«Ақсай» ХБК ЖШС-нің маркетингтік іс-әрекетін бақылау

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 61 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ФИРМАДАҒЫ МАРКЕТИНГТІК бақылауды ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Фирманың маркетингтік іс-әрекетінің экономикалық сипаттамасы . . . 6

1. 2 Фирманың маркетингтiк жоспарлау және бақылау . . . 10

1. 3 Қазақстандық фирмалар қызметінде шетелдік компаниялардың маркетингтік тәжірибесін қолдану . . . 24

2 «АҚСАЙ» ХБК ЖШС-нің МАРКЕТИНГТІК ІС-ӘРЕКЕТІН

БАҚЫЛАУ

2. 1 «Ақсай» ХБК ЖШС - нің жалпы сипаттамасы . . . 28

2. 2 «Ақсай» ЖШС-нің өндірістік шаруашылық қызметіне баға беру . . . 35

2. 3 «Ақсай» ЖШС - нің іс-әрекетіндегі маркетингтік қызметін бағалау . . . 43

3 «АҚСАЙ» ХБК ЖШС - нің МАРКЕТИНГТІК ІС-ӘРЕКЕТІН

ЖЕТІЛДІРУ

3. 1 Фирманың маркетингктік бақылау тетіктерін жақсарту . . . 49

3. 2 Азық - түлік өнімдерін шығаратын фирмаларда маркетингтік қызметті тиімді ұйымдастыру жолдары . . . 54

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 61

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 63

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі. Соңғы жылдары Қазақстан Республикасының саяси, экономикалық және қоғамдық өмірінде жүріп жатқан сындарлы өзгерістер шаруашылық іскерліктің жаңа жолдарын іздеумен ғана шектелмей, республика кәсіпорындары алдында жаңа экономикалық шарттарда өміршеңдікті қамтамасыз ететін маңызды мәселелердің бірқатарын қояды. Бүкіл әлемдік Сауда Ұйымына кіру қарсаңында бұл мәселелердің маңыздылығы арта түсу мүмкіндігінің басты себебі жоғары деңгейдегі маркетинг қағидаларын терең, әрі кешенді қолдану және бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз етудің негізгі жолына пайналады.

Осы орайда маркетинг ерекше орынға ие болады, өйткені ол құрылымдық-ассортименттік саясатты қалыптастыру кезінде негізгі рөлді тұтынушыға беретін шаруашылықтың нарықтық механизімінің ең көкейкесті құрамдас бөлігі ретінде сипатталады. Маркетинг нан өнімдерін өндіруші кәсіпорындарда кеңінен тарай бастады, яғни едәуір қаныққан нарығы бар үлкен қалаларда орналасқан көптеген ірі кәсіпорындарда маркетинг бөлімі құрыла бастады. Тамақ өнеркәсібі саласындағы өнімді өткізуді ұтымды жүргізуді қадағалау үшін маркетингтік бақылауды тиянақты жүзеге асыруға аса көңіл аударылуы қажет. Қазіргі уақытта маркетингтік және өндірістік-өткізу бағдарлану кезінде тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарында мақсатты бағытталу мен іскер белсенділік философиясы айырмашылықтары мұндай пікірдің қисынсыз екені айқын.

Нарықтық қатынастар дамыған сайын бәсеке күшейе түседі. Соған орай кәсіпорындар да өз мақсаттарын, маркетингтік іс-әрекеттерін және маркетингтік бақылаудың жедел қызметін мұқият негіздеуі тиіс.

Нарықтың тауарлармен толу мөлшері бойынша кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық іс-әрекетін бақылау кезінде маркетингтің қағидалары мен әдістерін қолдану қажеттілігі артады. Осы шарттарда кәсіпорынның жемісі ең алдымен нарықта болып жатқан өзгерістер, жаңа өнім мен технологиияларды игеру арқылы пайда болған қажеттіліктерге жауап беру икемділігі мен жылдамдығы, сонымен қатар тұтынушылық сұраным жағдайының анықсыздығына бейімделу дәрежесіне тәуелді болады.

Қазақстан Респуликасында маркетингтің қалыптасу қажеттілігі басқару теориясы мен тәжірбиенің әлемдік даму тенденияларымен анықталады.

Қазіргі кезде маркетингті қолдану арқылы азық-түлік нарығын зерттеу негізінде нарықты өз өнімдерімен толтырып тастаған шетелдік өндірушілермен тиімді бәсеке күресіне қатысуға отандық тамақ кәсіпорындары үшін қолайлы жағдайлар туады.

Осы тұрғыда таңдалған тақырыпта бітіру жұмысының орындалуы өз негізінде бір жағынан, маркетинг қызметін шетел және отандық тәжірбиені зерттеу, ал басқа жағынан маркетинг қызметін бақылауды ұйымдастыру - нақты кәсіпорындардағы үрдіс ерекешеліктері жөнінде деректерді талдап алып, отандық кәсіпорындар тәжібиесінде болашақта пайдалану үшін өте өзекті болып табылады. Зерттеу мәселесінің маңыздылыңы нан өнеркәсібі саласында маркетингке қатысты жеткілікті тәжірбиелік материал мен оның айтарлықтай теориялық негіздері жетілмеуіне орай, Қазақстан үшін қойылу жаңалығымен түсіндіріледі. Маркетингтік қызметті дамыту бағыттарын анықтаудың нәтижелерін қазақстандық кәсіпорындар мен ұйымдар іскерлігінде тәжірбиелік қолдану мүмкіндігі жұмысқа ерекше көкейкестік береді. Мәселенің көрсетілген өзектілігі, тақырыптың жеткіліксіз ғылыми талқылануы зерттеудің мақсаты, пәні мен объектісін таңдауды анықтады.

Бітіру жұмысының мақсаты мен міндеттері. Бітіру жұмысының мақсатына - маркетинг жүйесінің қалыптасу үрдісін теориялық тұрғыда негіздей отырып, нан өндіруші кәсіпорындарында маркетингтік қызметті бақылау ерекшеліктері мен маркетингтік бақылауды тиімді жүргізуге мүмкіндіктер беретін немесе маркетингтік бақылау қызметтерін жетілдіру жөнінде ұсыныстар жасау жатады.

Осы қойылған мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу көзделеді:

кәсіпорындарда маркетингтің қазіргі кезеңдегі мәні мен мазмұнын айқындау;
маркетингтің фирманың стратегиялық бақылау үрдісіндегі орнын анықтап, оған сипаттама беру;
халықаралық талаптарға сәйкес келетін маркетингтік бақылау жүесін жетілдіру;
Қазақстандағы нан өнеркәсібінің қазіргі жағдайы мен дамуына талдау жасау;
отандық бәсекелі нарықтағы нан өндіруші кәсіпорындарында маркетинг құралдарын қолдану ахуалын бақылау;
Қазақстан кәсіпорындарына сай маркетингтік іс-әрекеттің болашақтағы бағыттарын және оны жүзеге асырудың оңтайлы жолдарын анықтау;
Отандық нан өндіруші кәсіпорындарында маркетинг бақылау құралдарын пайдалануды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Бітіру жұмысының зерттеу пәні. Нарықтық қатынастар қалыптасқан жағдайда нан өндіруші кәсіпорындарының маркетингтік іс-әрекетін дамытудағы маркетингтік бақылау тәсілдері қарастырылған.

Зеріттеу объектісі. Қазақстан Республикасындағы нан өнімдерін шығаратын «АҚСАЙ» ХБК ЖШС-нің маркетингтік іс-әрекеті алынды.

Бітіру жұмысын зеріттеудің тәжірибелік мәні. Осы зерттеу барысында пайда болған теориялық және тәжірибелік нәтижелері, ұсынылған қағидалары Қазақстан фирмаларында маркетингті енгізу үрдісінің қалыптасқан ерекшеліктерін есепке алып, ағымды шарттарда нан өнімдерін шығарушы кез-келген фирма үшін пайдалану нарықтағы маркетигтік іс-әрекетті жетілдіру мен жалпы экономикалық жағдайын жақсартуға мүмкіндік береді.

Отандық ғалым экономистерінің маркетингтік іс-әрекетке қатысты еңбектері мен зеріттеу нәтижелері алынады. Зеріттеуде экономикалық, статистикалық және жалпы ғылыми зеріттеу әдістері мен модельдері, маркетингтік талдау, сараптамалық бақылау, салыстыру, топтастыру, сызба талдаулық әдістері қолданылады. Зерттеудің ақпараттық базасы ретінде Қазақстан Республикасы статистикалық Агентігінің және жергілікті статистика басқармаларының мәліметтері, маркетинг және менеджмент бойынша мерзімдік басылымдар, нан өнімдерін өндірумен айналысатын фирмалардың есептік мәліметтері пайдаланылды.

1 ФИРМАДАҒЫ МАРКЕТИНГТІК бақылауды ҰйЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Фирмалардың маркетингтік қызметінің экономикалық сипаттамасы

«Маркетинг» терминінің негізінде “market” деген сөз жатыр, ол нарық дегенді білдіреді. Сондықтан маркетинг дегенді басқару деген философияда ұғыну жиі кездеседі. Кең түсінігіндегі маркетинг-әлеуметтік басқару процессі, ол арқылы тұлғалар мен топтар өнім жасайды, оны басқа керектьеріне айырбастайды. Енді негізгі түсініктеріне тоқталайық: қажеттілік, ықылас, сұраныс, өнім, айырбас, мәміле, нарық. Қажеттілік дегеніміз бір нәрсеге қатысты қанағаттандырылуды талап ететің керектілік. Адам өз қажеттілігін қанағаттандыра алмайтың болса, оны не айырбастайды немесе өз талабының деңгейіне төмендетеді. Қажеттілік түсінігі мотивация теориясына (Фрейд Маслоу т. б) негізделеді, ол тұтынушының мінез-құлқына әсерін тигізеді. Ықылас дегеніміз тұлғаның мәдени деңгейі мен жеке даралығына сәйкес нақты нысанды қажеттілік болып табылады. Әр аймақта, әр елде тарихи, мәдени, географиялық факторлар әсерінен қажеттіліктер де әркелкі, Сұраныс- нақты қажеттілік ықылас, сатып алушылық қабілеті қанағаттандырады, өз мүмкіндіктеріне қарайды.

Өнім түсінігі нарықта қолдануға қажеттердің бәрінің болуы. Өнім қажеттілікт іқанағаттандырушы(керек заттар, қызметтер, адамдар, ұйымдар, қызметтер түрлері ойлар) . Маркетинг әдебиеттерде ағылшын тілінің термині «product»-ың тауар деп аударылуы жиі кездеседі, бұнда өндірушінің өнімі нарыққа түссе, тауар боолғаны деген ұйымды білдіреді.

Айырбасқа тоқталсақ ол өз ойындағы өнімің алу актісінің айырбасқа затты беру арқылы алу. Айырбас адамның өзінің көніліндегі өнімнің алуының көп жолдарының бірі, маркетингтің көп түсініктерінің бірі. Оны орындау үшін керек шарттар мен талаптар кем дегенде екеу болуы тиіс: әр талаптардың қарсы тарақа сайғандағы бағалығы тең болуы шарт; әр тараптың айырбастауға ынтасы болуы керек; еріктіліктері мен өзара пікір алысулары хәне өнімдерін көрсетуі керек, сонда ғана айыпбас жүзеге асады. Келесімәмәле түсінігі. Бұл екі тарап арасындағы саудалық операция, онда кем дегенде екі субъект болады, олар келіседі, мерзімімен орның белгілейді, мәміленің екі түрі бар: бірі-ақшалай мәміле, екінші-бартерлік мәміле. Шартары мыналар: кем дегенде екі тауар болуы керек және олар қызығушылқ тудыру қажет, шартты уақыты және орны белгіленеді. Нарық дегеніміз ағымдағы және қабілетті сатушылар мен сатып алушылыр, олар мәмілеге керетің орны. Тек нарыққа шығарылған өнім мен оған шыққан еңбек оның әлеуметтік мәнділігін дәлелдейді және тұтынушылардың қажеттілігін мойындаттырады. Тауарды кең түрінде көрсету, жарнамалау тапсырыс алу үшін қазіргі заманғы коммуникация түрлері пайдаланады, ол үшін сатып алушымен бірден жүздесу қажет емес. Осылайша қажеттілік нақты ықыласқа ұласады, ол ақшадан мүмкіндікпен есептеле отырып нарыққа түседі, айырбасталады, сатып алынады, мәміле жасалады. Осыдан бастап маркетинг эконосмикаға бағытталады да миллиондаған тұтынушылар қажеттіліктерің қанағаттандырады. Тар мәнәнде маркетинг ұйымының өндірістік тарту қызметің басқару жүйесі ол нарық шарттарын есепке алу мен оған белсенді түрде енуге бағыттала отырып, қолданыстағы көлемдегі кіріс алушы. Басқа ұғымда маркетинг бүтін жүйе. Шығарылатын өнімдерінің түрін, көлемің жоспарлайды, бағасын анықтайды таңдап алған нарықтары арасында тауарды бөледі, оның сатылуын ынталандырады. Ал жеткен жетістіктер сатушының да сатып алушысының да, мүддесің жүзеге асыруға тырысады.

Енді маркетингтің қағидаларына тоқталайық. Біріншіден, қажеттілікетің шаруашылық шешімің қабылдау кезінде, сұраныстың қалпы мен айналысын және нарықтың коньюктурасын ыждағаттылықпен есепке алу. Бұл принцип сұраныстың қазіргі және болжамалы көлемің бәсекелестерінің нарықтағы қызметтерің, тұтынушылардың мінезін, ойларын осы өнімдеріне қатынастарың және бәсекелестеріне көзқарастарын жақсы білуді көздейді. Бұл түста тұтынушылар көбнесе өздеріне не керек екенің біле бермейді, тек тез шешуге дайын тұрады. Сондықтан түтынушының пейілін білу қажет,

Екіншіден, өндірістік нарық талабына аса жоғары түрде бейімделуіне жағдай туғызуы барысында онда лездегі пайданы ойламау керек, алдағы іске мән берген жөн. Маркетингтің қазіргі кездегі тұжырымы алдағы алдағы сұранысқа жетелейді. Сонымен қатар сатып алушының қанағаттанбаған сұранысң айқындау қажет, ол келешекте соны жолға қоюға көмек болады. Маркетинг жүйесі өндірісті өндіруді қызметтік міндеттік тәуелділікке әкеп тірейді де, содан барып тауардың түрі көбейіп, сапасы артады. Маркетинг тұжырымың жүзеге иасыруда шаруашылық шешім қабылдап. өндірістік звеноларға ауысады. Маркетинг қызметі әрі данышпан, әрі ақылды орталық болып табылады, ол сонымен қатар ақпараттың қайнар көзі, нарықтың және өндірістің кеңес берушісі, кәсіпорынның ғылыми-техникалық және қаржылық саясаткері болып табылады. Әр тауар жеке талданады, оның керектілік деңгейі анықталады.

Үшіншіден сатып алу қабілеттілігі әр түрлі тұлғаларды хабарлау, оларға жарнама тарату, осы тауарды алуға бейіидеу керек. Тек қана жаңа тауарларды өндіру, оны шығаруға ғана күш, қаржы жұмсау басшылардың адасуы болып табылады.

Қазіргі кезде адамның әлеуметтік дәрежәсінің өсуіне, оның құқығының кеңейуіне байланысты халық ағартушылық маркетинг тұлғасы пайда болады.

Халық ағарту маркетингі бойынша ұйым қызметі маркетинг жүйесінің істерін ұзақ уақыт жүргізуі керек және ол үшін бес принцип негізге алынады: тұтынушыларға бейімделу, инновациялық маркетингті пайдалану, сол арқылы ұйымның өз ұйымы мен маркетингтік пайдалану (маркетинг қызметі тұтынушыларға арналған өнімнің бағалық мәнән арттыруы тиіс) ; ұйымнан қоғамда аталатын орнын зерделуі (ұйым қызметкерлері өз жұмысынан үлкен ләззат алады, ол үшін ұйым өз қызметінің әлеуметтік рөліне қарайды, тек тар кезеңді өндірістік мәселелерден аулақ болады) және одан әлеуметтік-этикалық маркетинг тұжырымдамаларын жалғастырады.

Әлеуметтік-этикалық маркетинг тұжырымы бойынша ұйым тұтынушылардың керек-ау деген сұраныстарына ғана толық қанағаттандырып қоймайды, оның өз бәсекелестеріне қарағанда әсерлі таратуын орындайды. Сонымен қатар жеке тұтынушыларының да, түгел қоғамның да жайлы өмірін қолдап, әрі көтермелеп отырады. Бұл таза маркетингтің біздің уақытқа сай келе бермейді-ау дегеннен шыққан, оларға қоршаған ортаны қорғау, қордың жетіспеуі халық санының тез өсуі жатады.

Менің ойымша бұл жерде оның нәтижелігі және қажеттілігі, біріншіден, өнім өндірушінің, екіншіден, тұтынушылардың көзқарасы тұрғасынан бағалануы керек, яғни тұтынушылардың мұқтаждығын орындау және талабын қанағаттандыру үшін сапалы тұтынушылардың ойынан шығатын, бәсеке нарығына жауап бере алатын өнім шығару керек.

Маркетинг қызметі негізін тауар талдау, зерттеушілік қарым қатынасты жөнге салу, бөлуді ұйымдастыру, баға қою қызмет көрсету мәдениетің көтеру құрайды. Нарық қатынасына қарай екі жақты құрылымды болып келеді, атап айтқанда; сатушылар жүзеге асыратын маркетинг және сатып алушылар іске асыратын маркетинг.

Бұл кезде сұраныс ұсыныстан басым болады. Сатушылар қанша өндірсен де, не өндірсен де өтеді деген ұғымға кіреді. Қоғамның дамуы кезінде ғылыми-техникалық прогресс біртеөбірте өндірісті де дамытады, өнімді де көбейте түседі. Оның үстіне бәсеклестердің саны артады. Егер де сатып алушылар нарығына тоқталсақ, ұсыныс сұраныстан үстем болады. Бұл нарықта тұтынушылардың таңдау жасауына мүмкіндіктері молаяды.

Әдебиеттерде бұлардың негізгі бұлардың негізгі назары сатушыларға назары бөлінеді. Маркетингтік зерттеулер жүргізуге үлкен қаражат керек. Мұндағы басты мәселе тұтынушыларды сатып алуға итермелеу, ынталандыру.

Маркетингтік зерттеу жүргізген кезде өнімді не үшін сатып алатын тұралы хабарлама алады, баға жайлы, кай аймақта осы төнімге сұраныс бар.

Американың ірі мамандарының бірі У. Фокс, маркетинг мәселесін кіммен, қайда қалай, қашан, қанша деген сұрақтар арқылы тұжырымдады.

Маркетинг қызметі шаралар жиынтығынан тұрады. Оларды зерттеу мақсатына тұтынушыны оқып білу, оның нарықтағы тәртібінің мәнісін зерттеу, мекеменің жеке нарығын талдау, сондай-ақ, өнімді зерттеуғ, өткізу нысандары мен жолдарын талдау және мекеме тауар айналымы көлемін талдау мәселелерін тіркейді. Сонымен қоса бәсекелесті оқып білу, бәсеке түрлері мен деңгейін анықтау

Тұтынушылар пейіліндегі себеп-сылтауларды зерттеу нарықтағы белгілі бір топтағы тұтынушылар мінез-құлқын болжауға береді және ол мақсатты түрде жүзеге асырылып отырады.

Маркетингтік қызметтің алдына қойған мәселесі болвп, нарықтын жаңа өнімдерге деген талабын анықтау есептеледі және бар өнімдер өнімдері осыған сәикес жақсартылады. Маркетингтік зерттеулер туралы Дж Гордан былай деді «Маркетингтік зерттеулер кәсіпкерді сұранысы төмен тауарларды өндіру, сәтсіз өткізу каналдарын таңдауға және тағы сол сияқты катерлерден сақтайды. »

Қазіргі кезде ғылыми - техникалық прогрестің дамуының барысында кез келген кәсіпорынның тиімді қызмет жасайтын өндірістік, ғылыми техникалық потенциал, қаржылық мүмкіндіктерге ғана емес, сонымен қатар дұрыс жүргізілген маркетингтік зерттеулер және оның нәтижелеріне байланысты болады. Дамыған елдерде мұндай зерттеулермен тек ірі кәсіпорындар ғана емес, сонымен қатар орта дәрежедегі фирмалар да айналысады. Қолда бар белгіленгендерге қарасақ бұл зертеулерде 50 % жоғары американ 86% жоғары еуроппа және 60% жуық жапон компанияларыжүргізеді екен.

Маркетингтік зертеулердің міндетті кәсіпорынның сыртқы және ішкі ортасын жан жақты талдау және осы ақпаратнегізінде өндіру қызметіне байланысты шешім қабылдау.

Сыртқы ортаны талдау бұл ең біріншіден нарықтарды олардың сыйымдылығын даму тенденцияларын және т. б. зерттеу.

Маркетингтік бағдарлама бойынша жұмыс істейтін кәсіпорын қызметіне әсер ететін әлеуметтік экономикалық ақпараттар: олар демографиялық, әлеуметтік, саяси, эконосмикалық тенденциялар, табыстар, шығындар құрылымы, кәсіпорындар мен тұрғындардың сатып алу қабілеті.

Сұранысты зерттеу және болжау үшін экономикалық, демографиялық, әлеуметтік және т. б ақпараттар қажет. Ақпарат шынайы, толық, үздіксіз, нақты, уақытылы болуы тиіс.

Ақпарат шынайы -процестін дамуын дұрыс көрсету ішкі негіз себеп-салдар құбылыстарын көрсерту. Мысалы таур қорларының үлкен көлемі туралы мәлімет сұраныстың өзгерісін сипаттайтың ақпарта болып табылмайды. Сонвымен қатар ол үздіксіздік уақытымен әртүрлі объетілерден келіп тұруы керек. Бұл үшін кәсіпорында маркетингтік ақпарат жүйесін құрады, соның үлгісі келесіде көрсетілген.

Маркетинг жоспарының алғашқы және екінші реті деген ақпарат санаттары қолданылады. Алғашқы ақпарат жинауда келесі әдісетрқолданылады сұрау әдісі, байқау және эксперимент. Сұрау әдісі - бұл әдіс неғұрлым арзан баолғандықтан, әртүрлі мәселелерді анықтауға қолдануға болады. нң көп тараған алғашқы ақпарат жинау әдісі-мәні арнайы сұрақтарға жеке интервю алу, телфон арқылы интервю алу немесе сұрау парақтары арқылы жауап алу. и Келесі әдіс бай қау әдісі кезінде адамдардың тәртібі, іс-әрекеттері, реакциялары байқалады . Мұндай зерттеу барысында жасырын камера, магнетофон сияқты техникалар қолданылады. Бұл әдістің басты кемшілігі біз тек адаамдардың тәртібін байқай аламыз, ал оның басында не тұұрғаның білмейміз. Эксперимент әдісіне тоқтасақ мағынасы жақсы бақылау жағдайында кең көлемді эксперимент жүргізу. Басқа әдістерге қарағанда эксперимент әдісі кезінде нарыққа шығарылған жаңа тауародың өміршендігін тәжіриебеде көріп, оның өткізу техникасындайындай аламыз. Мысалы, бөлшек сауда дүкендері торабының иесі жаңа өнімді әртүрлі бағада қояды, қандай баға жоғары жиынтық пайда әкелетінің көргісі келеді. Ол үшін сауда аланының мөлшеріғ, клиенттер мөлшері және сыйлық өткізу көлемі жағынан тең келетін үш дұкенлі алады. Осы дүкендерді кәсіпкер эксперимент нәтижесінде әсерін тигізетін факторларды бақылай алады. Әр дүкенде бір күнде жаңа саудаға қойылады. Айырмашылық тек бағада. Бір екі жұмадан кейін әр дүкендегі өткізу мөлшері туралы ақпарат қортынды жасауға мүмкіндік береді. Әртүрлі зерттеу фирмалары жүргізген эсперименттік сату тәжіриебесінде жаңа тауарлардың жартысынав жуығы бірінші нарықтан өтпей калатының көрсеткен : Сонымен қатар шынайы нәтиже алуды тауарды нарықта сынау мерзімінің ұзақтығы маңызды болып табылады.

Екінші ретті ақпартты қолдану үшін оның көзін табу керек: ақпарта көзінің шынайлығы ақпарат жинаушы агент жағынан қатенің жіберілу мүмкіндігі ақпартаттың мәселені шешуде қолдануға жарамдылығы, кәсіпорынның ішкі себебі, үкметтік статистикалық басылымдар, сауда үйінің мәліметтері, зерттеу ұйымдарының басылымдары, ғылыми және бизнес бойынша журналдар, энциклопедия және сөздіктердегі мәліметтер.

1. 2 кәсіпорындағы маркетингiлiк жоспарлау және бақылау

Көптеген фирмалар ресми қабылданған жоспарсыз жұмыс атқаруда. Жаңадан құрылған фирмалардың басшылары жұмыспен сонша көп айналысатындығынан олардың жоспармен айналысуға уақыты жоқ. Кемелденген фирмаларда, көптеген басқарушылардың айтуынша, олар осы уақытқа дейін формалъды, жоспарлаусыз да жұмыстарын орындап келе жатқандықтан, оның онша маңызы болмағаны ғой деп санайды. Олар жоспарды жазбаша дайындауға уақытын алғызғысы да келмейді. Олардың айтуынша, нарықтағы жағдай соншама тез өзгеретіндіктен, жоспарлаудан онша пайда болмай, ол ақыр аяғында шаң болып сатыда жатады. Міне, сондықтан және де басқа бірқатар себептерден көптеген фирмалар өздерінде формальды жоспарлаумен айналыспайды.

1. Жоспарлау басшыларды тұрақты түрде келешекті ойлауға итермелейді.

2. Ол фирманы алдын ала жасалған әрекеттеріне тура үйлестіруге мүмкіншілік береді.

3. Ол келешекте бақылауға болатын жұмыс көрсеткіштерін белгілеуге мүмкіншілік береді.

4. Ол фирманың өз міндеттерін және саяси нұскауларын дәл анықтауға мәжбүр етеді.

5. Фирманың төтенше өзгерістерге дайындығын жоғарылатады.

6. Ол барлық лауазымды адамдардың міндеттерінiң өзара байланысын көрнекті көрсетеді.

Стратегиялық жоспарлау фирма шегіндегі басқа жоспарлар үшін плацдарм болатын болғандықтан, оны ең алдымен қараймыз. Стратегиялық жоспарлауға былай деп анықтама береміз:

Стратегиялық жоспарлау - бұл маркетингілік өрісте фирма мақсаты мен потенциальды мүмкіншіліктерін стратегиялық қатынаста болдыру және жалғастыруға керекті басқару процесі. Ол фирманың дәл тұжырымдалған бағдарламалық мәлімдемесіме, көмекші мақсаттар мен міндеттер мазмұндамаларына, дұрыс шаруашылық портфеліне және өсу стратегиясына сенеді. Стратегиялық жоспарлаудың кезендері 1 суретте келтірілген, ал оларды суреттеу төменде беріледі: