ҚР-дағы денсаулық сақтау сферасында маркетингтің дамуы

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 74 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Маркетинг - қазіргі бизнес философиясы, ойлау стилі және тұтынушылардың мұқтаждықтары мен тілектерін қанағаттандыруға бағытталған мақсат. Маркетинг - бұл нарықты жан-жақты зерттеу негізінде тұтынушылардың мұқтаждықтары мен қажеттіліктерін қанағаттандыру жолымен бәсекелестік қабілеттілігін артыру арқылы пайда табуға бағытталған тұжырымдама және біріккен қызмет. Ал маркетингтік қызметтің денсаулық сақтау саласындағы орны бөлек. Медициналық қызмет нарығы - медициналық қызмет жиынтығы, медициналық техника арқылы жасалған тауарлар, қызметтер, медициналық іс-әрекетті, фармакологиялық құралдарды, профилактиканы ұйымдастыру әдістері.

Таңдалған тақырыптың өзектілігі - маркетингтік концепцияның денсаулық сақтау саласына енгізілуі ең алдымен бұл салада бәсекелестік деңгейінің жоғарылауы және денсаулық сақтау саласының экономикалық тұрғыдан маңызды роль ала бастағанына байланысты, сонымен қоса медициналық сақтандырудың міндетті түрге айналуы нарықтық қатынастардың пайда болуының алғы шарттары болды.

Қазіргі таңда Қазақстандағы маркетингтің дамуы нарық заңдары мен қағидаларынан туындағанындай маркетингті игеру және оның кәсіпорындағы басқару жүйесімен бірігуі нарықтық экономиканың даму деңгейін көрсетеді. Нарықтағы қатаң бәсеке, халықтың төлем кабілеттілігінің әртүрлілігі, кәсіпорынның айналым кұралдарының жеткіліксіздігі, өндірістік шығындардың үнемі өсуі отандық өнімнің бәсекеге қабілеттілігін төмендетіп, өткізуді қиындатуда.

Әрбір кәсіпорынның нарыққа дұрыс қадам жасауы үшін маркетингтік қызмет пен маркетингтік шаралар ауадай қажетті нәрсе, бірақ маркетинг өз бетінше кешенді сала ретінде қызмет етеді, себебі кәсіпорынға маркетингтік зерттеу жүргізу беймәлім, белгісіз зат, оны қалай өткізу, қалай жоспарлау, қандай әдіс қолдану деген сұрақтар туындайды. Бұл сауалдардың әрбірі өз бетінше тағы да сұрақтар туғызады, ал осының бәрін дұрыс қолданбауы нақты мәліметтердің бетін ашпайды, сондықтан нарықтағы кәсіби маманданған маркетингтік қызметті жүргізумен айналысатын ұйымдарға жүгіну немесе маркетингтік қызметті дұрыс жоспарлай білу дұрыс шешім болады.

Денсалық сақтау саласының аса маңызды, әрі негізгі құрылымы ретінде фармацевтика. экономиканың ең бір тиімді салаларының бірі. Фармацевтика - пайда табудан үшінші орында тұрған сала. Сол себепті бітіру жұмысын тәжірибелік жағынан қарастыруда фармацевтикалық компания қарастырылды. Яғни фармацевтикалық компаниялардың маркетинг жүйесінің ерекшеліктері мен әдістері талданылған. Фармацевтика - нағыз қайнап тұрған ақшалы сала. Сондай-ақ фармацевтиканың медицинаның басқа салаларынан артықшылығы - ақша тұтынып қана қоймайды, сонымен бірге оны береді де. Яғни бұл салаға денсаулық сақтау қырынан кейін, экономикалық тұрғыдан да ерекше мән беру керек.

Жұмысты жазу барысында отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерін, баспасөз беттерінде жарияланған материалдарды қолдана отырып жасалған тұжырымдар келтіріледі.

Бітіру жұмысының мақсаты - маркетингтің денсаулық сақтау ұйымдарында қолданудың теориялық, экономикалық және тәжірибелік, яғни оның маңызын, міндетін және тиімділігін арттыру мәселесін қарастыру, Фармацевтикалық нарықтың даму тенденциясы мен қазіргі жағдайын зерттеу арқылы нарық жағдайын бағалау. Шет елдік тәжірибелерге, шет ел компаниясының тәжірибелеріне көз жүгірту арқылы маркетингтіктік іс-шараларды ұйымдастырудағы және жүзеге асырудағы ерекшеліктерін анықтау, жүргізу, фармацевтикалық саланы дамытудың кемшіліктері мен мүмкіндіктерін зерттеу арқылы фармацевтикалық нарықты дамытудың, тиімділігін арттырудың ұсыныстарын дайындау.

Бітіру жұмысын жазу барысында жұмыстың мақсатына жету үшін келесідей міндеттер белгіленді:

денсаулық сақтау саласындағы маркетингтің алатын ролі мен мазмұнын ашу;
статистикалық ақпарат көздерінің негізінде Қазақстан Республикасының фармацевтикалық нарығының дамуына талдау жасау;
негізгі міндет ретінде белгілі бір компания мысалында маркетинг қызметін ашып, зерттеу және маркетингтің осы саладағы ерекшеліктері мен қағидалары, әдістерінің негізін анықтау, талдау болып табылады.
фармацевтикалық кәсіпорындарда тиімді маркетингтік шешімдерді қабылдау үшін стратегиялық жоспарлаудың ұйымдастырушылық және экономикалық қамтылуына баға беру;
фармацевтикалық нарықты маркетингтік тұрғыдан жетілдіру ұсыныстарын жасау.

Бітіру жұмыстың тақырыбы: ҚР-дағы денсаулық сақтау сферасында маркетингтің дамуы.

Зерттеу объектісі - Қазақстан Республикасының фармацевтикалық тауарлар нарығы болып табылады.

Зерттеу пәні - фармацевтикалық сала субьектілерінің әлеуметтік-экономикалық қарым-қатынасы болып табылады.

Медициналық маркетингтің еліміздің экономикасында алар орны зор. Елімізде маркетингтің денсаулық сақтау саласында қолдану толығымен барлық мекемелерде жүзеге асырылмайды.

Денсаулық сақтау саласындағы маркетинг концепциясының қалыптасуының теориялық негізі мен түсінігі

1. 1 Денсаулық сақтау саласындағы маркетингтің қалыптасуы мен негізгі тенденциясы

Маркетинг - нарық жағдайында емдеу мекемелерінің өндірістік, коммерциялық қызметін менеджмент тұрғысынан басқару [1] . Маркетингтік концепцияның денсаулық сақтау саласына енгізілуі ең алдымен бұл салада меншіктің әр түрі пайда болуымен байланысты болды, мысалы, мемлекеттік, муниципалды және жеке сектордың пайда болуы, сонымен қоса медициналық сақтандырудың міндетті түрге айналуы нарықтық қатынастардың пайда болуының алғы шарттары болды. Медициналық қызмет маркетингінің пайда болу алғы шарттарына келесілер жатады:

Жаңа шаруашылық механизмнің дамуымен байланысты медициналық мекемелерді қаржыландыру әдістерінің өзгертілуі.
Функционалды қызметі пайда табумен байланысты коммерциялық медициналық мекемелердің дамуы.
Нарықта медициналық қызметтің тұтынушысы ретіндегі сақтандыру компанияларының жаңа инвестиция көзі ретінде қатысуы.
Жаңа технологиялар мен жаңа дәрілер түрлерін пайдланумен байланысты шығындардың өсуі.
Ақылы қызметтің көбеюіне байланысты медииналық қызмет сапасына қойылатын талаптардың өсуі.

Медициналық мекемелердегі маркетингтік іс-әрекеттерді жүргізудің міндеттерін төменде бейнеленген суреттерден көруге болады:

Емдеу-профилактикалық, санитарлық және басқа да медициналық қызметпен байланысты тұтынушылардың қажеттілігін қанағаттандыру;
Медициналық қызметті көрсетуде бәсекелестік жағдайға жету;
Медициналық қызмет нарығында жоғары үлеске жету;
Медициналық қызметті көрсету прцессінің оң динамикасын қамтамасыз ету;
Жаңа тұтынушыларды тарту.

Медициналық қызмет нарығы - медициналық қызмет жиынтығы, медициналық техника арқылы жасалған тауарлар, қызметтер, медициналық іс-әрекетті, фармакологиялық құралдарды, профилактиканы ұйымдастыру әдістері.

Қазіргі дамыған қоғамда нарықтық қатынастар барлық салада маңызды роль атқарады. Дәрігер мен ауру арасындағы қарым-қатынас ретінде медициналық нарық анықталып, негізі ретінде дәрілік қамтамасыз ету қалыптасқан. Маркетинг тұтынушыға ыңғайланған нарықтық үрдістерді басқару нарықтық экономика жағдайында емдеу қызметін бәсекелестік жағдайда дамытуға мүмкіндік береді (сурет 1) .

Сурет 1. Экономикалық және медициналық тұрғыдан қарағандағы маркетинг түсініктер [2]

Сурет 2. Денсаулық сақтау саласындағы маркетингтік қызметтің міндеттері [2]

2-ші суретте бейнеленген сызбадан денсаулық сақтау мекемесі пациенттердің әлеуметтік қорғалу принциптерін анықтау, емделушілердің қажеттіліктерін демографиялық, экономикалық, психологиялық сипаттамаларына байланысты зерттеу арқылы, яғни нарықтық мониторинг жүргізу арқылы денсаулық сақтау саласындағы маркетингтік қызметтің міндеттері нәтижесінде экономикалық тиімділік пен жоспарлауға қадам басуға болатынын көре аламыз.

Емдеу профилактикалық мекемелеріндегі маркетингтік шаралардың бағыттары мен функциялары 3-ші суретте көрсетілген:

Емдеу профилактикалық мекеменнің сыртқы ортасын зерттеу, баға саясаты;
Сауықтыру қызметінің нақты және потенциалды тұтынушыларының категорияларын анықтау;
Жаңа медициналық қызмет түрлері мен көрсетіліп отырған қызметтердің тізімін білу;
Нарықты зерттеу, әдеуметтік жауапкершілік пен қорғауды қамтамасыз ету;
«Тұтынушылар үшін күрестің» әдісін анықтау;
Маркетингтік іс-әрекеттің аспектілерін кешенді түрде басқару. [2]

Сурет 3. Денсаулық сақтау жүйесіндегі маркетинг функциялары [3, 12б. ]

Сурет 4. Медициналық маркетингті реттеу механизмі [3]

Сурет 5. Емдеу медициналық кешендегі маркетингті басқаруды ұйымдастыру[3]

4-ші суретте көрсетілген медициналық маркетингті зерттеу механизмі мен 5-ші суретте бейнеленген ЕМК-дағы маркетинті басқаруды ұыймдастыру бір-бірімен тығыз байланысты болып келеді. Медициналық маркетингті реттеу механизмі жоғарыда көрсетілгендей сұранысты зерттеуден бастап демографиялық жағдай, халықтың аурулар үлесін ескерумен және қызмет ассортиментін жоспарлап нақтылаудан басталатыны бейнеленген. Ал ЕМК-ғы маркетингті басқару маркетингтік іс-әрекеттерді дер уақытында бақылап, жоспарлап, зерттеп отыратын, өткізу және жарнама бөлімдерінен тұратынын жоғарыда көрсетілген суреттен көре аламыз. ЕМК-дағы маркетингті басқару арқылы мәселелер туындағанда дер кезінде шешім қабылдауға ыңғайлы.

Денсаулық сақтаудағы маркетингті бес түрге бөлуге болады:

қызмет маркетингі;
дәрі-дәрмек маркетингі;
медициналық техника маркетингі;
медициналық технология маркетингі;
ғылыми жобалар маркетингі. Медициналық қызмет маркетингі. Медициналық қызмет нарығындағы маркетинг ерекшеліктеріне белгіленген медициналық нарықты демографиялық, әлеуметтік, экономикалық, валеологиялық параметрлер арқылы осы нарық түрін зерттеп, сәйкестендіру болып табылады. Маркетингтің денсаулық сақтау жүйесіндегі функциясына емдеу-профилактикалық мекеме, маркетингтік делдалдар мен науқастарды жатқызамыз. Бұл элеменнтер 4 негізгі ағымдармен байланысты: медициналық қызмет ағымы, қаржы ағымы (медициналық қызмет көрсеткені үшін алынатын ақы мөлшері), ақпараттық және коммуникациялар ағымы. Емдеу-профилактикалық мекемелерді нарықтық құрылым тұрғысынан қарастырсақ, медициналық қызметті өндіруші, яғни бұл мекемелерде медициналық қызмет жүзеге асырылады және қолданылады. Маркетингтік делдалдар - тауар мен қызметті өндірушілер мен науқастар арасында өнімді жылжытуға, өткізуге, таратуға көмектесетін ұйымдар, олар нақты өткізу нарықтарын анықтайды және өндіруші мен науқас арасында байланысты қамтамасыз етеді. Оларға: сауда делдалдарын, маркетингтік қызметті ұсынушы фирмаларды, агентстваларды, қаржы-несие мекемелерін, сақтандыру медициналық ұйымдарын жатқызамыз. Фармацевтикалық өндірістегі маркетинг (дәрі-дәрмектер маркетингі) басқа медицина салаларынан өнімнің қатаң сандық түрде өндірілуімен және өнімнің тікелей тұтынушыға ұсынылмауымен ерекшеленеді. Дәрі-дәрмек маркетингі тек макродәрежеде ғана емес (мемлекеттік ірі өндірушілер), сонымен қоса микродәрежеде де яғни дәріханалық жүйеде де көрініс таба алады. Халыққа дәрілік қызметті көрсетудің тиімділігі мен сапасы дәріханалардағы дәрілердің ассортиментінің толықтығы мен дәрілердің қорларының оңтайлы басқарылуымен (дефицит пен қордың артықшылығынан басқару) анықталады. Дәрілерге деген сұраныс тұтынушылардың қажеттілік деңгейін көрсетеді. Медициналық техника маркетингі шартты түрде келесідей секторларға бөлуге болады: халыққа арналған медициналық бағыттағы құрылғылар (үйде қолдануға арналған медициналық техника, мысалы, градусник) ; жеке тәжірибеленуші дәрігерлерге арналған медициналық техника; мекемелерге арналған медициналық техника (меншік түріне байланыссыз) . Медициналық технологиялар маркетингі - денсаулық сақтау экономикасының зерттелмеген бағыты деп айтуға болады. Денсаулық сақтауда әр түрлі медициналық технологиялар кеңінен қолданылады, яғни қарапайым түрінен (мысалы, қан ауыстырып құю және т. б. ) күрделі түріне дейін (бауыр, миды ауыстыру) қамтиды. Өкінішке орай, медициналық технологиялар нарығы келесідей сегменттерде ғана қолданылады: дәрілерді жасау технологиясы, күрделі емдеу-диагностикалау кешендерін эксплуатациялау технологиясы т. б. Ғылыми идеялар маркетингі - құқықтық қорғау, яғни технологиялық шешімдерді патенттеу жүйесі, ғылыми басымдылықты және авторлық құқықты жариялау барысында жүзеге асырылады. Ғылыми идеялар маркетингіне патенттік-ақпараттық зерттеулер, техника-экономикалық және құрылымдық зерттеулер, инновациялық үрдістерді жатқызуға болады. [3]

Халыққа медициналық көмек көрсету, яғни азаматтардың денсаулығын қорғау мен жақсарту ең маңызды мәселе болып табылады. Бірақ сол медициналық қамтамасыз етуге жауапты тек қана мемлекеттік органдар ғана емес, сонымен қатар медициналық нарықта қызмет етуші барлық субьектілер жауапты.

Нарықтық қатынастар, ең алдымен, экономикалық басымдылықта жұмыс істеуді талап етеді. Экономикалық көзқарас тұрғысынан әрбір медициналық көмек түрі тауарға тән қасиеттерге ие, сондықтан медициналық қызмет формасында әрекет етеді.

Сәтті маркетингтің негізі болып тұтынушы қажеттіліктерін білу болып табылады. Маркетолог тұтынушы мінез-құлқын білген соң (ақпарат іздеуі, сатып алу туралы шешім қабылдауы, мотивация, сатып алудан кейінгі реакциясы) ғана тұтынушы қажеттілігін қалай қанағаттандыру керектігін түсіне алады. Сол кезде ғана тиімділігі жоғары маркетингтік бағдарламаны маркетингтік зерттеуге сүйеніп қолдануға болады.

Денсаулық сақтаудағы маркетингтік зерттеудің негізгі кезеңдеріне - сәйкес нарықты талдау және болжау, даму болашағын анықтау, қызмет сапасын жоғарылату, тұтынушыға жарнаманың әсері, тауар мен қызметке кешенді сұранысты қалыптастыру әдістерін пайдалана алу шарттары. [4, 4б]

Медицина ғылыми білімнің кең және өте терең дифференциалданған салаларының бірі болып табылады. Медицинаның танымдық бағыттары молекулалы -жасушалы деңгейлерінен (адам морфофизиологиясының) адам қоғамының әлеуметтік-психологиялық және құқықтық нормаларына дейінгі аралықтарды қамтиды. ХХІ ғасырдың екінші жартысынан бастап медицина өзінің теориялық негіздемелерінде биологияның бір бағыты ретінде қарастырыла бастады. Медицинаның негізгі түсініктемелері - денсаулық, норма, ауру, этиология, патогенез және т. б. болса, бұл терминдер биология түсініктемелерімен де тығыз байланыста деуге болады. Медицинаның басқа ғылымдармен байланысының өзі объект ретінде адамның алынуымен байланысты, себебі адам жоғарғы бірлік болып табылады. Сол себепті де медицина механика қағидаларына (мысалы, баллистокардиография), физика (мысалы, электрокардиография, физиотерапияның басқа да әдістері) және химия (мысалы, клиника- лабораториялық анализдер) қағидаларына негізделіп диагностикалау және ауруларды емдеудің әдістерін жүзеге асырады. Диагностикалау мен терапия әдістерін жүзеге асыруда ағзаның механика-физикалық және химиялық қасиеттері мен үрдістерінің нормативті-физиологиялық және патологиялық мағынасын ашуда басты мәселе болып табылады.

Медицина өз түбірінде жаратылыстанудың ғылыми пәндерімен және гуманитарлы-әлеуметтік бағыттардағы пәндермен тығыз байланысты. Мұнымен қоса, ХХІ ғасырдың соңынан бастап медицина техникалық ғылымдарының жетістіктерін, құралдары мен әдістерін пайдалана бастады. Жаратылыстану дисциплиналарының ішінде басты рольді биология, химия және физика алады. Биологиялық бағыт адам ағзасының құрылысы туралы (функционалды анатомия, гистология, цитология), ағза мүшелерінің, мүшелер жүйесінің (физиология) функциялары және онтогенез бен филогенездегі ағза мүшелерінің дамуы мен пайда болуын (эмбриология, антропология) және генетика туралы құнды ақпараттарды берді. Ал медицинаның химиялық бағыты адам ағзасын жүйе ретінде қарастырып, ол жүйеде болатын әр түрлі қосылыстар мен энергиялық айналуларды қарастыруға мүмкіндік берді. Физикалық бағыт буындар мен қимыл-тірек аппаратының биомеханикасын, ағза және тіндердің физикалық параметрлерін, гемодинамикасын зерттеуге мүмкіндік берді. Физикалық білімді белгілі бір биологиялық мәселелерді шешуде қолдану арқылы келесілер зерттеліп қарастырылады: көз алмасын оптикалық жүйе ретінде, есту анализаторының сыртқы бөлігін акустикалық жүйе ретінде, жасушадағы диффузия заңдары және тағы басқа. Гуманитарлы-әлеуметтік дисциплиналар ішінде медицинаның ғылым ретінде құрылуында философия, юриспруденция және әлеуметтануды атауға болады. Кешенді түрде бұл пәндер адамның табиғаттағы және әлемдегі орны; қоғам өміріндегі медицинаның ролі; медицинаның этикалық және моральдық қағидалары, деонтология мен биомедициналық этика және т. б. гуманитарлы әлеуметтік бағыттың медицинадағы басты ашуларының бірі болып табылады. Ал медицинадағы техникалық базаның қолданылуы ХХІ ғасырдың соңынан бастап диагностикалау мен ауруларды емдеуде әр түрлі құрылғылар мен механизмдерді пайдаланумен байланысты. Диагностикалауда рентгендік аппарат, магнитті-резонанстық томограф. Кез-келген ғылыми ашылу медицинаның дамуына әсер етеді. Сондықтан да медицинадағы жетістіктер де ғылымда қолданыла алады, мысалы, химиялық реакцияның жылу эффектісі (орыс дәрігері Гесс ашқан) немесе биологиялық өлімнің фа хронологиялық рамкасы (криминалистика мақсатында) . Қарапайым мысал ретінде медицинаның санитарлы-гигиеналық нормаларына барлық кәсіпорын, фирма (тұрмыстық немесе басқа да мекемелердің барлығы) сәйкес келуі талап етілсе, қай салада жұмыс істесең де тек медициналық комиссиядан өткен азаматтар ғана жұмысқа қабылданады. Еліміздің тыныштығын сақтайтын әскери саланың өзіне де медициналық түрде жарамды азаматтар ғана қызмет ететіні медицина саласының маңыздылығын көрсетеді. Медицина барлық сферада маңызды роль атқарады. Мысалы, 6-шы суретте денсаулық сақтау саласының басқа салалармен байланысы бейнеленген. Медицина пәнаралық ғылыми база нәтижесінде адам қызметінің көптеген бағыттарында тамырын жайды. [5] Денсаулық сақтаудағы экономика деп отырғанымыз - экономиканың бір саласы, яғни халық шаруашылығындағы денсаулық сақтаудың ролін анықтайды, сонымен қоса халық денсаулығын қамтамасыз етуде ресурстарды оңтайлы қолданудың әдістерін ойлап табумен айналысады. Денсаулық сақтаудағы экономиканың мақсаты - халықтың медициналық көмекке деген қажеттілігін қамтамасыз ету болып табылады. Қазіргі заманғы денсаулық сақтау экономикасы медициналық мекемелерді біріншіден, шартты түрде экономикалық құқықтар мен міндеттер жүктелген шаруашылық жүргізуші субъект ретінде қарастырса, екінші жағынан, нарықтық қатынастардың дербес және еркін қатысушы ретінде қарастырады. Денсаулық сақтау экономикасының дербес сала ретінде бөлініп шыға бастауы ХХІ ғасырдың екінші жартысына сай келеді. Денсаулық сақтау экономикасы зерттеулерінің обьектісі болып - денсаулық сақтау саласындағы экономикалық қатынастар болып табылады. Денсаулық сақтау экономикасының басты міндеттері болып:

Қоғамдық өндіріс жүйесіндегі денсаулық сақтаудың ролі мен орнын анықтау;
Денсаулық сақтаудың экономикалық ресурстарының көлемін есептеу және оларды оңтайлы пайдалану;
Денсаулық сақтаудың құрылымының өзгеруін және тенденциясын зерттеу;
Денсаулық сақтау мекемелерінің емдеу-диагностикалық және профилактикалық қызметтерінің экономикалық тиімділігін бағалау және есептеу;
Халықты медициналық көмекпен қамтамасыз етудегі жаңа ұйымдық құрылымдардың экономикалық тиімділігін бағалау;
Медициналық қызметтегі жаңа ұйымдық құрылымдарды экономикалық негіздеу;
Медициналық салада қызмет атқаратын жұмыскерлерге жалақы төлеудің әдістерінің тиімділігін анықтау;
Экономика саласы бойынша дәрігерлерді даярлау және экономистерді денсаулық сақтау жүйесінде қызмет етуге даярлау. Төменде көрсетілген кесте денсаулық сақтау саласы қоғам өмірінің және адам қызметінің барлық салаларына әсер етеді және барлық сала түрімен өте тығыз байланыста жүзеге асырылатынын көрсетеді. [6]

Сурет 6. Денсаулық сақтау саласының басқа салалармен байланысы [6]

Маркетинг тұрғысынан медициналық мекеме үшін келесі сұрақтар қаралу қажет:

Топтық халық арасында және белгілі бір территорияда қызмет түрінің жағдайы қандай?
Осы қызмет түріне деген сұраныс қандай?
Қызметті (тауар) жасауға немесе тасымалдауға кеткен өндірістік, транспорттық шығындар қандай (өзіндік құн) ?
Қызметтің (тауардың) нарықтағы тұтынушылық құны қандай?
Халықтың сатып алу қабілеті қандай?
Ұсынылып отырған қызметтің (тауардың) сол нарықтағы басқа қызметтере қарағандағы артықшылықтары қандай?
Қажеттіліктерге медициналық, маркетингтік, психологиялық әсер етудің әдістері бар ма?

Медициналық қызмет басқа да тауар тәріздес маркетингте өзінің өмірлік циклы бар:

Қызметті нарыққа енгізу;
Қажеттіліктің өсу кезеңі;
Кемеліне жету кезеңі;
Қажеттіліктің төмендеу кезеңі;

Медициналық мекемелер медициналық қызмет маркетингінде тұтынушылар мүмкіндігін ескерулері қажет (саны, концентрациясы, төлемқабілеттілігі, ауыршаңдық құрылымы) ; емдеу мекемесінің мүмкіндіктерін (жабдықталуы, мамандардың жағдайы, қызметтің лицензиялануы, жаңа техникамен қамтамасыз етілуі, коммерциялық іс-әрекет тәжірибесі) ; медициналық қызмет сапасы, деңгейі, қол жетімділігі (қызметтер кешені, олардың саны, қосымша және міндетті қызметтер, қызметтерді жаңарту және дамыту мүмкіндіктері) ; бәсекелестік (аналогиялық қызмет саны, олардың сапасы мен тиімділігі, жаңа техникамен жабдықталу, мамандардың біліктілік деңгейі және басқа мекемелер үшін олардың беделі) .

Маркетинг стратегиясы (медициналық нарықтағы іс-әрекеті) тауарға (қызмет) қатысты стратегия және нарыққа қатысты стратегия болып бөлінеді. Медициналық мекемелер үшін маркетингтік стратегиялардың бағыттары болып:

Тауардың тұтынушылық сапасының жоғарылауы. Мысалы, МСЭҚ орталықтарына қоршаған орта жағдайын бағалау үшін жоғары деңгейдегі дәлдікті қамтамасыз ететін құрылғылар, экспрес-тәсіл.
Құралдардың сенімділігі, оның кепілдемелік қамтамасыз етілуі, жұмыс істеу уақыты, жөнделінуі.
Фирманың имиджі, танымалдылығы және оның осы қызмет саласындағы лидер ретінде орнығуы.
Тауарды белгілі бір сәйкесінше қызметтермен қоса сату.
Тауарлардың (қызметтердің) танымалдылығын арттыратын жаңалықтың болуы, оны эстетикалық қабылдауы және тиімділігін жоғарылатуда қолдану мүмкіндігі.

Денсаулық сақтаудағы реформаның жүргізілуіне, денсаулық сақтау мекемелерін басқаруға менеджмент пен маркетингтегі принциптердің енгізілуі көмектеседі. Бастысы орталықтан басқаруға тән ұйымдастырушыдан басымдылық менеджер басқарушыға берілуі басты роль атқарады. Келесідей басқару принциптерін бөліп көрсетеді:

Ұйымдастырушылық, координациялық, жедел - әрбір жеке жұмыскер мен бүкіл коллективтің іс-әрекетінің уәждерін жоғарылату үшін. Оның ішінде: билік, жауапкершілік, бірлік, бір басқару, орталықтандыру, сызықтық басқару, тұрақтылық, қызығушылық.
Даму принципі, коллективтің іс-әрекетінің тиімділігін жоғарылатуға бағытталған. Мұнда: дисциплина, әділеттілік, жеке мүддені жалпылық мүддеге айналдыру, коллективтің рухы, қызметкерлердің тұрақтылығы, мадақтаулар т. б.
Мекеме бөлімшелерінің беделінің, имиджінің көтерілуі.