Мал терілерінің түрлері және былғары мен тондық-мех өндірісіндегі қолданылуы

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК

УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ

ТАҚЫРЫБЫ: Былғары және тондық- мех тері шикізатының түрлері.

Орындаған: Шалтанбаева А. Ж

Тобы:ТЖ-205

Тексерген: Қорабаев Ж. З

Семей 2015

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлімІрі қара мал терісіЖылқы малының терісіҚой мен ешкі терісіШошқа терісі

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Мал терісін былғары және тондық-мех өндірісінде пайдалану мақсатында орай белгілі біркелкі: зоотехникалық, өндірістік және дайындық белгілеріне қарай бөлінеді. Зоотехникалық белгілеріне: мал түрі, жынысы, жасы, жүн бағыты, тұқымы жатады.

Өндірістік белгілеріне: тері салмағы, көлемі, тері жабынының және шаш жабыны жағдайы, зақымдану саны, консервілеу әдісі және т. б

Дайындық белгілеріне: ұсақ, ірі, шошқа малының былғары шикізаты, мехтық қой терісі, тондық және роман мехтық бұзау түрлері құлын қозы және лақ терілері жатады.

Ірі қара мал терісі жасына қарай: бұзау терісі, өз кезегінде склизок, опоек және выросток деп бөлінеді, бір жасар торпақ терісі-полукожник, ересек мал терісі-яловка, бычина және бугай деп бөлінеді.

Склизок-буаз малдарды сойғанда және өлі төлден алынатын эмбрион терісі. Склизоктың басты белгісіне: шаш жабынының сілекей болуы және 40-90 дм көлемде қабылданады, ұсақ былғары шикізаты ретінде пайдаланылады.

Опоек- туғаннан кейінгі және өсімдікпен азықтануға ауысқанға дейінгі аралықтағы бұзау терісі. Негізгі белгілері: қою және тегіс біріншілік сілекей емес қылшық. Орташа көлемі 50-80 дм, ұсақ былғары немесе мехтық тері шикізатына пайдаланылады.

Выросток- өсімдікпен азықтануға ауысқан бұзау терісі. Опойкадан айырмашылығы-түлеу кезіндегі ауысуынан немесе ірі, ұзын, күнгірт шаш жабынына ауымып кеткендігімен сипаттталады. Оны қабылдағанда әрбір тері үшін 10 кг-нан аспауы керек.

Полукожик-10кг-нан 12кг-ға дейінгі салмақтағы торпақ немесе бұқашық терісі. Бұқашық терісі жаға бөлігінде жуандау болып келеді, оны қатпарлығынан деп айтады, яғни ол аталық жынысты мал екенін білдіреді.

Полукожик, Выросток және Опоек хромды теріні өңдеу үшін етікті қаптауға қолданылатын тері шикізатының бірі.

Яловка- салмағы 13 кг-нан жоғары болатын құнажын мен сиыр терісі. Бұқашық салмағы 13-тен 17 кг-ға дейін піштірілген және піштірілмеген бұқашық терісі. Салмағы 17 кг-нан жоғары болатын піштірілмеген бұқа терісі. Бұгай салмағы 17кг-нан жоғары болатын піштірілмеген бұқа терісі.

Ересек жылқы терісі басқа малдардікімен салыстырғанда тері ткані құрылымы әртүрлі топографиялық аймақта орналасқандығымен ерекшеленеді. Терінің алдыңғы бөлігі-жылқы алды деп аталып, жұқа және артқы бөлігімен салыстырғанда тығыз емес болып келеді. Терінің артқы бөлігі-жылқы ұлтандығы (хаз) деп аталады. Теріні екі бөлікке бөлу-ұлтандау (хазование) деп аталады.

Жылқы терісі жасына қарай келесідей категорияларға бөлінеді: құлын етірі- склизок, жеребок және выметка ал жылқы терісі-конина. Склизок-тумаған немесе өлі туған шаш жабынсыз құлын терісі. Оны 30 дан 70 дм көлеміндегі аумақта қабылдайды.

Жеребок-емшектегі құлын және жайылыммен азықтануға ауысқан құлын терісі оның қабылдау салмағы 5 кг-нан жоғары болмауы тиіс.

Выметка- 5-10 кг салмақтағы жас жылқы терісі.

Конина-10 кг-нан жоғары саламқтағы жылқы терісі.

Өнірістік белгілеуге байланысты қой терісі-мехтық, тондық және былғары деп бөлінеді. Қой терісінің түрі, тері жабынының сапасына байланысты анықталады. Сондықтан қой терісі ерекше белгілеріне байланысты: биязы, биязылау, ұяң және қылшық жүнді болып бөлінеді.

Мехтық қой терісіне алғашқы үш түрі, мех өндірісі үшін жарамды, сапалы болса қабылданады. Ал егер жергілікті қойларды биязы жүнді немесе биязылау жүнді қойлармен төменгі генерацияда будандастырса және оларда қылшық жүнді қой белгілері болса ол тондық теріге жатқызылады. Егер қылщық жүнді қой терілері жабыны бойынша сапасыз тондық өнімдер дайындауға жарамсыз болса онда оны былғары тері шикізатына пайдаланылады.

Емшектердің тұқымы мен шығу тегі аудандары әр түрлі болып келеді. Сондықтан осы белгілеріне алынатын тері сапасына байланысты болады. Тұқымына байланысты емшектер:сүт, түбіт және жүн бағытындағы деп үшке бөлінеді. Сүт бағытындағы емшектердің тері ткані:жұқа және мықты, ұлпасы әрі қалыңдығы біркелкі болады. Ешкі терісі жоғары сапалы киім мен аяқ киім терісін өндіруде ең жақсы шикізат көзі. Түбіт және жүнді бағыттағы ешкілердің тері ткані көп мөлшерде қалың және онша тығыз емес болып келеді. Ешкіні аудандық шығу тегі бойынша далалық және өлкелік деп екіге бөлінеді.

Шошқа терісі басқа аңдар терісімен қатар негізгі былғары шикізат түрінде жатқызады. Шошқа терісіне жабайы және үй шошқалары азбан шошқалары мен қабан шошқаларынан алынған терілері жатады.

Шошқа терісінің көлеміне қарай:30-дан 70 дм-ге дейін ұсақ, 70-тен 120 дм-ге дейін орташа 120 дм -ден жоғары ірі терілерге бөлінеді.

Қорытынды

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.