Түйсік пен қабылдаудың патологиясы жайлы мәлімет

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
Түйсік туралы түсінік
Түйсік потологиясы
Қабылдау турлы түсінік
Қабылдау потологиясы
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының жеке қасиеттерінің, сезім мүшелеріне тікелей әсер етуінен пайда болған мидағы бейнелерді туйсік деп атайды.Түйсік арқылы заттардың түсін, иісін, дәмін, қатты-жүмсақ-тығын, кедір-бүдырлығын т.б. осы секілді қасиеттері ажыратылады. Сондай-ақ түйсік денеде болып жататын түрлі өзгерістер жөнінде де, яғни дененің қозғалысы мен оның кеңістікке орналасуын, жеке бөліктерінің жүмысы жайлы хабарлайды. Сыртқы дүниені танып-білу түйсіктен басталады. Ол білім атаулының алғашқы көзі. Мәселен, жолдасыңнан көзін жүмуын өтініп, оның алақанына белгісіз бір затгы тигізсең, сосын одан оның не екенін сұрасаң, ол: «қатты, жылтыр, мүздай, жүмсақ, жылы, кедір-бұдыр бір нәрсе» деп жауап береді. Заттардың нақты атауы емес, тек түрлі қасиеттерін білдіретін осы сөз тіркестері түйсік болып табылады.
Түйсік потологиясы.
Сезім табалдырықтарының патологиялық өзгерістері :

гиперестезия,
анестезия,
парестезия
синестопатия

Гиперестезия – қалыпты және әлсіз әсерлерге жоғары сезімталдық. Ол сезім табалдырығының төмендеуі және рецепторт – анализатордың қабылдағыштығының күшеюімен сипатталады. Мысалы: қарапайым электр лампасынң светі – көзді ауыртушы прожектр секілденеді. Денеге қалыпты жанасу ауырсынатын, жағымсыз болады. Бұндай өзгеріс эмоциялық реакциялар – ашушаңдық, қозғыш, тұрақсыз, рухани дискомфрт, қорқыныш үреймен көрініп агрессия тудырады.

1. Э. Кречмер. Медицинская психология. Санкт – Петербург. Союз, 2008.
2. А.О. Бухановский Ю.А. Кутявин, М.Е. Литвак. «Общая патопсихология». Ростов на Дону. 2010.
3. Зейгарник Б.В. «Патопсихология». М., 2007.