Поливинилпирролидон және бентонит сазы негізіндегі композициялық гельдерді синтездеу

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ХИМИЯ ФАКУЛЬТЕТІ

Органикалық химия және табиғи қосылыстар химиясы кафедрасы

БІТІРУ ЖҰМЫСЫ

ПОЛИВИНИЛПИРРОЛИДОН ЖӘНЕ БЕНТОНИТ САЗЫ НЕГІЗІНДЕГІ КОМПОЗИЦИЯЛЫҚ ГЕЛЬДЕРДІ СИНТЕЗДЕУ

Орындаған: Ешатова А. С.

Ғылыми жетекші,

х. ғ. к доцент Жумагалиева Ш. Н.

Қорғауға жіберілді:

Органикалық химия және табиғи

қосылыстар химиясы кафедрасының

меңгерушісі, х. ғ. д., профессор Әбілов Ж. Ә.

“__” 2011 ж.

Алматы 2011

МАЗМҰНЫ

Нормативтік сілтемелер

Анықтамалар, белгілеулер және қысқартулар

Кіріспе

1. ӘДЕБИ ШОЛУ

Поливинилпирролидон негізіндегі полимерлі материалдар
Полимер-сазды композициялық материалдар1. 3 Полимер-сазды композициялық тасмалдаушылар және оларға дәрілік заттарды иммобилизациялау

Бентонит саздарының медициналық мақсатта қолданылуы

ТӘЖІРИБЕЛІК БӨЛІМ

2. 1 Бастапқы заттарды тазалау

2. 2 ПВП гельдерін синтездеу

2. 3 Бентонит сазы мен поливинилпирролидон композициялық гельдерін синтездеу

2. 4 Зерттеу әдістері

2. 4. 1 Гельдің ісіну дәрежесін анықтау

2. 4. 2 Гельдердің тігілу дәрежесін, гель фракция және золь фракция шығынын анықтау

2. 4. 3 Гельдердің күлділігін анықтау

2. 4. 4 ИҚ - спектроскопиялық зерттеу

2. 4. 5 Атомдық күшті микроскопиялық зерттеулер

3. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ТАЛҚЫЛАУ

3. 1 ПВП-БС композициялық гельдерін синтездеу және олардың физика-химиялық қасиеттерін зерттеу

3. 2 ПВП-БС композициялық гельдерінің физологиялық ерітіндіде ісінгіштік қасиеттері

3. 3 ПВП-БС композициялық гельдерге рН-ортаның әсері

3. 4 ПВП-БС композициялық гельдерінің рихлокаин ерітіндіде ісінгіштік қасиеттері

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Бұл бітіру жұмысында келесі стандартарға сілтемелер келтірілген:

ГОСТ 6709-72 Вода дистиллирования

ГОСТ 3885-73 Реактивы и особо чистые вещества. Отбор

проб, фасовка, упаковка и маркировка.

ГОСТ 1770-74 Посуда мерная лабораторная стеклянная.

Цилиндры, колбы, пробирки.

Общие техническая условия.

ГОСТ 4204-77 Реакивы. Кислота серная. Техническая

условия.

ГОСТ 4234-77 Реактивы. Натрий хлористый.

ГОСТ (ТУ) Реактивы. Гидроксид натрия.

ГОСТ (ТУ) 25-11-34-80 Магнитная мешалка ММ-5.

ГОСТ 25-2021-003-88 Термометры ртутные стеклянные

лабароторные.

ГОСТ 2183-93 Глина бентонитовая. Методы оределения

показателя адсорбции и емкости, катионного

обмена.

ГОСТ 4517-87 Реактивы. Методы приготовления

вспогательных реактивов и растворов,

применяемых при анализе.

АНЫҚТАМАЛАР, БЕЛГІЛЕУЛЕР ЖӘНЕ ҚЫСҚАРТУЛАР

Полимерлік гель − бір-бірімен химиялық немесе физикалық байланысқан ұзын тізбекті макромолекулалардан тұратын, үш өлшемді кеңістік құрылымды жоғары молекулалы қосылыстар

Пролангациялау − дәрілік заттың емдеу курсына қажетті мөлшерін азайту немесе дәл сондай дәрі мөлшерінің әсер ету мерзімін ұзарту

α − ісіну дәрежесі, полимер сіңіретін сұйықтық (немесе оның буы) мөлшерінің порлимер массасы немесе көлем бірлігіне қатынасы

Контракция − гельдердің сыртқы факторлар әсерінен біртіндеп сығылуы

Колапс − гельдердің секірмелі түрде, күрт сығылуы

Физологиялық (изотонды) ерітінді − осмос қысымы бойынша организм сұйықтықтарымен (қан, плазма, т. б. ) бара-бар ерітінді, 0, 86 % немесе 0, 15 М NaCl ерітіндісі

ПКМ - полимерлік композициялық материалдар

БС - бентонит сазы

ПВП -поливинилпирролидон

ВП - винилпирролидон

АҚ - акрил қышқылы

ТМВС- триметоксивинилсилан

ОНГГ- органо - бейорганикалық гибридті гидрогельдер

ММА - метилметакрилат

СТ - стирол

ФБН - фенил-N-трет-бутилнитронның

БАЗ - беттік активті заттар

ПКМ - полимерлі композициялық материалдарды

ММТ - монтмориллонит

РҚА - ренген құрылымдық анализ

ТЭМ - трансмиссионды электронды микроскопия

СЭМ - сканирлеуші электронды микроскопия

ПВС- поливинил спирті

РХ - рихлокаин

ТА - тігуші агент

ДАҚ - азо-бис-изомай қышқылының динитрилі

МБАА - метилен-бис-акрил-амид

ИҚ-спектр - инфрақызыл спектр

рН - сутектік көрсеткіш

n _д ²⁰ - сыну көрсеткіші

τ - уақыт

КІРІСПЕ

Қазіргі кезде композициялық материалдар тәжірибе жүзінде кең ауқымда қолданылады. Полимерлер және соңғы жылдары материалтану ғылымындағы бірден-бір маңызды бағыт − жаңа қосылыстар немесе қасиеттері жақсартылған комплекстерге ие композициялық полимерлік материалдарды алу болып табылады. Композиттер бастапқы компоненттердің бөлек қасиеттерін емес, олардың үйлескен химиялық, физикалық және механикалық қасиеттерін өздерінің бойына жинақтайды.

Белгілі талаптарға сай композициялық материал, оның қасиеттерін алдын ала болжау үшін композициялық материал құрамдастарының өзара әрекеттесу заңдылықтарын білу қажет. Полимерлік материалдарды кеңінен тұтынушылардың бірі медицина. Полимерге деген медицина сұранысына сәйкес ғылымның жаңа бағыты пайда болды. Ол полимерлерді алу және қасиеттерін зерттеу, түрлендіру, сонымен бірге дәрілік заттарды жасау технологиясымен айналысады. Осыған байланысты дәрілік заттарды полимермен байланыстыра қолданудың маңызы зор.

Осыған байланысты, бұл жұмыста бейионогенді N-винил-2-пирролидон (ВП) полимеріне Маңырақ жерінен (ШҚО) алынған бентонит сазының дисперсті бөлшектерін енгізу негізіндегі композициялық жүйелерді зерттеу мақсаты қойылды. Үздіксіз фаза ретінде поливинилпирролидон ал дисперсті фаза ретінде бентонит сазы (БС) қолданылды. Бұл композициялық материалдар бастапқы компоненттердің бағалы қасиеттерін, химиялық тұрақтылығын өздеріне үйлестіреді деп пайымдадық. Поливинилпирролидонды таңдап алу себебіміз, ол медицина тәжірибесінде полимер-тасымалдаушы ретінде рұқсат етілген.

Поливинилпирролидон негізіндегі гельді синтездеуге қызығушылық жыл сайын артып отыр. N-винил-2-пирролидон (ВП) негізіндегі полимерлер амфифильділік, комплекс түзуге қабілеттілік және кіші молекулалы қосылыстарды сорбциялауға қабілеттілігі сияқты бағалы қасиеттеріне орай жоғары молекулалы қосылыстар арасында ерекше орынға ие. Олар әр түрлі салаларда, соның ішінде медицинада, биологияда, полимер- тасымалдаушы және дәрілік заттардың әсерін ұзартушы ретінде үлкен қызығушылық тудырады. Сазды-полимерлі композицияларын синтездеу әдістері архитектурасы ерекше болатын ВП сополимерлерін алу үшін жаңа мүмкіндіктерді ашады.

Жұмыстың мақсаты: бентонит сазы-поливинилпирролидон негізіндегі композициялық гельдерді синтездеу және олардың физика-химиялық қасиеттерін зерттеу.

1 ӘДЕБИ ШОЛУ

1. 1 Поливинилпирролидон негізіндегі полимерлі материалдар

Химияның және полимерлі материалдар технологиясының дамуының маңызды тенденциясы белгілі полимерлердің қасиеттерінің берілген сәйкестігінің негізінде жаңа сипаттамалары бар материалдарды алу мүмкіндігін іздеу болып табылады. Қазіргі кезде Винилпирролидон (ВП) негізіндегі полимерлер амфифильділік, комплекс түзуге қабілеттілік және кіші молекулалы қосылыстарды сорбциялауға қабілеттілігі сияқты бағалы қасиеттеріне орай жоғары молекулалы қосылыстар арасында ерекше орынға ие. Олар әр түрлі салаларда, соның ішінде медицинада, биологияда, полимер- тасымалдаушы және дәрілік заттардың әсерін ұзартушы ретінде үлкен қызығушылық тудырады. Сазды-полимерлі композицияларын синтездеу әдістері архитектурасы ерекше болатын ВП сополимерлерін алу үшін жаңа мүмкіндіктерді ашады.

[1] жұмыста N- винилпирролидон және стирол негізінде амфофильді блок-сополимерлерді тізбекті германийорганикалық қосылыстарға: бис-(пентафторфенил) герман және трис - (пентафторфенил) герман, беру реакцияларының есебінен синтездеу мүмкіндігі зерттелген. Тізбекті берудің салыстырмалы константалары анықталған. Ылғалдау әдісімен құрамында гидрофильді блок тізбектерінің әртүрлі саны болатын, бөлінген блок - сополимерлердің беттік қасиеттері зерттелген. Зисман әдісінің көмегімен амфифильді блок - сополимерлер пленкаларының беттік керілуінің полярлы және дисперсті құрамдас бөліктері есептелген. Авторлар стиролдың ішінде функционалды поливинилпирролидонды жай полимеризациялау жолымен гидрофильді блок ұзындығы әртүрлі болатын амфифильді блок сополимерлерді алудың жаңа әдісін ұсынған. Блок сополимер құрамында винилпирролидон тізбектерінің мөлшеріне тәуелді бөлінген полимерлер әртүрлі беттік қасиеттерге ие болады.

Соңғы кездері поли-N-винилпирролидон (ПВП) сияқты суда еритін поли-N-виниламидтер бірқатар салаларда соның ішінде медицина мен биотехнологияда кең қолданыс тауып отыр. Тірі ағза тканьдерімен жақсы биосәйкес келушілікке және төмен улы қасиеттерге ие бола отырып, бұл полимерлер зерттеушілердің үлкен назарын аударады, және олардың қасиеттері соның ішінде олардың сулы ерітінділерінің әртүрлі жағдайлардағы сипаттамасы интенсивті түрде зерттеліп келеді [2] .

Соңғы кездері суда еритін полимерлер золь гель технологиясының көмегімен жүзеге асырылатын наноқұрылымды металоксидті қаптамаларды алу техниканың жаңа перспективті саласында қолданыс тауып отыр. Бұл мақсатта полимерлердің термосезімталдылыққа ие болуы яғни температураны жоғарылатқан кезде жеке фазаны түзе отырып ерітіндіден түсіп кету қабілетіне ие болуы маңызды болып табылады. Бірқатар авторлар қосылған тұздың концентрациясын және оның табиғатын өзгерте отырып фазалық ауысудың температурасын кең аралықта өзгертуге болатын ПВП негізіндегі термосезімтал жүйелерді алу мүмкіндігін дәлелдеген.

Бақыланатын радикалды сополимеризация әдістеріне негізделген тармақталған полимерлерді синтездеудің жаңа әдістерін жасау [3], архитектурасы қарапайым емес болатын ВП сополимерлерін алуға жаңа мүмкіндіктер ашады. Тармақталған полимерлердің ерекше технологиясы - сыртқы қабатта шектік тізбектердің үлкен мөлшері, және осының салдарынан микрокеуектер түрінде жүзеге асырылатын бос көлемнің артық мөлшері болуының, әртүрлі органикалық орталарда жоғары ерігіштік және термодинамикалық сәйкестілік сияқты бірегей қасиеттермен бірге келуі тармақталған макромолекулалардың ішінде катализаторларды, бояғыштарды және т. б. химиялық қосылыстарды иммобилизациялауға мүмкіндік береді. Бұған қоса тармақталған сополимерлерді синтездеу процессі кезінде, сызықты өнімдерді синтездеу кезіндегідей, құрамында қос байланыстары болатын мысалы фуллерендер сияқты әртүрлі химиялық қосылыстарды ковалентті байланыстыру есебінен олардын функционалдануы мүмкін.

Осылайша үшөлшемді радикалды сополимеризация әдісімен құрылысы әртүрлі болатын диметилакрилаттар мен тармақталған ВП сополимерлері синтезделген, олардың құрамын және ерітіндідегі гидродинамикалық сипатын сонымен бірге полимерлі тізбектердің локальді молекулярлы динамикасын фотохромды зонт әдісімен зерттелген [4] .

Тармақталған полимерлерді синтездеудің жоғары эффективті бірсатылы әдістерін жасау реакционды қабілеті және құрылысы әртүрлі болатын винилді мономерлер, соның ішінде N-винилпирролидон (N-ВП) негізіндегі тармақталған сополимерлерді құрастыруда жаңа перспективаларды ашады. Олардың ерекше топологиялық архитектурасымен шартталған қасиеттердің бірегей комплексі соның ішінде тармақталған сополимерлердің төменмолекулалы қосылыстарын сорбциялауға қабілеті (периферикалық қабатта шектік тізбектердің үлкен саны) олардың қолдану аймақтарын, мысалы қонақ-қожайын типі бойынша тармақталған макромолекулалар ішінде химиялық қосылыстарады иммобилизациялаумен байланысты болатын аймақтарды айтарлықтай кеңейтуге мүмкіндік береді.

[5] жұмыста N-ВП негізіндегі тармақталған сополимерлер макромолекулаларының ішіне химиялық қосылыстарды Метилен көгі гидрофильді бояғышының мысалында иммобилизациялау мүмкіндіктері зерттелген. Нәтижелер бойынша N-винилпирролидон негізіндегі тармақталған сополимерлер химиялық қосылыстардың молекулаларын қонақ -қожайын типі бойынша полимерлі контейнерлерді түзе отырып, инкапсульдеуге қабілетті болатындығы көрсетілді. Тармақталған сополимер құрылысы, араластыру уақыты және Метилен көк ерітіндісінің судағы бастапқы концентрациясы иммобилизацияланған бояғыш мөлшеріне әсер етеді.

Осыдан бұрын көрсетілгендей N-винилпирролидон негізіндегі полимерлер медицина мен биологияда гидрофильді және улы емес материалдар ретінде қолданыс тауып отыр; олар тірі ағзаның физиологиялық орталарымен байланысқа түсе отырып қолдануға жіберіледі және медицина - биологиялық мақсатта қолданылатын материалдардың құрамында әртүрлі функцияларды орындай алады. (ПВП) -ның сулы ертінділері қаналмастырғыш және улы заттарды бір бірімен байланыстыратын және олардың ағзадан тез шығуына өз үлесін қосатын жоғары сорбциялық қасиеттерге ие болатын, перроральді және инфузионды қолданылатын препараттар үшін негіз ретінде қолданылады; оның сополимерлері дәрілік формаларды жасау кезінде көмекші заттардың функцияларын атқарады (пасталар мен мазьдерге арналған қоюландырғыштар, эмульсиялар мен суспензиялардың тұрақтанғыштары, май негіздері мен вазелиннің ауыстырғыштары, дәрілердің қабықшалары және т. б. ) . Оның йодпен комплекстері антисептикалық препараттарда қолданылады, винилпирролидон негізіндегі полимерлер жоғары бактерицидті активтілікке ие болатын анионды беттік-активті заттарды модификациялау үшін қолданылады. Винилпироллидон анибиотиктердің полимерлі туындыларын жасау кезінде олардың улылығын төмендету үшін, ерігіштік пен фармакокинетикасын жақсарту үшін, ағзаға түсу жылдамдығын басқару үшін тиімді пайдалануы мүмкін. Ионогенді емес сомономерлері бар винилпироллидонның бірқатар сополимерлері өзіндік микробқа қарсы активтілікке ие болады, иммуностимуляциялаушы және иммуномодуляциялаушы әсер етеді. Ағзаға дәрілік формалардын құрамында кіретін полимерлер үшін физиологиялық сипаттамаға деген талаптардан басқа тағы бір спецификалық талап әдетте айтарлықтай тар аралықтарда болуға тиіс молекулалық масса болы табылады. Осыған орай винилпирролидон негізіндегі полимерлердің молекулалық массасын эффективті реттеу әдістерін жасау өзекті мәселе болып табылады. Жеке алғанда мұндай полимерлер ағзадан өздігінен шығуды қамтамассыз ететін үлкен емес молекулалық массаға ие болуы керек. Осыған орай винил мономерлері бар N-винилпирролидон сополимерлерін алу процестерін басқарудың эффективті әдістерін іздеу N-винилпирролидон химиясының дамуының маңызды сәттерінің бірі болып табылады. [6] жұмыста тұрақтандырушы және кетуші топтардың құрылысымен айырықшаланатын дитиобензаттар мен тритиокарбонаттар қатысында винилпирролидонның полимеризациясы зерттелген және полимеризация тізбегінің радикалды қайтымды берілу механизмі бойынша винилсукцинимидтің полимеризациясы алғаш рет жүзеге асырылған. Молекулалық массасы 10 000-нан аспайтын поли-N-винилпирролидонның басқарылатын синтезінің шарттары анықталған.

Әртүрлі класты полимерлі сорбенттер металдарды анализдеу және концентрациялау процестерінде кеңінен қолданылады. N-винилпирролидон негізіндегі тігілген сополимерлер сорбенттер ретінде пайдаланылатын белгілі. Осылайша дивинилбензолы бар винилпирролидон сополимері қатты фазалық экстракция кезінде феноксилалканды қышқылдарды және т. б. гербицидтерді суда және қоршаған ортада анықтау үшін сорбент ретінде қолданылады. Винилпироллидонды сополимеризациялау арқылы құрылымы үшөлшемді болатын сорбенттер алынды, олар тамақ және парфюмериялық сұйықтықтардың тұрақтандырғыштары ретінде қолданыс табады [7] .

Жаңа потенциалды сорбенттер ретінде N-винилпирролидонның (ТМВС) тігілген сополимерлері синтезделіп, олардын сорбциялық активтілігі зерттелген [8] . Винилпирролидон мен тігілген сополимерлері аммиакты орталарда Ni(II) және Cu(II) иондарын сорбциялайтыны және ағын суларын зертелген металдар иондарынан тазарту үшін және электроникада бөліп алу үшін қолданыс табуы мүмкін болатындығы көрсетілген. N-винилпирролидон тек қана суда еритін полимер немесе пленка ретінде ғана емес сонымен бірге оның негізіндегі гидрогельдер де үлкен қызығушылық тудырады. Гидрогельдерді ғылымның (химия, биология), өндірістің (биотехнологиялар, тамақ өнеркәсібі және фармацевтикалық өнеркәсіп, ауыл шаруашылығында, құрылыста), медицинаның көптеген салаларында елу жылдан көп уақыт бойы пайдаланып келетіні белгілі. Кез келген бастапқы форманы сақтай отырып, қасиеттері (мысалы еріткіш пен басқа заттарды айтарлықтай көп көлемдерде иммобилизациялау, оларды ұстау және керек болса пролонгациялық бөліп шығару қабілеті) мен морфологиясы әртүрлі болатын гидрогельдерді алу мүмкіндігі оларға осындай кең қолданысты қамтамассыз етеді. Гидрогельдерді және жалпы полимерлі гельдерді алудың белгілі әдістері макромолекулалар арасында ковалентті немесе ионды байланыстардын түзу есебінен үшөлшемді тордың түзіуіне негізделген. Полимерлі тізбектерді өз арасында кеңістіктік каркасқа тігу, сутектік немесе координациялық байланыстардын, Ван-дер-Ваальс күштерінің қатысында, гидрофобты әрекеттесулердің қатысында мүмкін болады. Макромолекулалардың тігуші агенттері ретінде химиялық табиғаты әртүрлі болатын нанобөлшектер де бола алатындығы жақында көрсетілген. Үздіксіз фаза - органикалық полимер, ал дискретті фаза - бейорганикалық нанобөлшектер болатын жүйелерді гибридті материалдар деп атайды, олардағы компоненттер молекулярлы деңгейде әрекеттеседі [9] . Бейорганикалық нанобөлшектерді алу әдістерінің бірі болып золь - гель технология табылады.

Поливинилпирролидон және Акрил қышқылы (АҚ) мономерлерінің ерітіндісін гамма сәулелендіру нәтижесінде гидрогелдердің сополимерлері жүйелері алынған. Синтезделген жаңа гидрогелдердің кимпосикал бұрынғы осы гидрогелдердің алыну әдісімен салыстырылған. Химиялық структурасы және байланыстардың табиғаты ИК спектрлік әдісімен анықталынған, ал осы гидрогелдердің термиялық тұрақтылығы термогравиметриялық анализ әдісімен анықталынған. ПВП/АҚ-ның сополимерлерінің судағы кинетикалық ісінуі және pH- сезімталдығы зерттелген. Дәрінің шығару қабілеттілігі жөнінен ПВП/АҚ гидрогеліне дәрі ретінде метилоранж индикаторын дәрі онына қолданып жетелеген. ИК спектр анализі сополимер жүйесінен пайда болуын көрсетеді, ал термогравиметриялық әдісі ПВП/АҚ гидрогелінің жоғары термиялық тұрақтылығы таза ПАҚ-дан жоғары, ал ПВП-дан төмен екенін көрсетеді. Судағы кинетикалық ісіну барлық гидрогелдердің 24 сағаттан кейін тепе-теңдікке жететінін, және ісіну дәрежесі алдынғы полимер жасау кезінде АҚ ның қатынасының жоғарлауымен жоғарлауын көрсетті. ПВП/АҚ гидрогелдерінің ісіну дәредесі pH 4-7 де композиция түріне байланысты өте үлкен қарқынмен жоғарлайтыныны зерттелді [10] .

ПВП гидрогелдері гамма сәулелердіндіру әдісімен байланыстырылған. ПВП концентрациясы және гелдегі жұтылған (абсорбцияланған) дозасы анықталынған. Тепе теңдіктік ісіну зерттеулері ісінген гидрогел байланыстарының арасындағы молекулалық массасын есептеу Flory Rhenner теориясы арқылы жасалынған. Оттектік эффект байланысқан Gx шығымы арқылы, яғни бұл Gx - ті гел-зольдік (гел-золь) анализ нәтижесінен алынған. Ал гел-золь (гел-золь) анализі GelSol95 программасы арқылы анықталған. Дозаның әсері және концентрациясынан жүйелік анализі гель фракциясы гель дозасы мен ПВП концентрациясы артқан сайын Ісініп жатқан ПВП гидрогелінің ең жоғары дәрежесі гелдің пайда болу нүктесіне жақын кездегі дозасында байқалды. Полимер концентрациясынан 7%-тігі керекті гель құрамын алу үшін жеткілікті. Бұл байланыстырылу процесіне ертіндідегі оттектің әсері тиеді. Микробтық енгізу тесттері бұл гидрогелдің бактерияларға жақсы болатындығын көрсетті [11] .

Қазіргі таңда адам терісінің зақымдануы айтарлықтай маңызды мәселелердің бірі болып отыр. Себебі, тері зақымдануының салдары оның қорғағыштық, тасмалдаушы қызметтерінің бұзылуына әкеліп соғады. Зақымданған тері үшін «идеалды» емдік таңғыш материал болып сол пациенттің өзінің тері жамылғысы болып табылады. Алайда мұндай емдеу тәсілі әрдайым тиімді болып келмейді. Сол үшін қазіргі уақытта үлдірлер, гидрогельдер, маталар және мата емес текстильді жабындылар, ұнтақтар, пасталар, жақпа майлар, эмульсиялар және тағы басқа материалдар комбинациялары қолданылады. Осы жұмыста поливинилпирролидон (ПВП) мен күміс нитратты (AgNO ₃ ) негізіндегі гидрогельдер синтезделінді [12] . Алынған гидрогельді таңғыш материалдардың су және физикалық ерітіндідегі ісіну кинетикасы қарастырылды. Екі тәсілмен таңғыш материалдар алынды, яғни ПВП мен AgNO ₃ араластыру арқылы және рецепт бойынша.

[13] жұмыста капиллярлы вискозиметрия әдісінің көмегімен құрамында кремнезем бар ПВП композициялары алынған және зерттелген. Кремнезем бөлшектерінің ПВП-мен әрекеттесуін зерттеу үшін ультрадыбысты кинетикалық амплитуда әдісі қолданылған. Тетраметоксисиланның (ТМОС) гидролитикалық поликонденсациясын жүзеге асырған кезде ПВП-ның сулы ерітінділерінде құрамында 98 масс. % су болатын, механикалық берік, эластикалық, мөлдір органо - бейорганикалық гибридті гидрогельдер (ОНГГ) түзілуі мүмкін. Мұндай ОНГГ-ні тек қана молекулярлы массаның және ПВП концентрациясының, сонымен қатар ПВП−су−ТМОС реакциялық массасының компоненттерінің қатынасының белгілі бір интервалында ғана алуға мүмкін болады. Басқа жағдайларда ПВП−су−ТМОС жүйесін температураның (22 ⁰ С) және су мөлшерінің тұрақты мәндерінің жағдайында ұстаудын өзінде де қоспа тұтқырлығы өзгермейді. Берілген жүйелердегі гель түзілу құрамында кремний бар бөлшектер мен ПВП тізбектері арасында тұрақты байланыстардын түзілуімен шартталуы тиіс екендігі анық, ал ұзартылған үшөлшемді тордын түзілуі бірқатар шеткі шарттардын сәйкес келуі кезінде ғана мүмкін.

N-винилпирролидон радикалды полимеризация механизмі бойынша жақсы полимеризацияланады және оның полимерлері бағалы қасиеттерге ие болады. Алайда әдебиеттерде N-винилпирролидонның метилметакрилат (ММА) және стирол (СТ) сияқты кең таралған мономерлермен де сополимеризациялану процестерінде ВП-ның активтілігі туралы айтарлықтай қайшы келетін мәліметтердің келетіні туралы айтып кеткен жөн. [14] жұмыста ВП-СТ сияқты сомономерлі жүйелердің салыстырмалы активтіліктерінің константалары бағаланған, сонымен бірге аталған параметрлерге фенил-N-трет-бутилнитронның (ФБН) әсері зерттелген. ВП-ММА және ВП-СТ сополимеризациясы кезінде салыстырмалы активтіліктердің эффективті мәндерін анықтау үшін Келен - Тюдеш және келтірілген қисық әдістерін қолданған. Сополимеризацияны мономерлі қоспалар құрамдарының кең интервалында жүзеге асырған 5-95 мол % винипирролидон. ИК спектроскопиясының әдісінің көмегімен жүзеге асырылған сополимерлер құрамдарының анализі бастапқы қоспа құрамындағы мономерлердің қатынасына тәуелсіз сополимер әрдайым активтілігі көбірек болатын мономер ММА немесе СТ-мен байытылған болады. Мұндай тәуелділік ФБН қатысында және оның қатысынсыз алынған үлгілер үшін байқалады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.