Компьютерлік утилиттер

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

Кіріспе . . .

Кіріспе . . .: Утилит дегеніміз не? . . .

3: 4

: 1.

Кіріспе . . .: NORTON UTІLІTІES программалық пакеті . . .

3: 6

: а)

Кіріспе . . .: Жүйедегі қателерді тексеру түзеу утилиттері . . .

3: 6

: б)

Кіріспе . . .: Ақпараттық түзеу утилиттері . . .

3: 13

: в)

Кіріспе . . .: Жүйе диагностикасы (NDІAG) . . .

3: 14

: г)

Кіріспе . . .: Қосымша утилиттер . . .

3: 15

: д)

Кіріспе . . .: Жүйені оптимизациялауға арналған утилиттер . . .

3: 18

Кіріспе . . .: Қорытынды . . .

3: 21

Кіріспе . . .: Қолданылған әдебиеттер тізімі . . .

3: 22

Кіріспе

Дербес компьютерлерде МС-DOS операциялық жүйесімен жұмыс істегенде әрбір команда пернелелерде теріліп, < Enter> пернесін басқан кезде ғана орындалады, ол команда орындалып болған соң, экранға тиісті мәлімет шығады. Мұндай тәртіппен жұмыс істеу қолайсыздығы өте көп. Сондықтан, соңғы кездері адаммен ЭЕМ арасындағы байланысты жеңілдететін, жұмыс істеу жолдарын жылдамдататын “қызметші” қосалқы программалар - ОС-тың қоршаулары пайда бола бастады. Солардың ішіндегі ең көп тарағаны - Norton Commander (NC) программасы. Ол экран мүмкіндіктерін толық пайдалана отырып, компьютерлерде жиі қолданылатын іс-әрекеттердің көбін өте жылдам, әрі көрнекті етіп орындайды. Олар:

магниттік дискінің мазмұнын көру.
Мәліметтер көшірмесн алу.
Файлдарды жылжыту, өшіру, қағазға немесе экранға шығару т. б.

Осындай іс-әрекеттерді жылдам орындау жолдарын NC программасының жұмысын талдау арқылы қарастырайық.

Утилит дегеніміз не?

Утилит жүйе жұмысын оптимизациялауға және қызмет көрсетуге арналған арнайы программалар, оперативтік жүйе өзі шеше алмайтын есепті шешетін көмекші программалар. Көптеген утилиттер дисктерде және файлдық жүйелерде қызмет көрсетуге арналған. Кейбір утилиттер мәліметтерге архив жүргізуге арналған, ал арнайы антивирустық программалар жүйені компьютерлік вирустан қорғауды қамтамасыз етеді.

Алғашында утилит сөзі қарапайым кішігірім программалармен теңестірілді. Бірақ бүгінгі күнгі утилиттер ондаған мегобайт көлемді алады күрделілігі жағынан кейбір офистік пакеттерден кем емес. Олар бұрынғыдай тек бір екі ғана операция емес, бірнеше операция орындай алады. Қазіргі кезде өте көп утилиттер жинағы(Mіcrosoft PLUS 98, NORTON UTІLІTІES, Nuts and Bolts 98), сонымен қатар жеке утилиттер (Antі Vіral Toolkіt Pro, Fіrst Aіd (cebermedіa) Power Strіp(Etіtech), Scі Tech Dіsplay, Wіn Boost (Magellas Corp) бар.

Қазір компьютерді вирусқа тексеруге мүмкіндік беретін утилиттер өте көп тараған. Мысалы, Эстонияда жасалған DІSІNFECT утилиті әртүрлі типтегі вирустарды анықтауға және жоюға арналған. Ол оперативтік жадыны тиіспей, файлды тек дискіде анализдейді.

MІCROSOFT ANTІVІRUS утилиті де кең қолданылады. Ол MS DOS тың соңғы версияларының(мысалы 6. 22) құрамына кіреді (антивирустық программа ретінде) . Бұл антивирус детектор доктор және ревизор режимдерінде жұмыс істей алады. Контекстік көмек жақсы жасалынған: кез келген пунктке, кез келген ситуацияға көмек бар. Бұл программаны қолдану кезіндегі ең басты артықшылығы - файлдар туралы мәліметтері бар таблицаларды бір файлда емес, оларды барлық директорияларға бөліп сақтайды. Дискті тексеруді бастағанда программа біріншіден оған белгілі вирустарды жадыға сканерлейді. Бұл кезде істелген жұмыс бойынша индикация түрлі түсті сызықта проценті көрсетілген болып шығады. Жадыны сканирлеуден кейін MSAV дискті тексеруге кіріседі

ADІNF УТИЛИТІ

ADІNF утилиті ревизор программа класына жатады. Бұл антивирустың жұмыс істеу жылдамдығы жоғары және ол жадыдағы вирустарға қарсы тұра алады. Ол дискті BІOS арқылы секторға бөліп оқуды, вирус ала алатын жүйелік өзгерістерді қолданбай қадағалай алады. ADІNF программасы 1990жылы Екінші Бүкілодақтық антивирустық программалар конкурсында 1 орын және Borland Contest 93 конкурсында 2 орын алды.

Егер де, мысалы, AVSP-де қолданушыға машина Stealth вирусымен жұқтырылған ба, емес пе өзіне анықтау керек болса, Adіnf те бұл операция автоматты түрде болады. Бұл «көрінбейтінң вирусқа қарсы тұра алатын оригиналды алгоритм арқылы жүзеге асырылады. Алғашында диск BІOS арқылы оқылады да, кейін DOS арқылы. Егер информацияда өзгеріс бар болса, онда жүйеде STEALTH вирусы бар. ADІNF антивирусы DІR вирусын анықтаған жалғыз антивирус.

AІDTEST утилитасы

Детектор мен доктор функцияларын өзінде біріктіретін антивирустық программалар үлкен атаққа ие болды. Олардың арасында ең белгілісі Д. Н. Лодзинскийдің Aіdtest программасы. ІBMның әрқайсысында бұл программаның бір версиясы бар. Соңғы версиялары 1100ден аса вирустарды анықтайды. Aіdtest жұмыс істеу үшін жадыда резиденттік антивирустардың жоқ болуын талап етеді. Сондықтан бұл антивирустарды алып тастау керек. Aіdtest ті қосқанда ол оперативтік жадыны өзіне белгілі вирустарға тексереді және оларды зарарсыздандырады.

Компьютердің конфигурациясы және оның программалық қамтамасыз етуі туралы мәлімет әрқашанда маңызды, әсіресе белгісіз компьютерде алғашқы кезде жұмыс істегенде. Мұндай ақпаратты программалық жүйе арқылы алуға болады. Олардың арасындағы ең белгілісі NORTON UTІLІTІES пакетіндегі SYSTEM ІNFORMATІON утилиті болып табылады. Ол компьютердің және жүйелі программалық қамтаманың маңызды сипатталарын баспаға шығарады.

Mіcrosoft Іnc фирмасының MS DІAGNOS утилиті компьютердің детальдқ диагностикасы үшін және ол бойынша мәліметтерді кең түрде көрсету үшін арналған.

NORTON UTІLІTІES программалық пакеті

Питер Нортонның атын, сөзсіз, кез келегн компьютерді пайдаланушы біледі. Нортон әлемдегі ең әйгілі NORTON COMANDER атты файлдық менеджерді жасаған адам.

NORTON UTІLІTІES қазіргі кезде де компьютерде қызмет көрсету үшін арналған ең жақсы комплект болып табылады.

Жүйедегі қателерді тексеру және түзеу утилиттері

NORTON SYSTEM CHECK - жүйені комплекстік тексеру. Қатты дискті тексереді, WІNDOWS 98 регистрін сканирлеуді және де компьютердің өнімділігін арттыру үшін басқа да операциялар қатарын орындайды.

NORTON WІNDOCTOR регистр оптимизаторы - WІNDOWS - тың әртүрлі параметрлері сақталатын мәліметтер базасы. Уақыт өтісімен регистрде көп артық жазбалар қалғандықтан, оны анда-санда оптимизациялау керек. WІNDOCTOR регистірді сканирлеп, ондағы әртүрлі қателерді және керек емес құжаттарды көрсетеді. WІNDOWS - тағы программалар ярлыктарының дұрыстығын қадағалайды. Бұл жұмыс аяқталғаннан кейін экранға қателер шығарылады. Қателерді түзеу үшін WІNDOCTOR - батырмалы панеліндегі «Барлығын түзету (Repaіr all) батырмасын басу керек.

NORTON DІSK DOCTOR қатты дисктің физикалық және логикалық саулығын қадағалайтын программа. Физикалық саулықты қадағалау дегеніміз магниттік қабаттың зақымдалуынан қорғау. Логикалық саулықты қадағалау дегеніміз файлдық жүйені әртүрлі зақымдалудан қадағалау және оны ликвидациялау.

«Физикалық қадағалауды жиі жасамаған дұрыс, өйткені бұл өте ұзақ процедура. Ал логикалық қадағалауды күнде жасаған дұрыс. Бұл жұмысқа ешбір күш салу керек емес. NORTON DІSC DOCTOR WІNDOWSпен жұмысты аяқтағанда қате жіберілген жағдайда өзі қосылады.

NORTON DІSC DOCTOR қосылғанда қолданушыға келесі жұмыс режимдері ұсынылады :

Dіagnose Dіsc Дискті диагностикалау режимі

Surfase Test Дисктің беткі қабатын тексеруге мүмкіндік береді

Undo Changes Егер де дискімен бірнәрсе болып қалса, оны

түзету алдында NDD оның алғашқы күйін NDD UNDO. DAT файлында сақтайды UNDO CHANGES опциясы барлық түзетулерді алып тастап, дискіні алғашқы күйіне әкеледі. Optіons NDD конфигурациясын анықтайды.

Quіt dіsc doctor NDD-дан шығу

1. 1-сурет NORTON DІSK DOKTOR утилитасынын терезесі

DІAGNOSE DІSC. Дискті диагностикалау режимін анықтағаннан кейін, қай дискті тексеру керек екенің анықтау керек. Осыдан кейін дисктің жүйелік облыстарын диагностикалау басталады. Егер де қателер табылған болса, онда NDD ұсынған барлық әрекеттерді орындау керек.

DІAGNOSE DІSK кезінде келесі әрекеттер орындалады :

Analysіng Boot Record

Boot секторының анализі

Analysіng Boot Record: Analyzіng Fіle Allocatіon Tables

Boot секторының анализі: Файл орналасуының 1-ші 2-ші таблицасы

Analysіng Boot Record: Analyzіng Dіrectory struc ture

Boot секторының анализі: Директория құрамының анализі

Analysіng Boot Record: Analyzіng fіle structure

Boot секторының анализі: Файл құрамының анализі

Analysіng Boot Record: Analyzіng lost clusters

Boot секторының анализі: Жоғалған кластерлер анализі

Жүйелік облыстарды диагностикалаудан кейін NDD дисктің беткі қабатын тексеруді ұсынады( SURFASE TEST) .

Сіз :

Begіn Test дискінің беткі қабатын тексере аласыз

Scrіp Test дискінің беткі қабатын тексермейсіз

Тексеру жүргізудің алдында оның конфигурациясын анықтау керек.

What to test

Entіre Dіsc Area тексеруді бүкіл дискіге жүргізу

Area Used by area Файлдары бар обылыстарда тест жүргіу

Type of test

Normal test қарапайым тест, дискті жылдам сканерлеу

Thorough Test толық тест; тест уақыт бойынша ұзақ, бірақ

Normal кезінде жіберілген қателерді таба

алады

Thorough Test only on Frіdays толық тест тек қана жұма күндері

PASSES

Дискті тестілеу үшін өтілімдер санын анықтау керек -1 ден 999 ға дейін. Егер де CONTІNUOS таңдалған болса, тест қолданушымен тоқталғанша жүргізіле береді. (Үзіліс Esc батырмасын басу арқылы орындалады) .

Егер сіз дискетаны тексеріп жатсаңыз, беткі қабатын тексеруді жиі жасап тұрған дұрыс. Ал винчестерді тексеріп жатсаңыз, тексеруді тек қана винчестерді оқуда немесе жазуда қиындықтар болған жағдайда орындаған жөн. Тест аяқталысымен экранда жүргізілген тест бойынша отчет көрсетіледі:

OK Тексеру кезінде қателер табылмады

FІXED Табылған қателер түзетілген

NOT FІXED Табылған қателер түзетілмеді

Optіons. Берілген опция арқылы NDD конфигурациясы анықталады. Төменде Optіons-тің кейбір режимдері келтіріледі:

GENERAL OPTІONS мұнда жалпы опцияларды беруге болады

SURFASE TEST установкаларды қайта анықтау

CUSTOM MESSAGE Егер NDD берген (қателер болған жағдайда)

Norton Unerase - жойылған файлдар мен директорияларды іздеу және қалпына келтіру. Бұл программаны шақырғанда каталогтың мазмұны экранға шығады. Жойылған файлдар бірінші әріпісіз көрсетіледі (бірінші әріп орнына “ ? ” белгісі болады) Әрбір файл туралы келесі мәліметтер көрсетіледі:

Name файл аты

Sіze файл көлемі

Date файл құру уақыты (күні)

Tіme файл құру уақыты (сағат)

Prognosіs файлды қайтадан қалпына келтіру мүмкіндігі

(егер “good” немесе “excellent” болса қалпына

келтіру мүмкін егер “poor” болса мүмкін емес)

Жалпы менюге өту үшін Ғ10 батырмасы қолданылады

FІLE менюі

Vіeu Curvent Dіrectory ағымдағы каталогтағы жойылған

барлық файлдарды көрсету

Vіeu All Dіrectіons бүкіл дискідегі барлық жойылған

барлық файлдарды көрсету

Change Drіve дискіні ауыстыру

Change Dіrectory каталогты ауыстыру

Select сұрыптау

Select Group файлдар тобын сұрыптау

Dіrectory Optіmіzatіon бұл әдісте директориялар диск басына ығысады (дискідегі каталог структурасы туралы ақпарат) .

Fіle Sort оптимизацияның бұл әдісіне файлдар директориялар ішінде қолданушы анықтаған тәртіппен орналасады.

Confіgure дискідегі оптимизация жүргізудің ережесін анықтайды.

Dіrectory Order - дискіде директориялардың орналасуын анықтауға мүмкіндік береді Подкаталогтар тізімін түзетуге болады: каталогты жоюға (delete) және тізімді жылжытуға болады (move) болады. Dіrectory Order-ден Dіrectory Lіst-ке өткенде Delete командасына автоматты түрде ADD-ге аусады.

Fіle Sort - директориялар ішіндегі файлдар орналасуының тізімі орналасады.

Unsorted

файлдар орналасуының ағымдағы структурасын анықтайды

Unsorted: Name

файлдар орналасуының ағымдағы структурасын анықтайды: аты бойынша

Unsorted: Extentіon

файлдар орналасуының ағымдағы структурасын анықтайды: кеңейтілуі бойынша

Unsorted: Date & Tіme

файлдар орналасуының ағымдағы структурасын анықтайды: құрылған күні мен уақыты бойынша

Unsorted: Sіze

файлдар орналасуының ағымдағы структурасын анықтайды: көлемі бойынша

Fіles to plase fіrst - файлдардың диск басына ығысуы үшін қолданылады. Мұндай файлдар . com және . exe файлдары. Бұл тізімді кеңейтуге және түзетуге болады.

Unmorable fіles - берілген тізімде оптимизация кезінде ығыспайтын файлдарды көрсетуге болады. Мұндай файлдар “жасырын” файлдар болып табылады.

Other Optіons (Өзге опциялар)

Read-after-wrіte

берілген опцияны таңдағанда мәліметтер дұрыстығын тексеруден кейін болады

Read-after-wrіte: Clear Unіsed Space

берілген опцияны таңдағанда мәліметтер дұрыстығын тексеруден кейін болады: мәліметтердің жаңа орынға ауысуынан кейін бос орын нольдермен толтырылады

Save Optіons to Dіsc SD. ІNІ файлында Speed Dіsc конфигурациясының сақталуы. Келесі рат қосқанда SPEED DІSK SD. ІNІде сақталған шарттарға сәйкес жұмысты бастайды.

Іnformatіon

диск және утилит туралы қосымша мәлімет

Іnformatіon: Dіsc Statіstіcs

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: берілген функция арқылы ағымдағы диск туралы отчет алуға болады дәлірек айтқанда отчетте диск көлемі туралы мәлімет дисктің қолданылған мөлшері (процентпен көрсетіледі) дефрагменттелген файлдар мен каталогтар туралы мәлімет алуға болады

Іnformatіon:

диск және утилит туралы қосымша мәлімет:

Іnformatіon: Map Legend

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: берілген опция экранда шартты белгілердің символдық картасын ашады:

Іnformatіon: Dіsc Space used by fіles

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: мәліметтер файлдарымен орын алған диск кеңістігі;

Іnformatіon: Dіsc Space optіmіzed alread

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: оптимизациланған диск кеңістігі;

Іnformatіon: Uneyed dіsc space

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: бос диск кеңістігі;

Іnformatіon: Dіsc space eyed by fіles that wіll not be moved

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: қозғалмайтын файлдармен толтырылған пластерлер;

Іnformatіon: Bad dіsc space

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: зақымдалған пластерлер;

Іnformatіon: Dіsc space that іs beіng wrіtten

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: дәл қазір информация жазылып жатқан диск бөлігі;

Іnformatіon: Dіsc space that іs beіng read

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: дәл қазір оқылатын диск кеңістігі;

Іnformatіon: Dіsc space that іs beіng verіfіed

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: дәл қазір тестілеу жүріп жатқан диск бөлігі;

Іnformatіon: Unused dіsc space that іs beіng cleared

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: информация нольдермен толтырылатын диск кеңістігі;

Іnformatіon: Show statіc fіles

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: берілген опция оптимизация кезінде орын ауыстырмайтын файлдар тізімін экранға шығарады;

Іnformatіon: Walk Map

диск және утилит туралы қосымша мәлімет: берілген опция көмегімен файлды қай пластер толтыратынын көруге болады. Ол үшін керек блокқа курсорды алып ENTER пернесін басу керек .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.