Қазақстан Республикасының көлік саласында табиғи монополия құрылымдарын мемлекеттік реттеу

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 85 бет
Таңдаулыға:

Нормативтік сілтемелер

Қазақстан Республикасының Конституциясы (1998 жылдың 7қазанындағы Қазақстан Республикасы Заңымен енгізілген өзгертпелер менқосымшалармен бірге) - Алматы, TOO «Баспа», 2001
2001 жылдың 2 мамырындағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің №591 қаулысы
Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер. (Салық кодексі) - Алматы, ЮРИСТ, 2002
1998 жылдың 9 маусымындағы «Әділетсіз бәсекелестік туралы»Қазақстан Республикасы Заңы
2005 жылдың 19 қаңтарындағы № 144-П «Бәсекелестік жәнемонополистік әрекеті шектеу туралы» Қазақстан Республикасы Заңы
1998 жылдың шілдесіндегі «Табиғи монополиялар туралы» ҚазақстанРеспубликасы Заңы
1998 жылдың 15 қарашасындағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің№ 1713 қаулысымен бекітілген «Қазақстан Республикасы табиғимонополияларды реттеу, бәсекелестікті қорғау Агенттігі туралы» қарары
1992 жылдың 26 маусымындағы «Тұтынушылар құқығын қорғаутуралы» Қазақстан Республикасы Заңы

1999 жылдың 6 тамызынағы Қазақстан Республикасы табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау Аген ^г гтігінің № 59-ОД бұйрығымен бекітілген «Табиғи монополия субъектілерінің тауарлары, жұмыстары, қызметтеріне баға (тариф) бекіту және енгізу тәртібі туралы» нұсқауы

ШАРТТЫ БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР

ЖІӨ - Жалпы ішкі өнім

ЖҰӨ - Жалпы ұлттық өнім

ЕО - Еуропалық одақ

ЕКҚБ - Еуропалық көмір-құрыш бірлестігі

ЕЭҚ - Еуропалық экономикалық қауымдастық

ЖБИ - Жеке баға индексі

МҚК - Монополия және олардың қосылуы жөніндегі комиссиясы

ӘСК - Әділ сауда комиссиясы

ҚҚС - Қосымша құн салығы

ҒЗжТКЖ - Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік конструкторлық жұмыстар

ҒТП - Ғылыми техникалық прогресс

БАҚ - Бұқаралық ақпарат құралдары

АКК - Автокөлік кәсіпорны

ЖҚҚ - Жалпы қосымша құн

ЖҚӨ - Жалпы қоғамдық өнім

ГБК - Газ бөлістіру компаниясы

ГКК - Газкөлік компаниясы

МТҮК - Мұнай тасымалдау ұлттық компаниясы

ЖАКК - Жолаушылар автокөлік кәсіпорны

ТШИ - Тікелей шетелдік инвестиция

ММӨӨБ - Магистралды мұнай өткізу өндірістік бірлестігі

АННОТАЦИЯ

Диплом жұмысының тақырыбы: Қазақстан Республикасының көлік саласында табиғи монополия құрылымдарын мемлекеттік реттеу

Орындаған :

Мамандығы :

Жетекшісі :

Зерттеу объектісі : Ұлттық экономиканың аса маңызды секторларының бірі ретіндегі Қазақстан Республикасының көлік саласы алынды

Зерттеу пәні : Көлік саласындағы табиғи монополиялық құрылымдарды мемлекеттік реттеу жүйесін қалыптастыратын ұйымдастыру-экономикалық қатынастар жиынтығы ғылыми зерттеудің пәні болып табылады. Зерттеу нысанына ұлттық экономиканың аса маңызды секторларьшың бірі ретіндегі Қазақстан Республикасының көлік саласы алынды.

Зерттеу мақсаты: Қазақстан Республикасы көлік саласындағы табиғи монополия құрылымдарын мемлекеттік реттеу жүйесін ғылыми-тәжірибелік және теориялық - әдіснамалық тұрғыда танып білу диссертациялық зерттеудің негізгі мақсаты болып табылады.

Дипломдық жұмыс кіріспеден, 3 тараудан, қорытынды және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

МАЗМҰНЫ

Кіріспе . . .

1. Нарық жағдайындағы табиғи монополиялық құрылымдар қызметін реттеудің теориялық негіздері … . . .

Монополия мәні және оның құрылымдарын мемлекеттік реттеудің негіздері . . .
Табиғи монополия құрылымдарын реттеу әдістері мен формалары . . .

1. 3 Көліктегі табиғи монополиялардың құрылымдарын реттеу
ерекшеліктері . . .

2 . Қазіргі жағдайда Қазақстан көлік саласындағы табиғи - монополия құрылымдарының мемлекеттік реттеу жүйесін талдау . . .

2. 1 Қазақстан Республикасының көлік саласындағы ұйымдастыру-
құрылымдық реформалау ерекшеліктері . . .

2. 2 Қазақстан Республикасындағы көлік саласының даму көрсеткіштерін талдау . . .

2. 3 Көлік саласындағы табиғи монополияны мемлекеттік реттеудің
негізгі бағыттары . . .

3 . Қазақстан көлік саласындағы табиғи монополиялық құрылымдарды мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіру . . .

Көлік кешенін мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіруді дамыту . . .
Көліктегі табиғи - монополиялық құрылымды реттеудіңэкономикалық тетіктерін жетілдіру . . .
Бизнес жоспар . . .

Қорытынды . . .

Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . .

Қосымша

КІРІСПЕ

Көлік саласы - Қазақстан Республикасының жалпы транспорт жүйесінің маңызды саласы бола отырып, олардың даму деңгейі мен техникалық жағдайы жалпы мемлекеттің, сондай - ақ жеке аймақтардың да экономикалық және әлеуметтік дамуына ерекше ықпал етеді.

Қазақстан Республикасында саяси - экономикалық және әлеуметтік қатынастардың тұрақтану жағдайында көлік саласын дамыту қазіргі күні экономикалық саясаттың маңызды басымдықтарының бірінен саналады. Көлік саласын тиімді дамыту, Қазақстанның әлемдік экономикамен ықпалдасуы, Отанымыздың әлеуметтік-экономикалық жағдайының тұрақтануы, бүкіл экономика жүйесінің ауқымды қызметімен тығыз байланысты. Нарықтық қатынастардың дамуы және Қазақстан экономикасы жүйесіндегі құрылымдық өзгеріс соңғы он жылдықта көлік саласының қызметіне, кәсіпорынының жұмыс ұстанымдарына және қоғамдық өмірдегі көлік саласының мәніне түбегейлі өзгерістер әкелді.

Қазіргі уақытта өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының, өңдеуші орындарының тұрақты дамуы, транзиттік қатынастардың өрістеуі, коммуникациялар мен ақпараттың ғаламдық жүйелері, халықаралық экономикалық және қаржылық ұйымдар мен корпорациялардың іс-қимылдары, жүк және жолаушы тасымалдар көлемінің өсуі, сондай-ақ барлық елді - мекендер, аудандар мен облыстар арасында тұрақты көлік саласын дамытуды қамтамасыз етудің қажеттілігі республикада автомобиль жолдары желісін дамытудың маңыздылығын айқындата түседі.

Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алғаннан кейін мемлекетіміздің көп салалы секторлары, соның ішінде орта және кіші бизнес, мұнай және газ өнеркәсібі, құрылыс кешендері экономиканың тұрақтануына елеулі әсер етіп отыр. Осы салалардың ішінде жалпы пайдаланудағы көлік саласының маңыздылығы, олардың техникалық жай - күйі мен көрсететін қызметтерінің сапасы халықаралық стандарттардың талаптарына жауап берген жағдайда ерекше орын алады.

Шаруашылықтың жаңа тәсілдеріне көшу көлік саласын дамытудың жаңа үлгісін қалыптастырумен бірге, көлік қызметіне үлкен өзгерістер енгізді. Республикада көлік саласы кешенін реформалаудың өз уақытында дұрыс іске асырылмауы, оны дамытудың жүйелі тұжырымдамасының болмауы көлікпен тасымалдаудың барлық түрлерінің бірнеше рет құлдырап, құрал жабдықтардың және қозғалтқыш құрылымдардың көнеруіне, көлік кәсіпорындарын жекешелендіру үрдісінде келеңсіздіктерге, ірі тасымалдаушыларды дағдарысқа ұшыратты.

Табиғи монополия экономиканың тұтастығы мен тиімділігін қамтамасыз ететін құрылымдық элемент болып табылады, сондықтан жұмыс сапасы мен оны басқаруды жетілдіру - мемлекет және бизнесті шын мәнінде біріктіріп қана қоймай, қоғамда табиғи монополияның және халықтың мүдделерін ескере отырып, табиғи монополияны мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіруге біртұтас және бірізділікпен қарастырған жөн. Мемлекет экономикалық жағынан олардың саяси және әкімшілік ресурстарға, табиғи монополияның қаржы ағымын бақылайтын кәсіпорын-тұтынушы монополиясына айналуына жол бермеу керек.

Белсенді реформа жүргізу кезінде көлік саласын дамыту мәселелерін жан-жақты зерттей отыра, нарық тетіктерін қалыптастыруға бағытталған тұжырымдама жасап, басқарудың жаңа технологиясын енгізу, әсіресе мемлекет тарапынан қолдау көрсетіп, саланы құрылымдық жағынан жаңғырту мәселелеріне терең ғылыми талдау жасау -экономикамыздың өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Табиғи монополияны басқарудағы ұйымдастырушылық, құрылымдық, заңнама негіздерінің жеткіліксіздігі тауар және қызмет көрсету нарығындағы тепе-теңдікті сақтауда қиындықтар туғызуда. Осыған байланысты, атап көрсетілген мәселелер мен оларды жоюдың амал-тәсілдеріне қатысты ғылыми болжам анықталды: біріншіден, табиғи монополияны институционалдық басқару және құрылымдық ұйымдастыру республикадағы әлеуметтік-экономикалық шарттарға сәйкес келмейді; екіншіден, табиғи монополистердің экономиканың дамуына ықпалы мардымсыз; үшіншіден, табиғи монополияны басқаруды реформалау нәтижесінде реттеудің нарықтық тетіктеріне бағытталған бірыңғай саясат қалыптасуы тиіс.

Дипломдық зерттеу жұмысының мақсаты - табиғи монополияның орасан зор әлуетін, еліміздің экономикалык әлуетін арттыруға пайдалану, оның нақты дамыту жолдарын қарастыру және елімізді дағдарыстан шығару олардың мүддесі мен жалпы ұлттық экономика мүддесі арасында шешім табу жолдарын қарастыру.

1. Нарық жағдайындағы табиғи монополиялық құрылымдар қызметін реттеудің теориялық негіздері

1. Монополия мәні және оның құрылымдарын мемлекеттік реттеу негіздері

Табиғи монополиялар майда фирмаларға қарағанда ірі фирманың өндіріс тиімділігі жоғары, орташа шығыны төмен өнімді кез келген көлемде өсіре алатындай сипатқа ие. Экономикасы өнімді қажетті деңгейден жоғары шығару масштабымен сүйемелдену ахуалында табиғи монополия пайда болады. Өнімді жалғыз фирма ғана шығарған осындай жағдайда, көлемі қаншалықты болса да шығын аз болады. Басқаша айтсақ, кез келген көлемде шығарушы өндіріс - фирмаларының санын ұлғайту әр қайсысының шығару көлемін азайтуға және орташа шығын қосындысының зораюына алып келеді. Елді мекендерді сумен қамсыздандыру - табиғи монополияның көрнекті мысалы болып табылады. Қала тұрғындарын сумен қамсыздандыру үшін фирма бүкіл ғимаратты қамтитын су құбырлары жүйесін салуы керек. Егер осы қызметті атқаруда екі не одан да көп фирмалар бәсекеге түссе, олардың әрқайсысы өз су құбырын салуға үнемі шығынданатын еді. Егер бүкіл нарықта бір ғана фирма қызмет көрсетсе, онда сумен қамтамасыз етуге кеткен шығынның орташа қосындысы аз болады. Егер фирма табиғи монополист болса, онда нарыққа жаңадан қосылғандар оның бәсекелестігін бұзуы азаяды. Басты өндіріс ресурстарына иелік етуші және үкімет шешімдеріне толық тәуелді монополиялар өздерін сенімді сезіне алмайды. Табысы мол монополистер нарыққа жаңа қалаушыларды тартады, ал одан кейін нарықтағы бәсекелестік нығаяды. Керісінше, табиғи монополияның нарыққа енуі болашақсыз, өйткені бәсекелестер монополистер секілді аз шығынға қол жеткізе алмайтынын мойындады, себебі жаңа фирманың кіруі, әр субъектінің нарықтағы үлесін кемітеді. Кейбір жағдайда, табиғи монополияның пайда болу факторларының бірі нарық өлшемі болып қалады. Мысалы, тұрғындар саны аз болса, көпір табиғи монополия болып қалады, өйткені ол төмен шығынмен өзеннен өтуді толығымен қанағаттандырады. Дегенмен, тұрғындар саны көбейген сайын, көпірден өту жүктемесі өсе түсуі себепті бір не болмаса бірнеше көпір салу қажет болады, табиғи монополия нарығының кеңеюінен бәсекелестік деңгейі өсуі мүмкін. Сонымен, жетілмеген бәсекелестіктен келіп шыққан табиғи монополия, ерекше экономикалық тиімді, сирек және еркін өнім ресурстарын пайдаланатын өзгеше құқыққа ие болып шыға келеді. Табиғи монополияның болуына бір жақтан, экономикалық тиімділігінен болса, тағы бір жақтан, әлеуметтік қажеттіліктер шарт түзеді. Осыдан барып, табиғи монополия экономикалық және экономикалық емес реттеу факторларының қиылыстар әсеріне ұшырайды. Табиғи монополияның экономикалык тиімділігі үшін кірісті максималды арттырып, шығын шегінде салыстырмалы түрде бағаның өсуінің алдын-алу шарт.

Демек, табиғи монополияны тиімді дамыту сыртқы және ішкі факторлардың оңтайлы астарласуына байланысты. Бұл үрдісте табиғи - монополияның нарықтағы тиімді мөлшерін және оның әлеуметтік мәнін айқындауға мүмкіндік беретін мемлекеттік реттеу тетіктері басты орын алады.

Табиғи монополияның тиімділігі, экономиканы қоса алғанда, ықпал етудің барлық тұтқалары, салааралық, басқару жүйесінің институттық блоктары тоғысқанда ғана дамиды (Сурет 1) .

Сурет 1. Табиғи монополиялар жүйелерін реттеу механизмдері

Табиғи монополияның тиімділігі салалық саясаттың тік және көлбеу деңгейлерінің оңтайлы ықпалдастығы арқылы жүзеге асады. Дәл осы үлгі бойынша реттеу тетіктері дамып, қызмет атқарады. Құқықтық нормалармен айқындалған, экономикалық саясат белгілеген өлшемдер, іргелі жағдайлар, қоғамның дәстүрлі даму негізінде қалыптасқан табиғи монополия жүйесінің қызмет стратегиясы мен тактикасын белгілейді. Жүйенің болуының келесі сатысы, маңызды экономикалык көрсеткіштерге ықпалы мығым болса, көлбеу байланыстар бастамасы қаланса, белгілі талаптар негізінде қалыптасады. Блоктың келесі жүйесі жоғарыда берілген өлшемдердің барлығына белсенді араласады және қатысады, жүйенің тиімділігі күшті және әлсіз тұстарын айқынырақ көрсете түседі. Монополиялау және бәсекелестікті реттеу үрдісінің негізгі тұтқаларының бірі монополияға қарсы реттеу болып табылады. Бәсекелестіктің еркін дамуы монополияның пайда болуына алып келеді, бұл өз кезегінде прогрессивті жаңа өндірістің туындауына қуатты ынталандыру болады және қандай-да бір шектеулер не болмаса "жазалауды" қолдануды талап етпейді. Тек бәсекелестік үрдісіне және тұтынушылар мүддесіне қайшы жағдайларда ғана монополияға қарсы реттеу күшіне енеді. Үкімет тарапынан жүргізіліп жатқан экономикалық саясатта, бір жақтан, үш өлшемнің жәрдемі мен орталықтандыруды (өндірісті де, капиталды да) мемлекет ішінара қаржыландыру ретінде қуаттайды (жаңа салалар жасалатын база ретінде) ; орталықтануға мәжбүрлеу (тек біріккен компанияларға ғана мемлекет қаржы бөлінген жағдайда) ; ірі мемлекеттік компанияларды түзу (жаңа не мешеу салада, бірақ маңызды) және басқалар. Тағы бір жақтан орта және шағын бизнесті қолдау бойынша кешенді шаралар жүргізеді (монополиялық қатпарлар монополияланбаған дәстүрлі базистің болуына экономикалық саясатты керек етеді), бұл үшін шағын бизнесті қуаттайтын арнайы заң шығаруды қолданумен бірге (бұл мемлекеттік экономикалық саясаттың жеке бөлімі), монополияға қарсы реттеуді пайдаланады. Сөйтіп Қазақстанда экономиканың көлік секторы кең капиталды болып табылады, инвестициялық еселеулерді талап етеді, сонымен қатар ұлттык экономиканың негізгі сараланымдарының бірі болып табылады және әлеуметтік аспектіде айрықша рөл атқарады. Сондықтан да салаға жоғарғы деңгейде шоғырлану тән. Сонымен қатар 90-шы жылдардың басынан бастап шағын және орта бизнесті, оның ішінде экономиканың автокөлік секторы да бар, белсенді дамыту үшін жеткілікті түрде тиімді шаралар қабылданды, мысалы, шағын және орта бизнесті дамытудың Мемлекеттік Бағдарламасы қабылданды, сол сияқты несие саясатының кейбір шаралары қолданылады және т. б.

Монополияға қарсы заң шығару мемлекет аппаратының қолында бәсекелестер арасындағы тепе-теңдікті басқаруды қолдау, нарықта "ойын ережесін" ресми орнату, сондай-ақ протекционизмнің қосымша құралына айналды. Ол жалпы шаралар жүйесімен тығыз байланыста болып, сол арқылы мемлекет нарыктық қатынасқа және іскерлерді біріктірген фирмаларға ықпал етуге ұмтылады, монополиялық іс-әрекеттің дөрекі және көз көрінеу тәсілдерін шектейді, бәсекелестік күресіне белгілі дәрежеде ықпал етеді, бірақ ірі корпорациялардың маңызды мүдделеріне ешқашан тиіспейді. Монополияға қарсы әрекеттің нақты бағдарламасы билік жүргізіп отырған үкімет тарапынан жасалады және жүзеге асырылады. Демек, бұл бағдарлама үкіметтің жалпы экономикалық бағдарламасының құрамына кіріп, бұл жекелеген іскерлер тобының мүддесін, кейбір әлеуметтік топтардың немесе жалпы ұлттық мүддемен ішкі және сыртқы экономикалық, әлеуметтік, саяси ауқымның мүддесін білдіруі мүмкін. Бұл, монополияға қарсы заң шығарушылықты тиімді қолданудың және монополияға қарсы саясатгың әсері отанымыздың саяси басқарушыларының ауысуына байланысты өзгеріп отыратынын білдіреді [1] .

Әр түрлі мемлекеттердің монополияға қарсы заң шығаруының маңызды айырмашылығына қарамастан, көп жағдайда олар ұқсас. Бәсекелестікті қорғау және кеңейту; нарықта үстем болып отырған фирмаларды бақылаумен шұғылдану; шоғырландыру үрдісін бақылау; бағаларды бақылау; тұтынушылардың мүддесін қорғау; майда және орта бизнестің мүддесін қорғау және операцияларына көмектесу секілді жалпы мақсаттарын анықтауға болады. Мұндай мақсаттарға қол жеткізу біздің пікірімізше, отанымызда экономикалық тепе-теңдік орнатуға, яғни өндіріс ресурстарын тұрақты қолдануға, капиталдың салааралық құйылуындағы тосқауылдарды алып тастауға, табысты тең бөлістіруге, нарықтағы келеңсіздіктерді тыюға т. б. алып келуі керек [2] . Шикізат өндіру саласына капитал ауыстыру, нәтижесінде кірістің аймақтар бойынша бірдей бөлінбеуі дәл осы Қазақстан экономикасына тән екендігін есепке алу керек.

Мемлекеттің өзі де мұндай келеңсіздіктердің құрамында болғаны аз еместігі, оның монополияға қарсы реттеу сферасына белсенді араласуының бір себебі болуда. Көбінесе бұл мемлекеттік сатып алу ауқымына тиесілі. Кәдімгі коммерциялық бәсекелестік шектелген, мемлекеттік қазынаға жұмыс істей отырып, фирмалар бағаны көтеруге не болмаса сатудың жеңілдік жағдайларын талап ету мүмкіндігіне ие. Мемлекет аппаратына ықпал етудің әр түрлі торабы өз кезегінде, шағын шеңбердегі сатушыларды тауар мен қызмет көрсетудің бүкіл бір мемлекеттік саласында үстем жағдаймен қамтамасыз етіледі. Бұндай келеңсіздіктерді жою үшін әр түрлі әдістер, негізінен бұлар - сәйкес келісімдерге тыйым салу, заңға сидыру мақсатында келісімге өзгертулер ендіру, бұзушылардың іс-қимылына үнемі не болмаса кей-кейде бақылау орнату, сонымен қатар осы әдістердің түрліше қосындылары қолданылады. Азаматтық және қылмыстык заңдар да қолданылады. Монополияға қарсы заңның әр түрлі бөлімдерін түсіндірмелеу және қолдану кеңістігі, уақытқа, нақты жағдайға, больш жатқан экономикалык үрдістердің ерекшелігіне байланысты. Қазіргі жағдайдағы монополияға қарсы реттеудің бар шарттарынан, оның келіп шығу тегіне қарай ой жүргізсек, осы уақытқа дейін қолданып келе жатқан белгілі бір элементтерді табу қиын емес. Монополияға қарсы заң шығару бәсекелестікті реттеудің даму тарихында бір ғана бұл емес екендігін айта кету керек. Бәсекелестік қатынастарды ретгеу ең алғаш, XIX ғ. ортасында бәсекелестіктегі әділетсіздікті тыю, бәсекелестікті жүргізудің әдістері мен құралдарын құқықтық реттеу, тауар - ақша қатынасын ұйымсыздықтан сақтау үшін пайда болған. Бәсекелестіктегі әділетсіздіктен қорғау нарықтағы нақты бәсекелестің, әділетсіз іскерлердің қимылына қарсы, монополияға қарсы заң бәсекелестіктегі шектеулерге бағытталып, бұл жеңіл өндіріс немесе сауда саласындағы барлық іскерлерге тиесілі болады [4] . Монополияға қарсы заң шығару тегіне қайрылатын болсақ, мұндай заңның екі түрінің тарихи қалыптасқанын белгілеуге болады. Олардың біріншісі, монополияға бейресми тиым салынған, ал екіншісі, монополиялық бірлестіктерді бақылау ұстанымдарына құрылған және олардың бұзушылығын шектеген [5] . Сөз АҚШ тағы треске қарсы заң және еуропадағы монополиялық бірлестіктер нарықтағы өздерінің билеуші жағдайын бұзушылыққа қолданбауын бақылау мақсатында жасалған монополияға қарсы заң жүйесі туралы болып отыр. Монополияға қарсы заң шығарушы мемлекеттердің еуропалық жүйесінде монополияны жасақтау немесе бәсекелестікке тиым салу бойынша белгілі келісімдерді тіркеу қарастырылған. Бұл келісімдер көпшілік мүддесіне қайшы келген жағдайда олар жарамсыз (осындай келісімдерді тіркейтін мемлекеттік органдар, жоғары мемлекеттік органдар немесе сот тарапынан) деп танылады. Бұнда Қазақстанның антимонополиялық заңнамалары еуропалық үлгілерге ұқсайды, өйткені тарихи жағынан Қазақстанда монополиялық құрылымдарды мемлекеттің өзі құрады (мәселен, көлік саласындағы) . Жүйелер арасындағы айырмашылықтар ұстанымдық сипатта емес екенін айта кету керек. Олар монополиялық келісімдерді бақылаудың құқықтық және техникалық сферасында көбірек байқалады сонымен бірге монополияға қарсы заңдар қағидаларын әкімшілік пен сот органдары қолдану үрдісінде айырмашылықтары жойылады. Мәселен, монополияға қарсы америкалық заң шығару жүйесі аргентина және басқа да мемлекетгер тарапынан қабылданған. Ал еуропалық жүйе Батыс Еуропада сонымен қатар Австралия, Жаңа Зеландия, ОАР мемлекеттерінде қызмет етеді. Жапония мен ГФР де осы екі заң жүйесінің аралығындағы қағидалар қолданыста. Бұл таңқаларлық жағдайды мынадай айғақтармен түсіндіруге болады: бұл мемлекеттердің монополияға қарсы шығарылған заңдары монополияға тиым салатын жалпы нормалармен қатар бұл қағидалардың кейбірлерін жоққа шығару қарастырылған.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.