітапша мызғымас негізде құрастырылуы қажет. Ал қолданымдағы қолайлылығы қажет болған уақытта оған негізгі құрылымды бұзбастан жаңа білімдерді енгізу мүмкіндігінің болуы. Осыны көздей отырып, кітапты топтық құрылым жүйесінде жасаған жөн, себебі қажет кезде қосымша ендіруге, керек болса - кеңейтуге болады. Экономикалық дамудағы елдерде баламалы кітаптар көптеп жарық көруде, осының арқасында балалар оларды таңдау мүмкіндігіне ие.
Қазіргі таңда дәстүрлі оқу материалдарымен қатар ойыншық кітапшалар да жиі қолданымға түсуде, бұлар-бейне дискілер, бейне таспалары және тағы басқа қосымша құралдарымен кездеседі. Ойыншық кітапшаларда:
1. Мазмұндау мәтін, сурет, кескін, схема, кесте график т.с.с. түрінде беріледі. Сонымен қатар мұнда анимация, видео, дыбыстық эрректілер сияқты компютерге тән элементтер болуы мүмкін.
2.Жалпы мазмұнды график түрінде бейнелеу материал мазиұнын, құрылымын, ондағы негізгі идеяларды түсінуге септігін тигізеді.

1. «Azia Animation» баспасының балаларға арналған баспа өнімдерінің суреттері [27], [28], [30], [32]
2. Ананичев А., Звонарёва Л. …А у нас мастер-класс. А у вас?.. //Детская литература. 2003, №3, С. 28 [4]6 [31]
3. «Аруна» баспасының балаларға арналған баспа өнімдерінің суреттері [10], [16], [24]
4. А х м е т о в. Ш. «Қазақ балалар әдебиеті», Мектеп баспасы, Алматы, 1974 [11]
5. А х м е т о в. Ш. «Балалар әдебиеті», Мектеп баспасы, Алматы, 1976 [35]
6. Балаларға арналған баспа өнімдері түсірілген суреттер, «Гулянда» сауда үйі [11], [33]
7. Буга П. Г. Вузовский учебник: Создание, выпуск, распространение /[Послесл. О. В. Долженко].— М.: Книга, 1987.— 158 с. [24],[37]
8. Д а й р а б а е в. А., Д а й р а б а е в а.А. «Педагогика пәнінің негіздері», Алматы, Қазақ Университеті, 2005 [3], [34]
9. Джежелей О.В. О новом курсе "Обучение грамоте в программе "Чте¬ние и литература" // Начальная школа.-2000.- №8.- С.14 -19. [17]
10. Д о б к и н. С. Ф. «Основы издательского дела книгопечатания», Советская Россия, Москва, 1961 [2], [22]
11. Д о б к и н. С. Ф. «Редактору и автору об оформлений книги», Москва, Книга 1971 [15]
12. Ж а р ы қ б а е в. Қ. «Психология», Алматы, Мектеп, 1982 [5], [34]
13. Звонарёва Л. Принципиальная смена нравственных ориентиров: заметки о современной детской литературе и периодике. //Польско-российский литературный семинар, Варшава – Хлевиска, 13-16 марта 2002г. – «Grant», Warszawa, 2002, с.92 [9], [19]
14. Звонарева Л. Почувствовать нерв времени: Заметки о современной детской литературе и периодике: Часть II // Детская литература. - 2002. - N 4. - с. 16-21 [14], [36]
15. Интернет / www.google.ru [36]
16. Интернет / www.elephant.ru [25], [33]
17. Интернет / www.mozaika.ru [23], [33]
18. Интернет / www.belfaks.ru [12], [33]
19. Интернет / www.ukazka.ru [13], [33]
20. Интернет / www.dom-knigi.ru [20], [39]
21. Кутейникова Н.Е. «К вопросу о современных книгах для детей», "Русская словесность", 2001, №4 [6], [37]
22. Мильчин А.Э. «Издательский словарь-справочник», М.:Юристъ, 1998. [18]
23. Мильчин А. Э. Методика редактирования текста.— 2-е перераб. изд.—М.: Книга, 1980.— 320 с. [26], [29]
24. Полозова Т.Д. Русская литература для детей: Учеб. Пособие.-М.: Academia, 1997. С.23—38 [8], [37]
25. Редактирование отдельных видов литературы: Учебник для вузов/Под ред. Н. М. Сикорского.— М.: Книга, 1987.— 397 с. [24]
26. Сабуров Е. В сторону игрового общества //Известия.-30сентября.-2000г, [8]
27. Современные проблемы детского чтения и книгоиздания для детей: наш взгляд. - Книжная палата, 2003 [7]
28. Ш а н т ы к о. Н. И. Книга, художник, время. «Искусство», М., 1962 [40], [41]