Қазақстандағы екінші деңгейлі банктердің орны мен рөлі

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 85 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . . 4

1. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙЛІ БАНКТЕРДІҢ ОРНЫ МЕН РӨЛІ

1. 1 Қазақстандағы екінші деңгейлі банктердің пайда болуы, орны . . . 8

1. 2 Коммерциялық банктердің ресурстарының қалыптасу көздерін талдау . . . 12

Коммерциялық банктердегі жоспарлаудың талдаудың үлгілері . . . 31

2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙЛІ БАНКТЕРДІҢ ДАМУЫНДАҒЫ ОРНЫ МЕН РӨЛІ.

Қазақстандағы банк қызметін мемлекеттік реттеу . . . 38
«Казкоммерцбанк» АҚ-ның даму перспективалары . . . 45
«Казкоммерцбанк» коммерциялық банктің талдауы . . . 52

3. ҚР КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕГІ ОРНЫ МЕН РӨЛІДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ.

3. 1 Банк ісінің дамуындағы қазіргі заман беталыстары . . . 61

3. 2 Банк тәжірибесіндегі факторлы талдау әдістері . . . 74

Қорытынды . . . 82

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . 85

Кіріспе

Президент Нұрсұлтан Назарбаевтің жолдауында айтылғандай, 2009 жылы экономикаға шетелдік инвесторларға қарағанда отандық кәсіпкерлер көбірек инвестициялады. Бұл қазақстандық бизнестің өсуі мен ынталануының жақсы көрсеткіші. Қазақстандық кәсіпорындар капиталды қорландыру алғашқы кезеңін өтіп, нарықта бәсекелес күреске жан-жақты дайындалуда. Көптеген компаниялар байсалды түрде және ұзақ мерзімге білікті кеңесші, ғалымдар, менеджерлер мен маркетологтардың көмегімен республикамыздың қаржылық, өндірістік және аграрлық секторына ене бастады. Көптеген мекемелер, саяси және экономикалық тұрақсыздыққа қарамастан, ұзақмерзімді болашаққа (перспективаға) бизнестің жетілдіруін жоспарлап жатыр. Түрлі деңгейдегі талқылауларда орны мен рөлі, жоспарлаудың бизнес-жоспарды дайындаудың тәжірбиесі, дамудың жоспарлаудың ықпалдары және т. б. осы сияқты терминдері жиі қолдана бастады.

Жоспарлау маркетингтің белгіленген бір түрі ретінде жақында ғана қалыптасты. ХХ ғасырдың екінші жартысында маркетингтке көп назар аударыла бастады. Бизнесті басқару сұрақтарына деген қызығушылық әрдайым жоғары деңгейде. Біздің ойымызша, бұл, бизнесте маркетинг үлкен роль атқаратыны ғана байланысты емес, сонымен қатар маркетинг тәжірбиелік қызмет ретінде үнемі жетілуде, тіпті кейде өзінің мағынасынмен ертеректе тәжірбиеде және теориялық түсінікте дұрыс басқару үлгісі деп есептелетіндерге қарама-қайшы келетін түрге ие болады. Мұндай құбылыстар себебінің тамырлары маркетингтің бәсекелестердің алдында өз ұйымына артықшылықтармен қамтамасыздандыру міндетінде жатыр. Демек, бұл басқарушылар әрқашан басқарудың жаңа, біртума бағыттарын ізденуді білдіреді. Егер менеджерлер барлығын олардың бәсекелестеріндегідей істесе, өздерінің амалдарын жалпымен қабылданған ережелер мен стандарттар бойынша жасаса, онда олар фирманың қызметінде ешқандай біртумалыққа жетпейді. Яғни бәсекелестерді ешқашан оза алмайды.

Әрине, басқарудың бөлек компоненттері бар, оларға қатысты осы компоненттерді сипаттап қана қоймай, осы компоненттер шеңберінде басқаруды қалай жүзеге асыру қажеттілігін көрсететін қалыптасқан және тұрақты теорияның бар екенін айтуға болады. Бірақ, егер мәселе орны мен рөліжайлы болса, ең алдымен, бұл кәсіпорынның қатаң бәсекелестік күрес және осы бәсекелестік күрестің әрбір қатысушысы жеңу үшін барлық мүмкіндіктерді пайдаланатын жағдайында динамикалық өзгерістегі ортада өмір сүруіне мүмкіндік беретін шешімдерді табуға бағытталған, өзінің негізінде жоғары басшылықтың теориялық іс-әрекеттерінен тұратын маркетингтің құрамды бөлігі ретінде түсіну қажет.

Орны мен рөлідың ерекшелігі ондағы рутиналық процедуралардың аздығы мен шығармашылықтың көптігінде, яғни өнердің ролі өте жоғары. Сондықтан, орны мен рөлідың теориясы кәсіпорынды басқарудың жоспарлаудың міндеттерін сәтті шешу тәжірибесін жалпылау негізінде және сәтті нәтижеге жетуге көмектесетін жеке басқарушылық сызбалары мен мақұлдауларды ерекшелендіру негізінде қалыптасады.

Әлемдік экономикада дамыған елдерде орны мен рөлідың дамуының жетерліктей үлкен тәжірбиесінің барына қарамастан, оны қазақстандық экономикасында пайдалану мүмкіндіктерін толық және егжей-тегжейлі зерттеу қажет. Бұл біздің және басқа елдерде экономикалық субъектілердің қызмет етуіндегі жағдайлардың айтарлықтай айырмашылықтармен байланысты. Республиканың кәсіпорындарына орны мен рөліды енгізу мәселелері қазақстандық ғалымдармен әлі толық зерттелмеген. Бұл көптеген себептерге байланысты, солардың бірі оны пайдаланудың маңыздылығы мен актуалдығын түсінбеу. Бұл, әсіресе, жоғары бәсекеге қабілеттілігі және қызмет ету тиімділігі экономиканың басқа да салаларында экономикалық өсуді білдіретін республикамыздың екінші деңгейлі банктердің қызметіне байланысты.

Бүгінгі күнде банк жүйесі экономкада жаңа экономикалық қатынастарды ынталандырып және олардың қалыптасуына әсер ететін нарықтық өзгерістердің негізгі факторларының бірі болып табылады. Қазақстандық банк жүйесінің уақыттық санауындағы қысқа тарихына қарамастан, оның сапалық деңгейі мен даму беталысы мәселелерді шешу жағдайларында оңтайлы болашағы мен әрі қарай жетілу мүмкіндіктері жайлы қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Себебі банк жүйесі жаңа экономикалық қатынастардың қалыптасуы жағдайында ең сезімтал буындарының бірі болып табылады. Қазақстаннның банк жүйесін қалыптастыру кезінде қателер мен жаңылыстар жасалды, олар оның бүкіл даму үрдісіне теріс әсерін тигізді. Ірі банктердің банкроттығы, көптеген банктердің төмен қаржылық потенциалы, қайтарылмаған несиелер мәселесі және қысқа мерзімде шешуді қажет ететін көптеген басқа да мәселелері. Мұнда қазіргі кезде жоспарлаудың қағидалар мен технологияларға негізделген басқару сапасы туралы сөз қозғау керек. Банк жүйесінің жалпы құрылымында орны мен рөлідың орны мен ролін нақты анықтау қажет. Себебі, қазіргі заманда нарықтық қатынастарға бағытталған іс-әрекеттер серіктес іскерлік қатынастарды сәтті реттеудің «визиттік карточкасы» болып табылады.

Тақырыптың өңделгендік дәрежесі. Банктегі орны мен рөлідың теориясының даму мәселелері И. Ансофф, С. Блэк, А. Шендел, В. Хаттен, Хью Дэвидсон, Ф. Котлер, К. Пирс, Дж. Робертсон, Дж. Эванс, Б. Берман және т. б. шетел ғалымдарының еңбектерінде қарастырылған. ТМД елдерінің ғалымдарымен жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға өту жағдайында орны мен рөлідың қағидаларын қолдану мүмкіндіктері жайлы бірқатар зерттеулер жасалды. Бұл салада Виханский О. С., Нарибаев К. Н., Нысанбаев С. Н., Джумамбаев С. К., Наумов А. И., Глухов В. В., Градов А. П. және тағы басқалардың ғылыми еңбектері мәлім.

Жоғары тиімді орны мен рөлі, ірі корпорациямен басқару мәселелері, олардың дамуының тұрақтылығын қамтамасыз ету және осыған тығыз байланысты зерттеулер жасаған бірқатар ғалымдарды сөзсіз келтіруге болады.

Бірақ, орны мен рөлідамуының, әсіресе, республикамыздың коммерциялық банктерінде, зерттеу мәселелері толығымен анығына жетіп зерттелмеген. Көптеген авторлар шетелдік тәжірбені қолдану ұлттық экономиканың ерекшеліктерімен үйлесу қажеттілігін бірнеше рет ескертеді. Бірақ, орны мен рөлідың басқа елдер мен біздің елде қолданудың ерекшеліктері мен айырмашылықтарын айтпайды. Кейбір авторлармен біздің банктерді батыстық үлгіге бейімдеу әрекеттері жасалған. Даму стратегиясын таңдау, ұзақмерзімді жоспарлаудың жоспарлау тұрғысынан коммерциялық банктерде орны мен рөліды қолдану мүмкіндігі тіпті зерттелмеген деп те айтуға болады. Мұның бәрі Қазақстан Республикасының қарқынды дамып жатқан банк жүйесіндегі орны мен рөлідың мүмкіндіктері мен мәселелерін зерттеудің табандылықты қажеттілігіне жағдай туғызады.

Қазақстан республикасының коммерциялық банктерінде орны мен рөлідың дамуы мен оларды пайдаланудың нақты жолдарының теориялық шарттарын анықтау осы жұмыстың мақсаты б олып табылады.

Бұл мақсаттарға жету келесі міндеттерді шешуді талап етеді:

әлемдік банк жүйесінің дамуының негізгі беталыстарын зерттеу және анықтау, осымен сәйкес отандық нарықтағы банк қызметтерінің даму стратегиясын анықтау;
Қазақстан республикасының жетекші коммерциялық банктерінің орны мен рөлідың дамуын талдау;
отандық банк жүйесінде орны мен рөліды пайдалану мүмкіндіктері мен шарттарын талдау;
экономиканың маңызды субъектісі ретінде жоспарлаудың беталысындағы банк мекемелерінің пайда болу және қызмет етуінің теориялық негіздерін зерттеу;
өндірістік кәсіпорындармен тығыз байланыстағы екінші деңгейлі банктердің дамуы үшін орны мен рөліды пайдалану мүмкіндіктерін зерттеу;
Қазақстан республикасының коммерциялық банктерінде орны мен рөлідың әрі қарай дамуы жөніндегі тәжірбиелік ұсыныстарды дайындау;
Отандық коммерциялық банктерінің мен ондағы орны мен рөлідың болашақ даму мүмкіндіктерін зерттеу.

Дипломдық жұмыстың пәні Қазақстан Республикасының

коммерциялық банктерінде бәсекелестік ортада тұрақты жұмыс істеуінің маңызды құралы ретіндегі орны мен рөлі болып табылады.

Дипломдық жұмыстың нысаны Қазақстан Республикасының экономикасында қазіргі замандағы өзгерістердің ең белсенді қатысушылары ретінде республиканың коммерциялық банктері жатады.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізін жасауға экономикалық теорияның классиктері мен қазіргі замандағы шетелдік және отандық экономисттерінің ғылыми зерттеулері қызмет етті.

«ҚР банктері және банк қызметі туралы» 1995жылғы 31 тамызында N 2444 қабылданған ҚР Заңы, ҚР статистика жөніндегі Агенттігінің есептік және ақпараттық мағлұматтары, халықаралық ұйымдардың мағлұматтары, газет, журнал статьялары зерттеудің ақпараттық базасын құрады.

1. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙЛІ БАНКТЕРДІҢ ОРНЫ МЕН РӨЛІ

1. 1. Қазақстандағы екінші деңгейлі банктердің пайда болуы, орны.

Бірқатар ғалымдардың пікірінше, алғашқы банктер капитализм дамуның мануфактуралық сатысында - XIV және XV ғасырларда Италияда несие қатынастарының кең ауқымды дамуымен байланысты пайда болған. Кейбір ғалымдар банктердің бұдан да ертерек - феодализм кезеңінде төлем делдалдары ретінде пайда болды деп есептейді.

«Банк» сөзі «үстел» мағынасын беретін италияндық «banko» сөзінен шыққан. Банко - үстелдер тауарлардың сауда-саттығы қызу жүретін алаңдарға қойылатын. Сауда-саттық мемлекеттерде, қалаларда және жекелеген қалаларда шақа соғылатын әр түрлі монеталармен жүзеге асырылды. Бұл жағдайда көптеген монетаның әр түрлі айналысынан хабары бар, айырбас бағамы бойынша кеңестер беріп, бағалай алатын арнайы мамандар қажет болатын. Бұл айырбастаушы мамандар әдетте өз үстелдерімен нарықта отырады. Х ғасырда Италия әлемдік сауданың орталығына айналды, сол себепті де өздерінің ерекше бонк-үстелдері бар айырбастаушы банкирлер әйгілі болады, әрі олар Ежелгі Грецияда, Ежелгі Вавилонда және басқа да елдерде кеңінен тарайды.

Әр түрлі монеталарды бір-бірімен үзбей айырбастау үшін олардың қоры болуы керек. Осылайща, бұл айырбастаушы үстелдер айырбастаушы-үйге айналады. Бұл үйде құны әр түрлі монеталардың айырбасталуы жүзеге асырылды.

Алайда ақшаның табиғатын валюталрды айырбастау бойынша операцилармен қатар қою банктердің шығу тегін қате ұқтыруға әкеп соқтырады. Бұл өз кезегінде банктерді ақщаның әлемдік ақша қызметін орындай бастағанда ғана пайда болған тәрізді етіп көрсетеді. Әрі бұдан да ертерек - ақшаның ішкі нарықтағы айналыста жүрген кезеңде банктерді мүлдем болмаған етіп көрсетеді.

Ғалымдардың пікірінше, біздің эрамызға дейінгі VI ғасырларда Ежелгі Вавилонда салым ақшаларды қабылдау және осы ақша бойынша пайыз төлеу тәжірибеде кездескен. Мұндай валюталық және несиелік операциялар б. э. д IV ғасырда Грецияда да тәжірибеде кездескен.

Тарихшылардың пікірі бойынша, бұл операциялар жеке тұлғалармен де, шіркеу мекемелерімен де жүргізілген. Храм ақша мен құндылықтарды сақтаудың сенімді орнына айналды, өйткені ол мемлекет тарапынан да, қауым тарапынан да үлкен сенімге ие болған еді. Храмдар тауарлық ақщаны сақтау секілді ақшалай операцияны ұдайы жүргізіп отырды. Ал бұл салмақ өлшемінде жүзеге асырылатын есептік және есеп айырысу сияқты қосымша операцияларды қажет етті. Олар мынадай сапаларға ие болуы керек: бөлінетіндей және сақталатындай бір текті болуы тиіс. Мұндай сипаттарға металдар, әсіресе алтын мен күміс ие болды.

Храмдар негізгі ақшалай операциялармен қатар қарыз (ссуда) берумен де айналысты. Оны заң нормаларын қатаң сақтай отырып ресімдеді әрі берілген қарыз үшін пайыз өндірп алды.

Сол уақытта-ақ адамдар көп мөлшерде жинақталған ақщаның айналысқа түспесе пайда әкелмейтінін ұқты. Сондықтан да ақшаны уақытша пайдалануға беріп, одан пайыз алудың немесе сауда және қолөнер кәсіпорнын ашудың тиімді болатынын да ұқты.

Міне, осы уақытта несиені жоғары пайызбен беретін өсімқорлық пайда болды, ссуданың негізіне тараптардың несие беруші қоятын өктем шартымен жасасқан жеке келісімі жатады. Сауда үйі түрінде жеке несие берушілердің пайда болуымен бірге бір мезгілде мемлекеттік сауда-саттық агаенттіктері де әрекет етеді. Ежелгі шығыста олар тамкаралар деп аталған. Олар металл құймалары түріндегі ақщаны сатумен және сатып алумен айналысты, басқа металдармен сауда-асттық жүргізді.

Храмдар, өсімқорлар, сауда үйлері және сауда-саттық агенттіктері жүзеге асырған барлық ақша операциялары банктердің қалыптасуыны себепші болды. Банк - бұл аса ірі несие кәсіпорны. Осыған қарай жоғарыда аталған несие берушілерді банк деп ұғуға болмайды. Олар банк деп аталуы үшін несие істерінің даму деңгейі жоғары болуы керек әрі несие берушінің өз клиенттеріне қызмет көрсету бойынша орындайтын операциялардың жиынтығы толық болуы қажет. Несие операциялары қалай жүйеге айналады, солай өсімқорлық та тлқтайды, өйткені несие берушілердің арасында бәсекелестік пайда болады, өсімқор өз ссудасы үшін жоғары пайыз белгілей алмайды, егер жоғары пайыз белгілесе, қарыз алушы одан бас тартады. Несие мәмілелерін орындаумен қатар несие беруші өз клиенттерінің өкімі бойынша есеп айырысу және басқа да операцияларды жүргізеді. Банк - несие, ақша, есеп айырысу операциларын бір орталыққа шоғырландыратын ақша шаруашылығының даму деңгейі. Мұндай мекемелер Солтүстік Италияда ХVII ғасырда пайда болды.

1619 жылы Венеция қаласындағы қоғамдық серіктестік жиробанк (латынша giro - айналым) деп аталды. Металдық монеталар төлемі мен оны қағаз серіктестіктеріне ауыстыру олардың айналысатын негізгі операциялары болды. Еуропа мемлекет құрған экономикалық қызметке, банктердің пайда болуына тән ақщалай операциялардың тұрақты ену орталығына айналды. Банк ісінің шынайы мәні мемлекеттер арасындағы сауда-саттық байланыстың даму процесінде айқындалды. Банк ісін жүргізудің италиндық тәжірибесі өзіндік банктерді құрудың тек ынталандырушы факторы ғана болды.

Амстердамда айырбастаушы банк құрылды, содан соң ол депозиттік банкке және жиро банкке, ақыр аяғында ссуда банкісіне айналды. Германияда италияндық сауда үйлерінің филиалдары негізінде неміс сауда үйі құрылып, одан алғашқы неміс банктері, ал Францияда фрацуз банктері пайда болды және т. б. XVII ғасырдың ішінде банктер Еуропаның бүкіл мемлекеттерінде пайда болып үлгерді.

Ежелгі банктердің несие операциялларымен қатар трасферит деп аталатын операцияның көмегімен есеп айырысуда біртіндеп дамыды, яғни ақшалай қаражатты бір кестеден екіншісіне ауыстыру кезінен қолданылады бастады. Банктер клиенттермен өзара және клиенттер арасында келісімшарттар бекітіп, сауда мәмілесінде делдал ретінде алға шықты. Есеп айырысуды қамтамасыз ету үшін ежелгі ақшамен тең дәрежеде айналыста жүретін банк билеттерін шығарды.

Осылайша, несие ақша және есеп айырысу операциялары бір орталыққа шоғырлана бастады. Ақша шаруашылығының бұл даму кезеңінде банк секілді аса ірі несие мекемелері пайда бастады.

18 ғасырдың 40 жылдарынан бастап, банктердегі эмиссиялық операциялар Англияда да жүзеге асатын болды және 19 ғасырдың басында оған елдің эмиссиялық банкісі деген атақ берілді. Оның банкноттары төлемнің әмбебап, заңды құралына айналды.

1846 жылы Германияда жергілікті 33 эмиссиялық банктерді біріктірген елдің орталық банкісі ретінде Пруссиялық банк құрылды.

Ресейде банкісі мемлекеттік тұрғыдан дамыды. АЛ жекеше эмиссиялық банктер болған жоқ, тек 19 ғасырдың соңында ғана орталық эмиссиялық банк ретінде мемлекеттік банк пайда болды.

19 ғасырдағы 90 жылдардың басына дейін Қазақстанның банктері болған емес. Бұл турасында екінші тарауда айтылады.

Қорыта айтқанда, адамзат бар жерде қатынас бар, қатынас бар жерде экономикалық өмір бар, ал осы орайда банктердің пайда болуы заңды . Ақша қатынастары тығыз жүретін экономикада банктердің алатын орны аса зор. Мынау әлем банктердің тікелей және жанама ықпалында болып отыр, өйткені заман - екпінді қаржылық заман. Сонау тарихи пайда болған кезеңінен бастап, банктер қажеттілігі шексіз адамдардың экономикалық өмірінде бас рөлдердің бірін алған, алып отыр және ала бермек. Банк жүйесі несие жүйесінің негізгі буыны, нарықтық экономиканың маңызды құрамдық бөлігі болып табылады. Ол несие және қаржы операцияларының негізгі массасын шоғырландырады.

Банк жүйесі құрамдық бөлік ретінде үлкен жүйе - елдің несие жүиесіне кіреді. Ал, несие жүйесі елдің экономикалық жүйесіне кіреді. Сол себепті де банктың қызметі мен дамуын қоғамның ұдайы өндіріс процесімен тығыз байланыстырып қару қажет. Банктер мен банк жүйесі өзінің нақты қызметінде бюджеттік-салықтық және басқа да жүйелермен өзара тығыз әрекеттесіп, экономикалық өмірді басқару мен реттеудің жалпы тетігімен шектеліп, сабақтасады.

Банк жүйесінің басқа жүйелерден айрықшаланатын белгілері:

1. Банк жйесінің элементтері жоғарыда айтып кеткеніміздей, алғы шебін Орталық банк құрайтын нақты бірлікке бағына отырып өзара әрекеттеседі. Онда кездейсоқ элементтер болмайды.

2. Банк жүйесі өзінің құрамдық элементтерімен, олардың өзара әрекетімен анықталатын өзіндік еркшелікке ие. Онда елдің Орталық банкі белгілеген қосымша міндеттерді, ережені орындайтын өзіне ғана тән тетік жұмыс істейді.

3. Банк жүйесі элементтерді өзара алмастыруға қабілетті. Оны біртұтас ретінде және бір бүтінге бағынатын әр түрлі бөліктер ретінде көрсетуге болады. Бұл оның жекелеген бөліктерінің қажет болған жағдайда бір-бірін алмастыра алатындай етіп байланысқанын білдіреді.

4. Банк жүйесі динамикалық жүйе болып табылады. Олұдайы даму, қозғалыс үстінде болады. Ол жаңа элементтермен, жаңа байланыстармен толығуы мүмкін. Жаңа несие түрлері мен қаржы институттары пайда болады.

5. Банк жүйесі «жабық» тұрпаттағы жүйе ретінде де алға шығады. Олардың тек өздеріне ғана тән, осы жүйеге ғана арналған өз тәртібі, ережесі, нұсқауы бар және банктың өз құпиялары болады.

Алайда, оны толық мағынасында жабық деуге де болмайды, өйткені ол сыртқы ортамен, басқа жүйелермен өзара әрекеттеседі.

6. Банк жүйесі өзін-өзі реттенйтін, өзін-өзі ұйымдастыратын жүйенің сипатына ие. Тұтастай алғанда жүйе өзінің әрекет ету саясатын экономикалық, әлеуметтік, саяси ахуалдарға қарай өзгертіп отырады. Экономикалық дағдарыс орын алса оған өзінше саясат ұстанады, экономиканың тұрақты даму жағдайында басқа саясатты жүргізеді.

7. Банк жүйесі - басқарылатын жүйе. Ол арнайы банк заңдарымен әрекет етеді әрі реттеледі және орталық атқару немесе өкілетті органдарға бағынады.

Банк мәні оның құрылымымен тығыз байланысты болады. Банкке өзіндік ерекшелігі бар кәсіпорын ретінде мүмкіндік беретін құрылғыны оның құрылымы ретінде ұғуға болады. Бұл мағынада банк құрылғысы 4 міндетті блокты қамтиды. Банк бұл блоктарсыз банк ретінде болмайды әрі дамымайды:

банк капиталы сауда және өнеркәсіп капиталынан босаған өзіндік еркшелігі бар капитал ретінде, сондай-ақ қарыз формасында артықшылыққа ие капитал ретінде болады әрі ұдайы қозғалыста болады;
өз өнімінің сипатымен басқа кәсіпорындар мен институтардың қызметінен айрықшаланатын банк қызметі;
банк ісі мен банкты басқару саласында өзіндік ерекшелігі бар жұмыспен айналысатын адамдардың айрықша тобы;
банк техникасын, үй ғимаратын, байланыс және коммуникация құралын, құрылғыларын, ішкі және сыртқы ақпаратын, өндірістік материалдардың белгілі бір түрлерін қамтитын өндірістік блогы.

Банктың өзіндік ерекшелігіне, оның негіздеріне және банк құрылымына жүргізілген талдаудың негізінде оны қолма-қол ақша формасындағы жеке қолма-қол ақша формасындағы және қолма-қол ақшасыз формадағы төлем айналымын реттуді жүзеге асыратын кәсіпорын немесе ақша-несие институты ретінде анықтауға болады.

Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні бар дегендей, банктың басқару құрылымы күрделі құрылым. Бұл құрылымға елдің қаржылық жағдайының тірегі болып табылатын Орталық банкпен қатар, елдің коммерциялық банктері кіреді. Бұл екі деңгейдегі банктер арасында үнемі өзара байланыстар болып, дамып отырады және олар өздеріне тән қызметтер мен операцияларды жүзеге асырады. Ол жөнінде келесі бөлімшеде кеңінен қарастырамыз.

1. 2 Коммерциялық банктердің ресурстарының қалыптасу көздерін талдау

Коммерциялық банктер бір жағынан, шаруашылық субъектілердің уақытша бос ақшалай қаражаттарын тартатын болса, екінші жағынан, бұл қаражаттар есебінен кәсіпорындар мен ұйымдардың әр түрлі қажеттерін қанағаттандыратын арнайы мекеме. Коммерциялық банктің пассивтік операциялық негізінде оның қызметінің жүзеге асырылуы үшін қажетті банк ресурстары жинақталады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.