Қазақстан Республикасында су ресурстарын интеграциялық басқарудың қазіргі кездегі жағдайы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Жұмыстың өзектілігі: Су қорымен қамтамасыз ету қауіпсіздігі су ресурстарының шектеулі және осал тұстарын бақылауда ұстау ұлт қауіпсіздігінің басты компоненттерінің бірі болып табылады.

Су қорымен қамтамасыз етудің басты қаупі жаһандық және аймақтық климаттың өзгеріске ұшырауы, демографиялық және экологиялық ахуалдың өзгеруі, халықаралық су қатынастары мәселелерінің шешілмеуі, су ресурстарын тарату мен реттеу, есепке алу, тазарту, техникалық жабдықтар мен су шығынын өтейтін технологиялардың өз деңгейінде пайдаланылмауы мен жетілдірілмеуі үлкен қиындықтар туғызып отыр.

Cу қорын сақтаудың шарттары сақталмаған жағдайда мемлекет аралық су қатынастарының шиеленісуі, экологиялық тұрақсыз жаңа ошақтары пайда болуы, әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасының іске аспау қауіптері туындайды.

Осыған орай Қазақстан Республикасында су мәселелерін шешу бүгінгі күні өзекті мәселеге айналып өз тарапынан жаңаша инновациялық тәсілдерді талап етеді, бұл қоғамның барлық өміршең салаларын қамтиды.

Диплом жұмысының мақсаты: ҚР-сында СРББ енгізу мүмкіндігін зерттеу.

Зерттеу жұмысы міндеттері :

- ҚР су ресурстарын пайдалану жөнінде сараптама жұмысын жүргізу

- CРББ экологиялық аспектілерін қарастыру

- Іле-Балқаш бассейні мен халықаралық, аймақтық (Орта Азия елдері) экологиялық мәселелеріне сараптама жасау арқылы олардың тәжірбиелеріне сүйене отырып ҚР-нда СРББ енгізу жолын қалыптастыру.

Ғылыми жаңшылдығы мен жұмыстың іс жүзінде қолданылу маңыздылығы:

-ҚР су ресурстарын экологиялық аспектілерін бірлесе (интегралды) басқару жолдары қарастырылды.

- ҚР-нда СРББ енгізу жолдары негізіне халықаралық, аймақтық жұмыс тәжірбиелері арқылы сараптама жасалынды.

Жұмыстың жариялануы:

-ҚазҰУ хабаршысында «Қазақстан Республикасы су ресурстарының экологиялық жағдайы» мақала УДК 911. 2:574. 9;

-2014 жылғы 4 қарашада өткен «Үкімет-Университет-Өндіріс» атты 1 форумда «Қазақстанның су ресурстарын ұтымды пайдалану мәселелері» баяндама;

-2015 жылғы 13-16 сәуір аралығында өткізілген «Фараби әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың Халықаралық конференциясында Ұлпан «Қазақстан Республикасы су ресурстарын біріктіре басқару» мақала;

-Астана қаласында 2015 жылғы 10-11 сәуірде өткен «Ломоносов -2015» студенттер, магистранттар мен жас ғалымдар арасындағы Халықаралық конференцияда Ұлпанның «ҚР су ресурстарын басқару» тезис;

- «Су ресурстарын біріктіре басқару» ғылыми жобасы «Жандану» ІІ- Ұлттық экологиялық жастар форумында Гран-При. 2015 жылы сәуір айында.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ

1. 1 Қазақстан Республикасында Су ресурстарын интеграциялық басқарудың қазіргі кездегі жағдайына сипаттама

Орталық Азия қазіргі кезде су секторына айрықша назар аударып отыр, өйткені бұл бес мемлекеттің аумағына бірдей мәселе болып табылады. Су секторы мәселесінің басты себептері - климаттағы ауытқулар мен жиі болып тұратын құрғақшылық немесе керісінше топан судың қаптауы, су құбырлары мен кәріз сулары жүйесінің дұрыс жұмыс жасамауы осының барлығы дұрыс басқару жүйесі құрылымын таңдауға тиісті. Су ресурстарын дұрыс басқарудың жетекші құралы ретінде. Су ресурстарын бірлесіп басқару (СРББ) болып табылады. СРББ - бұл су басқармасын дамыту мен өркендету, жер жағдайы және басқа да осыған байланысты ресурстарды кординатты түрде басқару нәтижесінде әлеуметтік-экономикалық жағдайды максималды түрде әділетті негізде экожүйеге ешқандай зиян келтірмей басқарып отыратын жүйе болып табылады [1] .

Қазақстан Республикасы аталған аймақтағы жер үсті сулары сапасын реформалауға кірісіп, су сапасы элементтерінің жүйесін бақылауда ұстап отырған бірден-бір мемлекет. Елде су ресурстарын интегралды басқару принциптері бағытында дамытудың нормативті-реттеу бойынша бағалау жүргізілуде. Нәтижесінде заңнама негізінде «суды пайдаланудың экологиялық нормасы» механизмі салынып, экожүйе мониторинг элементтері, есептеу жүйесі, жоспарлау, қызығушылық танытқан тараптардың мүдделері және т. б. кіргізіледі.

Қазақстанда су ресурстарын интегралды басқару бойынша (СРББ) бағдарламалар, өзен бассейндеріндегі су ресурстарын қорғау мен кешенді пайдаланудың схемасы, нормативті базаны реттеу үшін зиянды әсерді шектеу жолдары (ЗӘШЖ), су көздеріне арналған ЗӘС, су көздерін ластаудың индексі (СЛИ) сонымен қатар ЗӘШ жүйесі балық шаруашылығы және санитарлық-гигиеналық су тоғандары үшін арнайы бағдарламалар дайындалуда 2010 жылы жер үсті сулары сапа стандарты үйлесімділігі жайлы Әдістемелік көрсеткіш дайындалып, кәсіби министрліктермен келісіліп бекітуге ұсынылды. Бұл құжат өзінің маңыздылығы жағынан ЗӘС икемді жүйесіннің осал жақтары мен СЛИ тиімсіз жүйесін алмастыруда түсінікті де тиімді су сапасы классификациясын жасау жолдарын ұсынады.

Ұсынылып отырған әдістемелік нұсқаулықты су шаруашылығымен және суды қорғау саласы су сапасының бес класты және суды пайдаланудың бес класты жүйесімен су сапасын анықтау талаптарына сәйкестендіреді. Су сапасын анықтаудың бес класты талабы бойынша кең көлемді түрде судың гидрохимиялық бағасын жүзеге асыруда су құрамындағы (биогендер, металлдар және т. б. ) анықтауда сандық мөлшерлер беріледі.

Су сапасының құрамын арнайы класпен анықтаудың маңыздылығы жекелеген өзен бассейндеріндегі су құрамын тексеру үшін еліміздің шекарасының үлкендігі сол аймақта орналасқан өзеннің табиғи-климаттық аймақ ерекшелігіне орай және әртүрлі су бассейндерінің өзіндік ерекшелігімен, судың фондық шарттарына және т. б. принципиалды жаңа аспектілері құжатта көрсетілген:

- Жаңа талаптарды «кезеңді» түрде енгізу;

- Су нысанын «экологиялық жағдайдың мақсатты көрсеткіші» ретінде көрсетудің класты түрін бекіту;

- Мониторинг пен бақылау органдары арасындағы жауапкершілікті нақты белгілеу;

- Экожүйены қорғау саласында ластанудың алдын алуды ескерту мен мақсатты түрде нәтижеге жету бағытында арнайы бағдарламалар жасалынып және тозығы жеткен жерлерді қалпына келтірудің жолдары көрсетіледі.

Су шаруашылығы жүйесін басқару, жоспарлау, мониторингінің өзара қарым-қатынасын талаптарының орындалуын жолға қою.

Физико-химиялық параметрлерден басқа, бірыңғай жүйеге бактериологиялық, гидроморфологиялық және биологиялық параметрлер де су сапасын тексеруге енеді (Еуропалық су тоғандары директивасына сәйкес) . Егер мемлекет СТД толықтай бейімделіп көшпеген жағдайда, уақытша басқалай жақсы көрсеткіш беретін тәсілдерге көшеді.

Жер үсті суларының сапасын бақылауда өзгерістер болған жағдайда оларды реттеу үшін Қазақстанда су сапасы жүйесін реттеудің жаңа жүйелік элементін енгізудің жаңа бағыттарының тиімділігі мен экологиялық бағытын (Еуропалық Одақтың тәжірбиесіне сүйене отырып) жасап шығарды. Сөзсіз, бұл процесс аталған жүйені қалыпқа түсіргенше, кадрларды және т. б. дайындағанша өте ұзақ уақытты талап етеді. Мысалы, жаңа әдістемелік нұсқаулық СЖПД жүйесімен қалай сәйкесетіндігі қолданысқа енбеген күйі әлі де түсініксіз жағдайда қалуда. Сол сияқты ластанған су көздерін анықтайтын «мақсатты түрдегі сапалы су класы» және ПДС жүйесі арасында байланыс нақты жолға қойылмаған.

Диффузиялық дерек көздер құжат мәтіндеріндегі ақпарат көздереіндегі деректер негізінде «анықталады» десе де болады. СРББ тәжірбиелері принциптерін негізге ала отырып және ұйымдастырушылық, техникалық және кадр потенциалын көтере отырып нормативті құжаттар кешенін бейімдеу шындығына бейім келтіру көзделген. Қандай жағдайда да, Әдістемелік нұсқаулық жер үсті суларын тексеру жағдайында сапа үйлесім стандартына сай нормативті акт ретінде бейімделудің жаңа шарттарына сәйкес келіп, бұған дейінгі тәжірбие мен жасалған жұмыс түрлерін сақтай отырып, нақты бір мемлекет аумағында қолдануға қолайлы болатындығына көз жеткізуге болады [2] .

Қазақстан ҚР экологиялық заңнама аясында реформа жүргізу негізінде басталған жер үсті суларының үйлесімділігін бағалау жүйесі халықаралық ЖСС талаптарына сәйкес бірліктерін қолдана отырып зерттеудің алғашқы кезеңін аяқтады.

Жұмыс «Казмеханобр» ғылыми-өндірістік бірлестігінің бастауымен ҚР АШМ су ресурстары мемлекеттік бағдарламасы аясында жүргізілді. 093 [3] .

Қазақстан жер үсті сулары сапасын зерттеудің бейімделген стандартты жүйесін құру үшін экологиялық үдерістің су нысандарына интегралды бағалаудың еуропалық моделін қолдана отырып, өзен суларының биологиялық, гидроморфологиялық, физико-химиялық, бактериологиялық құрамын және суды пайдаланудың нормативтерінің балық шаруашылығы, таза су мен су шаруашылығын қамтамасыз ету, рекреакция, өндіріс саласында бес класты категорияға сараланды [3] .

Бірінші бөлімде суды пайдаланудағы нормативті талаптардың классификациясы физико-химиялық, биологиялық, гидроморфологиялық және бактериологиялық параметрлер сай жасалатындығы көрсетіледі.

Бұл бөлімде химиялық тұрғыдан тек минерализация, ластанудың органикалық көрсеткіші, аммоний тұзы(NH4), цинк (ертінді), бұлар су нысандарының қазіргі жағдайын топтап интегралды бағалауға тиімді.

Екінші бөлімде ұлттық классификациялау құрамына судың биологиялық заттарына қарай отырып сапа құрамын сандық стандартына, тұздық құрам элементіне, металдар мен басқа да химиялық көрсеткіштеріне, сонымен бірге суды пайдаланудың бес деңгейлік категориясына сай сараланған.

ҚР жаңа ұлттық су нысандарын классификациялау жүйесі су нысандарын толықтай, немесе жекелеген су тоғандарын жоғары деңгейде экологиялық потенциал жағынан тексеріп, баға бере алады. Экологиялық потенциал класстардың бірліктерімен көрсетіліп (1, 2, 3, 4, 5) және №1 кестеде көрсетілген жүйеде бағаланады (Қосымша 1 көріңіз) .

Судың сапасын тексерудің халықаралық классификациясы тәжірбиесінде (экологиялық потенциал) су көздері саласын басқаруда және су шаруашылығы жұмыстарын жоспарлауда пайдаланады.

Мысалы, Еуропалық су тоғандарының пайдаланудың Су бойынша директивасында (РДВ 2000/60/ЕС) алға мақсат етіп 2015 жылға дейін Еуропалық Одақтағы мемлекеттердің су нысандары бойынша барлығын 2 класты дәрежеге көтеріп, «жақсы» деген нәтижеге сәйкестендіру қойылған. ҚР су нысандарын ұлттық классифакциялау апробациясы негізінде тәжірбие Іле өзенінде өткізіліп,

Есеп 2006-2009 жылдар аралығында «Казгидромет» РММ материалдарының физико-химиялық және гидроморфологиялық параметлеріне сүйене отырып жасалған. Биологиялық және бактериологиялық параметрлердің толық ақпараты болмауына орай бұл бағалау толық емес (болжам түрінде) .

Есеп нәтижесі көрсеткендей Іле өзені 2009 жылы жақсы экологиялық құзіретке ие болғандығын, өзен суы сапасы негізінен классификация бойынша 2 класты көрсеткен, тек жоғары ағысы 1 класты сапаны көрсетеді, ал төменгі ағысы 3 класты сапалы суды көрсетеді.

Дегенмен, Су Ресурстарын Басқарудың Интеграциялық Жоспары (СРИБ) Іле-Балқаш су бассейні ресурстарының Іле өзені бойынша басымдылық бере отырып және арнайы балық шаруашылығы мен суды күнделікті пайдалану-ішуге пайдалану үшін арнайы Рұқсатнама беру керек. Сонымен қатар өндіріс пен суармалы жерлерге су жіберуді шектеу керек [5] .

СРББ тарихына тоқталсақ.

1. 2 СРББ тарихы

Суға қатысты мәселелер қоғам мен оған қатысты экономиканың барлық салаларын қамтиды. Халық санының өсуі, урбанизация мен индустриализация, ауыл шаруашылығының дамуы мен туризмнің өркендеуі, климаттағы өзгеріс, осының бәрі су ресурстарының күйзеліске ұшырауына әкеліп соғады. Жан-жақты қысымның көбею кезеңінде өмірлік маңызы бар осы ресурс түрін басқару жолдарын алға орынға қойған жөн. Су ресурстарын шамадан тыс көп қолдану бірінші кезекте гидрологиялық, әлеуметтік, экономикалық және экологиялық өзара бір-бірімен байланысты басқару жүйесін орнына келтіруді жоспарлауды өзен, көл және де басқа су қоймаларына қоюды керек етеді. Бұл өзара байланыстағы тәуелділіктер жер ресурстары мен су ресурстарын басқару мен оны дамытудың интеграциялық жолын талап етеді.

Сонымен бірге бассейндік пайдаланушылар мен орталық басқарушылар арасында динамикалық байланыс бар, өмірлік маңызы бар мәселелерді шешу осы бағыттағы мақсаттарға жету үшін тұрақты бағытта жүргізіледі.

Су ресурстарын басқару - бұл қажет көлемдегі суды керек уақытында қажетті жерге жоғары сапамен жеткізу өнері болып табылады. Бұл өнерді іске асыру үшін өзара байланыстағы бірнеше элементтен тұрады. Ең бастысы су берудің инженерлік инфрақұрылым (су қоймасы, каналдар, реттеуші құрылғылар, су арналары, сонымен бірге су таратушы жүйелер мен т. б. ) Бұл инженерлік инфрақұрылымды жұмыс жасату үшін және су беру үдерісін жұмыс жасату мен бұған қатысты қызмет түрлеріне инфрақұрылымдық-су шаруашылығы ұйымы қызметін ұйымдастыру керек. Ұйымдық инфрақұрылымды өз деңгейінде жұмыс жасатуда басқару құрылғысы-құқықтық база мен регламент, әдістемелік база (суға қойылатын талаптарды бағалау үшін, суды тарату, суды пайдалану сынамасы мен т. б. ), мониторинг жүйесі (гидрометрия мен ақпараттық база) . Одан басқа қаржыландыру жүйесі мен бастамалар (қызмет үшін ақы, ластандырғаны үшін ақы, т. б. ) кіреді. Сонымен айғақтағанымыздай бұл өнер түріне жатқызған дүние кешенді (көпфакторлы) процесс, заманауи тәжірбиеде (әдебиетте де) су ресурстарын интеграциялық басқару деп аталады(СРИБ) . СРИБ басты мақсаты - бұл тұрақты, мызғымайтын, әділетті және тең қалыпта су ресурстарын қажет ететін пайдаланушылар мен табиғатқа тең бөліп тарату.

СРББ - бұл барлық су көздерінің қорының негізін есепке алатын (жер үсті, жер асты және айналымдағы су көздері) гидрографикалық шекара аймағы, су пайдаланушылардың әр түрлі иерархияларының деңгейлері мен пайдалану талаптарына қарай, барлық қызығушы тараптарды шешім шығаруға, су қорларын тиімді пайдалану мен қоғамдық жағдайды түзеу мен экологиялық қауіпсіздік туғызу [6] .

СРББ қағидалары

СРББ үдерісі өз ішіде бірнеше тірек қағидалардан тұрады, осы қағидалар оның маңыздылығын ашып көрсетеді. СРББ жалпылап көрсететін бейнесі келесідей тірек қағидалардан тұрады:

- Суды басқару нақты бір бассейннің морфологиясымен оның гидрографиялық шекаралық аумағына байланысты жүзеге асырылады.

- Басқару судың барлық түрлері мен есепке алу (жер үсті, жер асты, айналымдағы) және климаттық ерекшелігін де ескеріп есепке алуды ескереді.

- Су пайдалануда тығыз байланыс орнаған және бұған қатысушы барлық ұйымдар горизонталды орналасса, вертикалды түрде су пайдаланушы иерархиялар орналасады.

- Қоғамдық қатысушылар тек басқаруда ғана емес, сол сияқты қаржыландыруда, қолдау мен жоспарлау, дамытуда да қатысады.

- Су жүйесін басқарудағы тазалық пен ашықтық, ақпаратпен қамтамасыз етілу.

- Су шаруашылығы органдарында табиғи талаптардың алдын алу шараларын жасау.

- Суды пайдаланушылар мен су шаруашылығы органдарында өндірістік тиімсіз су шығындарына жол бермеу мен суды сақтау, ысырап етпеуді қолдауды ынталандыру [6] .

1. 3 СРББ облысындағы шетелдік тәжірбие

Заманауи еуропалық жүйе 1990 жылдың соңына қарай су қорларын тиімді пайдалану мен сақтау үшін кешенді су саясатын ЕО негізінде шешу мәселесі тұрды. Бұл түсіністікпен шешілген жұмыс нәтижесінде 2000 жылы Су тоғандары Директивасы қабылданды (СТД) . Жаңа директива ішкі түйінге айналған суды пайдалану мен қорғау тиімділігінің ЕО заңнамасын қабылдады. Бұл тоғанды директива ЕО су бойынша директивасындағы жұмыс құралды саясатына айналды. Директиваға су жүйесін басқарудың жаңа жолдары енгізілуде. Ол өз тарапында институтциалды және техникалық деңгейдегі нәтиже беруде.

СТРД негізгі элементтерінің жүйесі екі негізгі сұрақты шешуге бағытталған:

- ЕО сумен қаматамасыз ету мәселесін басқару - аймақтық өзен бассейндерін құру, өзен бассейндері мен кешенді басқару жүйесін құру.

- Судың сапасы мен жағдайы - қорғалатын аймақтарды бөлу, сапа стандартын енгізу, экологиялық, химиялық және физикалық сипаттамаларға сәйкес шектеуге сиятын қоқыс пен қалпына келтіруге болатын қоқыс түрлеріне шектеу қою.

СТРД негізгі мақсатына:

- Су ресурстары қорғау аймақтары масштабын кеңейту - барлық су қоймаларын қамту, оның ішінде жер үсті және жер асты су қоймалары;

- Су шаруашылығын бассейндік принциппен басқару;

- Жалпы стандартты сапа мен шектеуге сиятын қоқыс түрлерін пайдалана отырып «Біріктірілген тәсілді» қолдану;

- Барлық су нысандарын «жақсы жағдайдағы» нәтижеге жеткізу;

- Заңнаманы жеңілдету

- Әкімшілік-территориялық бөліну бойынша емес, өзен бассейндері негізінде су шаруашылығын басқару, ЕО суды пайдалану саясатының негізгі принципі болып табылады. Әр өзен бассейні ауданына СТРД «өзен бассейнін басқару жоспарын» жасап шығару мен бұл жоспарды алты жылда бір рет жаңартып отыру. Мұндай жоспар өз тарапынан нақтылай мақсатты көрсеткіштерге қол жеткізуге, аталған өзен бассейніне (экологиялық жағдайы, су жағдайының сандық параметрі, химиялық жағдайы мен көрсеткіштері, қорғауға қойған аймақтық шарттары) берілген уақыт шегінде [7] .

Тарихта еуропалық ластану деңгейін анықтаудың екі түрі бақылауда ұсталынған. Оның біреуінде басты назар ластанудың басты көзінде технологиялық шешімнің арқасында қандай нәтижеге жетуге болады, ал екіншісінде қоршаған ортаның әсері (қоршаған ортаның сапа стандарты) назарға алынған. Ақырындап болсын кейін бұл екі тәсілдің екеуі де жекелей қоршаған ортаны қорғауға тиімді әсер бермейтіндігіне көз жеткізілді. Сол себепті Еуропалық одақта аралас тәсіл қабылданып, Су тоғандарының Директивасының құрылымы жасалды. Бұл тәсіл шектеулі ластануға дейін (қоқыс стандартын), сол сияқты судың ластану шегіне дейін бақылауда ұстайды [7] .

Ал егер әсер ету көздеріне келер болсақ Су Тоғандары Директивасы талаптарына сай ең алдымен бақылаудың технологиялық құрылымы жұмыс жасауы керек. Сынама негізінде алдын алудың экономикалық кешенді тиімді жолдары мен шаралары арқасында бұл заттардың әсері төмендейді. Тиімді әсер етуге келетін болсақ Директива қоршаған ортаның мақсатты көрсеткіштерін қазіргі заңнамаға сай жаңа талап қоя отырып барлық су қоймаларындағы су сапасын жақсартуды міндет етеді. Бұл директива сол сияқты мақсатты көрсеткіштердегі нәтижені бермеген жағдайда қажетті деп саналатын барлық шараны қолдануды талап етеді.

Су сапасын реттеу бірнеше мақсатты көздейді, бұған жалпы судың экожүйесін сақтау, ерекше және бағалы деп саналатын су қоймаларына арнайы қорғау түрін ұйымдастыру, тұщы су қоймаларын қорғау мен суға шомылуға арналған аймақтарды қорғауға алу. Егерде жекелеген өзен бассейнінің мумағына аталған іс-шаралардың бәрі жүзеге асырылса, олар интеграциялануы тиіс [7] .

Су тоғандары директивасы барлық жер үсті суларының экологиялық жағдайын сақтау үшін және «жақсы экологиялық жағдай» мен судың жалпы минималды химиялық стандартына «жақсы химиялық стандарт» жағдайына келтіру талаптарын кіргізді. СТД жалпы мақсаты 2015 жылға дейін барлық суларды «жақсы жағдайда» дәрежесіне жеткізу (жер үсті және жер асты сулары) болып табылады.

СТРД ерекше сипаттамасы ретінде оның жұмыс түрін кешенді түрде жүргізетінін атап айтуға болады. СТРД жер үсті суларының жағдайын бағалауда судың биологиялық, физико-химиялық, гидроморфологиялық сапалық элементтері есепке алынады, бұл кейінде Директива талаптары бойынша белгіленген мониторинг критерийлері бойынша сапалық элементтері арнайы бақылауға жауап беруі тиіс [7] (Қосымша 2 көріңіз) .

Су сапасы стандарқа сай барлық талаптарды орындау барысында орындалған жақсы химиялық жағдайы ЕО деңгейіндегі химиялық қосылыстарды жүргізу барысында анықталған нәтижеге сай болуы керек. Директивада сонымен бірге бұл стандарттарды қайта қарау механизмі мен жаңадан енгізу (басымдылығы қауіпті химиялық заттарды енгінизмі) қарастырылған.

Алғаш рет ЕО көлемінде Су Тоғандары Директивасы жер асты және жер үсті суларын интеграциялы басқаруды негізге ала отырып басқару жолдарын қамтамасыз етті.

СТД су көздеріне байланысты қабылданған заңнаманы ЕО көлемінде рационалды етті, ол «алғашқы толқын» болып шыққан жеті директиваны, соның ішінде (1975) шыққан жер үсті сулары Директивасын, (1980) шыққан жер асты сулары Директивасын, (1978) шыққан балық шаруашылығындағы су көздері Директивасын, (1979) шыққан шаян тәрізділер мен моллюскаларды өсіруге арналған су көздері Директивасын және (1976) шыққан зиянды заттарға арналған Директиваны алмастырды [7] .

Өз күшінде жұмыс жасап жатқан заңнаманың кейбір бөлімдері бүгінге дейін күшін жойған жоқ, оған кіретіндерге (1976) қабылданған суға шомылу туралы Директива, (1980) қабылданған ішуге пайдалантын су көздері жайлы Директива, (1991) қабылданған қалалық су ағарларды тазалау бойынша Директива, (1991) қабылданған нитраттар туралы Директива және (1996) қабылданған интеграциялық бақылау мен ластанудың алдын алу бойынша Директива кіреді.

Су Тоғандары Директивасының жоғарыда көрсетілген директивалары талаптары ЕО аумағындағы барлық су қорларын бақылауда ұстауға және олардың ластануына жол бермеуді қамтамасыз етуге жол ашады. Қоршаған ортаны қорғаудың әртүрлі сапа стандарты бойынша директиваларға зиянды заттар Директивасы да енгізілген. Бұрынғы кездері бұл директивалар тек ЕО кіретін мүше-елдер арасында ғана қолданылса, қазіргі кезеңде Су Тоғандары Директивасына орай «сапа стандартын» ЕО құрамына енетін барлық елдер аумағына қолдануға болады. Одан басқа СТД мақсатты жағдайда қолданылатын сапа стандартына сай басқа да механизм түрлерін кіргізе алады [7] .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.