Delphi-дің графикалық мүмкіндіктерін қолдана отырып қозғалатын бағдарлама құру

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
I. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1Delphi ортасымен танысу, Delphi ортасы туралы жалпы түсінік ... ... ... ...6
1.2Delphi бағдарламалау ортасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.3Проект. Форма. Қасиеттер. Объект инспекторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
II. БАҒДАРЛАМАНЫҢ ОРЫНДАЛУ БАРЫСЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2.1 Форма бетіне қойылытын негізгі компоненттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2.2 Бағдарламаны құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
2.3 Бағдарламаның код листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18

Бұл курстық жұмыста Delphi ортасының мүмкіндіктері, бұл жүйенің құрамы, бағдарламалаудың ерекшеліктері, Delphi жобаларының негізгі файлдары, Delphi кітапханасындағы компоненттердің жиі қолданылатын түрлері, Delphi-ді өңдеудің интегралданған ортасымен жұмыс істеу әдістемесін қарастырамын. Delphi ортасының қолайлы мүмкіндіктерін пайдалана отырып, көптеген танымдық және қызықты жұмыстар жасауға болады. Ол үшін ең алдымен Delphi программасы туралы қысқаша мәлімет берейік.
Жоғарғы деңгейлі программалау процедуралық, логикалық және объектілі-бағдарлы болып үш түрге бөлінеді. Соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа шыққан және объектілі – бағдарлы программалау (ОБП) негізінде құрылған программалау тілдері – Object Pascal, Microsoft Visual Basic, Borland, Borland C++ for Windows.
Солардың ішінде Visual Basic тілі Qbasic программалау тілі негізінде, Delphi тілі Объектілі Паскаль (Object Pascal) тілі негізінде Windows операциялық жүйесін басшылыққа алып құрылған (Visual- көзбен көру). Әсіресе Delphi программалау тілі – кез келген қосымшаны дайындауға болатын жылдамдығы тез, қуатты тіл.
Delphi ортасы – бағдарламаушының жоғары әрі тиімді жұмысын қамтамасыз ететін күрделі механизм. Ол визуалды түрде бір уақытта бірнеше ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Терезелер экранда толық немесе бөлшектелген түрде бір- бірін жаба отырып жылжи алады.
Қазіргі техникалық жетістіктердің арқасында Delphi программасының құрылымы күннен-күнге күрделіленуде.
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі жылдары оның бірте-бірте кеңейтілген 2, 3, 4, 5, 6, 7 – нұсқалары жарық көрді. 5, 6 – нұсқаулардың бір-бірінен айырмашылығы жоқ деуге болады, екеуі де Windows 32 операциялық жүйесінің негізінде дайындалған. Delphi 6-да интернет үшін қосымшаларды дайындау мүмкіндігі кеңейтілген және мәліметтер қорымен жұмыс істеуде өзгешеліктер енгізілген.
Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу жене т.б. іс-әрекеттерді орындауға болады. Delphi көптеген есептерді шешуге мүмкіндік береді, оның ішінде:
- Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;
- Кез келген тілде кез келген қосымшалар үшін профессионалды көрінетін интерфейсті тез құру. Интерфейс Windows- тың барлық талаптарын қанағаттандырады және қолданушы компьютерінде орнатылған жүйеге автоматты түрде ыңғайланады. Өйткені Windows- тың көптеген функцияларын, кітапханаларын қолданады;

- Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма, компоненттердің динамикалы біріктірілетін кітапханасын (DDL) құру;
- Кез келген типтегі жергілікті және жойылған мәліметтер базасымен жұмыс істеудің қуатты жүйесін құру;
- Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және баспаға шығару;
- Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары үшін анықтамалық жүйелерді (hlp файлдары) құру;
- Windows- тың барлық талаптарын және спецификасын ескеретін Windows- тың қосымшалары үшін орнатудың профессионалды бағдарламаларын құру.
Бұл курстық жұмысты жазудағы мақсатым – Delphi-дің графикалық мүмкіндіктерін қолдана отырып қозғалатын бағдарлама құру.

Негізгі әдебиеттер

1. Компьютерная технология обучения:словарь-справочник/Под редакцией В. Ю. Гриценко, А. М. Довгялло, А. Я. Савельева-К.: «Накова думка», 1992
2. Нұрғалиева Г. Қ. Электрондық оқулықтар – мұғалім мен оқушы арасындағы әрекетттестікті гуманизациялау құралы// «Информатика негіздері» республикалық журналы, №2, 2002.- 2-3 б.
3. Тажигулова А. И. Конструирование электронных учебников//Научно-практический журнал «Информационные технологии в Казахстане», №1, 2000.- С. 42-43.
4. Виштынецский Е. И., Кривошеев А. О. Вопросы применения информационных технологий в сфере образования и обучения//Информационныетехнологии, 1998, №2 – с. 32-36.
5. Сливина Н. А., Фомин С. С. Компьютерное учебное пособие «Высшая математика для инженерных специальностей»//КомпьютерПресс.- 1997.- №8.- с.72-77.
6. Белошапка В., Лесневский А. Основы информационного моделирования // Информатика и образование. – 1989. – № 3.
7. Суханов А. П. Информация и прогресс. – Новосибирск : Наука, 1988. – 258 с.
8. Тюкачев Н., Сидоров Ю., Delphi 5. Создание мультимедийных приложений. – СПб. : Питер, 2001. – 400 с.
9. Нурбекова Ж. К., Даутова А. З., Кашкинбаева Д. Б., Технология проектироваия мультимедийных обучающих систем. – Павлодар, 2003. – 108 с.
10. Демушкин А. С., Кириллов А. И. и др. Компьютерные обучающие программы //Информатика и образование. – 1995. – № 3. –С. 18.
11. Деревнина А. Ю., Кошелев М. Б., Семикин В. А. Принципы создания электронных учебников // Открытое образование : проектирование учебников. – 2001. – № 2.
12. Нурбекова Ж. К. Информационное взаимодействие между субъектами процесса электронного обучения в информационно-коммуникационной среде // Вестник КазНУ. – 2004. – № 1(12). – С. 30–35.
13. Мануйлов В. Г. Разработка тестирующих интерактивных презентаций // Информатика и образование. – 2002. – № 4. – С. 47–54.
14. Нурбекова Ж. К., Майдисарова Д. С. Практикум по проектированию и конструированию мультимедийных образовательных систем : учебно-методическое пособие. – Алматы, 2007. – 110 с.



Қосымша әдебиеттер
1. Александровский А.Д «Delphi 5 разработка корпоративных приложений»
2. «Программирование в среде Delphi 7.0» С.В. Глушанов А.Л. Кливцов
3. «Delphi 3. Учебный курс. » Фарманов В.В.
4. «Delphi 3.Учебный курс» Бодровский С. Изд. Дом ПИТЕР, 2001
5. «Delphi 6.Программирование на Object Pascal» Культин Н.Б. Изд.: БХВ Санкт– Петербург, 2002
6. Давыдова Е.В., Скородумов И.А., Балаханов В.А. Создание базовых элементов интерфейса Windows программы в среде Delphi. Информатика и образование. № 4,5,6. 2002.
7. Дудина И.П. Построение графиков функций в Delphi. Информатика и образование. №6, 2003, стр.27 -31.
8. Кнопка Р. Создание оригинальных компонентов в среде Delphi. Пер.с англ.Рей.К.: НИПФ «Диа Софт ЛТД», 1996-152 с.
9. Культин Н. Delphi 3. Программирование на Object Pascal. Санкт-Петербург, 1998. -304 с.
10. Орлик С.В. Секреты Delphi на примерах. М.: Бином, 1996-136 с.
11. В.Фаронов. Объектно-риентированная среда Delphi. Версия 6. Учебное пособие. «Русская редакция», 2002.
12. М.Фленов. Библия Delphi. Санкт-Петербург «БХВ-Петербург», 2004-880 с.: ил.
13. Халықова К.З., Бостанов Б., Тұрғанбаев А. Объектілі бағдарланған программалау жүйелерінің негіздері. Оқу құралы. Абай ат. ҚазҰПУ. Алматы, 2005-301 б.
14. Халықова К.З. Паскаль тілінде программалау. Оқу құралы. Абай ат. АлМУ. Алматы, 2002-210 б.
15. В Фаронов. Объектно-риентированная среда Delphi. Версия 6. Учебное пособие. "Русская редакция", 2002.
16. Я. Н. Глинский, В. Е. Анохин, В. А. Ряжская – TURBO PASCAL 7.0 и Delphi. Учебное пособие. Москва – Санкт – Петербург-Киев. 2001.
17. Культин Н. Delphi 3. Программирование на Object Pascal. Санкт-
Петербург, 1998. -304 с.
18. Конопка Р. Создание оригинальных компонентов в среде ОеІрһі.Перс англ.Рей.К.:НИПФ «Диа Софт ЛТД», 1996. -152 с.
19. Орлик С.В. Секреты Delphi на примерах. М.: Бином, 1996. - 136 с.
20. Нурбекова Ж. Практикум решения задач на Delphi 5.O. Учебно-
методическое пособие. Павлодар, 2001. -106 с.
21. Халықова К.З. Паскаль тілінде программалау. Оқу құралы. Абай ат.ҚазҰПУ. Алматы, 2002. -2106.