Қазақстан Республикасындағы банктердің ипотекалық несиелеуі

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 75 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1. ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ

1. 1 Ипотекалық несиенің мәні, ұғымы және даму кезеңдері . . . 5

1. 2 Ипотекалық несиенің ерекшеліктері мен негізгі қызметтері . . . 10

1. 3 Ипотекалық несиелеудің шетелдік тәжірибелері . . . 15

2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БАНКТЕРДІҢ ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕЛЕУІНЕ ТАЛДАУ («БТА БАНК» АҚ ТӘЖІРИБЕСІНДЕ)

2. 1 Коммерциялық банктердің ипотекалық несиелеу механизмін бағалау . . . 25

2. 2 «ҚИК» АҚ мен «ҚТҚЖБ» АҚ ипотекалық несиелеу қызметіне талдау . . . 33

2. 3 «БТА Банк» АҚ ипотекалық несиесіне талдау . . . 50

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ ДАМУ БОЛАШАҒЫ . . . 58

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 65

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 68

Кіріспе

Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың
Қазақстан халқына «Еліміздің дамудағы жаңа серпін жасау қарсаңында» Жолдауында: « . . . Ипотекалық несиелеу жүйесі бойынша тұрғын үй сатып алуға табысы жетпейтін азаматтар үшін тұрғын үй құрылысы жинақтары жүйесін одан әрі дамыту керек . . . », -дегеніндей, бұл халқымыз үшін өзекті мәселе болып табылады. [1]

Нарықтық экономика дамыған сайын несие түрлері де көбеюде. Соның ішінде ипотекалық несиеге келетін болсақ, оның негізгі қызметі -халық тұрғын үй сатып алуын қолдау, халықтың тұрмыс жағдайын жақсарту. Ипотекалық несие тұрғын үй құрылысы мен нарығы өте тығыз байланысты: біріншіден, тұрғын үй нарығының айналымы өскен сайын, несие көлемі де көбейеді, себебі жылжымайтын мүліктерге деген сұраныс несиеге деген сұранысты тудырады. Екіншіден, ипотекалық несие төлем қабілеті бар сұранысты тудырады. Бұл байланыс әсіресе қазір нарық тұрғын үйлермен толыққан сайын нығая түспек.

Шетел тәжірибесінен белгілі болғандай егер, мемлекет тарапынан дұрыс және тиімді саясат жүргізілетін болса ипотекалық несие өзін өзі қамтамасыз ететін және де бұл нарықтың белгілі бір дәрежеде дамуына әкелетін жүйеге айналады.

Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі ипотекалық несиелендірудің нарықта алатын орны, халықты тұрғын үймен қаматамасыз етудегі негізгі құралы ретінде қолданылуы және қазіргі таңдағы еліміздегі ипотекалық несиелендірудің жүзеге асу тәртібі, басты мәселелері мен оларды шешу жолдарын анықтау.

Қазіргі кездегі мемлекеттік тұрғын үй саясаты ең алдымен халықтың әлеуметтік қорғалмаған және оның негізгі бөлігін қамтитын орташа табысты жұмысшы халықтың тұрғын үй мәселесін шешуге бағытталуы қажет. Яғни бұл мәселені шешудің басты жолы ипотекалық несие. Әрине, бұл жүйе мемлекет экономикасының даму қарқынына байланысты болып келеді. Халық табысының төменділігі, қаржы нарығындағы пайыздық қойылымның жоғарылығы, тұрғын үй нарығының дамымағандығы және олардың құрылысына кететін қомақты қаржы, осылардың бәрі ипотека арқылы шешілуі қажет және де ол туындауы мүмкін мәселелердің барлығын қамтиды деуге болмайды.

Соңғы кездерде ипотекалық несиелендіру проблемасы жиі көтеріліп жатыр және де ол шетелдік ғалымдар тарапынан жеткілікті дәрежеде шешімін тауып жатыр. Оның классикалық моделі ретінде еуропалық (немістің ) және американдық модельдер қарастырылады.

Белгілі болғандай американдық үлгі көптеген жылдар бойы мемлекет тарапынан қолдау тауып келеді және де ол тек қана дамыған экономика жағдайында тұрғын үй сатып алудың басты формасы болып табылады. Көптеген мемлекттерде осы екі модель олардың өзіндік ерекшеліктері мен формаларына байланысты қолданылып жүр.

Ал экономикасы дамыған мемлекеттерде сонымен қатар, Қазақстанда да тұрғын үй мәселесін шешуде қолайлы және тиімді үлгілерді іздестірумен байланысты және ипотекалық несиені дамыту перспективаларымен оларды талдауға арналған басылымдар жарық көріп жатыр.

Дамыған мемлекеттердің ипотекалық несиелендіруді дамытудағы сәтті тәжірибесі ипотекалық несиелендіру нарығын қалыптастырудың алғашқы кезеңіндегі қиындықтарға қарамастан оның тек қана экономикалық емес басқа да салаларымен байланысты мәселелерді шешудің маңызды құралы болып табылатындығын көрсетеді. Ол белгілі бір деңгейде жалпы экономикалық стратегия мен қоғамды ондаған жылдар алға дамыту бағытын анықтайды.

Дипломдық жұмыстың мақсаты -ҚР-ғы екінші деңгейдегі банктердің тұрғын үй салысын ипотекалық несиелеу тәжірибелеріне талдау жасау, сондай-ақ тұрғын үйді ипотекалық несиелеу механизмін жетілдіру жолдарын іздестіру.

Соған сәйкес оның алдында келесідей міндеттер тұр:

ипотекалық несие түсінігінің экономикалык мәнін қарастыру;
ипотекалық несиелеудің құқықтық негіздерін зерттеу;
«Қазақстан ипотекалық компаниясы» АҚ-ның қызметін талдау;
«БТА Банк» АҚ-ның ипотекалық несиелеу тәжірибесін талдау;
ипотекалық несиелеудің әлемдік тәжірибесі зерттеу және т. б;
ипотекалық несиенің қоғамдағы даму болашағын зерттеу.

Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі ретінде «БТА банк» АҚ-ң тұрғын үй сатып алу мақсатында берілетін ипотекалық несиемен байланысты экономикалық несиелік қатынастарды ұйымдастыру тәжірибесінде талдау жүргізу.

Ал дипломдық жұмыстың зерттеу пәні ретінде ипотекалық несиені беру, қайтару және ипотекалық несиені бүгінгі қаржылық дағдарыс кезеіндегі дамыту мәселелері орын алған.

Методологиялық негіздері ретінде келесі отандық авторлардың еңбектері қолданылады: Аникеева Л. В., Бисенова М., Бораш Қ., Досымов Б. С., Донцов С. С., Жумабаева З. С., Иванов М. М., Лисак Махамбетова М. Ж., Мыргыясова М. М., Наурызбаева М., Салихова А. Р., Сағындықова М. О., Сейтқасымов Г. С., Шыныбеков Н. С. .

Жұмыстың құрылымы мен құрамы кіріспе мен негізгі үш бөлімнен және қорытындыдан, сондай-ақ қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Жұмыста 19 кесте және 11 сурет қамтылған.

1 ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ

1. 1 Ипотекалық несиенің мәні, ұғымы және даму кезеңдері

Ипотека түсінігі дүниежүзілік қаржы экономика жүйесіне ежелгі Грециядан енген. Оны Архонт Солон (б. э. д. VI ғ. ) енгізген болатын. Ал Солонның замандасы Драконт (б. э. д. 621 ж. ) осы тұста әр түрлі жеке меншікке немесе оның басқа да қозғалмалы бөлігіне жасалынған қастандық үшін қатаң жазалау тәртіптерін енгізген. Солон б. э. д. 594 жылы өзінің жермен байланысты қарыздарға өзгеріс енгізу, иесіз қалған мүлікті мұрагерлер қауымына өткізу қажетсіздігі туралы мұраға қалдыру еркіндігі сияқты әйгілі реформаларын жүзеге асырды. Соның арқасында кезкелген адам өз меншігінен өз бетінше бас тарту немесе мұраға қалдыру құқығына ие болды. Солон жеке меншікті (белгілі бір өлшемдегі жерді) мүлік ретінде өткізу үшін қарызгердің атымен бірге бұл жердің белгілі бір қарыз соммасының кепілі болып табылатындығын білдіретін қазық қағуды ұсынады және де ол «ипотека» деп аталады [2, 232 б] .

Осындай қазықтар негізінде жер иесінің барлық қарыздары есептелініп отырылған. Кейінірек бұл үшін «ипотеклық кітап» қолданылған.

Ипотекалық институттың жаңадан даму кезеңі Рим империясы тұсында басталды. Яғни алғашқы жүз жылдықта онда жеке тұлғалардың меншігінің келпілдігімен несие беретін ипотекалық мекемелер құрылды. Әсіресе император Антония Пия (б. д. II ғ. ) тарапынан ипотекалық банктер үшін арнайы заңдар қабылданған. Сол кездің өзінде онда 50 шақты банкпен 800-ден астам айырбастау пункттері қызмет атқарған. Мемлекет әрдайым ипотекалық несиелендіру жүйесіне қолдау көрсетіп келген. Соның негізінде әлеуметтік институттар кұрылған. Сондай-ақ, император Троян кезінде жетім - жесірлерге қолдау көрсету мақсатында сол кездегі ең төмен болып табылатын жылдық 5% қойылыммен ипотекалық несие беруші қаржылық - қайырымдылық қорлар құрылған.

Негізінен ипотекалық институттар қысқа уақыт аралығында үш негізгі даму кезеңдерінен (фидуция, пигнус және ипотека) өтті.

Фидуция - бұл сенім немесе сенім келісімі негізінде жүзеге асырылатын түбегейлі қамтамасыз ету формасы болып, ежелгі рим ережелері негізінде қалыптасты және дамыды. Классикалық рим құқықтарының даму кезеңінде «пигнус» (яғни латынша - жүзеге асырылмаған кепіл зат ) пайда болған, содан кейін ғана ипотека. Сондықтан да алғашқы несиелік келісім негізінде жүзеге асырылатын кепіл зат туралы келісім шарт тек қана қосымша болып табылатын еді. [3, 158 б] .

Фидуцияның негізгі мәні ол бойынша келісім шарт жасалынуымен кепілдікке қойылған мүлік бойынша кредиторлардың құқы ресми түрде бекітілуі және де сол келісім бойынша кепілдіктің фидуцияға (кредиторға) берілуі, әрі қарай егер міндеттеме толығымен және де өз уақытында орындалатын болса кредитордың мүлікті өз иесіне қайтару міндетінен тұрады. Осылайша фидуция келісімі де өзінің даму кезеңінен өтті.

Фидуцияның алғашқы даму кезеңінде қарызгерді қорғайтын ешқандай нақты бір инструмент көзге түспейді, яғни кредитор тікелей өзіне не тиімді болса соны, атап айтқанда, қаласа қарызгерден міндеттемені орындауын талап етті немесе кепілдікті өзіне қалдырып отырды. Кейінірек, кредитор үшін тиімді болып табылатын бұл артықшылықты жою мақсатында кепілзат туралы құжатқа ресми бұйрық енгізілді. Дегенмен, сонда да келісімді жүзеге асыру барысанда кредитор үшін пайдалы болып табылатын және де қарызгерге кері әсер ететін заңдылықтар сол күйінде қалды.

Ипотекалық институттың келесі даму кезеңі қарызгерді кредитордың өз бетінше әрекеттерінен қорғау арқылы өзінің айтарлықтай тиімді жақтарымен айырмаланады. [4, 140 б] .

«Пигнус» келісімі (яғни «пигнус» кезеңіндегі кепілдік туралы келісім) кепілдікке қойылған мүлікті меншік ретінде емес керісінше тек қана қарызгер тарапынан міндеттемелердің орындалу кепілдігі ретінде пайдалануға беруді қарастырады. Сондай-ақ, қарызгер кредитордан кепілдікке қойылып жатқан мүлікті пайдаланбауды тек қана сақтауды талап ету құқығына ие болады. Сөйтіп, кредитор үшін тек қана бір шартты құқық яғни қарызгер өз міндіттемелерін орындамаған жағдайда ғана өз зияндарының орнын толтыру үшін кепілдікке қойылған затты сату құқығы. Соның арқасында ғана кредитордың сатылған заттың өз иелігінде қалдыру мүмкіндігіне шек қойылды. Егер осындай жағдай күтілсе, онда кредитор мүлікті сатудан түскен пайдамен қарызгер міндеттемесінен артқан бөлігін толығымен оған қайтарып отырды. Келісімнің бұл түрі мұқият реттеліп отырды және де оған жатпағандары тек қана сот арқылы шешіліп отырылды.

Ипотекалық институттың пайда болуының соңғы сатысы сол кездегі саяси және экономикалық жағдаймен тығыз байланысты болып келеді. Басқаша айтқанда Римдегі құл иелену шаруашылығының әлсіреуі мен жерлердің жаппай жалға берілуі классикалық ипотекалық институттың пайда болуына әкелді. Дегенмен, сол кездегі заңдылықтарға сайкес қызмет көрсетіп жатқан құрылымдардың ешбірі еңбек құралдарына басқа ештеңесі жоқ ұсақ жалгерлермен жерлерін жалға берушілердің арасында жасалатын мұндай келісімді кепілдендіру үшін сай келмеді. Осындай мәселені шешу арқасында кепілдіктің жаңа формасы жалгерлердің өз еңбек құралдарын жалға берушінің меншігіне өткізбей-ақ оларды кепілдікке қою арқылы келісімге отыру пайда болды. [5, 187 б]

Кейінірек кепілдіктің бұл түрі оның басқа да түрлеріне атап айтқанда қозғалмайтын мүлік кепілдігіне де тарады. Осылайша, ипотекалық институттың пайда болуы біріншіден, кепілзат туралы келісім шартқа, екіншіден, қарызгердің өз міндеттемесін орындауын және де бұл міндеттеме орындалмаған жағадайда кредиторға кепілдікке қойылған мүлікті жүзеге асыру арқылы өз шығындарын жабу құқығын беретін кепілдік туралы келісім шартпен байланысты болып келеді. Мұндай келісімдерді куәландыру үшін алғашқыда қарызгер мен кредитор арасында жай ғана келісім жасалынған. Кейінірек заңды күшке ие ресми және ресми болмаған құжаттар жасалынып отырылды. Сондай-ақ, үш және одан да көп куәгерлер қатысуымен жасалынған жеке құжаттар да сондай күшке ие болды. Сөйтіп ипотеканың классикалық бұл институты да өзінің даму кезеңінен өтті. Соның тұсында жақтардың келісімінсіз жүзеге асырылатын әр түрлі ресми ипотекалар енгізілді. Бұған заңды ипотека (яғни император бұйрығымен), инвестордың жасаған ипотекасы, салық төлемейтін адам мүлкіне жасалынатын «фиска» ипотекасы, яғни мұраға қалдырушының мүлігіне ипотека, күйеуінің мүлігі негізінде алған әйелінің ипотекасы және т. б. жатқызылды.

Ипотекалық келісімдерге қатысушылардың құқықтарын қорғаудағы мемлекеттің орны ерекше болды. Айтарлықтай күрделі құрылымға ие болған келісімдердің тіркелуі кешіктірілген жүйе үнемі қадағалау мен бақылауды талап етті. Сөйтіп, мелекеттің осындай функцияларының әлсіреуі нәтижесінде ежелгі заманның соңына шығуына байланысты ипотекалық институттар бірнеше ғасырлар бойы өмір сүруін тоқтатты. Содан кейін ипотека біртіндеп орта ғасырлар заңдарында кездесе бастады. Атап айтқанда Германияда XVI - ғасырда құпия ипотека өмір сүрді. Еуропа мелекеттерінде ипотека екі түрлі сипатқа ие. Біріншіден, ол тек қана қозғалмайтын мүліктерге қолданылады, екіншіден, кепілдікке қойылған мүлік кредитор емес, сот арқылы жүзеге асырылады. Ипотека кредиторлар үшін «қарыздарды төлету» бойынша қарызгердің мүлігін өз қарамағына алмай-ақ, және басқа да кредиторлардың бәсекелестігінен қорғанудың ең дұрыс жолына айналып жатыр. Яғни орта ғасырлық кодекстерден бері келе жатқан анықтамасы «ипотека - бұл табиғатынан ажырамас, ол тек қана одан пайда көру құқығына негізделген».

“Hypoteka est tota in tota, et tota in qualibet parte” - яғни қашанда міндеттеме толығымен өтелмейінше қанағаттану құқығы сол ипотекаға қабылданған зат арқылы жүзеге асырылады. Кепілдікке қойылған мүліктің бір бөлігінің сатылуы кредиторды ол бойынша міндеттемелерді толығымен талап ету құқығынан айырмайды. Ипотека қозғалмайтын мүлік негізінде жүзеге асырылып, оның иесі ауысуынан тауелсіз болған. [6, 51 б] .

Ипотекалық несие - бұл жылжымайтын мүлік кепілі бойынша банктен берілетін ұзақ мерзімді ссуда. Нарықтық экономика осы несиені кең қолдануды көздейді. Классикалық түсінікте ипотека - ол тек қана несиені беру ғана емес, сонымен қатар құнды қағаздарды эмиссиялау мен салым және облигациялармен байланысты ресурстарды тарту әдісі ретінде түсіндіріледі.

Ипотекалық несиелеу жүйесі 2 бағыттан тұрады:

шаруашылық субъектісіне және тұрғындарға берілетін ипотекалық несие;
несиелер үшін ресурстарды тартуды қосымша қамтамасыз ететін екінші нарықта (ипотекалық қарыздық міндеттеме) ипотекалық несиені сату.

Әлемдік тәжірибеде негізінде бірінші бағытта ипотекалық банк, екінші - мүлік кепілімен қамтамасыз етілетін банктің активтерін сатып алатын қаржылық компаниялар, қорлар және олардың базасында өзінің атынан шығаратын құнды қағаздар жатады.

Бұл құнды қағаздар өтімді, өйткені олар жылжымайтын мүлікпен қамтамасыз етілген және инвестицияға ұзақ мерзімді және тұрақты табыс алуға мүмкіндік береді.

Кейбір қаржылық компаниялардың міндеттері бойынша шетелде кепіл ретінде олардың сенімділігін жоғарылататын мемлекет болып табылады.

Мүлікке ипотекалық несиенің екінші нарығының функциялануы ипотекалық несиенің банктің капиталының өтімділігін қамтамасыз етеді, айналымда ақша массасын байланыстырады, капиталды ел ауданы және экономикалық сферасына бөлуге көмектеседі, несие бойынша пайыз тавкасын тұрақтандырады. [7, 43 б]

Осы жағдайда ипотекалық несиемен айналысатын банктер несиелік ресурстармен шектелмейді, өйткені екінші нарықта негізгі операцияны жүргізу арқылы айналымға қайта түсіретін жаңа несиені бере, қажетті құралдарды қосымша мобильдауға мүмкіндік алады.

Берілген жүйені эффективті функциялау екінші ипотекалық нарықтың дамығандығын көрсетеді.

Ипотекалық несиенің объектісі:

жер учаскесі;
тұрғын-үй, квартиралар, үйлер, котедждер, дачалар және т. б. кәсіпорынның ғимараттары және құрылыстар;
коммерциялық қызметтің сервизтік қызмет көрсету объектісі, ресторандар, офистер, сауда үйлері және жеке дүкендер;
өндірістік кеңселер - складтар, заводтық ғимараттар, ғылыми-зерттеу институттары, энергетика объектісі, гараждар және өндіріске арналған құрылыстар.

Ипотекалық несиені келесі түрде көрсетуге болады:

тұрғын үй құрылысын несиелендіру;
тұрғын үйге жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Тұрғын үй құрылысын несиелендіру қысқа мерзімді және коммерциялық банктерге немесе құнды қағаздарды сату арқылы немесе кәсіпорын және банктен заем негізінде қаражаттарды тартатын депозиттік институттар түрінде ұйымдастырылған мамандандырылған институттар мен көрсетіледі.

Ипотекалық несиенің басты есебі нарықтық механизмдерді дамыту мақсатында тұрғындардың сұранысының төлем қабілеттілігін ұстау, қоғамның бюджеттен тыс ресурстарын мобилизациялау және ұзақ мерзімді ипотекалық жүйесін дамытуда несиелік - қаржы сферасына бағыттау.

Қазіргі кезде әлемдік тәжірибеде коммерциялық банк тұрғын үйді несиелеудің 3 түрін көрсетеді:[8, 38 б]

жеке және заңды тұлғалардың жерді алу үшін берілетін қысқа және ұзақ мерзімді несие;
жеке және заңды тұлғалардың құрылыс жұмыстарын қаржыландыруда алатын тұрғын үй құрылысына қысқа мерзімді несие;
жеке және заңды тұлғалардың тұрғын үйді иемдену үшін алынатын ұзақ мерзімді несие.

Үй құрылысы үшін берілетін несие сомасы құжаттарда көрсетілген сомасы аясында болады. Бұндай несиелер несиелік желілер негізінде беріледі. Сондағы алынатын соманың барлығы бірақ берілмейді, ол ол заңды жұмыстың орындалу шамасына қарай бөлініп төленеді.

Ипотекалық несие нарығында келесі субъектілер қызмет етеді:

қарыз алушы;
кредитор;
ипотекалық несиеге қаражаттарды салатын инвестор (ссуда беретін банк қана емес) ;
үкімет.

Қарыз алушының негізгі мақсаты ай сайын несие бойынша төлем жүргізе отырып, мүмкіндігінше арзан және жағдайы жақсы тұрғын үйді иемдену болып табылады [9, 34-36б] .

Банк өзінің акционерлерінің дивидендтерін және табысын максималдандыруға бағытталады. Инвесторда салымдармен қамтамасыз етілген қаражаттарын салымға және құнды қағаздарға сала жоғары табыс алуға бағытталады. Берілетін ипотекалық несие сомасы, жерді сатып алудан, құрылыс немесе иемденген тұрғын үйдің салымы бойынша құны 70 пайыздан аспауы керек.

Ипотекалық несиелендіру процесі өте жоғары несиелік тәуекелмен байланысты. Несиелік тәуекел ықтималдығымен байланысты заем алушының өз төлемдерін төлемеген жағдайда кепілге берілетін мүлікке құқықтан айыру және тұрғын үйден шығару мүмкіндігін нақты заңмен бекітудің принципиалды маңызы болады.

Ипотекалық несиелік операцияларда мәміле қозғалмайтын мүлік салымы көмегімен рәсімделеді. Салым - бұл қарызды (ссуданы) төлеуді қамтамасыз ретінде қарыз алушы-заем алушының кредитор - банкке меншік құқығын уақытша беруді куәландыратын құжат берілетін құқық. Қарыздың толығымен және бекітілген мерзімде өтелуі кезінде өз күшін жоғалтады.

Сөйтіп салымды беретін тұлға салым затына физикалық түрінде иелік етуді жалғастырады, бірақ меншік құқығы ипотекалық несие өтелгенге дейін банкке тиесілі болады.

Ипотеканы бағалау күрделілігі несиенің максималды деңгейін төмендетеді.

Ипотеканың басты міндеті - қарыз қаражаттарының қайтарымдылығына кепіл ретінде роль атқаратын қозғалмайтын мүлік дамуының инвестициялық қаржыландыруды қамтамасыз ету механизмін құру. Сондықтан ипотека экономикалық және әлеуметтік құлдыраудан шығу механизмдерінің бірі болуы мүмкін. Ипотека құлдырауға төтеп берудің бірнеше жолдарына әсер етуі мүмкін.

Біріншіден, ипотеканың дамуы өнеркәсіп салаларының қатарында өндірістің құлдырауына әсер етуі мүмкін, сонымен қатар экономиканың нақты секторының дамуына оң әсер етуі мүмкін. Бүгін кәсіпорындардың көбісі үшін айналым қаражаттардың жеткіліксіздігі нәтижесінде өндірістің тоқтап қалу жағдайы сәйкес. Бұл ресурстарды, өндірістің жаңғыруына мүмкіндік беретін және өнімнің сапасының жоғарылауы мен бәсеке қабілеттілікті болуына әкелетін қозғалмайтын мүлікті кепілге қою жолымен алуға болады. Мұның нәтижесінде бүтіндей мемлекеттің эконоикалық әлеуеті көтеріледі.

Екіншіден, ипотекалық несиелеудің дамуы әлеуметтік тұрақсыздыққа төтеп беруге оң ықпал етеді. Ипотекалық несиелеудің негізгі мақсаты - азаматтардың меншік қаражаттарының және ұзақ мерзімді ипотекалық несиелер есебімен тұрғын үй нарығында, тұрғын үй алудың нарықтық принциптеріне негізделген, орташа табысы бар азаматтарды тұрғын үймен қамсыздандырудың тиімді жұмыс жүйесін құру. Бұл жүйені құру тұрғындардың жинақтары және басқа бюджеттен тыс ресурстар түрінде тұрғын үй аясына қажетті қаржы құралдарын тартуға және тұрғын үй нарығын активизациялауға көмектеседі. Ипотекалық несиелер арқылы ғана, тұрғын үйді тек қамтамасыз етілген тұрғындар ғана емес, сонымен бірге қарапайым табысы бар азаматтардың да тұрғын үй алуға мүмкіндіктері бар. Өз кезегінде, тұрғын үй-тұрмыстық жағдайлармен жақсы қамтамасыз ету ұлттардың денсаулығын жақсартуға, өмірлік циклді ұзартуға әкеліп соғады, осының бәрі тұрғындардың еңбек қабілеттілігін көтереді.

Үшіншіден, ипотеканың дамуы жұмыссыздық салдарын жеңілдетеді: өндіріске құрылыстық қатаң территориялық байлануы нәтижесінде қосымша жергілікті еңбек ресурстары тартылады. Ипотека сондай-ақ, еңбек ресурстарын ынталандырады. Ипотекалық несиелеу дамымаған елдерде тұрғылықты орынды таңдау еркі жоқ. Сонымен ипотека жұмыссыздық мәселесін шешуге көмектеседі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.