Қазақстанның мұнай - газды комплексі

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБАНЫҢ ТҮСІНДІРМЕ ХАТЫНЫҢ ҚҰРАМЫ ЖӘНЕ КӨЛЕМІ.

Кіріспе

1. Технологиялық бөлімЖобаланатын процестің арнаулы қысқаша қысқауша сипаттамасыШикізаттың дайын өнімдерін және қосалқы материалдар сипаттамасыДайын өнімдерді пайдалануЖобаланатын процестің теориялық процестің жобалану және дәлме - дәл жазбасы. Технологиялық режим нормалары. Процестің анаметикалық бақылауы. Технолгиялық процестің қорғауҚоршаған ортаны қорғау.
2. Жобаны есептеу бөліміҚондырғының материалдық баланысы. Аппараттың материалды баланасы. Апараттың жылулық баланстары. Аппараттың негізгі конструктивті өлшемдерін есептеу. Негізгі құрал жабдықтарды таңдау және сипаттамасы.
3. Экономикалық бөлім
4. Қорытынды
5. Әдебиеттер

Түсіндірме жазбаның көлемі шамамен (қолмен жазғанда) 60 - 80 бет

(Компьютермен) 40 - 50 бет.

КІРІСПЕ

Мұнай - газды комплекс Қазақстанның экономикасының негізгі барлық және де келешектегі жағдайдағы сақталуының негізі болып сақталады.

Мұнай - газдың өсуімен қатар.

Мұнай - газдың комплексінің өсуімен қатар қаражаттың негізгі жаңа дамуы кезеңінен көмірсутек қышқылымен иемделуіне байланысты.

Республикалар арасында мұнай - газ саласында әдісленген өндіріснде төрт негізгі салада бөлінген.

Мұнай өндіру, мұнайды қайта өңдеу, газды өндіру және газды өңдеу. Салалрындағы мұнай өңдеу және өндіру процесінде қарым - қатынасымен бірін - бірін толықтатып отырады. Табиғи байлықта комплекстік кезең кіретін өндірістердің өсуіне, қайта өндіретін мұнай - газдың машина жасайтын және мұнай - газ комплексінің өсуінің экономикалық эффективтілігін белгілі бір деңгейге дейін мамырманың өсуіне рұқсат етіледі.

Қазақстандағы МӨЗ мұнайды қайта өңдеу көлемі 12, 7% өсті. Мұнайды қайта өңдеу өндірісіндегі басты мақсаты мұнайдың біріншілік қайта өңдеуінің жаңа технологиялық процестердің көбеюінің, катализатордың эффективтілігі көлемнің көбеюі болып табылады.

Прогрессивті жабдықтар мұнайды қайта өңдеудегі тереңдетуінің және екіншілік процесінің үшіншінің көбеюі өндірісте жоғарғы октанды бензинды, аз күкіртті дезилдік және авацияналдық отындардың көбеюін қамтамасыз етеді.

Каталитикалық риброорлит қазіргі кездегі мұнайды қайта өңдеу және мұнай химиялық өндірісіндегі ең маңызды паразиттің бірі болып табылады.

Бензиннің детонакциялық тұрақтылығының өсуіне және араматты көмір сутектердің өндірісінде, бензолдың толзол және кисолдық басты көрсеткішінде кең көлемді қолданылады.

Мұнай өнімдернің гидротталаудағы процесте сутекпен қамтамасыз ету кезіңде католитикалық прибормен ең маңызды ролін атқарады.

1. 1. ЖОБАЛАНАТЫН ПРОЦЕСТІК АРНАЛУЫ, ҚЫСҚАША СИПАТТАМАСЫ

1. Процестік арналуы-тұрақты дизель отынын алу, МЕСТ 305-82 бойынша

дизел отынының жаздық маркасына сұраныстар мен талаптарға сай келу .

Секция құрамына келесі блоктар кіреді:

1. Ректор блогы. Бұл блокта шикі затты сутекті ортада күкіртпен тазарту жүреді.
2. Гидротазаланған 230-3500С фракциясын тұрақтандыру блогы.
3. Моно этаноламинмен тазарту блогы, мұнда МЭА -мен сутекті және көміртекті газдармен тазарту жүреді.
4. Бензинмен және сулы конденсаттан үрлеу арқылы күкірт сутекпен тазарту блогы.

2. Технологиялық сызықтардың саны және олардың арналуы.

Гидротазалау сызбасы- бір ағынды, бір реактор арқылы тура ағынды шикі затты өңдеуге болады.

Гидротазартылған дизель франкциясы үлкен қысымда тұрақтандыру

Күкірт сутекті ағындар, процесте пайда болады, арнаулы насадкалы колонкада сулы бу арқылы булануға түседі.

Күкіртсутек бензинмен тазалаған көмірсутекті газ арқылы үрленеді.

Сутекті және көміртекті газдарды моноэталаминмен тазалау.

1. 2. ШИКІЗАТТЫҢ, ДАЙЫН ӨНІМДЕРДІҢ ЖӘНЕ ҚОСАЛҚЫ МАТЕРИАЛДАР СИПАТТАМАСЫ .

Гидротазалау процесінің шикі заты есебіне ЭЛТҚ-АҚ қондырғысынан келетін тікелей айдалым дизель отыны қолданылады. Қондырғының басты өнімі болып МЕСТ 305-82- ге сай келетін тұрақты дизель отыны болып саналады. Сонымен қатар газ, бензин және қондырғының жұмыс режиміне тәуекелді. Құрғақ газдың құрамында метан, этан және аз құрамды пропан мен бутан болады. Бензиннің октондық саны төмен 50-56.

Процесс АҚШ -да шығарылатын ГО-70 және S- 12 түрлеріндегі катализаторлары арқылы жүреді.

Гидротазалау реакциясындағы шығндалатын сутек таза емес күйінде қолданады, ал газдың құрамындағы сутектің мөлшері 50- 95 %.

Газды күкірт сутектен тазарту үшін қосалқы материалдар есебіне моноэтаноламин, тотығуға қарсы ингибитор, этилен гликол ерітіндісі және инертті газ қолданылады.

КЕСТЕ

1. 3. ДАЙЫН ӨНІМДЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ПАЙДАЛАНУ.

Гидротазалаудың басты өнімі болып тұрақтанған дизель отыны болып табылады, оны қозғалтқыштардың отыны ретінде қолданады.

Жылдам жүретін дизельдер үшін ТМД -елдерінде отынның үш түрін өндіреді.

• Жаздық (Л) - айналадағы ауа температурасы плюс кезінде
• Қыстық(З) - 20°C дейін бұл отын түрін қолданған жөн.
• Арктикалық (А) - бұл отын түрін - 50°C дейін қолдана аламыз.

Барлық айтылған маркалар күкіртті және аз күкіртті болып та өндіріле береді

Бұл отын түрлерін белгілеу үшін жаздық отын түрлерін тұтану температурасы деп, ал қыстық отын түрлерін тоңу температурасы деп бөледі.

Л- Жаздық, °C жоғарғы температурасы пайдаланған жөн

З - Қыстық, -20°C температураға дейін бұл пайдаланады.

А - Арктикалық, - 50°C дейін қолдана аламыз.

Отынның І түрінде жаздың және қыстың маркаларындағы күкірттің құрамы 0, 2%, ал Й түрінде 0, 5 %, ал арктикалық марка үшін 0, 4%.

4. ЖОБАЛАНАТЫН ПРОЦЕСТІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.

Мұнай өнімдерін гидротазалаған кезде гидроорганикалық қосылыстардың гидрогенализі жүреді, кейіннен лоар оңай бөлінетін күкіртсутектерге гидрирленеді, аммиак, су және металдар ; Басты реакциялардан басқа қосалқы реакциялар жүреді. Бөліктерніп көмірсутекті гидрокрекингтеу, ароматты қосылыстарды гидрирлеу және түзілген қанықпаған көмірсутектерді сутекпен парафиндерге дейінгі байыту. Бірақ гидротазалау жағдайында бұл реакция мол емес.

Мұнай фракцияларын күкірт көп жағдайда меркаптан күйінде ғ сульфид тиофен және өнімдер күйінде болады. Меркаптандар және сульфидтер сутекпен әректтесе, күкіртсутек, көмірсутек пайда болады. Олардың белсенділігі келесі тиофиндер :RSH>RSSR>RSR

Олардың белсенділігі молекуланың көлемі ұлғайса төмендейді.

4, 0 мПа қысымда стехиометриялықт сутектің көлеміне байланысты температураға келесідеі тәуелді:

7 ?

Температура, °C 227 32 42 529

Гидрогенолиз жағдайы, % 99 99 96, 6

Сол себептен қолданылатын катализатордың белсенділігі жоғары болғаны жақсы, олар процесті барынша төмен температурадва өтуін қамтамасыз етеді. Гидрогенолиз және гидрирлеу реакциялары катализатордың әр келкі белсенді орталарында жүреді.

Бензтиофиндер және оның араласқан өнімдерінде бірнеше тиофенді сақинаны гидрирлеу жүреді және оның кейінгі бөлінуімен

+2 Н ₂

+ Н ₂ → СН + Н ₂ S

Барлық гидрогенолиз реакциялары өндіріістік жағдайда үзіліссіз жүреді, бұғагн құарамастан термодинамикалық салыстырмалықта күкірттің өте төмен құрамына жету мүмкіндік емес.

Сол себептен күкірттің өнімдерге төмен құрамынг келесі формуламен анықтаймыз:

RCH= CHR ¹ + Н ₂ S= ₤ ₂ Г меркаптандар +Н,

Бұл реакция экзотермиялық және сол жаққа қарай температураның төмендеуімен жүреді .

4, 0 мПа қысымдағы тиофин гидрогенолиздің салыстиырмалы тереңдігі сутектің стехиометриялық жағдайына температураға өте тәуелді. Күкіртті қосылыстардың гидрогенолиздің жылдамдғыы меркаптанның өндірілетін тиофенді немесе ароматикалық сульфидке өткенде төмендейді.

Гидротазалау процесерінде, күкіртті қосылыстарды гидрогенолиздеуден басқа, келесі реакциялар жүреді., азот құрамдас қосылыстарды гидрогенолиздеу.

2 RCH + 3 Н ₂ → 2RH + 2NH ₃

Сілті құрамдас қосылыстарды бөліп тастау,

RОN -+-Н ₂ → RH-+- Н ₂ О

Диенді көмірсутектерді гидрирлеу

СА << + АН → СН _2п + 2

Қанықпаған қосылыстарды гидрирлеу, С _п Н ₂₁₁ - +-

Н ₂ → C ₁₁ H ₂₁₁ ×2

Ароматты қосылыстарды гидрирлеу

C + 3НЛ ^ О

Гидрокрекинг ^с Ю ^н ₂₂ +Н ₂ → 2С ₅ Н ₁₂

Гидротазалаудың басты реакциялары жылу бөлу арқылы жүреді. Гидротазалаудың термодинамикалық процессі төмен температуралық сутектің қосылу реакциясы көлемнің азаюымен жүргендіктен, процестің тереңдігіне реакция аумағындағы қысым басты рөл ойнайды.

Алюмокобольдмолибден катализаторлары жоғары таңдау алады. Сондай- ақ оның тұрақтылығы төмен, белсенді және механикалық тұрақтылық.

Процесс парасметрлері . Гидротазалау параметрін тазалаған өнімнің сапасын және қадағаланатын тазлау жағдайына берілген шекте ұстап тұрады.

Температура . гидротазалау реакциясының ең қолайлы температура шегі 340 -420°C, 340°C температурадан төмен жағдайда күкіртсіздеу реакциясы баяу жүреді, 420°C температурадан асса кркинг және кокс түзілу күшейеді.

Қондырғының жұмыс кезінде басында катализатор жүруі барынша төмен температурада жүреді, себебі температура жоғарыласа катализатор белсенділігі төмендейді.

Қысым. Жүйедегі қысым 2, 5 мПа бастап 6мПа аралығында жүреді, ал сутектің порцалды қысмы 1, 5- 3, 7 мПа

Тазаланған өнім ауыр болған сайын, онда қанықпаған көмірсутектер көп, соған байланысты реакторға кірердегі сутек газдың сутекті парциалды қысымы жоғары болады. Сутектің парциалды қысымы жоғарылаған сайын тазалау жақсарады., кокс түзу төмендейді, катализатордың жұмыс уақыты ұлғаяды.

Сутекті газдың беру жылдамдығы 200 және 700 арасындағы газдың көлеміне 1 көлемдік шикізатқа есептиеледі.

Көлемдік жылдамдық 1 ден 10 сағ ¹¹ 1 аралығнда, бастапқы өнімнің сапасына байланысты және тазалау сапасына байланысты.

Сутек шығыны. Гидротазалау кезінде сутек гидрирлеу ерітуге, үрленуге шығындалады.

Сутек құрамдас газ. Гидротазалау процесінде тазаз емес сутек қолданылады, газда сутектің құрамы 50-95%, қалған бөлігін метан, этан, пропан және бутан құрайды. Сол себептен гидротазалау реакциясында сутек жұьтылып кетеді, көһмірсутек агз газ пайда болады, күкіртсутек және су құралады. Сол себептен реакторға кірердегі сутек құрамдас газдың құрамына сутек шығарды азаяды. Сутек шығыны каталитикалық реформинг қондырғысынан келген сутекпен толтырылады, сутек өндіруден және басқа да жолмен асады.

1. 5. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ СХЕМАНЫҢ ЖАЗБАСЫ.

Шикізат А- 103 және А - 104 тұндырғыштары арқылы қысыммен Н- 301, Н - 302, Н-303, Н -303а сараптарына түседі.

60 ⁰ С газды шикізатты қоспа Т- 301, Т - 302, Т-303 құьыраралық жылу алмастырғыштарына түседі. Мұнда шикізат газды өнімді ағынмен 270-310 ⁰ С дейін қыздырылады.

Кейін газды шикізатты қоспа П -301 құбырлы пешіне түседі, бұл жерде қоспа 370- 400 ⁰ С дейін қыздырылады.

Қыздырылған газды шикізатты қоспа Р-301 реакторына түседі.

Реакторда алюмокобальдмолибден катализатор арқылы шикі зат құрамындағы күкіртті және қанықпаған қосылыстарды гидрирлеу жүреді, күкірт сутектің пайда болуымен . бұдан басқа реакция аумағында бөліктеп гидрокрекинг жүреді, бұл жағдайда көмірсутек және жеңіл бензин фракциялары құрылады.

Р- 301 реакторынан шыққан газды өнімді қоспа Т -303 жылуалмастырғышына түседі, өз жылуын газды шикі затты қоспаға береді . бұдан ағынның бір бөлігі Т- 304 жылуалмастырғышына барып түседі, К -301 тұрақтандыру колонкасының шикі затына жылуын береді.

300 ⁰ С газды өнімді қосап Т- 301 және Т -302 жылуалмастырғышына барып түседі, және 150 ⁰ С дейін суытылады.

Кейін газды өнімді қоспа Х - 301 ауамен мұздатқыш аппаратына және Х -302 сулы мұздатқыш аппаратына 38-40 ⁰ С дейін салқындатылып С - 301 аппаратына барып түседі.

Х - 301 ауамен мұздатқыш аппаратының алдында газды өнімді қоспа ағымына Н -313 сорабы арқылы ЭЛТҚ- АҚ қондырғысының Е- 108 сыйымдылығынан тотығуға қарсы ингибитор ерітіндісі қосылады.

С -301 сепараторында тұрақсыз гидрогени затты және циркуляциялық газды бөлу жүреді, және суды бөлу жүреді.

Циркуляциялық газ С - 301 сепааттарынан шығып К- 302 абсор беріне 10-15 % МЭА сулы ерітіндісімен күкітр сутектен тазалауға түседі.

Тазаланған циркуляциялық газ С -303 сепараттары арқылыл ЦК - 301 компрессорына түседі. Алдын -ала берілген, ПК -301, ПК -302, компрессорлары арқылы сутекті газдың циркуляциясы жүруіне жәрдемдеседі.

Сутектің концентрациясын сақтау үшін тазаланған газдың бір бөлігі құрғақ газ жолына үрленеді.

Шығынданған сутектің орнын толтыру үшін және порцияалды қысымды бір қалыпты ұстап тұру үшін С-303 сепараторының алдында циркуляцияланатын газ тзаза сутекті газбен араласады, сутекті газ ПК - 303, компрессорынана беріледі.

Циркуляцияланатын газ ЦК - 301 компрессорынана шығар кезде сутегі газьен араласады, сутекті газ керосинді гидротазалау қондырғысының Пк - 303 қысп айдайтын компрессорына келеді.

Тұрақсыз гидрогени зат С- 301 сепараторынан шығып Т- 306, Т - 304 жылуалмастырғышына түседі, одан соң К- 301 тұрақтандыру колонкосына түседі.

К- 301 колонкасының төменгі жағына П - 301 булағыштан қыздырылған сулы бу беріледі, немесе мұнай өнімдерінің порциалды қысымын төмендету үшін сутекті газ беріледі. Е - 315 сыйымдылығындағы қысым 0, 7 км / см ² бөлінген көмірсутеті газ керосиенді гидротазалау қондырғысына жіберіледі. Осы жол арқылы газ каталитикалық риформинг қондырғысының П- 203 пешіне беріледі.

Тұрақты отыны Е- 315 сыйымдылығын Н- 340 сорабы арқылы қондырғыдан паркке жіберіледі.

Бензин буы, сулы пар және газ К- 301 колоннаның жоғарғы бөлігінен 150-200 ⁰ С температурада шығарылады, ХК- 301 конденсатор - мұздатқышына түседі, мұнда конденцацияланады және 38- 50 ⁰ С дейін суытылып С- 302 сепараторымен түседі, бұл жерде газды сұйық фазадан, бензиннен, және судан бөлу жүреді.

ХК- 301 ауамен конденсатор - мұздатқыш аппаратының алдына Н- 313, Н-314 сораптары арқылы тотығуға қарсы ингибитор ерітіндісі қосады.

С- 302 шыққан су каталитикалық реформинг қондырғысының С - 301 аппаратынан келген күкірт сутекті сумен араласады, ғ кейін К- 304 колоннасымен төменгі жағынан шыққан тазаланған су ағынымен бірге Т-305 жылуалмастырғышында қыздырылады. А- 302 аппаратында бумен қыздырып 107 ⁰ С дейін, еріген газдармен және күкірт сутекпен буландыру үшін К -304 колоннасымен беріледі.

Тазаланған су колоннаның төменгі жағынан шығып, Т- 305 мұздатқышта салқындатылып котолизацияға барып түседі.

С -302 сепараторынан шыққан бензин Н- 304, 305 сорабы арқылы біртіндеп К -301 колоннасына сұйытылым ретінде беріледі . қалып бара жатқан бөлік бензинмен араласады, Н -324, 325 сораптары арқылы керосинді гидротазалау қондырғысынан келеді.

Кейін К- 303 колоннасына күкіртсутектен үрлену үшін беріледі.

К - 303 колоннасында тазаланған көмірсутекті газбен 3, 5 кг /см ² қысымды көмірсутекті бензинмен үрлеу жүреді .

Н -304- 305 сораптарынан шығардағы бензин Х - 312 мұздатқышынан өтіп 38 ⁰ С суытылып К -308 колонкасының жоғарғы жағына беріледі.

Тазаланған бензин Н- 315 сорабынан өтіп риформинг қондырғысының шикізат сорабына немесе ЭЛТҚ - АҚ қондырғысының шикізат насосына беріледі.

С- 302 сепораторынан шыққан көмірсутекті газ керосинді гидротазалау қондырғысының С -309 төмен қысымды сепараторының көмірсутекті газымен араласып К -303 абсордер колонасына беріледі. мұнда Н -303 сорабы арқылы С- 301 сыйымдылығы арқылы берілген 10- 15% МЭА сулы ерітіндісімен күкірт сутектен тазарту жүреді.

... жалғасы

Ұңғымалардың конструкциясы

Мұнай және газ ұңғымаларын игеру

Кәсіпорынның инвестициялық стратегиясының түсінігі

ШМӨЗ - дің мұнай өңдеу қондырғыларының қауііпсіздігін бағалау

Ауаны зиянды заттармен ластануы

ҚАЗАҚСТАННЫҢ МҰНАЙ СЕКТОРЫНЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛАРЫ

Мұнай мен газдың қорлары

Шымкент мұнай өңдеу зауыты

Мұнай және мұнай өнімдерінің биологиялық әсері

Кен орынды игерудің қысқаша тарихы

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс