«Toyota» автосалон деректер қорына навигациялық тәсілдерді қолдану
КІРІСПЕ
1 БӨЛІМ. DELPHI ИНТЕГРАЛДЫ ОРТАСЫ ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ
1.1 Delphi . де қолданылатын мәліметтер қорының түрлері
1.2 Delphi.де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру
1.3 Мәліметтер қоры кестесі
1.4 Навигациялық тәсілдерді мәліметтер қорында қодану
2 БӨЛІМ.«TOYOTA» АВТОСАЛОН ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНА НАВИГАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРДІ ҚОЛДАНУ
2.1 Жобаның сипаттамасы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША
1 БӨЛІМ. DELPHI ИНТЕГРАЛДЫ ОРТАСЫ ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ
1.1 Delphi . де қолданылатын мәліметтер қорының түрлері
1.2 Delphi.де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру
1.3 Мәліметтер қоры кестесі
1.4 Навигациялық тәсілдерді мәліметтер қорында қодану
2 БӨЛІМ.«TOYOTA» АВТОСАЛОН ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНА НАВИГАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРДІ ҚОЛДАНУ
2.1 Жобаның сипаттамасы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША
Бүгінгі күнде қызметтің қай саласы болмасын жұмыстың тиімді әрі жылдам нәтиже алатын жолын қарастыруда. Осындай ауқымды жұмысты орындау үшін мәліметтер қоры қолданылады. Мәліметтер қоры дегеніміз кесте түрінде берілген мәліметтердің жиыны. Оны басқаратын арнайы жүйелер болады. Оларды мәліметтер қорын басқару жүйесі деп атайды.
Қазіргі күнде мәліметтер қорымен жұмыс жасамайтын бірде - бір жұмыс орны болмайды. Тіпті онсыз (мәліметтер қорынсыз) жұмыс жасауды көз алдымызға елестіп көрудің өзі де қиын. Себебі қазіргі таңда барлық жұмыс орынында мәліметтер көздері өте көп жиналады.
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері бағдарламалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Бағдарламалау технологияларының негізгі бағыттарыныңбірі – объектілі бағытталған бағдарламалау тілі. Delphi интегралды ортасы объектілі бағытталған бағдарламалауға негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Енді менің тақырыбыма келер болсақ, ғалам осы жоғарғы технологияларға мойын бұрып жатқанда “TOYOTA” автосалон басшылары да осы мәселені назардан тыс қалдырмауға тырысып-ақ жатыр.
Курстық жұмысымның тақырыбы: «Toyota» автосалон деректер қорына навигациялық тәсілдерді қолдану». Аты айтып тұрғандай бұл бағдарламаның негізгі атқаратын жұмысы байланыс дүкендерінде сатушылар жұмысын автоматтандыру болып табылады. Бағдарламаны жоғарыда айтып өткен Delphi 7 ортасында жасадым, оған қоса дизайнын өңдеу үшін PowerPoint 2007 және Photoshop CS 3 бағдарламаларының көмегіне жүгіндім. Айта кету керек бағдарлама өте сәтті шықты.
Қазіргі күнде мәліметтер қорымен жұмыс жасамайтын бірде - бір жұмыс орны болмайды. Тіпті онсыз (мәліметтер қорынсыз) жұмыс жасауды көз алдымызға елестіп көрудің өзі де қиын. Себебі қазіргі таңда барлық жұмыс орынында мәліметтер көздері өте көп жиналады.
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері бағдарламалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Бағдарламалау технологияларының негізгі бағыттарыныңбірі – объектілі бағытталған бағдарламалау тілі. Delphi интегралды ортасы объектілі бағытталған бағдарламалауға негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Енді менің тақырыбыма келер болсақ, ғалам осы жоғарғы технологияларға мойын бұрып жатқанда “TOYOTA” автосалон басшылары да осы мәселені назардан тыс қалдырмауға тырысып-ақ жатыр.
Курстық жұмысымның тақырыбы: «Toyota» автосалон деректер қорына навигациялық тәсілдерді қолдану». Аты айтып тұрғандай бұл бағдарламаның негізгі атқаратын жұмысы байланыс дүкендерінде сатушылар жұмысын автоматтандыру болып табылады. Бағдарламаны жоғарыда айтып өткен Delphi 7 ортасында жасадым, оған қоса дизайнын өңдеу үшін PowerPoint 2007 және Photoshop CS 3 бағдарламаларының көмегіне жүгіндім. Айта кету керек бағдарлама өте сәтті шықты.
1.Бобровский С. Delphi 5: Учебный курс. - СПб.: Питер, 2011.
2.Баженова И.Ю. Delphi 6. Самоучитель программиста–М.: Кудиц–Образ, 2010. –432с.М.М.Ерекешева,Т.А.Әмірғалиева.“Delphi ортасында программалау
3.Байжұманов М. Қ., Жапсарбаева Л. Қ. Информатика. Астана -2012.
4. Баженова И.Ю. Delphi 6. Самоучитель программиста–М.: Кудиц–Образ, 2010. –432с.
5. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары 2011.- №5. 3-5 бет.
6. Захарова И. Г. Информационные технологии в образовании: Учеб. пособие для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2011.
7. Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
8. Горячев А., Шафрин Ю. Практикум по информационным технологиям. М., 2010.
9. Байжұманов М. Қ., Жапсарбаева Л. Қ. Информатика. Астана -2012 10. Байшоланова Қ. С. Ақпараттық жүйелер теориясы. Алматы - 2011
11. Балпанов Е. Қ., Бөрібаев Б. Информатикадан 30 сабақ. Алматы – 2010
12. Балпанов Е. Қ., Бөрібаев Б., Мадиярова Г. Жаңа ақпараттық технологиялар. Алматы – 2010.
13. Ермеков Н., Ермеков М., Ноғайбаланова С. Информатика. Алматы: «Жазушы» - 2002.
14. Исаев С. Ә., Мұхамади А. Н., Ахметова О. С. Компьютерлік технология негіздері курсына арналған практикум. Алматы – 2012.
15. Кушниренко А. Г., Лебедев Г. В., Сворень Р. А. информатика мен есемтеуіш техника негіздері. Алматы – 2010.
2.Баженова И.Ю. Delphi 6. Самоучитель программиста–М.: Кудиц–Образ, 2010. –432с.М.М.Ерекешева,Т.А.Әмірғалиева.“Delphi ортасында программалау
3.Байжұманов М. Қ., Жапсарбаева Л. Қ. Информатика. Астана -2012.
4. Баженова И.Ю. Delphi 6. Самоучитель программиста–М.: Кудиц–Образ, 2010. –432с.
5. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары 2011.- №5. 3-5 бет.
6. Захарова И. Г. Информационные технологии в образовании: Учеб. пособие для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2011.
7. Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
8. Горячев А., Шафрин Ю. Практикум по информационным технологиям. М., 2010.
9. Байжұманов М. Қ., Жапсарбаева Л. Қ. Информатика. Астана -2012 10. Байшоланова Қ. С. Ақпараттық жүйелер теориясы. Алматы - 2011
11. Балпанов Е. Қ., Бөрібаев Б. Информатикадан 30 сабақ. Алматы – 2010
12. Балпанов Е. Қ., Бөрібаев Б., Мадиярова Г. Жаңа ақпараттық технологиялар. Алматы – 2010.
13. Ермеков Н., Ермеков М., Ноғайбаланова С. Информатика. Алматы: «Жазушы» - 2002.
14. Исаев С. Ә., Мұхамади А. Н., Ахметова О. С. Компьютерлік технология негіздері курсына арналған практикум. Алматы – 2012.
15. Кушниренко А. Г., Лебедев Г. В., Сворень Р. А. информатика мен есемтеуіш техника негіздері. Алматы – 2010.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:
Кіріспе
Бүгінгі күнде қызметтің қай саласы болмасын жұмыстың тиімді әрі жылдам нәтиже алатын жолын қарастыруда. Осындай ауқымды жұмысты орындау үшін мәліметтер қоры қолданылады. Мәліметтер қоры дегеніміз кесте түрінде берілген мәліметтердің жиыны. Оны басқаратын арнайы жүйелер болады. Оларды мәліметтер қорын басқару жүйесі деп атайды.
Қазіргі күнде мәліметтер қорымен жұмыс жасамайтын бірде - бір жұмыс орны болмайды. Тіпті онсыз (мәліметтер қорынсыз) жұмыс жасауды көз алдымызға елестіп көрудің өзі де қиын. Себебі қазіргі таңда барлық жұмыс орынында мәліметтер көздері өте көп жиналады.
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері бағдарламалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Бағдарламалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі - объектілі бағытталған бағдарламалау тілі. Delphi интегралды ортасы объектілі бағытталған бағдарламалауға негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Енді менің тақырыбыма келер болсақ, ғалам осы жоғарғы технологияларға мойын бұрып жатқанда "TOYOTA" автосалон басшылары да осы мәселені назардан тыс қалдырмауға тырысып-ақ жатыр.
Курстық жұмысымның тақырыбы: Toyota автосалон деректер қорына навигациялық тәсілдерді қолдану. Аты айтып тұрғандай бұл бағдарламаның негізгі атқаратын жұмысы байланыс дүкендерінде сатушылар жұмысын автоматтандыру болып табылады. Бағдарламаны жоғарыда айтып өткен Delphi 7 ортасында жасадым, оған қоса дизайнын өңдеу үшін PowerPoint 2007 және Photoshop CS 3 бағдарламаларының көмегіне жүгіндім. Айта кету керек бағдарлама өте сәтті шықты.
Ал теориялық жағына келер болсақ, бірінші бөлімде мәліметтер қорының толық сипаттамасын оның түрлері, моделдері, үлгісі және Delphi ортасының толық сипаты туралы жазылған. Ал екінші бөлімде жобаның сипаттамасы, қолданушыға нұсқау, қандай артықшылықтары және мүмкіндіктері бары жөнінде ақпарат көрсетілген.
Курстық жұмытың зерттеу мақсаты - мәліметтер қорын құруға қойылатын талаптарды зерттей келе, оң бағыттарға сәйкес мәліметтер қорын жасау әрекеттерін одан әрі дамыту және қалыптастыру.
Курстық жұмыстың зерттеу объектісі - сауда саласындағы қолданыста бар ақпараттық жүйелер, оларға қойылатын талаптар, жүйлердің ақпараттық және техникалық қамсыздандырылуы, кәсіпорындық ақпараттық жүйелердің ерекшеліктері, кәсіпорындық ақпараттық жүйелер, мәліметтер қорын құру мәселелері және мәліметтер қорын басқару жүйесін құруда Delphi 7 ортасының мүмкіндіктері.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Курстық жұмыс Delphi обьектілі бағытталған тілінде жазылған. Қазіргі уақытта Delphi корпоративтік пайдалану үшін қолданылатын мәліметтер қоры қосымшасын құруда бірден-бір кеңінен таралған құрылғы болып есептелінеді. Delphi-де мәліметтер қорының қосымшаларын өңдеуші бизнес-логика және бағдарлама интерфейсін жүзеге асыру әдістерін таңдай алу мүмкіндігі ғана емес, мәліметтер қорымен өзара іс-әрекет архитектурасы және мәліметтерге ену мүмкіндігі де бар.
1 БӨЛІМ. DELPHI ИНТЕГРАЛДЫ ОРТАСЫ ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ
1.1 Delphi - де қолданылатын мәліметтер қорының түрлері
Қазіргі заман авторлары мәліметтер қоры терминдерін көбіне синоним ретінде қолданады, бірақ 1982 жылы шығарылған техника және ғылым бойынша мемлекеттік комитеттің мәліметтер қорын құру бойынша жалпы салалық басқарушы мәліметтерде бұл түсініктер бөлінеді. Онда мәліметтер банкі, мәліметтер қоры және мәліметтер қорын басқару жүйелеріне келесідей анықтамалар келтіріледі:
Мәліметтер қоры - қарастырылатын пәндік аумақтағы объектілерді және олардың қатынастарының күйін бейнелейтін мәліметтердің аталған жиыны.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері - мәліметтер қоры көптеген қолданушылармен бірігіп қолдану жүргізу және құру үшін арналған бағдарламалық және тілдік құралдар жиыны.
Құрғақ кеңсе тіл қабылдау үшін өте қиын, бірақ бұл анықтамалар барлық үш базалық түсініктердің мақсаттарын кеңейтеді, және біз оларды негізге ала аламыз.
Қолданушылар мәліметтер қорымен жұмыс жасауда көмектесетін бағдарламалар қосымшалар деп аталады. Жалпы жағдайда бір мәліметтер қорымен көптеген әр түрлі қосымшалар жұмыс жасай алады. Бір мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын қосымшаларды қарастырғанда олар бір бірінен тәуелсіз және параллельді жұмыс жасай алады деп болжалады және олардың көптеген қосымшалардың бір мәліметтер қорымен жұмысын әр қайсысы дұрыс орындалатындай етіп, бірақ басқа қосымшалармен мәліметтер қорына енгізілетін өзгерістерді есепке алуын мәліметтер қорын басқару жүйелері қамтамасыз етеді [1,22-26].
Мәліметтер қорын басқару жүйелеріндегі терминология, тіпті мәліметтер қоры және мәліметтер банкі терминдері қаржылық қызмет ортасынан алынған. Бұл сөздерді алу бекерге емес және қаражат массасымен жұмыс және ақпаратпен жұмыс көбіне ұқсас болатындығымен түсіндіріледі, себебі онда да өңдеу объектісінің персонофикациясы жоқ. Жүз сандық екі банкнот екі бірдей байт сияқты айыра алмайды және өзара алмастырылады (әрине сериялық нөмерден басқа).
Мәліметтер қорын басқару жүйелері қалай құрылуы керектігіне арналған ғылыми зерттеулер нәтижесінде жүзеге асырудың әр түрлі тәсілдері ұсынылды. Олардың ең қолайлысы болып стандартизация бойынша американдық компаниясы ұсынған ANSI (American National Standarts Institute) мәліметтер қорын ұйымдастырудың үш деңгейлік жүйесі табылды.
1. Сыртқы модельдер деңгейі - ең жоғарғы деңгей, мұнда әр модель мәліметтердің өз көрінісін алады. Бұл деңгей бөлек қосымшалардыңмәліметтер қорына көзқарасын анықтайды. Әр қосымша дәл осы қосымшаға қажет мәліметтерді ғана көреді және өңдейді. Мысалы, жұмысты бөлу жүйесі қызметкердің біліктілігі туралы мәліметтерді қолданады, бірақ оны қызметкер жалақысы, мекен-жайы туралы мәліметтер қызықтырмайды және керісінше бұл мәліметтер кадрлар бөлімі ішкі жүйесінде қолданылады.
2. Концептуальді деңгей - орталық басқарушы буын, мұнда мәліметтер қоры неғұрлым жалпы түрде көрсетілген, ол берілген мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын барлық қосымшалармен қолданылатын мәліметтерді біріктіреді. Концептуальды модель мәліметтер қорына арналып құрылған пәндік аумақтың (нақты әлем объектілері) жалпыланған моделін бейнелейді. Кез-келген модель сияқты концептуальды модель нақты әлем объектілерінің өңдеу көзқарасы бойынша тек маңызды ерекшеліктерді бейнелейді.
3. Физикалық деңгей - сыртқы ақпарат тасымалдаушыларында орналасқан файлдарда немесе беттік құрылымдарда орналасқан деректер.
Бұл архитектура деректермен жұмыста логикалық (1 және 2 деңгейлері арасында) және физикалық (2 және 3 деңгейлері арасында) тәуелсіздікті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Логикалық тәуелсіздік - мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын басқа қосымшаларды түзетпей бір қосымшаны өзгерту мүмкіндігін болжайды. Физикалық тәуелсіздік берілген мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын барлық қосымшалардың жұмыс мүмкіндіктерін сақтай отырып сақталатын ақпаратты бір тасушыдан басқаларға ауыстыру мүмкіндіктерін болжайды. Бұл файлдық жүйелерді қолданғанда жетіспегеннің дәл өзі [2,33-42].
Концептуальды деңгейді бөлу мәліметтер қорын басқарудың ортақтандырылған ақпаратын құруға мүмкіндік береді.
Қолданушылық сұраудың өту процесімәліметтер қорын басқару жүйелері және операциялық жүйе деректерді алуға сұраудың өңделуіндегі қарым-қатынасы. Қолданушы мәліметтер қорына деректерді алуға мәліметтер қорын басқару жүйелері сұрауын жібереді.
Қолданушы құқығының және берілген қолданушыға сәйкес деректердің сыртқы моделінің анализі берілген қолданушының сұралған деректерге рұқсатын растайды не тыйым салады.
Деректерге рұқсатқа тыйым салған жағдайда мәліметтер қорын басқару жүйелері бұл туралы қолданушыға хабарлайды және одан әрі деректерді өңдеуді тоқтатады, кері жағдайда мәліметтер қорын басқару жүйелері қолданушы сұрауымен қозғалатын концептуальді модель бөлігін анықтайды.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі коцептуальді модельдердің сұралған бөлігі туралы ақпаратты алады.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі деректердің физикалық деңгейде (файлдар нмесе физикалық мекендер) орналасуы туралы ақпаратты сұрайды.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері де операциялық жүйелер терминдерінде деректердің орналасқан орны туралы ақпарат қайта оралады.
Мәліметтер қорын басқару жүйелеріоперациялық жүйені операциялық жүйе құралдарын қолдана отырып қажет деректерді беруді сұрайды.
Операциялық жүйе сақтау құрылғыларынан ақпаратты алып жүйелік буферге жүктейді.
Операциялық жүйе мәліметтер қорын басқару жүйесіне жүктеу аяқталғандығы туралы хабар береді.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері жүйелік буфер орналасқан жеткізілген ақпараттан тек қолданушыға қажетін таңдап алады да бұл деректерді қолданушының жұмыс аумағына жібереді.
Әрине нақты мәліметтер қорын басқару жүйелері де сұрауды өту механизмі әлдеқайда күрделі, бірақ осы қарапайымдатылған жүйе де нақты мәліметтер қорын басқару жүйелері қолдайтын сұрауларды өңдеу механизмдері қиын және күрделі болу керектігін көрсетеді [3,62-81].
Мәліметтер банкі қолданушылары. Кез-келген бағдарламалы ұйымдастырылған-техникалық кешен сияқты мәліметтер банкі уақытта және кеңістікте болады.
Өзінің өмір сүруінің әр кезеңдерінде мәліметтер банкісімен қолданушының әр этаптары байланысты.
Қолданушылардың негізгі топтарын және мәліметтер банкісіндегі қызметіндегі олардың ролін анықтайық:
Шекті қолданушылар. Бұл қолданушылардың негізгі тобы, олардың қажеттіліктері бойынша мәліметтер банкі құрылады. Құрылатын мәліметтер банк ерекшеліктеріне байланысты оның шекті қолданушыларының ортасы мәнді ерекше болуы мүмкін. Бұл мәлімет қоры кейде қандай да бір ақпарат алу үшін үндеу жасайтын кездейсоқ қолданушылар болуы мүмкін, не тұрақты қолданушылары болуы мүмкін. Басты принцип шекті қолданушылардан есептеу техникасы және тіл құралдары аймағынан қандай да бір талап етілмеу де [4,12-14].
Мәліметтер банкі администраторы. Бұл мәліметтер банкісін құрудың бастапқы сатысында көптеген шекті қолданушылардың бір уақытта жұмыс жасау тұрғысынан оның тиімді ұйымдастырылуына жауап беретін, іске қосу сатысында көпқолданушылық режимде берілген ақпарат банкісінің дұрыс жұмысына жауап беретін қолданушылар тобы. Даму және қайта ұйымдастыру сатысында бұл қолданушылар тобы оның ағымдағы іске қосылуының тоқтауына және өзгертулерсіз банкінің қайта ұйымдастырылу мүмкіндігі үшін жауап береді.
Қосымшалар администраторлары мен құрушылары. Қолданушылардың бұл тобы мәліметтер банкін жобалау, құру және қайта ұйымдастыруда қызмет етеді. Қосымшалар администраторы нақты қосымшаны немесе функционалді ішкі жүйеге біріктірілген қосымшалар тобын құру кезінде құрушылардың жұмысын реттейді.Нақты қосымша құрушылары нақты қосымша үшін қажет мәліметтер қоры ақпаратының бөлігімен жұмыс жасайды.
Әр банкте қолданушылар түрі бөліне алмайды. Үстел үсті мәліметтер қорын басқару жүйелерін қолданып ақпараттық жүйелерді құру кезінде мәліметтер банкі администраторы, қосымшалар администраторы және құрушы әдетте бір тұлғада болғанын білеміз. Бірақта қазіргі кезеңдегі корпорацияда немесе үлкен фирмадағы бизнес-процесстердің үлкен бөлігі немесе барлығын автоматтандыру үшін қолданылатын күрделі корпоративті мәліметтер қорын құрғанда қосымша администраторлар топтары және құрушылар бөлімдері болуы мүмүкін. Ең қиын міндет мәліметтер қорының администратор тобына жүктелген.
Мәліметтер қоры дегеніміз - бұл алдымен кестелер жиынтығы. Мәліметтер қорына процедуралар және объектілер кіреді.
Кестені қандай да бір жиын атрибуттары бар екі өлшемді кесте ретінде елестетуге болады. Кестенің аты идентификатор болады, ол арқылы оған сілтеме жүреді. Кестенің бағандары сол немесе басқа объектілердің сипаттамаларына сәйкес келеді, яғни өрістерге сәйкес келеді. Әрбір өріс сақталған мәліметтердің аты мен типі арқылы сипатталады. Өрістің аты- идентификатор. Ол әр түрлі бағдарламадағы мәліметтерді манипуляциялау үшін қолданылады. Өрістің аты латын әрпімен жазылады. Өрістің типі мәліметтер өрісінде сақталғандардың типін сипаттайды. Ол жол, сан, үлкен мәтіндер, әр түрлі кескіндер болуы мүмкін [5,85-86].
Әрбір кестенің жолы берілген кестеде сипатталған объектілердің біреуіне сәйкес келеді, оны жазба деп атайды және оның құрамына берілген объектіні сипаттайтын барлық өрістердің мәні кіреді. Мәліметтер қорын құрған кезде ақпараттардың қарама-қайшылықсыз болуын қамтамасыз ету маңызды. Әдетте бұл әрбір жазбаның қайталанбауын қамтамасыз ететін кілттік өрісті енгізумен іске асады. Кілттік өріс бір немесе бірнеше болуы мүмкін. Өрістердің мәнін қолданушы өзі енгізеді және ол мәліметтер қорында сақталады. Бұл өрістерден басқа кейбір жүйелерде есептелінетін өрістерді енгізуге болады. Мұндай өрістердің мәнін қолданушы енгізбейді, ол автоматты түрде басқа жазба өрістерінің мәні негізінде есептелінеді.
Кестемен жұмыс кезінде қолданушы немесе бағдарлама меңгермен жазбалардың бойымен жылжитын сияқты. Әрбір уақыт мезгілінде ағымдағы жазба бар және онымен жұмыс жасалады. Мәліметтер қорын құратын және оларға сұрауды өңдейтін мәліметтер қорын басқару мәліметтер қорын басқару жүйелері. Дербес мәліметтер қорын басқару жүйелері бір компьютерде орындалатын жеке мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Мәліметтер қоры - қоғамның қандай да бір саласындағы немесе оның бөліміндегі нақты объектілер туралы мәліметтер жиынтығы.
Дербес мәліметтер қорын басқару жүйелері бір компьютерде орындалатын жеке мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Жалпы мәліметтер қорын басқару жүйелері "Клиент-Сервер" архитектурасымен жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді құруды қамтамасыз етеді.
Delphi жүйесі тура мағынасындамәліметтер қорын басқару жүйелері болмағанымен, мәліметтер қорының басқару жүйесінің көптеген мүмкіндіктері мен қамтиды [6,42-46].
Delphi - дің өзінің кестелер форматы болмағасын, басқамәліметтер қорын басқару жүйелерінің, мысалы, dBase, Paradox немесе InterBase - дың кестелер форматын пайдаланғаны үшін Delphi - ді мәліметтер қорын басқару жүйелері демейді. Бірақ бұл кемістік болывп есептелмейді, себебі аталған форматтар өздерін жақсы көрсете алады. Оның үстіне Delphi - дің мүмкіндіктері мамандырылған мәліметтер қорын басқару жүйелерінің мүмкіндіктерінен кем емес, асып түспесе.
Мәліметтер базасы қолданбалы мәліметтер жүйесіндеқолданылатын мәліметтерден тұрады.
Мәліметтердің иерархиялық моделі ағаш түрінде болады. Бұл ұйымдасу иерархиялық ақпараттарды жинақтауда ыңғайлы, бірақ басқа логикалық байланыстарда өте ыңғайысу күрделі болады.
Желілік модельдерде мәліметтер граф түрінде болады. Бұл модельдің кемшілігі - құрылымының қатаңдығы мен оның қолданылуының қиындығында.
Обьектілі - бағытталған модельде мәліметтер базасының жеке жазылымдары обьект түрінде болады. Ірі мәліметтер қорын басқару жүйелерін құрғанда қолданылады.
Релециялық модельдің аты деген ағылшын сөзінен шыққан. 1970 жылдары ІВМ фирмасының қызметкері Эугар Кодд ойлап тапқан. Реляциялық мәліметтерді басқару байланыстар мен (қарым-қатынас) байланысты кестелер жиынтығынан тұрады. Реляциялық модельдің артықшылығы - оның қарапайымдылығында, құрылымының иілгіштігінде, компьютерге енгізудегі ыңғайлылығында, теориялық сипаттамасының болуында. Қазіргі мәліметтер қорын басқару жүйелерінің көпшілігі дербес компьютерлерде реляциялық болып табылады.
Клиент - сервер архитектурасын іске асыру үшін әдетте көп пайдаланатын мәліметтер қорын басқару жүйесі, мысалы, Oracle немесе Microsoft SQL Server қолданылады. Мұндай мәліметтер қорын басқару жүйелері үлкен кәсіпорындарда пайдаланылады.
1.2 Delphi-де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру
Delphi-де мәліметтер қорымен жұмыс істеуінің негізі Borland Database Engine (BDE)-Borland фирмасы мәліметтер қорының процессоры болып табылады. BDE мәліметтер қоры мен қосымша арасында делдал қызметін атқарады. Ол мәліметтер қорын реализациялауда қолданушыға мүмкіндік береді. Осыған байланысты мәліметтер қоры реализациясын ауыстырғанда қосымшаны өзгертуге болады. Delphi қосымшасы ешқашан да мәліметтер қорымен тікелей жұмыс істемей, BDE арқылы ғана жұмыс істейді.
Delphi қосымшасы мәліметтер қорымен байланысар кезде BDE-ге барады да, мәліметтер қорының лақап ат және ондағы қажет кестені хабарлайды. BDE динамикалық тіркестірілген кітапханалар Dle түрінде ұйымдастырылған. Олар, басқа кітапханалар сияқты IDAPI (Integerated Database Application Program Interface) деп аталатын API-мен Application Program Interface - қолданбалы бағдарламалар интерфейсімен қамтамасыз етілген. Бұл қосымша пайдаланатын мәліметтер қорымен жұмыс істеу процедуралар мен функциялар тізімі.
BDE лақап аты арқылы көрсетілген мәліметтер қорына сәйкес драйвер табады. Драйвер - бұл қандай да бір анықталған типті мәліметтер қорымен қалай хабарласу керек екенін ... жалғасы
Бүгінгі күнде қызметтің қай саласы болмасын жұмыстың тиімді әрі жылдам нәтиже алатын жолын қарастыруда. Осындай ауқымды жұмысты орындау үшін мәліметтер қоры қолданылады. Мәліметтер қоры дегеніміз кесте түрінде берілген мәліметтердің жиыны. Оны басқаратын арнайы жүйелер болады. Оларды мәліметтер қорын басқару жүйесі деп атайды.
Қазіргі күнде мәліметтер қорымен жұмыс жасамайтын бірде - бір жұмыс орны болмайды. Тіпті онсыз (мәліметтер қорынсыз) жұмыс жасауды көз алдымызға елестіп көрудің өзі де қиын. Себебі қазіргі таңда барлық жұмыс орынында мәліметтер көздері өте көп жиналады.
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері бағдарламалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Бағдарламалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі - объектілі бағытталған бағдарламалау тілі. Delphi интегралды ортасы объектілі бағытталған бағдарламалауға негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Енді менің тақырыбыма келер болсақ, ғалам осы жоғарғы технологияларға мойын бұрып жатқанда "TOYOTA" автосалон басшылары да осы мәселені назардан тыс қалдырмауға тырысып-ақ жатыр.
Курстық жұмысымның тақырыбы: Toyota автосалон деректер қорына навигациялық тәсілдерді қолдану. Аты айтып тұрғандай бұл бағдарламаның негізгі атқаратын жұмысы байланыс дүкендерінде сатушылар жұмысын автоматтандыру болып табылады. Бағдарламаны жоғарыда айтып өткен Delphi 7 ортасында жасадым, оған қоса дизайнын өңдеу үшін PowerPoint 2007 және Photoshop CS 3 бағдарламаларының көмегіне жүгіндім. Айта кету керек бағдарлама өте сәтті шықты.
Ал теориялық жағына келер болсақ, бірінші бөлімде мәліметтер қорының толық сипаттамасын оның түрлері, моделдері, үлгісі және Delphi ортасының толық сипаты туралы жазылған. Ал екінші бөлімде жобаның сипаттамасы, қолданушыға нұсқау, қандай артықшылықтары және мүмкіндіктері бары жөнінде ақпарат көрсетілген.
Курстық жұмытың зерттеу мақсаты - мәліметтер қорын құруға қойылатын талаптарды зерттей келе, оң бағыттарға сәйкес мәліметтер қорын жасау әрекеттерін одан әрі дамыту және қалыптастыру.
Курстық жұмыстың зерттеу объектісі - сауда саласындағы қолданыста бар ақпараттық жүйелер, оларға қойылатын талаптар, жүйлердің ақпараттық және техникалық қамсыздандырылуы, кәсіпорындық ақпараттық жүйелердің ерекшеліктері, кәсіпорындық ақпараттық жүйелер, мәліметтер қорын құру мәселелері және мәліметтер қорын басқару жүйесін құруда Delphi 7 ортасының мүмкіндіктері.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Курстық жұмыс Delphi обьектілі бағытталған тілінде жазылған. Қазіргі уақытта Delphi корпоративтік пайдалану үшін қолданылатын мәліметтер қоры қосымшасын құруда бірден-бір кеңінен таралған құрылғы болып есептелінеді. Delphi-де мәліметтер қорының қосымшаларын өңдеуші бизнес-логика және бағдарлама интерфейсін жүзеге асыру әдістерін таңдай алу мүмкіндігі ғана емес, мәліметтер қорымен өзара іс-әрекет архитектурасы және мәліметтерге ену мүмкіндігі де бар.
1 БӨЛІМ. DELPHI ИНТЕГРАЛДЫ ОРТАСЫ ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ
1.1 Delphi - де қолданылатын мәліметтер қорының түрлері
Қазіргі заман авторлары мәліметтер қоры терминдерін көбіне синоним ретінде қолданады, бірақ 1982 жылы шығарылған техника және ғылым бойынша мемлекеттік комитеттің мәліметтер қорын құру бойынша жалпы салалық басқарушы мәліметтерде бұл түсініктер бөлінеді. Онда мәліметтер банкі, мәліметтер қоры және мәліметтер қорын басқару жүйелеріне келесідей анықтамалар келтіріледі:
Мәліметтер қоры - қарастырылатын пәндік аумақтағы объектілерді және олардың қатынастарының күйін бейнелейтін мәліметтердің аталған жиыны.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері - мәліметтер қоры көптеген қолданушылармен бірігіп қолдану жүргізу және құру үшін арналған бағдарламалық және тілдік құралдар жиыны.
Құрғақ кеңсе тіл қабылдау үшін өте қиын, бірақ бұл анықтамалар барлық үш базалық түсініктердің мақсаттарын кеңейтеді, және біз оларды негізге ала аламыз.
Қолданушылар мәліметтер қорымен жұмыс жасауда көмектесетін бағдарламалар қосымшалар деп аталады. Жалпы жағдайда бір мәліметтер қорымен көптеген әр түрлі қосымшалар жұмыс жасай алады. Бір мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын қосымшаларды қарастырғанда олар бір бірінен тәуелсіз және параллельді жұмыс жасай алады деп болжалады және олардың көптеген қосымшалардың бір мәліметтер қорымен жұмысын әр қайсысы дұрыс орындалатындай етіп, бірақ басқа қосымшалармен мәліметтер қорына енгізілетін өзгерістерді есепке алуын мәліметтер қорын басқару жүйелері қамтамасыз етеді [1,22-26].
Мәліметтер қорын басқару жүйелеріндегі терминология, тіпті мәліметтер қоры және мәліметтер банкі терминдері қаржылық қызмет ортасынан алынған. Бұл сөздерді алу бекерге емес және қаражат массасымен жұмыс және ақпаратпен жұмыс көбіне ұқсас болатындығымен түсіндіріледі, себебі онда да өңдеу объектісінің персонофикациясы жоқ. Жүз сандық екі банкнот екі бірдей байт сияқты айыра алмайды және өзара алмастырылады (әрине сериялық нөмерден басқа).
Мәліметтер қорын басқару жүйелері қалай құрылуы керектігіне арналған ғылыми зерттеулер нәтижесінде жүзеге асырудың әр түрлі тәсілдері ұсынылды. Олардың ең қолайлысы болып стандартизация бойынша американдық компаниясы ұсынған ANSI (American National Standarts Institute) мәліметтер қорын ұйымдастырудың үш деңгейлік жүйесі табылды.
1. Сыртқы модельдер деңгейі - ең жоғарғы деңгей, мұнда әр модель мәліметтердің өз көрінісін алады. Бұл деңгей бөлек қосымшалардыңмәліметтер қорына көзқарасын анықтайды. Әр қосымша дәл осы қосымшаға қажет мәліметтерді ғана көреді және өңдейді. Мысалы, жұмысты бөлу жүйесі қызметкердің біліктілігі туралы мәліметтерді қолданады, бірақ оны қызметкер жалақысы, мекен-жайы туралы мәліметтер қызықтырмайды және керісінше бұл мәліметтер кадрлар бөлімі ішкі жүйесінде қолданылады.
2. Концептуальді деңгей - орталық басқарушы буын, мұнда мәліметтер қоры неғұрлым жалпы түрде көрсетілген, ол берілген мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын барлық қосымшалармен қолданылатын мәліметтерді біріктіреді. Концептуальды модель мәліметтер қорына арналып құрылған пәндік аумақтың (нақты әлем объектілері) жалпыланған моделін бейнелейді. Кез-келген модель сияқты концептуальды модель нақты әлем объектілерінің өңдеу көзқарасы бойынша тек маңызды ерекшеліктерді бейнелейді.
3. Физикалық деңгей - сыртқы ақпарат тасымалдаушыларында орналасқан файлдарда немесе беттік құрылымдарда орналасқан деректер.
Бұл архитектура деректермен жұмыста логикалық (1 және 2 деңгейлері арасында) және физикалық (2 және 3 деңгейлері арасында) тәуелсіздікті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Логикалық тәуелсіздік - мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын басқа қосымшаларды түзетпей бір қосымшаны өзгерту мүмкіндігін болжайды. Физикалық тәуелсіздік берілген мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын барлық қосымшалардың жұмыс мүмкіндіктерін сақтай отырып сақталатын ақпаратты бір тасушыдан басқаларға ауыстыру мүмкіндіктерін болжайды. Бұл файлдық жүйелерді қолданғанда жетіспегеннің дәл өзі [2,33-42].
Концептуальды деңгейді бөлу мәліметтер қорын басқарудың ортақтандырылған ақпаратын құруға мүмкіндік береді.
Қолданушылық сұраудың өту процесімәліметтер қорын басқару жүйелері және операциялық жүйе деректерді алуға сұраудың өңделуіндегі қарым-қатынасы. Қолданушы мәліметтер қорына деректерді алуға мәліметтер қорын басқару жүйелері сұрауын жібереді.
Қолданушы құқығының және берілген қолданушыға сәйкес деректердің сыртқы моделінің анализі берілген қолданушының сұралған деректерге рұқсатын растайды не тыйым салады.
Деректерге рұқсатқа тыйым салған жағдайда мәліметтер қорын басқару жүйелері бұл туралы қолданушыға хабарлайды және одан әрі деректерді өңдеуді тоқтатады, кері жағдайда мәліметтер қорын басқару жүйелері қолданушы сұрауымен қозғалатын концептуальді модель бөлігін анықтайды.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі коцептуальді модельдердің сұралған бөлігі туралы ақпаратты алады.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі деректердің физикалық деңгейде (файлдар нмесе физикалық мекендер) орналасуы туралы ақпаратты сұрайды.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері де операциялық жүйелер терминдерінде деректердің орналасқан орны туралы ақпарат қайта оралады.
Мәліметтер қорын басқару жүйелеріоперациялық жүйені операциялық жүйе құралдарын қолдана отырып қажет деректерді беруді сұрайды.
Операциялық жүйе сақтау құрылғыларынан ақпаратты алып жүйелік буферге жүктейді.
Операциялық жүйе мәліметтер қорын басқару жүйесіне жүктеу аяқталғандығы туралы хабар береді.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері жүйелік буфер орналасқан жеткізілген ақпараттан тек қолданушыға қажетін таңдап алады да бұл деректерді қолданушының жұмыс аумағына жібереді.
Әрине нақты мәліметтер қорын басқару жүйелері де сұрауды өту механизмі әлдеқайда күрделі, бірақ осы қарапайымдатылған жүйе де нақты мәліметтер қорын басқару жүйелері қолдайтын сұрауларды өңдеу механизмдері қиын және күрделі болу керектігін көрсетеді [3,62-81].
Мәліметтер банкі қолданушылары. Кез-келген бағдарламалы ұйымдастырылған-техникалық кешен сияқты мәліметтер банкі уақытта және кеңістікте болады.
Өзінің өмір сүруінің әр кезеңдерінде мәліметтер банкісімен қолданушының әр этаптары байланысты.
Қолданушылардың негізгі топтарын және мәліметтер банкісіндегі қызметіндегі олардың ролін анықтайық:
Шекті қолданушылар. Бұл қолданушылардың негізгі тобы, олардың қажеттіліктері бойынша мәліметтер банкі құрылады. Құрылатын мәліметтер банк ерекшеліктеріне байланысты оның шекті қолданушыларының ортасы мәнді ерекше болуы мүмкін. Бұл мәлімет қоры кейде қандай да бір ақпарат алу үшін үндеу жасайтын кездейсоқ қолданушылар болуы мүмкін, не тұрақты қолданушылары болуы мүмкін. Басты принцип шекті қолданушылардан есептеу техникасы және тіл құралдары аймағынан қандай да бір талап етілмеу де [4,12-14].
Мәліметтер банкі администраторы. Бұл мәліметтер банкісін құрудың бастапқы сатысында көптеген шекті қолданушылардың бір уақытта жұмыс жасау тұрғысынан оның тиімді ұйымдастырылуына жауап беретін, іске қосу сатысында көпқолданушылық режимде берілген ақпарат банкісінің дұрыс жұмысына жауап беретін қолданушылар тобы. Даму және қайта ұйымдастыру сатысында бұл қолданушылар тобы оның ағымдағы іске қосылуының тоқтауына және өзгертулерсіз банкінің қайта ұйымдастырылу мүмкіндігі үшін жауап береді.
Қосымшалар администраторлары мен құрушылары. Қолданушылардың бұл тобы мәліметтер банкін жобалау, құру және қайта ұйымдастыруда қызмет етеді. Қосымшалар администраторы нақты қосымшаны немесе функционалді ішкі жүйеге біріктірілген қосымшалар тобын құру кезінде құрушылардың жұмысын реттейді.Нақты қосымша құрушылары нақты қосымша үшін қажет мәліметтер қоры ақпаратының бөлігімен жұмыс жасайды.
Әр банкте қолданушылар түрі бөліне алмайды. Үстел үсті мәліметтер қорын басқару жүйелерін қолданып ақпараттық жүйелерді құру кезінде мәліметтер банкі администраторы, қосымшалар администраторы және құрушы әдетте бір тұлғада болғанын білеміз. Бірақта қазіргі кезеңдегі корпорацияда немесе үлкен фирмадағы бизнес-процесстердің үлкен бөлігі немесе барлығын автоматтандыру үшін қолданылатын күрделі корпоративті мәліметтер қорын құрғанда қосымша администраторлар топтары және құрушылар бөлімдері болуы мүмүкін. Ең қиын міндет мәліметтер қорының администратор тобына жүктелген.
Мәліметтер қоры дегеніміз - бұл алдымен кестелер жиынтығы. Мәліметтер қорына процедуралар және объектілер кіреді.
Кестені қандай да бір жиын атрибуттары бар екі өлшемді кесте ретінде елестетуге болады. Кестенің аты идентификатор болады, ол арқылы оған сілтеме жүреді. Кестенің бағандары сол немесе басқа объектілердің сипаттамаларына сәйкес келеді, яғни өрістерге сәйкес келеді. Әрбір өріс сақталған мәліметтердің аты мен типі арқылы сипатталады. Өрістің аты- идентификатор. Ол әр түрлі бағдарламадағы мәліметтерді манипуляциялау үшін қолданылады. Өрістің аты латын әрпімен жазылады. Өрістің типі мәліметтер өрісінде сақталғандардың типін сипаттайды. Ол жол, сан, үлкен мәтіндер, әр түрлі кескіндер болуы мүмкін [5,85-86].
Әрбір кестенің жолы берілген кестеде сипатталған объектілердің біреуіне сәйкес келеді, оны жазба деп атайды және оның құрамына берілген объектіні сипаттайтын барлық өрістердің мәні кіреді. Мәліметтер қорын құрған кезде ақпараттардың қарама-қайшылықсыз болуын қамтамасыз ету маңызды. Әдетте бұл әрбір жазбаның қайталанбауын қамтамасыз ететін кілттік өрісті енгізумен іске асады. Кілттік өріс бір немесе бірнеше болуы мүмкін. Өрістердің мәнін қолданушы өзі енгізеді және ол мәліметтер қорында сақталады. Бұл өрістерден басқа кейбір жүйелерде есептелінетін өрістерді енгізуге болады. Мұндай өрістердің мәнін қолданушы енгізбейді, ол автоматты түрде басқа жазба өрістерінің мәні негізінде есептелінеді.
Кестемен жұмыс кезінде қолданушы немесе бағдарлама меңгермен жазбалардың бойымен жылжитын сияқты. Әрбір уақыт мезгілінде ағымдағы жазба бар және онымен жұмыс жасалады. Мәліметтер қорын құратын және оларға сұрауды өңдейтін мәліметтер қорын басқару мәліметтер қорын басқару жүйелері. Дербес мәліметтер қорын басқару жүйелері бір компьютерде орындалатын жеке мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Мәліметтер қоры - қоғамның қандай да бір саласындағы немесе оның бөліміндегі нақты объектілер туралы мәліметтер жиынтығы.
Дербес мәліметтер қорын басқару жүйелері бір компьютерде орындалатын жеке мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Жалпы мәліметтер қорын басқару жүйелері "Клиент-Сервер" архитектурасымен жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді құруды қамтамасыз етеді.
Delphi жүйесі тура мағынасындамәліметтер қорын басқару жүйелері болмағанымен, мәліметтер қорының басқару жүйесінің көптеген мүмкіндіктері мен қамтиды [6,42-46].
Delphi - дің өзінің кестелер форматы болмағасын, басқамәліметтер қорын басқару жүйелерінің, мысалы, dBase, Paradox немесе InterBase - дың кестелер форматын пайдаланғаны үшін Delphi - ді мәліметтер қорын басқару жүйелері демейді. Бірақ бұл кемістік болывп есептелмейді, себебі аталған форматтар өздерін жақсы көрсете алады. Оның үстіне Delphi - дің мүмкіндіктері мамандырылған мәліметтер қорын басқару жүйелерінің мүмкіндіктерінен кем емес, асып түспесе.
Мәліметтер базасы қолданбалы мәліметтер жүйесіндеқолданылатын мәліметтерден тұрады.
Мәліметтердің иерархиялық моделі ағаш түрінде болады. Бұл ұйымдасу иерархиялық ақпараттарды жинақтауда ыңғайлы, бірақ басқа логикалық байланыстарда өте ыңғайысу күрделі болады.
Желілік модельдерде мәліметтер граф түрінде болады. Бұл модельдің кемшілігі - құрылымының қатаңдығы мен оның қолданылуының қиындығында.
Обьектілі - бағытталған модельде мәліметтер базасының жеке жазылымдары обьект түрінде болады. Ірі мәліметтер қорын басқару жүйелерін құрғанда қолданылады.
Релециялық модельдің аты деген ағылшын сөзінен шыққан. 1970 жылдары ІВМ фирмасының қызметкері Эугар Кодд ойлап тапқан. Реляциялық мәліметтерді басқару байланыстар мен (қарым-қатынас) байланысты кестелер жиынтығынан тұрады. Реляциялық модельдің артықшылығы - оның қарапайымдылығында, құрылымының иілгіштігінде, компьютерге енгізудегі ыңғайлылығында, теориялық сипаттамасының болуында. Қазіргі мәліметтер қорын басқару жүйелерінің көпшілігі дербес компьютерлерде реляциялық болып табылады.
Клиент - сервер архитектурасын іске асыру үшін әдетте көп пайдаланатын мәліметтер қорын басқару жүйесі, мысалы, Oracle немесе Microsoft SQL Server қолданылады. Мұндай мәліметтер қорын басқару жүйелері үлкен кәсіпорындарда пайдаланылады.
1.2 Delphi-де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру
Delphi-де мәліметтер қорымен жұмыс істеуінің негізі Borland Database Engine (BDE)-Borland фирмасы мәліметтер қорының процессоры болып табылады. BDE мәліметтер қоры мен қосымша арасында делдал қызметін атқарады. Ол мәліметтер қорын реализациялауда қолданушыға мүмкіндік береді. Осыған байланысты мәліметтер қоры реализациясын ауыстырғанда қосымшаны өзгертуге болады. Delphi қосымшасы ешқашан да мәліметтер қорымен тікелей жұмыс істемей, BDE арқылы ғана жұмыс істейді.
Delphi қосымшасы мәліметтер қорымен байланысар кезде BDE-ге барады да, мәліметтер қорының лақап ат және ондағы қажет кестені хабарлайды. BDE динамикалық тіркестірілген кітапханалар Dle түрінде ұйымдастырылған. Олар, басқа кітапханалар сияқты IDAPI (Integerated Database Application Program Interface) деп аталатын API-мен Application Program Interface - қолданбалы бағдарламалар интерфейсімен қамтамасыз етілген. Бұл қосымша пайдаланатын мәліметтер қорымен жұмыс істеу процедуралар мен функциялар тізімі.
BDE лақап аты арқылы көрсетілген мәліметтер қорына сәйкес драйвер табады. Драйвер - бұл қандай да бір анықталған типті мәліметтер қорымен қалай хабарласу керек екенін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz