Тудың патологиялық кезінде акушерлік көмек көрсету

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Қынаптың айналуы
2. Шудың түспеуі
3. Туғаннан кейінгі жатырдың орнына келмеуі

ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Қынаптың айналуы – қынаптың жыныс ернеуі арқылы айналып түсіп тұруы. Себептері. Құрсақ қуысының қысымының жоғарылауы және жыныс мүшесінің бекітетін байланыстардың босаңсуы ауруға әкеп соқтырады.Мұндай жағдай көбінесе буаз және кәрі малда дұрыс азықтанбағандықтан және мационның жоқтығынан болады. Клиникалық көріністермен анықталуы. Аурудың бас кезінде малдың жағдайы өзгермейді. Әрі қарай қынаптың ұлпаларының ісінуіне, зәрмен, нәжіспен кілегейлі қабатының тітіркенуіне байланысты эрозия пайда болып, беті жиырылып кетеді. Мал тынышсызданып, күшенеді, зәрін, нәжісін шығаруы бұзылады. Аурудың екі түрі болады: толық және жартылай айналу (түсу). Жартылай айналғанда қынаптың жоғарғы жағы ғана айналып, мөлшері қаздың жұмыртқасындай болып шығып тұрады. Қынап толық айналғанда жыныс ернеуінен ісініп, қанталап, кейде жарылып жатқан шар тәрізді қарайған дене көрінеді. Ол дененің ортасынан жатыр мойнының қынаптық бөлігін байқауға болады. Емдеу: қынап жартылай айналғанда малды мационға шығарып, кілегейлі қабатын жарақаттанудан сақтап, айналған бөлімшенің әрі қарай түспеуін қадағалау керек. Ауру малдың рационын өзгертіп, шырынды азықты беруді тоқтатады. Рационға жылдам қорытылатын азықты көбірек қосады. Құрсақ қуысының қысымын төмендету үшін ауырған малдың астындағы еденді көтеріп, артқы жағы бас жағынан жоғары болуын қамтамасыз етеді. Қынап толық түссе өз бетімен жазылмайды. Сыртқы ортаның әсерімен (кебу,нәжіс пен төсеніштен былғану) қынаптың кілегейлі қабаты некрозаға ұшырап, көбінесе сепсиске айналады. Сондықтан, қынапты тазартып, орнына салып, бекіткен жөн. Малға көмекті неғұрлым ерте көрсетсе, соғұрлым мал ерте жазылады. Қынапты орнына салар алдында күшенуді болдырмау үшін төменде аталған новокаин блокадасын жасау қажет: скральді жансыздандыру, Наздарчевтың, Исаевтың және т. б. Тосқауылдар. Одан соң сиырдың артқы жағы алдыңғы жағынан жоғары етіп орналастырылады (құрсақ қуысындағы қысымның жамбасқа әсерін төмендету үшін). Айналып түскен қынапты және оны қоршаған ұлпаны тазалап, дизенфекциялық ерітіндімен шайған соң (калий перманганатымен 1:1000 т. б.) оның бетін синтомицин эмульсиясымен немесе антибиотик қосылған майлармен сылаған жөн.

1. Н. И. Полянцев, В. В. Подберезный. "Ветеринарное акушерство и
биотехника репродукции животных". Ростов – на Дону. 2001 ж. Э.Қ
2. А. П. Студенцов, В. С. Шипилов, В. Я. Никитин, М. Г. Миролюбов идр. "Ветеринарное акушерство, гинекология и биотехнология размножения". М. Колос, 2006 ж. Э.Қ
3 Х. Ж. Қажиев, М. Н. Абанова "Ауылшаруашылық малының –өсіп-өну биотехнологиясының практикумы". Семей, 2001 ж.
1. Мағаш Аятқанұлы Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы Павлодар, 2006 ж.
2. Мағаш Аятқанұлы Kөбею биотехнологиясы. Павлодар, 2011 ж.
И.Т.Жақыпов Т.Ж.Әбдрахманов, А.Н.Ахметов. Акушерлік. гинекология және жануарларды көбейту биотехнологиясы. Астана, С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті. 2012 ж -231б.
6. Н. И. Полянцев, В. В. Подберезный. "Ветеринарное акушерство и
биотехника репродукции животных". Ростов – на Дону. 2001 ж.