Қазақстан Республикасында қосылған құн салығының қызмет ету мәселелері


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ - ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Экономика және бизнес факультеті
“Қаржы” кафедрасы
ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ
Тақырыбы: Қазақстан Республикасында қосылған құн салығының қызмет ету мәселелері
Орындаған: Оспанов Ж. Д.
Ғылыми жетекшісі: Ермекбаева Б. Ж.
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
Э. ғ. к. доцент
Ермекбаева Б. Ж.
Хаттама №
“” 2008 жыл.
Алматы, 2008
Мазмұны
2. 3
2. 4
Қосылған құн салығының бюджетке уақытылы және толықтай түсуін бақылау (Алматы қаласы, Әуезов ауданы бойынша Салық Комитеті мысалында)
Салық қызметі органдарының қосылған құн салығын бақылаудың автоматтандырылған жүйесі
43
47
Кіріспе
2008 жылдың 6 ақпандағы Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың "Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру - мемлекеттік саясаттың басты мақсаты" атты Қазақстан халқына жолдауында салық жүйесіне қатысты бірқатар өзгерулер мен жетілдірулерді атап көрсетті, яғни «Салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттерімен сәйкестендіру қажет.
Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарды, дегенмен, қазіргі кезде оның әлеуеті іс жүзінде таусылды. Кодексте үнемі және жүйесіз өсіп отыратын 170-тен астам жеңілдіктер мен преференциялар бар.
Үкіметтің жаңа Салық кодексін әзірлеуі қажет. Ол экономиканы жаңғыртуға, әртараптандыруға және бизнестің “көлеңкеден” шығуына жағдай жасауға тиіс.
Жаңа Кодекс салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауларынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңы сипатына ие болуы керек.
Бірақ, ең бастысы, ол экономиканың шикізаттық емес секторы, әсіресе, шағын және орта бизнес үшін жалпы салықтық ауыртпалықтардың төмендетілуін қарастыруы керек. Бюджеттің күтілетін шығындарының орны өндіруші сектордың экономикалық қайтарымын арттыру есебінен өтелуі тиіс.
Салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттерімен сәйкестендіру қажет.
Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарды, дегенмен, қазіргі кезде оның әлеуеті іс жүзінде таусылды. Кодексте үнемі және жүйесіз өсіп отыратын 170-тен астам жеңілдіктер мен преференциялар барң.
Жалпы салық салудың пайда болуы ең алдымен өзінің шығындарын қаржыландыру үшін фискалды механизмдерді ойластырып, пайдаланып отырған мемлекет пен мемлекеттік аппараттың қалыптасуымен тікелей байланысты. Бірақ, салықтар ең алдымен қаржылық-экономикалық категория болып табылады.
Мемлекет қанша жыл өмір сүріп келе жатса, салықтар да соншалықты уақыт мемлекетпен бірге жасасып келеді. Мемлекет үшін салықтарды бекіту мен оларды жинау - өмір қажеттілігі, өйткені мемлекеттің қаражатсыз өмір сүруі мүмкін емес. Сондықтан, салық салу мәселесі қоғамдық өндірісті жүргізудің әлемдік тәжірибесіндегі негізгі де маңызды, күрделі де қарама қайшылыққа толы мәселелердің бірі болып отыр.
Салық жүйесі шығын немесе табыс сияқты белгілі бір салық объектісіне байланысты, соларға негізделіп құрылады. Өнеркәсібі жан-жақты дамыған, мықты нарықтық экономикаға негізделген мемлекеттер үшін салық салу объектісі ретінде артықшылықтары басым табысқа салық салу тән.
Ал, нарықтық экономиканың өтпелі кезеңдерін басынан кешіріп отырған, соған сәйкес ұйымдық-экономикалық мүмкіндігі төмен және осыдан туындайтын, экономиканың депрессивті жағдайындағы, инфляциялық үрдістердің белең алуы жағдайында, салықтық базасының ауқымы тар Қазақстан сияқты елдер салық салу объектісі ретінде көбінесе шығындарды қолданып отыр. Егер, бірінші жағдайда тікелей салықтар белсенді түрде қолданылатын болса, екінші жағдайда қосылған құнға салынатын салықтар қолданылады.
Осылайша, қосылған құнға салынатын салықтардың негізгі түрі ретіндегі қосылған құнға салынатын салық Қазақстанның бюджет жүйесінің негізгі кіріс көздерінің бірі болып табылады, өйткені, капиталдың ұйымдық құрылымы төмен, коммерциялық ортасы тез дамып отырған біздің экономикамыз үшін үздіксіз экономикалық дамуға мүмкіндік бере отырып, қосылған құнға салынатын салықтар бюджет үшін ең жақсы қаржылық нәтижелер береді.
Қосылған құн салығының қызмет ету механизмі түрлі пікір таластар мен қызу әңгімелер тудыра отырып, Қазақстанда өмір сүріп, қызмет атқаратын барлық қауымды бей-жай қалдыра алмайды.
Қосылған құн салығы Батыстың нарықтық экономикасы дамыған елдерде жемісті түрде қолданылып отырғандығына сүйенетін болсақ, онда олардың қайта өндіруді дағдарысқа әкелетін және әлсіз өндіріс түрлерін нарықтан ығыстыруға мүмкіндік беретін, өндірісті тежейтін бірден бір буын ретінде табылатынын ұмытпауымыз қажет. Ал, біздің елімізде 1992 жылы қосылған құн салығы (ҚҚС) енгізілгенде мұндай сұрақ туындады ма? Әрине, жоқ. Мұндай мақсат, бүгінгі күні де, одан он жылдан астам уақыт өткенде де қойылып отырған жоқ.
Таңдалған дипломдық жұмыстың өзектілігі - біздің республикадағы көпке таралған, жалпы салықтардың бірі, қосылған құнға салынатын салықтарды салу Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі күрделі мәселелердің бірі, сондықтан да, біздің ойымызша қосылған құнға салынатын салықтарды салу негізгі мәселелердің бірі болмақ.
Салық жүйесі - нарықтық қатынастардың маңызды буындарының бірі, одан елдегі экономикалық қайта құрушылықтардың басым бөлігі байланысты болып келеді. Біздің елімізде, көптеген жылдар бойына салықтарға деген, оның ішінде қосылған құн салығына деген жағымсыз көзқарастар қалыптасып келді. Сондықтан, аталған салыққа қатысты кез келген шешім мүмкіндігінше әлеуметтік және саяси салдарларды естен шығармауы тиіс.
Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастардың дамуы түрлі меншік нысандарының және көптеген шаруашылық жүргізуші субъектілер түрлерінің және бұрынғы айналымға салынатын салықтардың қолдану мүмкіндігі қиындататын аралас өндіріс нысандарының қызмет етуіне себепкер болды. Құн өсіміне әкелетін делдалдық қызметтердің дамуы осы құнды мемлекет қазынасын шоғырландыруға мүмкіндік беретін айналымға салық салудың әмбебап механизмін қолданылуды талап етті.
Барлық қаржылық саясат сияқты, басқарудың әміршіл - әкімшіл жүйесі кезінде айналымға салынатын салықтар реттеушілік сипатқа ие болған емес. Айналымға салынатын салықты қолдану базалық салаларды тежей отырып, тұтыну заттары бойынша өндірісі дамыған аумақтарға артықшылық беру арқылы, табыстардың аймақтар бойынша біркелкі түсуіне мүмкіндік жасамады.
Осылайша, айналымға салынатын салықтар аймақтар арасында қарама - қайшылықтар туғызып, аумақтық еркінділікке шектеу қойды.
Сондықтан, Қазақстанда қосылған құн салығы сияқты негізгі тұтынуға салынатын салықтың бірін енгізу объективті түрде мәжбүр болған қажеттілік, уақыт талабы. Сондай-ақ, бұл мелекеттің фискалды мүддесін сипаттайтын қосылған құнға салынатын салықтар жүйесін құру болып табылады. Бірақ, қосылған құнға салынатын салықтарды тиімді түрде қолдану арқылы бағаның қалыптасуы мен тұтыну құрылымына позитивті түрде әсер етуге болады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, салық төлеушілердің табысына тікелей салық салғаннан да, олардың шығындарына салық салу тиімдірек болып келеді екен.
Жоғарыда атап өткеніміздей, қосылған құнға салынатын салыққа фискалды қасиет тән болып келеді, сондықтан мемлекет аталған салықтарды салық жүйесіне енгізе отырып, мемлекеттік бюджетті сенімді де тұрақты табыс көзімен қамтамысыз етуді көздеген болатын. Сонымен қатар, қосылған құнға салынатын салықтарға тән нәрсе, олардың салықтық тәртіптің өздігінен реттеліп отыруы және өндірістік шығындардың автоматты түрде салықтан босап отыратындығында.
Бірақ, аталған салықтың экономикалық бейтараптылығын Қазақстанда жүзеге асыру мүмкін болмай отыр, сондықтан да кәсіпкерлер мен шаруашылық жүргізуші субъектілердің тарапынан салық төңірегінде түрлі пікіталастар туындатып отыр.
Оптималды түрде салық салу кез келген мемлекет пен кез келген салық төлеушінің өзекті де өмірлік мәселесі болып келеді, сондықтан Қазақстан Республикасының салық жүйесінде үлкен роль атқаратын қосылған құнға салынатын салықтар да бұл мәселеден қалыс қалмаса керек.
Аталған тақырыптағы диплом жұмысының мақсаты - мемлекеттің салық жүйесінің маңызды бөлігінің бірі ретіндегі қосылған құнға салынатын салықтардың қызмет ету тиімділігіне баға беру және жетілдіру мәселелерін қарастыру.
Бұл мақсатқа жету барысында төмендегідей бағыттардағы мәселелерді қарастыруды дұрыс деп таптық:
- Жалпы қосылған құнға салынатын салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны, қалыптасуы мен дамуының теориялық аспектлері;
- Қосылған құн салығының Қазақстан Республикасы салық жүйесіне енгізіліуінің алғы шарттары;
- Қосылған құн салығының қызмет ету механизмі;
- Республика бойынша қосылған құн салығының бюджеттік түсімдердегі атқаратын рөлі мен алатын орнына практикалық талдау;
- Зерттеу барысында туындаған салық салу мәселелеріне тоқталып және олар бойынша жетілдіру жолдарын қарастыру;
Талдау объектісі ретінде Әуезов Салық комитеті таңдалды.
Жұмысты жазу барысында заңдық нормативтік актлер және отандық және шет елдік экономист - ғалымдардың оқу құралдары, оқулықтары және монографиялары мен мақалалары қолданылды.
1 Тарау. қосылған құнға салынатын салықтардың теориялық аспектлері
1. 1 Қосылған құнға салынатын салықтардың экономикалық мазмұны және олардың атқаратын қызметтері
Салықтардың тарихы мыңдаған жылдар болып табылады. Олар бұрыннан бері белгілі адамдар өркениетінен басталады. Олардың пайда болуы қоғамдық қажеттілікпен байланысты.
Ең бірінші рет салықтар натуралды формада жүйесіз төлемдер ретінде қолданылды. Салықты осы кезде азық-түлікпен төлеген.
Қосылған құнға салынатын салықтардың даму тарихы ежелгі қосылған құн алымдарынан басталады, осы салықты саудагерлер мен купецтерден порттарға кірген кезде және қала есігінде, базарға кірген кезде әкелінген тауарларына және қызметтерінен, сауда келісім шарттары мен тауар айырбас болған кезде өндіріліп алынып отырды. Тікелей салықтармен салыстырғанда қосылған құнға салынатын салықтар ең басынан артықшылықты алым болып табылды және төлеушісі болып ақшалы сатып алушы мен тұтынушы болып табылды.
Ежелгі әлемде салық салуға қарама-қарсылықтар өте көп болды. Тәуелсіз азаматтардың пікірі бойынша, олар мемлекет қазынасына салық төлемеу керек деп есептеді.
Рим империясында, Афинада соғыс жоқ кезде салықтар болмаған, сондықтанда олардың енгізілуі мен өндіріп алу себептері соғыс басталу кезеңдеріне байланысты.
Рим империясында салықтар фискалдық функциясын ғана емес, сонымен бірге шаруашылықтың дамуында үлкен рөл ойнады, өйткені қаржыландыру қазынашылықтан жүргізілді. Біздің дәуірімізге дейінгі екінші ғасырдың жартысындағы Рим империясында, салықтық түсімдер жиынтығының қиындығына қарамастан, провинцияларда салықты өндіріп алатын және өз ісін білетін, пара алмайтын мемлекеттің қаржылық органы болған жоқ. Осы күрделі әкімшілік есепті шешу үшін «откупщиктердіңң көмегі қажет болды. Нәтижесінде корупция басталды. Провинцияның «наместнигің атқаратын қызметіне байланысты «откупщикң жұмыстарына бақылау жүргізу қажет болды, бірақта көп жағдайларда ол өзі откупщиктермен бірге ұрлау мен парақорлыққа аралас болды. Провинцияның наместнигінің қолындағы билігі шексіз болды, сондықтанда ол өзінің қалтасын толтырумен айналысты. «Наместникң секілді лауазымды орынға отыру үшін көптеген ақшалар жұмсалынған, бірақта оларды қайтару мүмкіндігі жоғары болды1.
Сенат «наместникң қызмет бабын артық пайдаланатынын білген және бірнеше рет заң жүзінде оларға шектеу жасады. Бірақта заңсыз алынған ақшаны қайтару өте қиын болды, өйткені арызданушы судья және соталушы сенаторлар мен жоғарғы қоғам адамдары болып табылды.
Біздің дәуірімізге дейінгі бірінші ғасырда Рим мемлекетінде экономикалық дағдарыс болды. Өте күрделі жағдай туындады және тек қажетті салық реформасы арқылы ғана шешілуі мүмкін болды. Император Август өз қолындағы үлкен биліктің көмегімен өз алдында қойған салық реформасын қайта құруды мақсат етті. Барлық провинцияларда қаржылық мекеме түрінде ерекше «фискң филиалдар құрылды. Осылардың міндеттері салық сомасын есептеуін және өндіріп алуды қадағалау болып табылды. Бірақ, «откупщиктерменң салықты өндіріп алу тәжірибесі толығымен ауыстырылған жоқ. Қаржы басқармаларында аз ғана адамдар жұмыс істеді. Сондықтан, мемлекет «откупщиктердіңң қызметіне амалсыз көнуге тура келді, бірақ оларға қатаң бақылау жүргізіп отырды.
Император Август провинцияның салықтық мүмкіншілігін алдын-ала зерттеп, салық ауыртпашылығын дұрыс бөлу арқылы салықтан көп қайтарымдылықты күтті. Азаматтардың мүлкін есептеу арқылы салық салу көлемін анықтады . Әр тұрғынға община басшыларына декларация тапсыру қажет болды.
Провинцияның қаржылық басқармасын басқаратын сенімді тұлғасымен «наместникң тығыз қарым-қтынаста болуы қажет болды.
Қаржылық прокурордың қызметіне қосылған құнға салынатын салықтарды өндіріп алу да кірді: айналымға салынатын салық, құлдарды сатудағы айналым салығы, құлды босату үшін салық.
Рим салықтарының көлемін анықтаған кезде община органдары үлкен рөл ойнайды, өйткені мемлекет азғантай салық түсімдері үшін чиновниктердің еңбегін төлеуге мүмкіндігі жоқ болады. Община органдары салықтардың тізімін белгілейді және олардың өндіріп алуын бақылайды. Дәлірек айтсақ, мемлекет салық инспекциясы жұмысына осы тарихи кезеңде көңілді аз бөлді. Жоғарыда айтылғандай община органдары жергілікті басқарушы органға толық бағынып отырды, ал басқарушы орган общинаға белгіленген салық ауыртпашылығын жәй қарапайым халық иықтарына аударуды көздеген.
Ежелгі Вавилонда салықты арнайы чиновниктер жинаған және салықтардың уақытында түсуіне бақылау жасаған. Осы чиновниктер сарайға қажетті соманы өз қалталарынан төлеген, содан кейін сол ақшаны тұрғындардан өндіріп алған. Егер мемлекеттің әр тұрғынына салықты көп төлету үшін оның жағдайын және табысын салық жинаушылар есептеген. Хамупани уақытында салық қойылымы тәуелсіз тұрғындарға табысынан 10 %, ал жартылай тәуелсіз және тәуелді тұрындарға 1/3 33 %. Қажетті кездерде хандар тұрғын табысының жартысын талап еткен, салықтар жартылай ақшалай, ал жартысы заттай төленетін. Хандары ерекше үлкен құрылыс кәсіпорындарына тұрғындардың көпшілігін жұмыс істету мүмкін.
Хандар жаңа табыс көзін табуда тапқыршыл болған және халықтан салықтарды барлық заттарға төлеткізген. Яғни бұл жерде мәселе каналдар және өзендер арқылы жүктерді тасымалдау немесе белгілі бір сауда жолдары арқылы тасымалдау, тауарды алып келу және әкету осылардың барлығына хандар салықты төлеткізетін. Сондықтанда салықтан босату өте маңызды мәселе болды, осы салықтан босату мәселесін көбінесе чиновниктермен придворныйлар көп көтерген. Ең бірінші осы жеңілдікке храмдар мен ірі қалалар ұмтылды, өйткені өздерінің үлкен табысына салық төлегісі келген жоқ. Өте қиын уақыт кездерінде басқарушылар осындай жалпы жеңілдікке баруға мәжбүр болады, өйткені қоғамның орта және төменгі деңгейіндегі халқы қарызға батып, ақшасыз қалмасын деген бағытпен жүрді. Бірақта осындай жеңілдіктер ұзақ уақытқа созылмайды, өйткені сарайға көптеген храмдарға қарау қажет болды, сонымен бірге әскери походтарға көптеген ақша қаражаттар қажет болды және осыған байланысты салықтарды жоғарлатуды талап етті. Тек ғана жеңіске жеткен походтар біраз уақытқа дейін салықты төмендетеді, өйткені жаулаған кездегі табыстары көптеген шығындардың орнын толтырады.
Египет жанама поборларға байланысты классикалық мысал болып табылады. Фатимид уақытындағы тізім көрсетіп отырғандай, ауадан басқасының барлығына салық салынған.
Иудей шекарасында экспорт және импорттық баждар өндіріп алынды, ал Ирусалимде, Иудей астанасында базар алымы енгізілген. Осы барлық жанама салықтарды «откупщиктерң мен «мытарь-грешниктерң өндіріп алатын. Оларға деген жаман көз - қарастар Иудейдегі, бұрыннан салық жүйесіне қалыптасқан жаман көз-қарастар болды. Рим мемлекетті баждармен қосылған құнға салынатын салықтарды өндіріп алуды откупқа беру арқылы, оның орнына орнына үлкен соманы талап етті. Осындай шаралар арқылы баж жинау аппаратын ұстауға кететін ақшаны үнемдеді және нақты түсіп отырған табысы болды. Бұл жағдай «откупщиктердіңң мемлекетке төлеген сомасын, белгілі алымдарды өндіріп алу арқасында өзінің салық аппаратына кеткен және өз шығындарын жабуға, сонымен бірге пайда табуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты тұтынуға салынатын салықтарды өндіріп алу мәселесі, өзіне пайда табу мақсатымен тікелей байланысты болды.
Монополияны енгізу мемлекеттік қазынаны толтырудың негізгі көзі болып табылды. Тұзға, темекіге және герб қағаздарына монополия құқын сату, жанама қаржыландырудың міндетті салық арқылы жүргізу өте қиын болды.
Тарихшы Петер Клаус Хартман айтуы бойынша Еуропа елдеріне сәйкес «қосылған құнға салынатын салықтардың түрлері және кеден баждары, елдердің барлығында бір-біріне ұқсас болған деген. Қосылған құнға салынатын салықтарға келетін болсақ онда мәселе көп жағдайда сусындарға салықтар, азық-түлік тауарларына және қымбат бағалы заттарға келіп тоқталады. Мысала гербтік алымдар Францияда, Англияда, Швецияда, Данияда өндіріп алынатын. Көп мемлекеттерде жалдамалы экипаж салығы, корета және жылқыға салынатын австрииский салығы бұрынан белгілі болған. ң 2
Орта ғасырдағы Флоренцияны салық жұмағы деп айтуға болмайды. Коммуналды жерлерден, жер аударылған режим қарсыластарынның мүлігінен, қала монополиялары, әсіресе табысы жоғары тұз сату монополиясы, қалалық қылмыстық құқықпен қаралған көптеген айыптарға, XІІІ ғасырдың ортасында қосылған құнға салынатын салықтармен қосылды және тікелей алымдарды қоса. Осы кезеңдерде салықтар жұмыссыздарданда өндіріп алынды. Осының нәтижесінде дворяндар және раньтелер қол өнер цехтарының мүшесі болуға тырысты, соның ішінде мамандығы болмасада. Бірақта 1321 жылы Флоренциялық синьория оларды да нақты есептелген сома ретінде төлеуге міндетті қылды. Айналым салығын төлейтін тұлғаларды тіркеу және толық қамту үшін 73 салық топтары құрылды. Сонымен бірге әр топтың жинаған жалпы салық сомасына бағалау жүргізілді. Бағалаудың мәні болып осының көмегімен салық откупщиктерін тарту болып табылды. Мәселе мынада, барлық қосылған құнға салынатын салықтардың алымдары мемлекетпен емес немесе оның салық мекемесімен жиналмады. Өйткені онымен көптеген откупщиктер айналысты. Қала өздерінің айналым салықтағы 73 топтарын ашық саудада сатты және әр топты ресми тексерістен кейін олардың тәртіптілігін тексере отырып, оларға ең жоғарғы баға бергендерге беретін. Қалаға осы процедураның маңыздылығы ретінде салық бағалау сомасын тез алу болып табылды. Осымен бірге откупщиктер табыстан түскен пайыздан қосымша, арендалық сома суда ретінде қаралғандықтан салық бағалау құнымен нақты салық түсімдері арасындағы айырмасынан пайда табады.
Акциз әкелінетін және шығарылатын тауарларға қала есігінде өндіріп алынған. Ол тәртіп болған. Бірақта көптеген жеңілдіктер бар. Елге әкелінген тауарларға салық салынған, ал елден шығатын тауарлар салық төлеуден босатылады. Отандық дворяндар немесе жергілікті ауыл басқарушысы чиновниктермен тұтынылатын заттарға салық салынады, яғни қысқа шеңбер арасында ғана «босатылған тұлғаң. Соңғылары қосылған құнға салынатын салық-акциз төлеушілер тізімінен шығады. Акциз тауарлардың ғылыми зерттеуінсіз, құнын ескермей-ақ өндіріп алынды, ал салық қойылымы 5 % тен 25 % өзгеріп отырды.
Ескі Еуропада ақша шаруашылығы біршама дамыған және сондықтанда салықты натуралды формада ғана алынды. Бірақта XVІІІ ғасырда ауыл шаруашылығы өніміне деген бағаның өсуі соншалықты болу әсерінен, мемлекетті ескі натуралды алымдар қанағаттандырмады. Арендаторлармен жер иелері мүделері әр түрлі болғанымен, олар тек бір жағдайда келісімге келді: яғни мемлекетке неғұрлым салықты аз төлеу. XVІІІ ғасырда Англия ғана кең және біртекті салық салу жүйесі ретінде қолданылатын жалғыз ел болды, әсіресе қосылған құнға салынатын салықтармен қосымша кедейлерді ұстауға жергілікті салықтар жоғарғы ставкалары қолданылды .
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz