Сүйек сынғанда және буын шыққанда көрсетілетін алғашқы ветеринариялық көмек туралы ақпарат

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министірлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті Аграрлық факультет «Ветеринарлық санитария» кафедрасы

БӨЖ

Тақырыбы: Сүйек сынғанда және буын шыққанда көрсетілетін алғашқы ветеринариялық көмек

Орындаған: Тусупбекова А. А. Тобы: ВС - 303 Тексерген: Ахметжанов О. Н.

Семей қ. 2015 ж.

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

2. 1 Сүйектің сынуы

2. 2 Буын шығуы

ІІІ. Қорытынды

ІV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Сыну (fractura) - сүйек бүтіндігінің бұзылуы. Пайда болуына байланысты туа біткен және жүре пайда болған сынық болып бөлінеді. Туа біткен сынықтар нәресте сүйегінің құрсақ ішінде патологиялық процестер немесе анасының жарақат алуы себептерінен болады. Жүре пайда болатын сынықтар себебіне қарай патологиялық және жарақаттық сынық болып ажыратылады. Жарақаттық қынық - сау сүйектің оқыстан күшті механизмі зақым алуы (соққыдан, құлап қалудан, тағы басқа), ал патологиялық сынық көбінесе жеңіл жарақаттың асқынуы не сүйек тінінің өзінен-өзі ауырып, өзгеріске түсуі салдарынан (остеомиелит, ісік, тағы басқа) болады. Ет пен терінің зақымдануына қарай ашық және жабық сынық болып ажыратылады. Ашық сынық кезінде сүйектің майдаланып сынуы, тері мен бұлшық еттің үлкен көлемде мыжылып, жаншылуы; сонымен қатар жұмсақ тіндердің қанталап, ашық жараға шаң-тозаң, инфекция түсіп жара іріңдейді. Мұндай Сынықты емдеу ұзаққа созылады. Терісі бүлінбеген жабық сынық тез жазылады.

Сүйектің сынуы

Жануарларда сүйектің сынуы өте көп кездеседі. Сүйек толық сынған жағдайда, сүйектің сынған жақтары бір - бірінен алыстайды. Жартылай сынған жағдайда - жарықтар түседі, шеттері мүжіледі; ашық сынған жағдайда - терісі жыртылады, ал жабық сынғанда - терісі бүтін күйде болады. Сүйектің сынуы буындардың ішінде және буынның сыртындағы сынықтар түрінде кездеседі. Белгілері. Аяқ - қолдың сүйегі түгел сынған жағдайда бірден ақсайды, қатты ауырады, сол жері ісіп кетеді, сынған жердің ұзындығы және пішіні кішірейеді, сүйектері қырнайды, сүйектердің бөліктерінің шықырлағаны естіледі. Сүйектің сынған бөліктері қимылдап тұрады. Жартылай сынған жағдайда мүшелердің қалыпты жұмысы бұзылады, сынған жерін қолымызбен сыйпап ұстағанда қатты ауырғанын байқауға болады. Көмек түрлері. Сүйек қозғалмас үшін, аяқ - қол қимылдамау қажет, ол үшін сол жерді арнайы байламмен қатты бекіту қажет. Ашық сынықта жарақаттың және терінің айналасын иодпен зарарсыздандырып, дәкемен байлап, содан соң қатты затпен бекітеді. Оларды қолда бар заттан дайындаймыз, мысалы: фанер, қалың кардон, ағаш қабықшаларынан немесе арнайы сымнан жасалған гипстер қолдануға болады. Сынған жерге арнайы байламдар қолданады, көршілес буындар қимылдамас үшін, сүйектің сынған жеріне орнатып, жоғары және төменгі шеттерінен бекітеміз. Байланған жерлері қатты қысылмас үшін мақта және де қолға түскен жұмсақ материал қолданады. Арнайы гипстен жасалған жіне парафинмен жасалған байламдарды ветеринар дәрігерлер қолданады. Керек жағдайда сынған сүйек айналасын хирургиялық өңдеуден өткіземіз. Әсіресе сынған сүйек майдаланып, ішкі сынықтарда және жамбас, ортан жілік зақымданған жағдайда ол жарақатты емдеу мүмкін емес және тиімсіз болып келеді. Мұндай жағдайда малды етке өткізеді. Қандай жағдай болса да, ветеринар шешім қабылдайды.

Буынның шығуы

Буындардың орнынан таюы малдарда жиі кездеседі. Әсіресе буынның жоғарғы сүйектерінің сынуы. Жиі кездесетіні буынның ажырауы - жартылай және толық буындардың шығуы болады. Әдетте буын сүйектерінің жылжуы, аяғының сырғасы таюы, көбінесе құлап қалған кездерде, соғып алғанда, ұрып алғанда, тайып кеткенде, секіргеннен аяқ - қолдарын қысып алғанда буындардың шығуы жиі орын алады. Іштен туа біткен буынның шығуы сирек кездеседі. Буын шыққан кезде буынның қабығы, бұлшық ет және жұмсақ ұлпалардың жыртылуы пайда болса, ал жарақаттанған мүшелердің жан - жағына қан жиналады. Буынның шеміршектері, терісі, сүйегі іріңді қабынуға ұшырайды. Егер уақытында жәрдем көрсетілмесе, әр түрлі микробтардың алдын алмаса, олардың бойға сіңуі, бірте - бірте аяқ - қолдың салдануына әкеліп соқтыруы ықтимал. Одан да қиын жағдайда буынның іріңдеуі, жалпы органдарға және малдың өлуі мүмкін. Белгілері. Қандай болмасын малда буынның шығуы кезінде біріншіден қатты ауырсыну сезімі байқалады, ісінеді, формасы бастапқы күйінен өзгереді. Буынның жарақат алған түріне байланысты, аяқ - қолдың қысқаруы немесе ұзаруы мүмкін, оның қимылы өзгереді. Аяқ - қол қимылдағанда ауырғаны байқалады, жарақаттанғанда қан құюлы болса буын сырқырап, малға маза бермейді, жануар зақымдалған аяғына тұрғанда қатты ауырады. Созылмалы жағдайда 7 - 10 күн өткенде бұл белгілер байқалмайды. Пайда болған фиброзды ұлпа ажырап кеткен сүйектерді жалғастырады. Тұяқтың буындары шыққан сүйектері оның қалыпты жұмыс жасауын бұзады. Қолмен ұстап байқағанда тұяқтың сүйектері жылжып кеткенін білуге болады, себебі қабықтары мен байламдыры жыртылған. Екінші күні байқап қарасақ сынған жері қабынып, ісік пайда болады, мал сол аяғымен тұра алмайды. Көмек түрлері. Алғашқы көмек шыққан буынды жедел түрде салу қажет, неғұрлым уақытында салсақ соғұрлым оның бітуі тезірек болады. Оның да өз қиындықтары бар. Дәрігердің көмегі. Шыққан буынды орнына салар алдында ауырғанын білдірмейтіндей ету, сынықтың орнына тура түскенде белгілі дыбыс шығады. Буындарды салып болған соң гипстейміз, 2 - 3 аптадан соң гипсті шешіп, массаж жасайды, жылы суға түсіреді және де түрлі тәсілдермен емдейді.

Қорытынды

Қорыта айтқанда, мал сүйегінің сынуы жиі кездеседі. Оны толық (малда сүйектердін ұштары бірімен бірі түйіспейді), жартылай (мүлда шытынап, жартылай сынып кетеді), ашық сынық (терісі зақымданған), жабық сынық (тері аман), буын ішіндік және буын сыртындағы сынық болып бөлінеді. Сүйек толық сынғанда мал кенеттен ақсайды, қатты ауырсынып, зақымданған жері ісінеді, сынған аяғының түрі өзгеріп, қысқарып қалады, сүйектің сыкырлап, сүйек сынықтарының бір-біріне тигені, сынған жеріндегі сүйектің қозғалғаны білінеді. Сүйек жартылай сынғанда (шытынағанда, тегіс сынбағанда) органдар қызметінің бұзылғаны байқалады (мысалы, ақсаңдау) және жарақаттанған жерді қолмен басқанда қатты ауырсынады. Мал аяғы сынғанда оны арнаулы таңғышпен қозғалмайтындай етіп таңып тастау керек. Ашық сынғанда жараланған орынды және терінің айналасына йод тұнбасын жағып, дәкемен байлайды да, сонан соң тақтайша салып таңып тастайды. Оларды қолда бар материалдардан (тақтайдан, қалың қатырмадан. сұкабықтан, шыбықтан, жұқа қаңылтырлардан) дайындауға болады немесе арнаулы сымтемірден жасалған таңғыштар пайдаланылады. Тақтай таңғыштарды қасындағы буындар қозғалмайтындай етіп, сынған жерден төмен және жоғары салады. Тақтай таңғыштың астына қысым көп түсетіндіктен оған пайдалануға жарамайтын мақта немесе қолда бар мата қиқымдарын қалыңдатып салады. Мал мамандары парафинді және гипсті таңғыштарды да пайдаланады. Қажетіне карай, сынған жердің тканьдеріне алдын ала хирургиялық өңдеу жүргізеді. Ірі малдардың әсіресе буыны, иық сүйегі, саны және аяғының үлкен асықты жілігі сынып, ұсатылып кетсе емдеудін қажеті жоқ, Өйткені, ол экономикалық жағынан өте тиімсіз. Мұндай малдарды түрі мен жағдайына қарай сойып тастау керек. Сүйегі сынғанда, буыны тайғанда, жарақаттанғанда малға жедел жәрдем көрсетілуі тиіс. Ол үшін аққан қанды тез тоқтатып, ауырсынғанын басады және мироорганизмдерді зақымданған етрі арқылы тканге түсірмеу жолын қарастырады. Ауырған малға алғашқы жәрдем тез көрсетілсе, асқыну кауіпті яғни жіті қан жоғалту, естен тану, микробтармен зарарлану азаяды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.