Проблемалы отбасыларда бала тәрбиесіне байланысты әлеуметтік жұмыс

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

Тұрар Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

«Әлеуметтік жұмыс теориясы мен тарихы» пәні бойынша

КУРСТЫҚ ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫС

Тақырыбы: Проблемалы отбасыларда бала тәрбиесіне байланысты әлеуметтік әлеуметтік жұмыс

Орындаған:Бөденбаева. А.

2 курс, « әлеуметтік әлеуметтік жұмыс» мамандығы

201 тобының студенті

Тексерген: аға оқыт. Бердімұратова Қ.

Қабылдаған: доцент Абенова Қ.

аға оқыт. Рысқұлова М.

оқыт. Сағидолда Н.

АЛМАТЫ 2010

Жоспар:

Кіріспе . . . 2-3

Проблемалы отбасылармен әлеуметтік жұмыстеориялық әдістемелік негіздері . . . 41. 1 Проблемалы отбасылар ұғымының мәні, пайда болу себептері . . . 4-71. 2 Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмысмақсаты мен міндеті . . . 7-8
Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмысқазіргі жағдайы . . . . . . 9-102. 1 Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмысбағыттарын талдау . . . 10-142. 2 Қиын балалармен әлеуметтік әлеуметтік жұмыс жасау түрлері . . . 14-18
Проблемалы отбасыларда бала тәрбиесін әлеуметтік әлеуметтік жұмысты ұйымдастыруды дамыту жолдары . . . . . . 193. 1 ҚР-ғы әлеуметтік әлеуметтік жұмысты ұйымдастыруды жетілдіру . . . 19-233. 2 Проблемалы отбасылардағы бала тәрбиесін тиімділігін арттыру жолдары . . . 24-27

Қорытынды . . . 28-29

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 30

Кіріспе

Адамның жеке басының алғашқы қалыптасуы отбасынан басталады. Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы - оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді. Ақын сөзімен айтқанда: « Отбасы - табиғат сыйлаған кереметтердің бірі », - десек артық емес. Жеке адамның бойындағы ар-ұяты, ақыл-ойы, адамгершілігі, басқа адамдармен қарым-қатынаста, мәдениеттілікті тәрбиелеуде отбасы алғашқы қадам. Сондықтан, отбасы өте қажетті, басқадай ешнәрсемен өзгертуге (ауыстыруға) болмайтын баспалдақ . Отбасы - сыйластық, жарастық орнаған орта . Отбасы - бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы. Отбасының басты қазығы, алтын тіреу діңгегі - бала. Баланың тәрбиелі болып өсуіне берекелі отбасының әсері мол. Отбасының әрбір мүшесі, өзара сөйлесіп, не болмаса ата-ананың, баланың міндетін атқару ғана емес, береке-бірлік, сүйіспеншілікпен араласса, босағасы берік, шаңырағы биік отбасына айналары сөзсіз.

Әлеуметтік жұмыстың мақсаты: Қоғамдағы проблемалы отбасылардағы бала тәрбиесін жетілдіру.

Әлеуметтік жұмыстың міндеті: Проблемалы отбасылардағы балалармен әлеуметтік әлеуметтік жұмыс жүйесін қолдау, оларға қолданылатын шараларды практикаға енгізу, проблемал отбасыларда қиын балаларды болдырмау үшін тиісті әдіс-тәсілдер қолдану.

Тағдыр таразысының қалай қарай ауатыны-бесіктің қалай тербелетіне байланысты денендей, бүгінгі ұрпақ ертең мемлекттің тұтқасын ұстар бір-бір азамат. Жігері жалын боп жанып, өрелі өрге талпынған бүгінгі жаста, балада мемлекет еңсесінің биік, тұғырының берік қалауына сүбелі үлес қосып жатса, қазақтығы қанында, азаттығы жанында буырқанған Бөрі тәңірлі еліміз рухының мықты екендігінің айғағы емес пе?

Бүгінгі жас толқынның қалай тыныстап, қай бағытқа қарай бет алып бара жатқандығы турасында ата-анамызбен, мектеп қабырғасындағы тәрбиеге, балалар үйіндегі тәрбиешілерімізге байланысты. Ол жердегі балаларымыздың дамып, әлеуметтік өмірге бейімделуі турасында отбасы үлгісіндегі балалар үйінде, балалар ауылдарында болып тұр.

Баланың өзін қоршаған объективті нақтылықта өзін-өзі танытуы үшін тек отбасылық орта ғана мүмкіндік бере алады. Сондықтанда бұл мәселе өте өзекті. Басқа балалар қалай отбасында тұрса, жетім, тастанды балаларымызда отбасы үлгісіндегі үйлерде тұруы қажет, сонымен қатар өзінің отбасы махабатты сезіне алмаған жетім балаларымызға сол ыстық отбасы махабатын сезіндіру, олардың өмірлерін қызылды -жасыл өрнектерге, баяуымыз қажет. Онысыз да тағдырдың тәлкегіне ұшыраған, ата-анасының безбүйрек, қатыкез болғаны үшін, өз отаны бұйыртпаған сахаббатты жат елдерден тауып, мұхит асып кетіп жатыр.

Балаларымыз мұхит асып кете беретін болса Қазақстанымыздың болашағы не болмақ. Бала ең асыл қазына, болшақ Қазақстанымыздың атын шығаратында сөндіретін де осы балаларымыз. Ұлттық рухымызды да қалыптастыратын да, ұлттық мүддемізді көтеретін де осы асыл қазыналарымыз.

Отбасы- өмірге адам әкелу, оның қажеттілігін өтеу, өмірге жан-жақты даярлау, яғни әлеуметтендіру, сол сияқты тәрбиенің барлық түріне бағыт берумен айналысатын әлеуметтік институт. Отбасында ата-ана арқылы берілетін тәрбиенің басты мақсаты- баланың жасын, жеке ерекшелігін, психикалық процестерін ескере отырып, өз тегін жалғастыратын лайықты ұрпақ тәрбиелеу. Сол ияқты отбасы үлгісінде тәрбиеленетін балаларымызды да осылай тәрбиелеу.

Осы аталған міндеттерді қазақ отбасында қалай жүзеге асырудың жүйесін жасауда бірізділік болмағанымен, ғалымдарымыз өздерінің зерттеу нысанасы тұрғысында қарастырып келеді. Әрине, қазақ отбасындағы өзіндік ұлттық тәрбиесінің ерекшелігі, ұстанатын қағидалары, сүйенетін тағылымдары бар. .

«Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер» дейтін қазақ қыз балаларының тәрбиесіне аса үлкен назар аударды. Кәмелетке толғанға дейін бойжеткен болашақ отбасы өмірінің басты міндеттерінен сабақ алды. Ол ерінің адал жары, ана болу, отбасы беріктігін сақтаушы қызметіне, шаруашылықтың барлық жақтарын игеріп жүргізуге, қонақты лайықты қарсы алуға, туыстарын сыйлап қадірлеуге дайындық тәрбиесі. Көргенді отбасылары қыз баланы «қонақ» деп мәпелеп, қадірлеп өсірген. Қыз баланың тәрбиесіне ең бірінші анасы жауапты болған. Сондықтан қазақ «Шешесіне қарап қызын ал» - деп бекер айтпаған.

І Проблемалы отбасылармен әлеуметтік жұмыстеориялық әдістемелік негіздері

1. 1 Проблемалы отбасылар ұғымының мәні, пайда болу себептері

Отбасы - шағын мемлекет. Сондықтан одан берілетін тәрбие мен әдет-ғұрып, дәстүрдің сақталуы ерекше мәнге ие. Алайда, жанұяда қалыпты тәрбие беруді айтпағанның өзінде түрлі жағдаймен шаңырақ шайқалып, бала тағдырына өз деңгейінде көңіл бөлінбей жататындығы жасырын емес. Кезінде ата-бабамыз ерекше қастерленген отбасылық құндылық мәселесі неге төмендеп кетті? Біз бүгінде оған қаншалықты мән берудеміз? Көкірек көзі ояу әрбір жанды толғандырады.

Облысымыз бойынша 537 мың бала бар. Бұл осыншама тағдырға асқан жауапкершілікпен қарауымыз керек дегенді білдіреді. Осы балаларға бүгін қалай тәрбие берсек, болашағымыз да сондай болмақ. Көбіне тәртібі нашар, қиын балалар әке-шешесі ішімдікке салынған немесе толық емес отбасылардан шығып жатады. Олардың қылмысқа, ұсақ ұрлыққа баруын айтпағанның өзінде бүгінгі таңдағы балалар арасында суицид мәселесінің белең алуы ойландырарлық жағдай. Бұл бойынша облысымызда өткен жылы 38, осы жылдың 8 айында 17 жағдай тіркеліп отыр.

Оған себеп, балаға өз дәрежесінде көңіл бөлмеуіміз. Ата-ана күнделікті нан табу қамымен ғана жүргенде отбасы тәрбиесі ақсай береді. Одан осындай шиеленісті жағдай туындайды. Өйткені, отбасылық құндылық деген мәселе төмендеп барады. Бүгін қосылып, ертең ажыраса салатындар қатары көп. Тіпті үйленбей жатып бірге тұру, оп-оңай ажыраса салу сәнге айналғандай. Бұл жағдай оңай шешілсе бір сәрі. Орталарында бала болса ше? Оның тағдыры не болмақ? Балалар үйінің есігінің алдына апарып сәбиін тастап кету сынды жағдайлар міне, осындай ата-ана жауапкершілігінің төмендігі салдарынан туындап отыр. Тіпті мектеп жасындағы қыздардың да жезөкшелік әрекетке баруы бүгінгі таңдағы бәрімізді алаңдататын күрмеуі қиын мәселе. Халқымыздың қуаттылығы қашанда отбасындағы балалар санының көптігімен өлшенген. Мәселен, 1955 жылы жанұядағы бала саны орта есеппен 7-ні құраса, 1999 жылы бұл көрсеткіш 2-ге төмендеп кеткен. Бүгінгі таңда да отбасындағы бала саны екі-үштен аспауда. Осының салдарынан жыл сайын 200 мыңнан аса жасанды түсік жасату дерегі орын алуда. Бұл да отбасылық құндылықтың төмендеуінің бір салдары.

1. 2 Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмысмақсаты мен міндеті

Объективті шектелген материалдық мүмкіндікті қажет ететін отбастары, жас балалары (үш жасқа дейінгі) бар отбастары, балалары бар студент отбасылар жатады. Нақты алғанда, олар (көпшілік жағдайда) босқындар мен қоныс аударғандардың (оралмандар) отбасы, ер жетпеген балалары да бар, әлеуметтік жұмыссыз отбасы, девианттық (маскүнем, құқық бұзушы, нашақор және т. б. ) отбасылары ата-аналарының асырауында болады. Қазіргі жағдайда тек әлеуметтік әлсіз отбастары (көп балалы, толық емес, мүгедектер отбасы т. б) ғана емес, бұрын отбасының кемелі әлеуметтік проблемалы қоғамның күрт әлеуметтік-экономикалық жіктелуінен, миграция, халық, соның ішінде отбасы денсаулығының төмендеуінен, демографиялық жағдайдан отбасының, әсіресе әйелдің дәстүрлі рөлінің негізді түрде өзгеруінен, жарымжан отбастары санының өсуінен асыраушылық коэффицентінің көтерілуінен отбасындағы зорлықтан әлеуметтік жетімдік және ең бастысы мемлекеттік бюджеттің үнемі, тапшылығынан көрінеді.

Әлеуметтік әлеуметтік жұмыс отбасындағы осы мәселелерді шешуге ғана емес, сондай-ақ отбасының көптеген қоғамдық мәнді қызметтерін орындау үшін оның ішкі әлеуетін нығайтып, дамытып, қалпына келтіруге бағытталған.

Қылмыс көбеюде, соның ішінде жасөспірімдер жасаған қылмыс саны көбеюде. Шамамен, тонау, ұрлау және зорлыққа кінәлілердің үштен бірі - жасөспірімдер. Әлеуметтік сәтсәздәк бұл - жиілеп кеткен балалармен мейірімсіз қатынас жасаудың (оларды сату), психологиялық күйзелістің, науқастану, өзін-өзі өлтіру, жезөкшеліктің себебі (13-15) болды.

Дүние жүзінде, Ресейде және бізде әлеуметтік әлеуметтік жұмыс практикасы мен тәжірибесі адамдардың өздері, не отбасы, не жолдастары, не көршілері тілектес шенеуліктер де шеше алмайтын мәселерімен жиі кездесетіндігін көрсетеді. Осы үшін аса маңызды маман иелері отбасымен әлеуметтік жұмыс жүргізетін әлеуметтік қызметкерлер талап етіледі. Кадрлардың кәсіптік дайындығынсыз елдегі тез өзгерген әлеуметтік жағдайлардан, жағдайды қиындатқан үдерістен туған мәселелерді шешу, оларды талдау және жинақтау мүмкін емес. Халықпен, отбасымен әлеуметтік жұмыс жүргізетін әлеуметтік қызметкердің ғылыми негізделген тұжырымдамасын жасау, оның әлеуметтік технологиясын әлеуметтік әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру мен жүргізудің түсінікті және сенімді шараларын әзірлеу қажет. [2]

Отбасы дағдарыстары . Отбасы психологиясында- өмірде кездесетін дағдарыстың кез - келген түрі қалыпты деп есептеледі. Алғашқы некеге тұрудың өзі - дағдарыс болып табылады. Әсіресе тойға дейін жастар бір - бірін ашық түсті көзілдірікте көреді, ал неке- өмір сүру салтының өзгеруіне, әлеуметтік беделге ие болуға әкеледі. Әйел заты үшін ата-тегін өзгерту, Эриксон пікірінше «Ұқсастық дағдарысына» соқтыруы мүмкін, тұрмыс сипаты өзгереді, үйренуді қажет ететін жаңа тұстары пайда болады. Бұл ерлі - зайыптылардың бір - біріне бейімделу кезеңі -алғашқы жылда жыл бойына созылады. Бірлескен өмірде алғашқы жыл соңына қарай некенің бір жылдық дағдарысы пайда болады. Осы уақыт ішінде дағдарысқа ерлі - зайыптылар үйренісіп бірінің алдында бірі жауапкершілік танытып, түсіністікпен қарайды немесе айырылысу тілегі пайда болып некелік одақ сәтсіз болып саналады. Ажырасудың алғашқы шарықтау шегі -бір жыл бірге өткізген өмірден кейін болады. Екінші дағдарыс отбасында бірінші баланың туылуынан кейін пайда болуы мүмкін, тіпті ол бала қалаулы болып, махаббаттан пайда болса да қалыптасады. Тағы да өмір сүру сипаты өзгереді, отбасындағы жүктемелер ауысады. Егер жас ана беріліп, баланы күтіп бағумен айналысып кетсе, онда көптеген адамдар мұны өздеріне назар аударудың жоғалуы деп қабылдайды. Кейбір әкелер бала күтіміне қызғанышпен қарайды, баласы әйелінің сүйіспеншілігі мен күтімін тартып алғандай қабылдайды.

Келесі дағдарыс отбасында екінші баланың дүниеге келуімен байланысты болады, әсіресе балалар арасында 5-7 жастан жоғары болған жағдайда қатты көрінеді. Балалар арасында бәсекелестік пайда болады, ол ата - ананың мейіріміне, махабатына ие болу ниетінен туындайды. Жасы үлкен балада кішісіне деген қызғаныш байқалады, бұл арнайы жасалған балалық қылықтардан байқалады, бала кішкентай кезіне еліктеп сақауланып сөйлей бастайды, өйткені ол өзіне кішкентайға қарағандай қарап, еркелетсе деген ниеттен туындайды. Балада осы кезеңде болып жатқан нәрсені түсіну үшін күшті төзімділік талап етіледі. [15]

Отбасы дамуының келесі дағдарыстың кезеңі бұл - ерлі - зайыптылардың бір - бірінің зейнеткерлікке шығуы. Бұл кезеңде көсемдікке бейімделіп, өзін кәсіби іс - әрекетте белсенділікте ұстап, дағдыланып қалған адамдарға қиын болып келеді. Егер олар өздеріне басқа бір әлеуметтік жұмыс көзін тауып, айналыспаса, онда өмірге деген қанағаттанбаушылық және жеке басының іске жарамсыздығын сезінеді. Кейбір ер азаматтар бұл кезде осы шақтың қызығын жіберіп алмайын деп, өзін жаңа әлеуметтік және жыныстық қарым - қатынаста көрсетуге, әліде болса күш жігері бар екендігін дәлелдеуге ұмтылады.

Қатар келген екі дағдарысты теңестіру қиынға соғып, отбасында іштей бөлінуге, қарама - қайшылықтарға әкеліп соғады.

Ажырасудың екінші шарықтау кезеңі 40-45 жас аралығы. Бұл бірге өмір сүрген 10-15 жыл аралығына сәйкес келеді. Осы отбасылық өмірдің екінші өтпелі дағдарыстық кезеңі болып табылады.

Одан әрі өсіп қалған балалардың кәсіп таңдауымен байланысты - дағдарыстық кезеңге жетеді. Қазіргі экономика шартында ата -ана бала болашағының қамын ойлап, оған үлкен ауқымды түрде қаржылай және моральдық тұрғыдан үлесін қосып, оның келешектегі жемісті мамандықпен қамтамасыз етуге ұмтылдырады.

Ажырасудың үшінші шарықтау шегі және өз - өзіне қол жұмсауға бару дәл осы кезеңге сәйкес келеді. Осы кезде ер жеткен балалар ата - ана қамқаорлығынан бөлек шығып, өз бетінше өмір сүруге немесе отбасын құрып кететіндіктен, ерлі - зайыптылар жалғыз өздері қалып қояды. Көптеген ерлі - зайыптылар мұндай тығыз экономикалық және физикалық қарым - қатынасқа дайын болмағандықтан осы кезде орта жастағы ажырасулар кездесіп жатады.

Қалыпты дағдарыстармен қатар отбасы басқа да құбылыстарда мысалы: соғыс, экономикалық дағдарыс, табиғи аппаттар, ерлі - зайыптылардың бірінің кенеттен ауырып қалуы, созылмалы айырылысулар, отбасы мүшелерінің өмірден кетуі, тұрмыс үй мәселесінің ушығуы сияқты жағымсыз әсер ететін жағдайларға кез болуы мүмкін. Осындай орта жолда пайда болған жүктемелерді кез - келген отбасы көтере білмейді, міне сол кезде отбасының құлдырауы - ажырасуы орын алады.

Балалар ажырасу процесіне үш түрлі типте жауап қайтарады: жеңімпаздар, жеңілгендер, аман қалғандар.

Жеңімпаздар ата -анасының ажырасуынан белгілі бір пайдаға қол жеткізеді: жексенбі күндері әкелері еркелетсе, басқа күндері анасын әкеммен бірге тұруға кетіп қаламын деп қорқытады, ажырасу оларға жақын адамдар тарапынан назар аударуды күшейтеді.

Жеңілгендер. Бұл жағдайға байланысты қайғыруы жеңілген балалар. Отбасында қалған адамның оған деген қатынасы бірден нашарлайды. Егер бала отбасының кеткен мүшесіне қатты ұқсайтын болса, онда жағдай тіптен нашарлайды. [3]

Аман қалғандар бұл барлық ауыртпалықты белсенді түрде басынан өткен, оған қоса өз жақындарына, басқа адамдарға деген қатынаста зейінді, сезімтал бола білген балалар. Осындай соққылы тәжірибеден бала жақын эмоционалдық қатынастың қажеттілігін түсінеді.

Отбасылық тәрбие дегеніміз - ата-ананың баласының рухын және дене бітімінің қасиеттерін саналы түрде қалыптастыру үрдісі. Ұстын дегеніміз - қандай да бір теорияның, ілімінің, дүниетанымының, теориялық бағдарламаның түпкі қағидасы.

Отбасылық тәрбиенің келесідей ұстанымдары бар:

мақсат белгілеу;
тәрбиенің әлеуметтік бағдары;
тәрбиенің өмірмен байланысы;
тәрбиелік үрдісті жобалау және болжау;
отбасылық тәрбие мен қоғамдық тәрбиенің бірлігі;
тәрбиелеу үрдісінің өзгергіштігі және басымдылығы;
жағымды эмоционалдық ая;
бала тұлғасының дамуының мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін ескеру;
тәрбиелеу тұрғысында талаптардың бірлігі;
тәрбиеленушінің қызметке араласуы;

Әдіс дегеніміз теориялық зерттеу немесе бірдеңені жүзеге асырудың тәсілі. Тәрбиелеу әдістерінің түрлі классификациясы. Отбасылық тәрбиеде біз келесі әдістерді қолданамыз:

сендіру;
тіршілікті ұйымдастыру;
түзету;
марапаттау және жазалау.

Отбасылық тәрбие айрықша, сондықтан өзінің келесідей ерекшеліктері бар:

үздіксіздік;
тәрбиелік әсер етудің көп факторлығы мен қайшылығы:
тәрбиелеуші микроортаның салыстырмалы тұйықтылығы;
тікелей әсер ету (көмекші бөлімшесіз, көмекші адамсыз) ;
қарым-қатынастың жекелігі;
өзара қарым-қатынастың табиғилығы және көпқырлығы. [1]

Ата-ананың міндеті - ескі өмірлік таптаурындардан бас тартып адамдар өзара соғыспай, ынтымақтасатын жаңа таптаурындар жасап, «жекеше» қаралатын әлеуметтендіру факторларының ішіндегі ең маңыздысы ата-ананың отбасы болып табылады, себебі бала өзінің неғұрлым қабылдағыш кезеңінде отбасының әсерін бәрінен бұрын сезінеді. Отбасындағы жағдай, оның ішінде ата-ананың әлеуметтік жағдайы, қызметі, материалдық деңгейі, білім деңгейі баланың өмірлік жолын едәуір анықтауға мүмкіндік береді. Ата-ана баласына саналы түрде беретін тәрбиеден басқа балаға отбасыішілік атмосферада әсер етеді. Бұл әсердің ізі жеке тұлғаның құрылымында көрініс тауып, оның жасы есейген сайын көбейе түседі.

Баланың кез келген жастағы мінез-құлқындағы әлеуметтік немесе психологиялық аспектінің барлығы оның қазіргі күнгі және өткен уақыттағы отбасылық жағдайына байланысты болады. Әрине бұл тәуелділіктің сипаты өзгереді. Мысалы баланың үлгерімі (өткен уақытта) және оның оқуының ұзақтығы өте басым материалдық деңгейіне байланысты болса, енді ата-аналарының білім деңгейі әсер етеді (жоғарға білімді т-аналардың балалары жақсы оқиды) . Ата-аналардың білім деңгейінен басқа балалардың тағдырына отбасының құрамы мен отбасы мүшелерінің өзара қарым-қатынастарының сипаты әсер етеді.

Отбасын бұлайша сипаттау олардың ерекше жағдайда материалдық қолдауды қажет ету дәрежесін анықтау үшін қажет.

Отбасыларын нығайтуға бағытталған әлеуметтік саясат отбасы саясаты үшін әлеуметтік экономикалық дағдарыс жағдайында ерекше мәнге ие болады, яғни мемлекет тарапынан материалдық қолдау, ерекше жеңілдік пен қызметті талап ететін объектілер әлеуметтік қызметкерлер қызметінің объектісі болып табылады.

Тәрбиелеуді иландыру мәнерімен жүргізілетін отбасыларындағы ата-аналар баланы ақыл-кеңеске көндіруге тырысады, ықпал етуге бара бермейді, нәтижесінде бала басқа шығып кетеді деуге болады. Мұндай жағдайда әлеуметтік педагогтан баламен қатар ата-анаға қатысты да қатаңдық талап етіледі. Кез келген ата-ана үшін өзінің баласы жөнінде жаман сөз естуі ұнамсыз, сондықтан баланың жақсы жағын да елеп мақтап қойған жөн. [17]

ІІ Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмыс қазіргі жағдайы

2. 1 Проблемалы отбасыларда жүргізілетін әлеуметтік жұмыс бағыттарын талдау

Балалардың қорғаныс дәрежесі - кез келген өркениетті қоғамның, мемлекеттік саясаттың әлеуметтік бағыттылығының басты индикаторы. Балалар - әлеуметтік-экономикалық тұрақсыздықтан ең көп дәрежеде зардап шегетін азаматтардың санаты.

Отбасы дағдарысы, көп отбасылардың ауыр материалдық жағдайы, дәстүрлі отбасылық қатынастардың күйреуі, ажырасулар санының артуы балалардың жағдайының нашарлауына елеулі әсер етеді.

Соңғы жылдары болған өзгерістер бала проблемасын күрт өршітіп, осы салада қабылданатын шешімдердің ерекшелігін белгіледі.

Соңғы жылдары Қазақстанда ата-аналар қамқорлығынсыз қалған балалар санының өсуі байқалады. Жыл сайын олардың саны өсуде, және де бұл балалардың аз бөлігі ата-аналарының қайтыс болуына байланысты олардың қамқорлығынсыз қалғандар. Қалғандары «әлеуметтік жетімдік» дейтін құбылысқа жатады, яғни ата-аналары тірі жетімдер. Қазіргі кезде жетім балалар мен қамқорлықсыз қалған балаларға арналған 204 мекемеде ҚР Білім және ғылым министрлігінің мәліметтері бойынша 18198 бала, олардың ішіндегі 2105 бала - денсаулық сақтау жүйесінің сәбилер үйлерінде, халықты әлеуметтік қорғау жүйесінің 19 балалар үйінде - 1294 бала, білім беру жүйесінің 159 ұйымында - 14799 бала тұрып, тәрбиленіп жатыр.

Ата-аналары тірі жетім балалардың санының артуының негізгі себептері отбасының әлеуметтік беделінің түсуі, оның материалдық және тұрғын үйге байланысты қиындықтары, некесіз туудың өсуі, өмір салтын қоғамда қалыптасқан имандылық принципінен басқаша ұстайтын ата-аналар пайызының жоғарылығы болып табылады. Осыған орай ата-аналар қамқорлығынсыз қалған балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау Қазақстанда өте жоғары маңызға ие болуда, ал мұндай қорғаныс әдістерінің бірі тиісті нормативтік құқықтық база құру болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.