Ашық кілтті криптография және хабарды аутентификациялау

Кіріспе
1. 1 Аутентификация туралы түсінік
1.2 Аутентификациялық жүйенің элементтері
1.3 Жергілікті аутентификация
1.4 Тікелей аутентификация
1.5 Тікелей емес аутентификация
1.5.1 Аутентификацияның хаттамалары
1.5.2 Тікелей емес аутентификацияның хаттамалары
1.6 Автономды аутентификация
1.7 Ашық кілтпен шифрлау
1.8 Сандық қолтаңбалар
1.9 Ашық кілттің инфрақұрылымы
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Криптология – ақпаратты оны түрлендіру арқылы қорғаумен шұғылданады. Ол криптография және криптоталдау деп аталатын екі бағытқа бөлінеді. Бұл екі бағыттың мақсаттары қарама-қарсы.
Криптография – құпияжазу ақпаратты заңсыз пайдаланушылардан қорғау мақсатымен оны түрлендіру әдістері жайындағы ғылым. Кодаланған хабарларды құрастырумен және оларды кері шифрлаумен шұғылданады. Өзге адамдардан ақпараттың құпиясын сақтап қалу криптографияның негізгі мақсаты болып табылады.
Криптография ақпаратты түрлендірудің математикалық әдістерін іздеумен және зерттеумен шұғылданады. Криптография ақпаратты оқу тек оның кілтін білген кезде ғана мүмкін болатындай етіп түрлендіреді. Қазіргі замандағы криптография 4 ірі бөлімнен тұрады: симметриялық криптожүйелер, ашық кілтті криптожүйелер, электрондық


1. 1 Аутентификация туралы түсінік
Хабар мазмұнының құпиялылығын сақтауға көмектесе отырып, криптография қосымша мынадай міндеттерді шешуді қамтамасыз етеді:
Аутентификация – xабарды алушыға хабарды нақты жіберушіден екеніне көз жеткізу талабы қойылады. Қаскүнем қандай да бір болмасын біреудің атынан жалған хабар жібере алмайды. Аутентификация тек қолданушының нақтылығын тексерумен байланысты ғана термин емес, сондай-ақ есептеу техникасында құпиясөздердің қолданылуы жағдайын да анықтайды.
Пайдаланушыны аутентификациялау үшін – құпиясөз арқасында пайдаланушыны өз өкілеттігін растайды. Аутентификациялау операциялық жүйе, бағдарламалық өнім немесе аппараттық құралдар арқылы жүзеге асырылады. Барлық күрделі операциялық жүйелерде құпиясөздер негізінде жасалған аутентификация құралдары болады. Сондай-ақ, жасырын ақпаратпен жұмыс істейтін немесе көппайдаланушылық ортаға арналған көптеген бағдарламалық өнімдер де құпиясөздердің негізінде пайдаланушылардың өкілеттіктерін анықтайды. Дербес компьютерлердің аппараттық деңгейінде аутентификация CMOS құпиясөзі бойынша жүзеге асырылады.

1. Ричард Э. Смит – Аутентификация: от паролей до открытых ключей. – Москва, 2005.
2. Зегжда Д. П., Ивашко А. М. – Основы безопасности информационных систем. – М.: Горячая линия – Телеком, 2000.
3. Грушо А. А., Тимонина Е. Е. – Теоретические основы защиты информации. – М.: Издательств агентства «Яхтсмен», 1996.
4. Хорев А. А. – Способы и средства защиты информации. – М.: МО РФ, 2000.
5. Тұрым А. Ш., Мұстафина Б. М. –Ақпаратт ықорғау және қауіпсіздендіру негіздері. – Алматы энергетика және байланыс институты, 2002 ж.