Электр тогынан болатын жарақат түрлері

1. Жалпы жарақат жайлы түсінік?
2. Электр тогынан пайда болатын жарақаттар?
3. Электр тогынан пайд болатын жарақаттарға алғашқы көмек

Жарақаттар – бұл адам ұлпалары мен органдарының зақымдануы, сыртқы себептерден аяқ-қолдың сынуы мен буынның шығуынан, жұмсақ ұлпаның жаралануы мен дененiң сыдырылуынан, органдардың зақымдануынан және көптеген басқа жәйттердiң әсерiнен ұлпалар мен органдар тұтастығы мен қызметiнiң бұзылуы.
Жарақаттар хирургиялық аурулардың ішіндегі ең жиі кездесдесетін кеселдің бірі К.И. Шакалов және т.б. ғалымдардың деректері бойынша шаруашылықтағы кездесетін аурулардың 94-97 пайызы жұқпалы емес ішкі аурулар болса, соның ішінде 40 пайыздан астамы хирургиялық аурулар екен. Көптеген ғалымдардың деректеріне жүгінсек жарақаттар үлесіне тиеді. Жарақаттар әсерінен мал уақытынан ерте есептеу шығарылады, өнімділігі азаяды, салмағы төмендейді, мал шығыны да болады. Бұған ауру малға көрсететін дәрігерлік көмек пен дәрі-дәрмекке кететін шығынды қоссақ жарақаттың мал шаруашылығына тигізетін экономикалық зияндығы орасан зор екендігін көреміз. (Белов А.Д., Плахотин М.В., Башкиров Б.А. және Вишневский А.В., Бережков Н.К. 1951)
Себептеріне қарай жарақаттар 5 түрге бөлінеді
1) Механикалық
2) Физикалық
3) Химиялық
4) Биологиялық
5) Жүйке-стрестік
Электр жарақатыкезіндегі жүйкі жүйесіне электр тоғының әсері нәтижесінде пайда болған ортақ құбылыстар аса қауіпті. Тоқ соққан адам бірден есінен айырылады, бұлшық еттің қысқаруынан кейде зардап шегушіні электр тоғы бар өткізгіштен ажырату өте қиынға түседі.Жүйке клеткаларының зақымдалуының нәтижесінде сырқаттар ауыр күйде бастан өткереді. Естен айырылу, дене температурасын төмендеуі, тыныс алуының тоқтауы, жүрек қызметінің әлсіреуі, дененнің құрысуы.
Тоқтың денеге кіретін нүктесінен шығатын жеріне дейінгі жолы ” тоқ ілгегі” деп аталады.Ол төменгі, жоғары толық ілгек болып бөлінеді:
•Төменгі ілгек-аяқтан-аяққа (онша қауіпті емес).
•Жоғарғы ілгек – қолдан-қолға (қауіптірек).
Толық ілгек- өте қауіпті.Бұл жағдайда тоқ міндетті түрде аяқ-қол мен жүрек арқылы өтеді, нәтижесінде жүрек қызметі бұзылуы мүмкін.

1. Общая ветеринарная хирургия М.В. Плахотин, А.Н.Голиков, С .Т. Шитов, А.Д. Белов, К.А. Липовский. Издательства (Колос ) Москва – 1966год. 254- 255 стр.
2. Сайдулдин Т.С. Орысша –қазақша малдәрігерлігі сөздігі .-Алматы,Қайнар.-1993.
3.Мал дәрігерлік түсіндірме сөздік Х.Е. Қашағанов, Ж.Б. Бердімұратов (Қайнар) баспасы Алматы 1982 жыл