Delphi программалау ортасы және мәліметтер қоры

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 DELPHI ПРОГРАММАЛАУ ОРТАСЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ
ТҮСІНІК ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.1 Delphi ортасы туралы жалпы мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2 Delphi.де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру ... ... 17
1.3 Database Desctop программасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
2 МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
2.1 Мәліметтер қоры туралы жалпы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
2.2 Мәліметтер қорының негізгі модельдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
2.3 Мәліметтер қорын басқару жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
2.4 Нормаланған қатынас ұғымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28
ПРАКТИКАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ДЕРЕК КӨЗДЕРІ ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..33
ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .34

Курстық жобаның өзектілігі: Мәліметтер қоры – бұл алдымен кестелер жиынтығы , мәліметтер қорына процедуралар және басқа объектілер қатары кіреді. Кестені қандай да бір объектілер жиынының атрибуттары бар екі өлшемді кесте ретінде елестетуге болады. Кестенің аты идентификатор болады, ол арқылы оған сілтеме жүреді.
Кестенің бағандары сол немесе басқа объектілердің характеристикаларына, яғни өрістерге сәйкес келеді. Әрбір өріс сақталған мәліметтердің аты мен типі арқылы сипатталады. Өрістің аты –идентификатор. Ол әртүрлі программалардағы мәліметтерді манипуляциялау үшін қолданылады. Өрістің аты латын әрпімен жазылады. Өрістің типі мәліметтер өрісінде сақталғандардың типтерін сипаттайды. Ол жол, сан, үлкен текстер, кескіндер т.с.с. болуы мүмкін. Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) - бағдарламалық жабдық, оның көмегімен мәліметтер қоры құрылады, соның негізінде ақпаратты іздеу жүйесі құрылады және жұмыс істейді. Ақпаратты іздеу жүйесі дегеніміз - мәліметтер қорының жиынтығы және оларға қызмет көрсетуші бағдарламалар. Қолданылу түріне байланысты МҚБЖ дербес және көпшілік қолданушы деп бөлінеді. Дербес МҚБЖ бір компьютерде жұмыс істейтін локальды (желілік) мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Дербес МҚБЖ - не Paradox, dbase, FoxPro, Access т.б жатады. Көпшілік қолданушы МҚБЖ клиент-сервер архитектурасында жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді құруға мүмкіндік береді. Көпшілік қолданылушы МҚБЖ-не Oracle, InterBase, Microsoft SQL, Server, Informix және т.б жатады.
Delphi-де мәліметтер қорымен жұмыс істеуінің негізі Borland Database Engine (BDE) – Borland фирмасы мәліметтер қорының процессоры болып табылады. BDE мәліметтер қоры мен қосымша арасында делдал қызметін атқарады. Ол мәліметтер қорын реализациялауда қолданушыға мүмкіндік береді. Осыған байланысты мәліметтер қоры реализациясын ауыстырғанда қосымшаны өзгертуге болады. Delphi қосымшасы ешқашан да мәліметтер қорымен тікелей жұмыс істемей, BDE арқылы ғана жұмыс істейді.
Менің курстық жобамның тақырыбы: Навигациялық тәсілдерді қолданып есептер шығару.
Зерттеу мақсаты: Delphi программалау ортасының мүмкіндіктерін пайдалана, Quick Rep компоненті арқылы есеп беруді ұйымдастыру, «Навигациялық тәсілдерді қолданып есептер шығару туралы мәліметтер жинап, көпшілікке мәлімет беру.
Зерттеу міндеттері:
• Мәліметтер қоры туралы жалпы мағлұматтар жинақтау;
• Мәліметтер қорының негізгі модельдерімен, мәліметтер қорын басқару жүйесімен танысу;

1. Н.Культин. “Delphi в задачах и премерах” СПб.: БХВ-Петербург, 2004г.
2. Бобровский С. Delphi 5: Учебный курс.-СПб.: Питер, 2000.
3. М.М.Ерекешева,Т.А.Әмірғалиева.“Delphi ортасында программалау негіздері” Ақтөбе-2004ж
4. Баженова И.Ю. Delphi 6. Самоучитель программиста – М.: Кудиц – Образ, 2002. –432с.
5. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары 2006. - №5. 3-5 бет.
6. Захарова И. Г. Информационные технологии в образовании: Учеб. пособие для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2003.
7. Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
8. Горячев А., Шафрин Ю. Практикум по информационным технологиям. М., 1999.
9. Бейсенова Г. Жаңа ақпараттық технологиялардың тиімділігі. Қазақстан мектебі №6 - 2006ж.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 35 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1. DELPHI ПРОГРАММАЛАУ ОРТАСЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ

ТҮСІНІК ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.1 Delphi ортасы туралы жалпы
мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2 Delphi-де мәліметтер қорымен байланысты ұйымдастыру ... ... 17
1.3 Database Desctop программасы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
2 МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..21
2.1 Мәліметтер қоры туралы жалпы түсінік
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
2.2 Мәліметтер қорының негізгі модельдері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
2.3 Мәліметтер қорын басқару жүйесі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
2.4 Нормаланған қатынас
ұғымы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..28
ПРАКТИКАЛЫҚ БӨЛІМ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..30
ҚОРЫТЫНДЫ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ДЕРЕК КӨЗДЕРІ ТІЗІМІ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . .33
ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .34

КІРІСПЕ

Курстық жобаның өзектілігі: Мәліметтер қоры – бұл алдымен кестелер
жиынтығы , мәліметтер қорына процедуралар және басқа объектілер қатары
кіреді. Кестені қандай да бір объектілер жиынының атрибуттары бар екі
өлшемді кесте ретінде елестетуге болады. Кестенің аты идентификатор болады,
ол арқылы оған сілтеме жүреді.
Кестенің бағандары сол немесе басқа объектілердің
характеристикаларына, яғни өрістерге сәйкес келеді. Әрбір өріс сақталған
мәліметтердің аты мен типі арқылы сипатталады. Өрістің аты –идентификатор.
Ол әртүрлі программалардағы мәліметтерді манипуляциялау үшін қолданылады.
Өрістің аты латын әрпімен жазылады. Өрістің типі мәліметтер өрісінде
сақталғандардың типтерін сипаттайды. Ол жол, сан, үлкен текстер, кескіндер
т.с.с. болуы мүмкін. Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) -
бағдарламалық жабдық, оның көмегімен мәліметтер қоры құрылады, соның
негізінде ақпаратты іздеу жүйесі құрылады және жұмыс істейді. Ақпаратты
іздеу жүйесі дегеніміз - мәліметтер қорының жиынтығы және оларға қызмет
көрсетуші бағдарламалар. Қолданылу түріне байланысты МҚБЖ дербес және
көпшілік қолданушы деп бөлінеді. Дербес МҚБЖ бір компьютерде жұмыс істейтін
локальды (желілік) мәліметтер қорын құруды қамтамасыз етеді. Дербес МҚБЖ -
не Paradox, dbase, FoxPro, Access т.б жатады. Көпшілік қолданушы МҚБЖ
клиент-сервер архитектурасында жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді құруға
мүмкіндік береді. Көпшілік қолданылушы МҚБЖ-не Oracle, InterBase, Microsoft
SQL, Server, Informix және т.б жатады.
Delphi-де мәліметтер қорымен жұмыс істеуінің негізі Borland Database
Engine (BDE) – Borland фирмасы мәліметтер қорының процессоры болып
табылады. BDE мәліметтер қоры мен қосымша арасында делдал қызметін
атқарады. Ол мәліметтер қорын реализациялауда қолданушыға мүмкіндік береді.
Осыған байланысты мәліметтер қоры реализациясын ауыстырғанда қосымшаны
өзгертуге болады. Delphi қосымшасы ешқашан да мәліметтер қорымен тікелей
жұмыс істемей, BDE арқылы ғана жұмыс істейді.
Менің курстық жобамның тақырыбы: Навигациялық тәсілдерді қолданып
есептер шығару.
Зерттеу мақсаты: Delphi программалау ортасының мүмкіндіктерін
пайдалана, Quick Rep компоненті арқылы есеп беруді ұйымдастыру,
Навигациялық тәсілдерді қолданып есептер шығару туралы мәліметтер жинап,
көпшілікке мәлімет беру.
Зерттеу міндеттері:
• Мәліметтер қоры туралы жалпы мағлұматтар жинақтау;
• Мәліметтер қорының негізгі модельдерімен, мәліметтер қорын басқару
жүйесімен танысу;
• Delphi программалау ортасы туралы материалдар жинақтау;
• Quick Rep компоненті туралы мәліметтер және материалдар жинақтау;

Зерттеу объектісі: Delphi программалау ортасы, Database Desktop
мәліметтер қорын басқару жүйесі.
Зерттеудің ғылыми болжамы: Delphi программалау ортасы мен
Database Desktop мәліметтер қорын басқару жүйесі – әр түрлі дәрежедегі
мәліметтер қорын құруға мүмкіндік береді. Құрылған мәліметтер қоры бойынша
формалар құруға, жазбалармен жұмыс істеуге, ондағы мәліметтерді іздеуге,
сүзгіден өткізуге мүмкіндік береді.
Зерттеудің әдістері: Теориялық мәліметтерді саралап, салыстырып
талдау, оларды іс жүзінде көрсету, нақтылау, нәтижелерін жанақтау,
қортындылау.
Курстық жобамның құрылымы: кіріспеден,негізгі екі бөлімнен,
қорытындыдан, пайдаланылған дерек көздер тізімінен және қосымшадан тұрады.

1. DELPHI ПРОГРАММАЛАУ ОРТАСЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ТҮСІНІК

1.1 Delphi ортасы туралы жалпы
мағлұматтар

Жоғарғы деңгейлі программалау процедуралық, логикалық және объектілі-
бағдарлы болып үш түрге бөлінеді. Соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа
шыққан және объектілі-бағдарлы программалау (ОБП) негізінде құрылған
программалау тілдері – Object Pascal, Microsoft Visual Basic, Borland
Delphi т.б.
ОБП тілінде программаның жұмысы оқиғалар тізбегінен және түрлі
объектілердің осы оқиғаларға жауабынан тұрады. Delphi программалау тілі –
кез келген қосымшаны дайындауға болатын қосымшасы тез, қуатты тіл.
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққы шығып, кейінгі жылдары
оның бірте-бірте кеңейтілген 2, 3, 4, 5, 6 - нұсқалары жарық көрді.
Delphi-дің негізгі ерекшелігі - онда қосымша құруға компоненттік және
объектілік тәсілдер пайдаланылады. Компоненттік тәсілдің мәнісі жеңіл: әр
қосымша арнайы іс-әрекеттерді орындайтын компоненттерден жинақталады. Ол
жеткіліксіз болса, объектіні өңдеуге арналған үстеме программа құрылады.
Компоненттер визуалды компоненттер кітапханасында (VCL-Visual Component
Library) жинақталған. Компоненттер панелінде түрлі кластарға тиісті
стандартты компоненттер өте көп. Пайдаланушы жаңа компонент пайдаланып, оны
осы панелге қосуына да болады.
Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация,
мультимедиа процестерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа
офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу және т.б. іс-әрекеттерді
орындауға болады. Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты.
Бірақ мұнда программалауды үйрену үшін объект, оқиға, қасиет, әдіс, класс
ұғымдарымен еркін танысып, компоненттерді пайдалану және түрлі
командалардың жазылу түрлерін білу қажет.
Жұмыс тәсілдері:
1. Delphi-ді Windows арқылы іске қосу командасы:
Іске қосу – Программалар - Borland Delphi6 - Delphi 6.
Экранда Delphi ортасының терезелері көрінеді.
1.Негізгі терезе (Project1);
2.Объектілер инспекторының терезесі (Object inspector);
3.Форма конструкторының терезесі (form1);
4.Кодтар редакторының терезесі (Unit1.pas);

2.1-сурет. Delphi ортасының негізгі терезесі

Ортада программа құруға арналған төртінші терезе, модуль терезесі де
қосылады. Форма терезесінің астында орналасатындықтан, ол алғашқыда
көрінбейді.
Қажеттілігіне қарай экранда басқа да терезелер тұруы мүмкін. Жұмыс
жасау барысында негізгі терезеден басқа терезелерді алып тастауға, орын
ауыстыруға болады. Көп терезелі болғанмен Delphi-де тек қана бір уақытта
бір проектімен жұмыс жасауға болады.
Delphi-дің негізгі терезесі құрамына негізгі мәзір, аспаптар панелі
және компоненттер палитрасы енгізілген. Негізгі мәзір пункттеріне Delphi-де
жұмыс істеу командалары, аспаптар панеліне мәзір пункттеріне енгізілген
негізгі командаларды орындайтын түймелер орналасқан. Компоненттер
палитрасында орналасқан компоненттер түріне қарай топтасады және әрбір
топ жеке жапсырмаларда орналасқан.
Жапсырмаларда компоненттер жеке пиктограммалар түрінде берілген. Оны
формаға қою үшін тышқанның сол жағымен түртіп таңдап, формадағы орынды
көрсету қажет.
Төмендегі жапсырмалар қарастырылған:
• Стандартты (Standard);
• Қосымша (Additional);
• Windows 32 разрядты интерфейсі;
• System (жүйелік файлға қатысты компонент);
• Data Access (мәліметтер қорына BCI арқылы шығу) т.б.
OleContainer компоненті. Компонент байланысқан немесе енгізілген OLE-
объектіні орналастыру үшін қолайлы контейнер болып табылады. Мұндай
объектілер (таблицалар, суреттер, текст фрагменттері т.б.) Delphi
формасында әдеттегідей көрінеді немесе пиктограммалармен алмасады. OLE-
объектінің тамаша ерекшелігінің бірі – оны активтендіру (тышқанмен екі рет
шерту арқылы) OLE-сервер деп аталатын, жүктелгеннен кейін қолданушыға
объектіні редакциялауға мүмкіндік беретін, объектімен байланысқан
программаның да активтенуіне әкелетіндігі.
Текстік процессор Word, кестелік процессор Excel, Paint және NotePad
сияқты жүйелік утилиттер т.б. OLE-сервер болып табылады.
Проект. Форма. Қасиеттер. Объект - инспектор терезесі. Delphi-де
дайындалатын программа проект деп аталады. Форма - программаны дайындау
алдында ашылатын, программаның сұхбаттық терезесі. Delphi алғашқы рет іске
қосылған кезде Form1 атауымен көрінеді. Проект құру үшін формаға
компоненттер палитрасында орналасқан түрлі компоненттер орнатылады. Кей
жағдайларда экранда форма көрінбеуі мүмкін. Оны экранға шығару үшін
ViewForms командасын беру жеткілікті.
Delphi-де құрылған қосымша проекті түрінде жиналған бірнеше
элементтерден тұрады. Олар:
• Проект коды (DPR кеңеймелерімен берген формада сақталады);
• Форма сипаттамасы (DFM);
• Форма модулі (PAS);
• Модулдер (PAS);
• Объектілер параметрі (OPT);
• Ресурстар сипаттамасы.
Ең қарапайым проектінің өзі көп формадан тұрады. Сондықтан кез
келген проект құру барысында оның барлық элементін сақтайтын каталог ашқан
дұрыс.
Форманың және формаға енгізілетін компоненттердің түрлі қасиеттері бар.
Қасиет айнымалылардың ерекше түрі. Олар объектінің түрлі мүмкіндіктерін
сипаттап, ағымдық күйін анықтайды. Мысалы, форма қасиеттерінің мәндері -
форма тақырыбының мәтіні, өлшемі, экранда орналасуы, түсі т.б. Delphi іске
қосылған кезде форма қасиеттеріне алғашқы сәйкес мәндер меншіктеліп
қойылады.
Программа құру форманы не онда орнатылған компоненттің кейбір
қасиеттерінің мәндерін өзгертуден басталады. Объект инспекторы (Object
Inspector) терезесіне енгізілген қасиеттер тізімін шығару үшін объектіні
таңдап алу керек. Инспектор терезесінің жоғары қатарына таңдалған объект
атауы да жазылып қойылады. Мысалы, Delphi іске қосылған кезде форманың
ашылған қасиеттер суретте көрсетілген. Терезенің екі қосымша беті бар:
Properties (қасиеттер) және Events (оқиғалар). Терезе ашылғанда екі
бағанға енгізілген жазулардан тұратын оның Propertiеs бөлімі ашулы тұрады.
Бірінші бағанда көрінетіндер - қасиет атаулары, екінші бағанға сәйкес
жазылғандар - олардың мәндері.
Delphi-де қосымша 2 этаптан тұрады: 1) Қосымшаның интерфейсін құру.
Қосымша интерфейсін компоненттер құрайды. Компоненттер визуалды (көрнекті)
және визуалды емес (жүйелік) болып бөлінеді. Визуалды компонеттерге:
түймешелер, тізімдер, ажыратқыштар, форма т.б. жатады. Визуалды емес
компоненттерге қосымша әрекеттерді орындайтын компоненттер жатады; 2)
Қосымша функционалдығын анықтау. Интерфейс құрылғаннан кейін мұнда
қойылған компоненттердің әрқайсысының қолданушының әрекетіне қарай
(түймешені таңдау, тышқанның оң жақ, сол жақ тетігімен сілтеу) атқаруға
тиісті функцияларының жағдайын анықтау болып табылады.
Көрнекті компоненттер жеткілікті мөлшердегі әртүрлі жағдайларды
қорыта алады. Ең көп пайдаланылатын жағдайлар тобына төмендегілерді атауға
болады:
• Басқарушы элемент таңдау;
• Тышқан сілтегішінің орнын ауыстыру;
• Клавиатурадан клавиш басылғанын анықтау;
• Объектілердің drag – and – top әдісімен көшірілгені.
OnСlick - тышқанның сол жақ тетігінің бір рет басылғанын күтіп
тұрады. OnMouseDown - тышқан батырмасының басылуын анықтайды. OnMouseSellp
- тышқан түймесінің жіберілгенін анықтайды. OnDblclick - тышқанның
сілтегішінің компонент облысында тұрып екі мәрте басылуын анықтайды.
Көрнекті компонент үстіне тышқан сілтегіші жүріп өткенде үзіліссіз түрде
OnMouseMove жағдайы генерацияланып отырады. Жағдайларды қорыту кезінде
Sender параметрі тышқан сілтегішінің қайсы басқарушы элементтің үстінде
тұрғанын, ал Integer типті x, y параметрлері курсордың координатын
анықтайды. Shift параметрі Alt, Ctrl, Shift клавиштерінің және тышқанның
барлық түймелерінің жағдайын анықтайды.
Клавиатурамен жұмыс кезінде OnKeyPress және OnKeyDown жағдайлары
генерецияланады, ал клавиша жіберілгенде OnKeyUp жағдайы генерацияланады.
Форманың кейбір қасиеттері:
Name (Атау) - формаға берілген атау. Ол Delphi объектілерінің бірі.
Программаның жұмыс барысында Delphi объектіні осы атау бойынша ажыратып
таниды. Delphi-дің формаға автоматты түрде алғашқы рет меншіктеген атауын
(Form1) өзгертіп, басқа атау беруге болады. Ол үшін қасиеттер терезесінен
Name қасиеті таңдалып, жаңа атау клавиатурадан теріледі.
Font (Шрифт) - формаға шығарылатын мәтін шрифтінің қасиеті. Оны
таңдап, оң жағында көрінген көп нүкте (...) түймесін шерткен кезде Windows-
тің шрифтін таңдау терезесі көрінеді. Терезеден, әдеттегідей, қажетті
шрифт типін, өлшемін таңдап (мысалы, Times Kaz 10), ОК батырмасын шерту
керек.
Caption (Тақырып) форма терезесінің тақырыбына енгізілетін мәтін.
Алғашқы кезде қасиеттер терезесінің Caption қасиетіне Form1 сөзі енгізіліп
қойылады. Оның мәнін өзгерту Name қасиетіне мән меншіктеу сияқты.
Проект файлы. Негізгі проект программасы төмендегідей құрылымда
болады:
Program project1 ;
Uses Forms,
Unit1 in 'Unit1.pas' {Form1},
Unit2 in 'Unit2.pas' {Form2};
{$R *.RES}
begin
Application.Initialize;
Application.CreateForm(TForm1, Form1);
Application.CreateForm(TForm2, Form2);
Application.Run;
end.
Проект аты проект файлының атымен сәйкес келеді және дискіге сақталу
барысында да ресурстар файлымен проектілер параметрлері файлы да осы атпен
аталады. Проект файлының атын өзгерткенде автоматты түрде осы файл аттары
өзгереді. Проектіні құру проект файлын компиляциялау барысында орындалады
және қосымшаның exe файлы проект атымен аталады.
Проект файлын қарауға және өңдеуге болады. Ол үшін ProgectView Sours
(проектпросмотр источника) командасы арқылы ашылады. Формаларды қарау үшін
ViewForms немесе shift+F12 командалары орындалады. Формалар сипаты
сақталған файлда форманың өзі мен оның сипаттамасы беріледі. Форма
модулінің файлында форма класының сипаты беріледі. Ол форманы қолданғанда
автоматты түрде ашады. Қажетті модулді ашу үшін ViewUnit немесе ctrl+F12
командалары орындалады. Модульдер файлында кез келген формамен
байланыспаған модульдер сақталады. Олар объект pascal тілінде жазылады.
Оларды қолдану үшін Uses бөлігінде атты көрсету қажет. Delphi-де ресурстар
файлымен жұмыс жасауға арналған графиктік редактор қарастырылған. Бұл
Toolsimage Editor 3.0 командасы арқылы алынады.
Ресурстарға:
• Компoнеттер пиктограммасы (.DCR);
• Расторлық бейнелер (.BMP);
• Қосымшалар пиктограммалары (.ICD);
• Курсорлар (.CUR) жатады.
Проект параметрлер файлында параметрлер мен олардың мәндері текстік
редактордың әр түрлі жолында орналастырылады.
Проектіні компиляциялау және орындау. Проектіні компиляциялау
барысында орындалуға дайын файл немесе динамикалық кітапхана (ДLL)
құрылады. Компиляциялау процесі ProjectComplile проект аты немесе
crtl+F9 командалары арқылы орындалады және мынадай жағдайлар атқарылады.
Соңғы рет компиляцияланғаннан кейін мәні өзгерген модульдердің файлдары
компиляцияланады. Нәтижесінде әрқайсысы үшін .DCU кеңеймесімен анықталған
модульге өзгеріс енгізілген болса, онда осы модульге пайдаланылатын модуль
қайта компиляцияланады. Барлық модульдер компиляцияланғаннан кейін проект
файлы компиляцияланады да, қосымша орындалуға дайын файл құрылады.
Проектіні Delphi немесе Windows жүйесінде жүктейді. Delphi ортасында
проектіні жүктеу үшін RunRun немесе F9 тетігі басылады. Егер қосымша жұмыс
жасамай қалса, Delphi ортасында RunProgram Reset немесе Crtl+F12
командалары арқылы тоқтатылады.
Өте ерте нұсқаларынан бастап Delphi жүйесінде мәліметтер қорының ең
белгілі форматтарына енудің қажет драйверлер жиыны, локальдік дискіде және
жойылған серверде орналасқан мәліметтерге ену үшін арналған ыңғайлы және
жақсы дамыған мүмкіндіктер бар. Өнімді жеткізудің ішінде пайдаланушы мен
орындаушы код арасындағы ыңғайлы интерфейсті жасауға қажетті экран бетінде
көрсетілетін терезелерді құруға арналған визуалды компонент жиынының үлкен
көлемі болды.
Мәліметтер қорын пайдалану әртүрлі ұйымдардың өмір сүруіне
негізделген ең маңыздысы болғандықтан, мәліметтер қорының қосымшаларын
жасаушылардың көңілі осындай қосымшаларды ұйымдастыратын құралдарға
бөлінген. Оларға берілетін талаптарды жалпы түрде былай көрсетуге болады:
жылдамдық, қарапайымдылық, нәтижелілік, сенімділік.
Ұйымдастыруға арналған өнімнің алуан түрлілігі ішінде Delphi
қосымшасы ең басты орында тұр. Delphi-ді әртүрлі стажы, қылықтары мен
маманданған қызығушылығы бар ұйымдастырушылар қалайды. Delphi көмегімен
үлкен көлемде қосымшалар жасалған және ондаған фирмалар мен мыңдаған жеке
дара программисттер Delphi үшін қосымша компоненттер құруда.
Бұндай жалпы қабылданған кең таралғандық негізінде мына ақиқат жатыр:
программалаудың басқа жүйесіне ұқсамайды, Delphi жоғарыда айтылған
талаптарға сәйкес келеді. Шынымен де, қосымшалар Delphi көмегімен шұғыл
түрде жасалады. Сондай-ақ ұйымдастырушы мен Delphi интерактивті ортасы
арасындағы қатынасы ішкі жайсыздықты тудырмайды, ол керісінше жайлылық
сезімін қондырады. Егер ұйымдастырушы арнайы талаптарды орындаса, Delphi -
қосымша нәтижелі (және егер орындалмаса, онда өте жие). Бұл қосымшалар
сенімді және пайдалануы кезінде болжай алатын әрекеттерге ие болады.
Delphi пакеті - Borland компаниясының Pascal тілінің компиляторының
желілер жалғасы. Pascal тілі негізінде өте оңай, ол деректер түріне қатаң
бақылауы қателерді ерте байқауға әсер етеді және тез арада сенімді,
нәтижелі программаларды жасауға мүмкіндік береді. Borland компаниясы тілді
тұрақты толықтыруда. Бір кездері 4.0 нұсқасын бөлінген трансляция
құрылғылары қосылған еді, кейінірек 5.5 нұсқасынан бастап объектілер пайда
болды, ал пакеттің алтыншы нұсқа құрамына видеоадаптердің мәтіндік жұмыс
істеу режимінде терезелік жүйені тарататын Turbo Vision класы толық
ктапханасына енді. Бұл құрамында интеграциялық ортасы бар программа
жасаудың ең бірінші өнімі болды.
Алғаш бастауыш программисттерге арналған құрылғылық құралды
санайтында Borland компаниясының өнімдеріне жұмыстың ыңғайлылығы мен
интеграция сұрақтары тиімді шешілген MicroSoft коорпорациясының Visual
Basic ортасымен бәсекелесуге тура келді. 70-жылдардың басында Н.Вирт
Pascal туралы жарияланған кезде бұл ықшам құрылғыда студеттердің білім
алуына бағытталған программалау тілінің архивте сақталған сөздермен негізгі
түсініктер өте аз көлемде бар болатын. Ал Delphi пайдаланушысының жұмыс
істейтін тіл бастапқыдан тек көптеген жаңа түсініктер мен конструкциялар
енгізілуімен ғана ерекшеленбейді, сондай-ақ онда түсініктер санын азайту
мен ең оңай конструкцияларды пайдаланудың орнына маманданған пайдаланушының
жұмыс ыңғайлылығына көңіл аударылады. Turbo Pascal сияқты жақын
бәсекелестерімен салыстыру керек, Basic тілінің тақырыбындағы көптеген
нұсқаулармен (ең біріншіден MicroSoft коорпорациясының Visual Basic-
тегімен) және С++-пен . Delphi-де қолданылатын тілдің ең соңғы нұсқасы өз
мүмкіндіктері жағынан С++-ке жақын. С++-ке тән негізгі механизмдердің
ішінде тек көптік меншік ету ғана жоқ (Бірақ жаңа кластарды тудырушы көркем
және алып механизмді, программисттердің өте аз бөлігі пайдаланған екен).
Pascal тілін қолдану кезіндегі артықшылықтар қарапайым: бір жағынан,
аралық код интерпретациясына негізделген Visual Basic-ке қарағанда онда
механикалық кодты генерациялайтын компилятор болады, бұл шұғыл
программаларды тез арада алуға мүмкіндік береді. Екінші жағынан С++-ке
қарағанда Pascal тілінің синтаксисі шұғыл компиляторларды құруға әсер
етеді.
Програмалау ортасы бірнеше бөлек терезелер бейнесінен тұрады: меню
және құрылғы пакеті, Object Inspector (бұнда объектінің қасиеттерін және
онымен байланысқан көріністерден көруге болады), Object Browser (ол
иерархия класын зерттеуге және олардың өрістері, тәсілдері мен қасиеттерін
қарауға мүмкіндік береді), жобаны басқару терезесі (Project Menager) және
редактор.
Delphi құрамында Brief түріндегі толық мәтіндік редактор бар, ондағы
пернелер Windows стандарттарында қабылданғандарға сәйкес келеді, ол Undo
операциясының иерархия тереңдігі шексіз. Бағдарламаның лексикалық
элементтерінде алуан түрлі шығарылымы ұйымдастырылды. Бұл қазіргі таңда
міндетті болды. Қосымшаларды жасау процесі өте оңай. Формасын таңдау керек.
(Форма түсінігіне қарапайым, диалогты, MDI-дің ата-аналық немесе
(родительские) және (дочерние) терезелері кіреді), оған қасиеттерді
белгілеу және қажетті компаненттерді енгізу (көзге көрінерлік және қажет
болса көрінбейтіндерді де): меню құрылғы панелі, жағдай жолын және т.б
олардың қасиетін белгілеу және жағдайды өңдеуді жазу (бастапқы код
редакторының көмегімен) Object Browser түріндегі Object Browser терезесі
объектілі бағыттауыш тілдерде программалау жүйесінің ажырамас бөлігі болып
қалды. Олармен жұмыс істеу сіз қосымшаны компиляцияланғаннан кейін ғана
мүмкіндік болды.
Project Manager – бұл жобаны жасайтын модульдер мен формалар
өткізетін бөлек терезе. Әрбір модульде бастапқы мәтін орналасқан каталогқа
өтетін маршрут көрсетіледі. Қалың шрифт арқылы жобаның мәтіндік файлымен
терезе құралын синхрондау және опцияларын белгілеу, бұл Pascal тілінде
бастапқы бағдарлама деген сөз.
Опциялар, компиляция режимдерімен қоса, жалпы жобаның барлығына
беріледі. Ондай жағдайларда С++ тілінің компиляторларында пайдаланылатын
дәстүрлі make файлдар өте икемді болып келеді.
Пайдаланушының интерфейсті жасауға арналған объектілердің палитра
көмегімен Visual Component Library (VCL) - көзбен қарап программалау
құрылғысын таңдағанда ең бастапқы факторлардың бірі. Сонымен қатар бұл
жағдайда пайдаланушыға тікелей ортаға қосылған элементтер саны мен
парақтағы тиісті форматты элеметтердің қол жетерлігі маңызды болды.
Borland компаниясының Pascal тілінің компиляторлары пайдаланушыға еш
уақытта да компиляция нәтижелерін көп күттірмейді. Өндірушілер осы компиляр
дүние жүзіндегі ең шапшаң түрі деп растайды. Delphi енгізілген компиляр
Pentium 100 машинасында минутына бастапқы мәтіннің 390 мың жолына дейін
өңдей алады. Ол төртінші ұрпақ тіліне тән (4GL) дайын программалық блокты
тез арада тексеру мен жасау оңайлығын ұсынады, сонымен қатар ол 3GL
компиляторына тән код сапасын қамтамасыз етеді.
Жобалау жағынан Delphi интерпретатцияланған ортада жобалаудан көп
ерекшеленбейді, бірақ компилицияны орындағаннан кейін біз интерпретация
көмегімен алынған кодқа қарағанда, 10-20 есе тез жүзеге асырылатын кодты
аламыз. Сондай-ақ бір компилятор екіншісіне қарағанда ерекше. Delphi-де
компиляция өзінің машиналық кодына жасалады, ол кейін виртуальді
машинасымен интерпретацияланады. Бұл дайын қосымшаның шапшаңдығынан әсер
етпей қоймайды.
Сонымен қатар сегменттерді оптимизациялау көмегімен орындалатын
файлдың көлемін азайтуға болатынын атап кету керек. Компиляторды
синтаксисті тексеру шешімінде қосуға болады. Осы кезде ең ұзақ жүретін
компановка операциясымен орындалатын файлды жасау әрекеттері орындалмайды.
Мүмкін Delphi мәліметтер қорымен байланысатын қосымшаларды жасау
құрылғысы негізінде бейнеленгендіктен және осы уақытқа шейін
интерпретациялы тілдер басым келетін клиентсервер құрылғы құралдар
нарығына бағытталғандықтан пайдалана алатын аптимальді компиляторды
ұйымдастыруды ойламайды.
Borland Pascal көмегімен бұрын қалыптасқан программалармен сәйкестігі
тілге маңызды өзгешеліктер енгізілгеніне қарамастан сақталады. Кейбір
жетілдіру әрекеттерінің қажеттісі әлдеқашан аңғарылды. Олардың ең белгілісі
С++ бар ерекше жағдайлар аппараты. Ол бірінші болып Borland
коорпорациясының компиляторларында таратылған. Динамикалық жады мен
ресурстармен белсенді жұмыс істейтін объектілі бағытталған бағдарламаны
жазар кезде кездейсоқ жағдайлар болып қалғанда осы ресурстарды белсенді
босатуда шындықтар туындайтыны құпия емес. Бұл көбінесе ресурс түрлерінің
саны өте көп, ол олармен дұрыс жұмыс істемеу барлық жүйе жұмысының тұрып
қалуына әкелетін Windows ортасында өзекті мәселе болып табылады. Delphi-де
көрсетілген өзгешеліктер аппаратты кездейсоқ жағдайларда өңдеу мен
ресурстарды босатудағы кодтауды жеңілдетеді.
Тілдің жаңа нұсқасында объектілі-бағытталған таяушылық маңызды дамуға
ие болды. С++ статикалық тәсілдеріне ұқсас кластар тәсілдері жасалды. Олар
класс нұсқасымен жұмыс істейді. Инкопсуляция механизмі көп жағынан
жетілдірілген. Қорғалған өрістер мен амалдар енгізілген, олар приваттықтар
сияқты сырт көзге көрінбейді, бірақ класс - иеленуші амалдарынан
алынатындығымен ерекшелінеді. Тиісті қате туралы өзгеше мәліметі бар
объектілер түріндегілерге ғана ерекшелік берілген. Жасаушы үндемеушілік
бойынша жүретін қатені өңдемей-ақ немесе өзінің жеке өңдегішіне жазып алуы
мүмкін. Ерекшеліктерді өңдеу exception-handling blocks түрінде (сондай-ақ
оны protected-blocks деп те атайды) жасалған, олар try және end сөздерімен
белгілінеді. Бұндай блоктардың екі түрі бар: try...except және try...finally.
Бірнеше ыңғайлы синтаксистік құрылыстар пайда болды, олардың ішінде
объектінің түрін өзгертуді бақылаумен және объектінің класқа
жатқызылатындығына тексерісі болды.
Класқа сілтеу икемділіктің қосымша деңгейін береді, мысалы сіз
объектілерді динамикалық түрде жасағыңыз келеді. Ал олардың түрлері тек
кодты орындаған кезде ғана белгілі болады. Класқа сілтеу пайдаланушы мына
политрадан қажетті объектілерді табатын әртүрлі объектілер көмегімен
құжатты жасағанда пайдаға асады. Негізінен бұл технология Delphi-ді
құрғанда да орындалған. Делегирлеу механизмі түрінде белгілі әрекет
еткізілген делегирлеу дейміз, кез келген объект басқа объектіге кейбір
жағдайларға жауап беру мүмкіндігін бере алу. Ол Delphi-де бағдарламаның
жағдайлы бағытталған тіл қалыптасты.
Delphi-де осы үлгінің тізімі әрекеттері кодты қайта пайдалану көлемін
көбейтуге бөлінеді. Бұл өңдірушілерге қосымшаларды алдын-ала дайындалған
объектілерден шұғыл түрде жасауға және Delphi ортасына жеке объектілерін
ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Өндірушілер жасай алатын объектілер
түрлеріне ешқандай шектеулер жоқ. Шындығында да, барлығы сол бағдарлама
арқылы жазылған. Сондықтан өндірушілер өндіру ортасын жасасуға
пайдаланылған объектілер мен құрылғыларға ене алады. Нәтижесінде Borland
немесе үшінші фирмалармен жеткізілетін объектілер арасында еш өзгешелік
жоқ. Delphi-дің стандартты жеткізіліміне 270 архив класы бар өте жақсы
табысы алынған иерархияны құрайтын негізгі объектілер кіреді. Delphi-де
мәліметтердің коорпоративті қорларға қосымшаны да жазуға болады, сондай-ақ,
мысалы ойын программалары да өте жақсы жазыла береді. Бұл Windows ортасында
дәстүр бойынша пайдаланушының интерфейсті жасау өте қиын болғанымен
түсіндіріледі. Windows-тағы оқиғалы үлгі түсінуге және отладки өте қиын
болды. Бірақ Delphi - интерфейсті жасау арқылы программистке ең оңай шешім
болып келді.
Delphi көмегімен қосымшалар бұндай мүмкіндік арқасында сенімді және
тұрақты жұмыс істеп келуде. Delphi және С++-те жазылған DLL объектілерін,
OLE серверлерін, VBX, Delphi көмегімен жасалған обектілерді пайдалануды
қолдайды. Дайын компаненттерден жұмыс істеп жатқан қосымшалар өте тез
жиналады. Сонымен қатар Delphi-де толық обектілі бағыт болғандықтан,
ұйымдастырушылар өзінің қайта пайдаланылатын объектілерін жасай алады. Бұл
шығындарды азайту үшін өте қажет.
Delphi ұйымдастырушыларға (топ құрамында және жеке өздеріне) оның
архитектурасы ұсынады. Бұл архитектура компаненттер қайда орналасқандығына
қарамастан, оларды қосуға және осы қайта енгізілген компаненттермен
визуальді кеңістікте жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Ұйымдастырушылар Delphi меню ішіндегі авторлық help-терді, кодтық
генераторларды, сондай-ақ CASE құрылғыларды қоса алады.
Delphi жасау кезінде пайдаланылатын компоненттер қосымшаларды жасау
ортасына енгізілген және қосымшаны құру кезіндегі фундамент ретінде
пайдаланылатын объект түрлерінің тобы бейнесінде болады.
Бұл Visual Component Library (VCL) деп атайды. Басқарудың мынадай
стандартты элементтері болады: редакциялау жолдары, басқарудың статикалық
элементтердің тізімі бар редакциялау жолдары, объектілер тізімі. Сондай-ақ
үшінші фирма кітапханаларынан ғана алынатын мынадай компаненттер бар:
басқарудың кестелік элементтері, закладка, көпбетті жазылған кітаптар.
Барлық объектілер өз қызметігне байланысты беттерге бөлінген және
компоненттер политрасында көрсетілген.
VCL құрамында Windows-тың графикалық құрылғы интерфейсін бейнелейтін
арнайы объект болады. Ол ұйымдастырушыларға Windows ортасында
программалаудың кәдімгі бөлшектеріне көңіл бөлмей-ақ сурет салуға мүмкіндік
береді.
Delphi-дің ең маңызды ерекшеліктері қосымшаларды құру кезінде тек
визуальді компаненттерді пайдалану мүмкіндігі ғана емес, сондай-ақ жаңа
компоненттерді жасау болып табылады. Бұндай мүмкіндік ұйымдастырушыларға
басқа жасау ортасына көшпей, керісінше, жұмыс істеп тұрған ортаға жаңа
құралдарды енгізуге көмек береді. Сонымен қатар Delphi-дегі компаненттерді
жақсарту мен толық ауыстырып тастау мүмкіндіктері де бар.
Бұл жерде Delphi-де визуальді жасау ортасына тән қарапайым шектеулер
жоқ екенін айта кету керек. Delphi-дің өзі Delphi арқылы жазылған. Бұл
осындай шектеулердің жоқ екенін көрсетеді. Объект кластары иерархия түрінде
құрылғанда, абстрактты, аралық және дайын компоненттер бар. Ұйымдастырушы
дайын компоненттерді пайдалана алады, абстрактты немесе аралық түрлер
негізінде өзінің жеке объектілерін жасай алады, сондай-ақ жеке объектілерді
құру мүмкіндігі болды.
Форма бұл кез келген қосымшаның пайдаланушының интерфейсін құру үшін
басқа объектілер орналастырылатын объектілер. Модульдер қосымша қызмет
етуін жүзеге асыратын кодтан, формалар үшін жағдайды өңдеумен олардың
компоненттерінен тұрады.
Формалар туралы мәліметтер файлдың екі түрінде сақталады. Файлдың
бірінші түрі қосекілік форма бейненің және оның қасиетін сақтайды, ал
екінші түрі жағдайды өңдеу қызметін және компонент іс-әрекеттерін
бейнелейді. Екі файл да Delphi-ді автоматты түрде синхрондайды. Сонда
жобаның жаңа формасын жасағанда онымен байланысқан файлы да жасалады, ал
оның аты жобаға енгізілмейді.
Бұндай синхрондық жұмыстар Delphi-ді two – way құрылғысы етеді және
кодпен визуальді көрініс арасында толық сәйкестікті қамтамасыз етеді. Жаңа
объект немесе код енгізілген соң Delphi визуальді элементтермен оларға
тиісті кодты көрініс арасында кодтық синхронизацияны орналастырады.
Two - way tools - визуальді жобалану мен программаны жазудың
кәдімгі түрі арасындағы сөзсіз сәйкестік. Бұл ұйымдастырушы визуальді
құрылғылар көмегімен өзі құрған кодты көре алады деген сөз.
Интерфейстерді визуальді салушы (Visual User-interface builder)
тиісті палитрадан компоненттерді таңдау арқылы визуальді түрде клиент-
сервер қосымшаларды толық жасауға мүмкіндік береді. Қосымшаны жасау кезінде
ұйымдастырушы компанент палитрасынан қылқаламмен көп көлемді майлауларды
салатын суретші сияқты дайын компоненттерді таңдайды. Компиляцияға дейін ол
өз жұмысының нәтижелерін көреді – мәлімет бастамасы қосқан соң оларды
формада бейнелегендігін көруге болады, мәліметтер бойынша алмастыруға және
орарды кез келген түрде бейнелеуге болады.
Delphi-дің мәліметтер қорымен жұмыс істеп жатқандағы қуаттылығы мен
икемділігі төмен деңгейлі ұйытқыға негізделеді - Borlan Database Engine
(BDE) мәліметтер қорының процессоры. Қолданбалы программа бар оның
интерфейсі Integrated Database Application Programming Interface (IDAPI).
Негізінен қазіргі уақытта бұл екі атауды бөліп қарамайды. (BDE және IDAPI)
және оларды синоним деп қарастырады. BDE мәліметке ену жолын дәстүрлі
record бағытталған (навигациялық) ену арқылы және SQL мәліметтер қорында
пайдалынылатын set - бағытталған ену жолының көмегімен жүзеге асырады. BDE
– деп басқа Delphi мәліметтер қорына ену жолын MicroSoft
OpenDataBaseConnectivity(ODBC) технологиясын пайдалану арқылы жүргізеді.
Бірақ тәжірибе көрсетіп отырғандай BDE пайдалану көмегімен орындалған жүйе
өнімділігі ODBC-ге қарағанда өте жоғары. ODBC драйверлері арнайы ODBC
socket арқылы жұмыс істейді.
Delphi-ді қосқан соң жоғарғы терезеде компанент палитрасының
иконкалары орналасады. Егер курсор бір иконкаға тоқтап қалса, оның астында
сары төрт бұрышта көмекші пайда болады.
Бұл компонент палитрасынан қосымшаларды құрайтын копоненттерді
таңдайды. Компонент құрамы визуальді және логикалық компоненттерден тұрады.
Тетік редакциялау жазықтығы сияқты заттар визуальді компоненттер, ол
кестелер логикалық болады.
Delphi-де программа визуальді түрде жазылатындықтан, барлық осы
компоненттер форма жазықтығында өзінің графикалық көрінісіне ие болады,
олармен тиісті түрде операциялану үшін қажет. Бірақ жұмыс істеп тұрған
программаға көрініп тұрған тек визуальді копонент болып қалады. Копонент
қызметі бойынша палитра беттерінде топталған. Мысалы, Windows common-
dialogs көрсететін компоненттердің барлығы Dialogs деп аталатын палитра
бетінде орналасқан.
Delphi ұйымдастырушыға ортаны максимальді ыңғайлылық үшін икемдейді.
Компонент палитрасын, құралдар сызғышын оңай өзгертуге және синтаксисті
белгілеп, қоюларды түспен икемдеуге болады.
Delphi-де компоненттің өз тобын анықтауға болады және оны палитра
бетіне орналастыру мүмкіндігі бар, сондай-ақ компоненттерді топтау мен
пайдаланбайтындарды жойып тастау мүмкіндігі де бар.
Интеллектуальді редактор. Программалар редакциялауды макростарды
орындау мен жазуды мәтіндік блокнотпен жұмыс істеуді, икемделетін тетікті
комбинацияны және жолдың түсті айырмасын пайдалану арқылы жүзеге асыруға
болады.
Графикалық дұрыстағыш. Delphi-де қуатты редакторға енгізілген кодтағы
қателерді тауып, оларды жоятын графикалық дұрыстағыш бар. Тоқтау нүктелерін
анықтауға, үзілістерді тексеріп, өзгертуге адымдап басу арқылы программаның
әрекетін дәл түсінуге болады. Ал егер өте жіңішке дұрыстағыш қажет болса,
ассемблердегі нұсқауларды және процессор регисторын тексеріп, бөлек енгізу
мүмкіндігі бар Turbo Debugger пайдалануға болады.
Объектілер инспекторы. Бұл құрал бөлек терезе бейнесінде көрінеді,
онда сіз программаны жобалау кезінде объектінің жағдайлар мен қасиеттер
мағынасын белгілей аласыз (Properties and Events) .
Жоба менеджері. Ұйымдастырушыға тиісті жобада барлық модульдерді
қарауға мүмкіндік береді және жобаны басқаратын ыңғайлы механизммен
жабдықтайды. Жоба менеджері файл аттарын, таңдалған форма уақытты және т.б
көрсетеді. Мәтін мен формаға тиісті атау үстіне тышқанмен шерту арқылы тез
арада жетуге болады.
Объект навигаторы. Қол жетерлік объектінің кітапханасын көрсетеді және
қосымшалар бойынша навигацияны жүзеге асырады. Объект иерархиясын,
кітапханадағы компиляцияланған модульдерді және сіздің кодыңыздың глобальді
атаулар тізімін қарауға болады.
Меню дизайнері. Менюді жасауға, шаблондар түріндегілерді сақтауға және
кейін оларды кез келген қосымшада пайдалануға болады.
Сарапшылар. Бұл сізге қосымшаларды оңай жобалау мен икемделуін
қамтамасыз ететін құрал программасының тобы. Ұйымдастырылған сарапшыларды
өз бетінше қосуға мүмкіндік бар. Потенциалды түрде бұл арнайы программаға
жазылған Case – құралдарымен Delphi-ді кеңейте алатын үшінші фирмалардың
мүмкіндігі. Оның құрамы мынадай: мәліметтер қорымен жұмыс істейтін форма
сарапшысы, қосымшалардың ұстаным мен шаблондар сарапшысы, форма шаблон
сарапшысы.
RAD Pack құрамына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.